Giáo án Luyện từ và câu: Biện pháp nhân hoá | Chân trời sáng tạo Tiếng Việt lớp 4

HOẠT ĐỘNG CỦA GV

HOẠT ĐỘNG CỦA HS

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho HS từng bước làm quen với bài học.

b. Cách tiến hành

- GV cho HS xem một video về cuộc trò chuyện giữa các loài vật.

Cuộc phiêu lưu đến Madagascar 3

- GV giới thiệu bài học mới và ghi tên bài học: Tiết 3 –Biện pháp nhân hóa.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Hình thành khái niệm nhân hóa

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nắm được khái niệm nhân hóa.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS xác định yêu cầu BT1: Đọc khổ thơ sau và trả lời câu hỏi.

Gió vườn không mải chơi xa

Nhắc chị cửa sổ mở ra suốt ngày,

Gió đi lắc lắc cành cây

Giục bác cổ thụ kể ngày xa xưa.

Tìm hoa làn gió nhẹ đưa

Hương thơm tặng bướm ong vừa bay qua.

Lê Thị Mây

a. Cửa sổ và cây cổ thụ được gọi bằng gì?

b. Hoạt động của gió vườn được tả bằng những từ ngữ nào?

c. Cách gọi, cách tả đó có tác dụng gì? Tìm đáp án đúng

Làm cho bài thơ có vần nhịp, khác với bài văn xuôi.

Làm cho gió và cây cối khác biệt với hoa, bướm, ong.

Làm cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi, đáng yêu.

Làm cho người đọc nhận ra gió, cây, hoa, bướm, ong.

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi thực hiện yêu cầu BT1.

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm báo cáo kết quả trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án BT1:

a. cửa sổ - chị, cổ thụ - bác.

b. nhắc chị cửa sổ; lắc lắc cành cây; giục bác cổ thụ; tìm hoa; đưa hương tặng bướm, ong.

c. Chọn đáp án: Làm cho sự vật trở nên sinh động, gần gũi, đáng yêu.

- GV yêu cầu HS xác định yêu cầu BT2: Đọc bài ca dao và trả lời câu hỏi.

Trâu ơi ta bảo trâu này:

Trâu ra ngoài ruộng trâu cày với ta.

Cấy cày vốn nghiệp nông gia,

Ta đây trâu đấy, ai mà quản công.

Bao giờ cây lúa còn bông,

Thì còn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn.

Ca dao

a. Bài ca dao nhắc đến con vật nào?

b. Từ ngữ nào cho thấy tác giả trò chuyện rất thân mật với con vật đó?

c. Cách trò chuyện ấy giúp em có cảm nhận gì về tình cảm của tác giả với con vật?

- GV yêu cầu HS thảo luận nhóm đôi thực hiện yêu cầu BT2.

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm báo cáo kết quả trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án BT2:

a. Bài đồng dao nhắc đến con trâu.

b. Từ ngữ cho thấy tác giả trò chuyện rất thân mật với trâu: ơi, bảo trâu này, ta đây trâu đấy.

c. Cách trò chuyện ấy giúp em cảm thấy tác giả rất yêu quí và thân thiết với trâu, xem trâu như một người bạn.

- GV rút ra ghi nhớ về biện pháp nhân hóa cho HS.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS nhắc lại nội dung ghi nhớ. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, kết luận.

Hoạt động 2: Nhận diện biện pháp nhân hóa

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS nhận diện được biện pháp nhân hóa.

b. Cách tiến hành

- GV yêu cầu HS đọc và xác định yêu cầu của BT3a:

Tìm sự vật được nhân hóa và từ ngữ dùng để nhân hóa có trong các câu thơ, câu văn dưới đây:

Bình minh treo trên mây

Thả nắng vàng xuống đất

Gió mang theo hương mát

Cho ong giỏ mật đầy.

Bảo Ngọc

Tàu mẹ, tàu con đậu đầy mặt nước. Xe anh, xe em tíu tít nhận hàng về và chở hàng ra.

Phong Thu

- GV yêu cầu HS thực hiện yêu cầu BT3a trong nhóm 4.

- GV mời đại diện 1 – 2 nhóm báo cáo kết quả trước lớp. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

- GV yêu cầu HS xác định yêu cầu và hoàn thành BT3b:

Nêu tác dụng của việc sử dụng biện pháp nhân hóa trong các câu thơ, câu văn ở BT3a.

- GV mời đại diện 1 – 2 HS trả lời câu hỏi. Các HS khác lắng nghe, nhận xét, bổ sung ý kiến (nếu có).

- GV nhận xét, đánh giá và chốt đáp án:

Sử dụng biện pháp nhân hóa làm cho các sự vật trở nên sinh động, gần gũi, giàu cảm xúc vì có hoạt động, tình cảm giống con người.

- Cả lớp cùng theo dõi.

- HS lắng nghe, chuẩn bị vào bài học mới.

- HS xác định yêu cầu BT1.

- HS thảo luận nhóm đôi.

- HS báo cáo kết quả.

- HS lắng nghe, chữa bài.

- HS xác định yêu cầu BT2.

- HS thảo luận nhóm.

- HS báo cáo kết quả.

- HS lắng nghe, chữa bài.

- HS tập trung lắng nghe.

- HS nhắc lại nội dung ghi nhớ.

- HS lắng nghe.

- HS xác định yêu cầu BT3a.

- HS hoạt động nhóm.

- HS báo cáo kết quả.

- HS lắng nghe, chữa bài.

- HS xác định yêu cầu BT3b.

- HS trả lời.

- HS lắng nghe, chữa bài.