Giải KHTN 6 Bài 27 (Chân trời sáng tạo): Nguyên sinh vật

Giải KHTN 6 Bài 27: Nguyên sinh vật

Giải KHTN 6 trang 119

Mở đầu trang 119 KHTN 6:

Ở bài 21, em đã quan sát được sinh vật nào trong nước ao, hồ? Những sinh vật đó có vai trò gì trong tự nhiên và đời sống?

Lời giải:

- Sinh vật đã quan sát được: trùng roi, trùng giày,…

- Những sinh vật đó làm thức ăn cho các sinh vật khác, là một mắt xích trong chuỗi thức ăn.

Câu hỏi thảo luận 1 trang 119 KHTN 6: Quan sát hình 27.1, em có nhận xét gì về hình dạng của nguyên sinh vật?

Lời giải:

- Quan sát hình 27.1, ta thấy hình ảnh của một số nguyên sinh vật:

+ Trùng giày có hình dạng giống một đế giày.

+ Trùng roi có dạng hình thoi, đuôi nhọn, đầu tù và có 1 roi dài.

+ Trùng sốt rét có dạng hình cầu.

+ Trùng biến hình có hình dạng không cố định.

+ Tảo silic có dạng hình dải.

+ Tảo lục có dạng hình cầu.

- Nhận xét về hình dạng của nguyên sinh vật: Nguyên sinh vật đa dạng về hình dạng (hình cầu, hình thoi, hình giày,….), một số có hình dạng không có định (trùng biến hình).

Giải KHTN 6 trang 120

Câu hỏi thảo luận 2 trang 120 KHTN 6: Dựa trên hình dạng của các nguyên sinh vật trong hình 27.1, em hãy xác định tên của các sinh vật quan sát được trong nước ao, hồ ở Bài 21.

Lời giải:

Một số sinh vật có thể quan sát được trong nước ao, hồ là: trùng giày, xoắn khuẩn, trùng biến hình, trùng roi xanh, trùng bánh xe,…

Câu hỏi thảo luận 3 trang 120 KHTN 6: Nguyên sinh vật thường sống ở những môi trường nào? Lấy ví dụ.

Lời giải:

- Nguyên sinh vật thường sống tự do trong môi trường nước hoặc sống kí sinh trên cơ thể sinh vật khác.

- Ví dụ:

+ Một số nguyên sinh vật sống tự do trong môi trường nước: Trùng biến hình sống ở mặt bùn trong các ao tù hay các hồ nước lặng; trùng roi xanh sống trong nước ao, hồ, đầm, ruộng kể cả các vũng nước mưa; tảo lục đơn bào; trùng giày;…

+ Một số nguyên sinh vật sống kí sinh trên cơ thể sinh vật khác: Trùng sốt rét kí sinh trong máu và thành ruột của người; trùng kiết lị kí sinh ở thành ruột của người;…

Câu hỏi thảo luận 4 trang 120 KHTN 6: Nêu đặc điểm cấu tạo nguyên sinh vật bằng cách gọi tên các thành phần cấu tạo được đánh số từ (1) đến (4) trong hình 27.2. Từ đó, nhận xét về về tổ chức cơ thể (đơn bào/đa bào) của nguyên sinh vật.

Lời giải:

- Các thành phần cấu tạo được đánh số từ (1) đến (4) trong hình 27.2:

(1) Màng tế bào

(2) Chất tế bào

(3) Nhân

(4) Lục lạp

- Nhận xét về về tổ chức cơ thể (đơn bào/đa bào) của nguyên sinh vật: Nguyên sinh vật thường có tổ chức cơ thể đơn bào.

Luyện tập 1 trang 120 KHTN 6: Quan sát cấu tạo của một số đại diện nguyên sinh vật trong hình 27.2, em hãy cho biết những nguyên sinh vật nào có khả năng quang hợp? Giải thích.

Lời giải:

Quan sát cấu tạo của trùng giày và tảo lục đơn bào, ta thấy:

- Tảo lục đơn bào có khả năng quang hợp vì tảo lục đơn bào có lục lạp chứa diệp lục – sắc tố giúp hấp thụ ánh sáng để thực hiện quang hợp.

- Trùng giày không có khả năng quang hợp vì không có sắc tố quang hợp.

Câu hỏi thảo luận 5 trang 121 KHTN 6: Quan sát hình 27.3, 27.4 và hoàn thành bảng theo mẫu sau:

Lời giải:

Tên bệnh	Nguyên nhân	Biểu hiện
Bệnh sốt rét	Trùng sốt rét gây ra	Sốt cao, rét run, mệt mỏi, nôn mửa,…
Bệnh kiết lị	Trùng kiết lị gây ra	Đau bụng, tiêu chảy, phân có lẫn máu, có thể sốt,…

Giải KHTN 6 trang 122

Câu hỏi thảo luận 6 trang 122 KHTN 6: Quan sát hình 27.5, kết hợp với thông tin thực tế, em hãy nêu một số biện pháp phòng chống bệnh do nguyên sinh vật gây ra.

Lời giải:

Một số biện pháp phòng chống bệnh do nguyên sinh vật gây ra:

- Vệ sinh môi trường sạch sẽ.

- Vệ sinh an toàn thực phẩm: ăn sạch, uống sạch, rửa tay sạch sẽ trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, bảo quản thức ăn đúng cách.

- Tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh: diệt ruồi, muỗi,…

- Giữ vệ sinh cá nhân: vệ sinh cơ thể sạch sẽ và thường xuyên, rửa tay trước khi ăn.

- Ngủ màn để tránh bị muỗi đốt.

- Tuyên truyền giữ vệ sinh môi trường.

Luyện tập 2 trang 122 KHTN 6: Diệt ruồi, muỗi có phải là biện pháp duy nhất phòng chống bệnh sốt rét không? Vì sao?

Lời giải:

- Ruồi, muỗi là trung gian truyền bệnh sốt rét do đó diệt ruồi, muỗi là một biện pháp hiệu quả để phòng chống bệnh sốt rét. Tuy nhiên, diệt ruồi, muỗi không phải là biện pháp duy nhất để phòng chống sốt rét vì đó chỉ là một biện pháp hạn chế ruồi, muỗi xung quanh chúng ta chứ không thể diệt hết tận gốc được ruồi và muỗi.

- Ngoài việc diệt ruồi và muỗi, chúng ta cần thực hiện thêm một số biện pháp phòng chống sốt rét khác như: ngủ trong màn, vệ sinh dọn dẹp môi trường sống xung quanh sạch sẽ thoáng mát, tránh để vùng nước đọng để lăng quăng phát triển, tuyên truyền giữa gìn vệ sinh môi trường,…

Giải KHTN 6 trang 123

Vận dụng trang 123 KHTN 6: Tại sao chúng ta cần nấu chín thức ăn, đun sôi nước uống, rửa sạch các loại thực phẩm trước khi sử dụng?

Lời giải:

- Thức ăn, nước uống chưa được rửa sạch, nấu chín, đun sôi sẽ có thể chứa một số vi khuẩn gây hại hoặc nguyên sinh vật gây hại như trùng kiết lị. Nếu ăn những thức ăn, nước uống này, cơ thể có thể bị nhiễm bệnh, gây hại cho sức khỏe.

- Khi rửa sạch các loại thực phẩm, đun sôi nước và nấu chín thức ăn trước khi sử dụng, các vi khuẩn có hại hoặc nguyên sinh vật gây hại này có thể được loại bỏ, tiêu diệt trước khi chúng ta đưa những mầm bệnh đó vào cơ thể → Đây chính là một trong những biện pháp phòng chống bệnh do vi khuẩn, nguyên sinh vật gây ra đặc biệt là những bệnh lây nhiễm qua đường tiêu hóa.

Bài 1 trang 123 KHTN 6: Sinh vật nào sau đây không thuộc nhóm nguyên sinh vật?

A. Trùng roi                   B. Trùng kiết lị               

C. Thực khuẩn thể          D. Tảo lục đơn bào

Lời giải:

Đáp án C

- Trong các sinh vật trên, trùng roi, trùng kiết lị, tảo lục đơn bào là các sinh vật thuộc nhóm nguyên sinh vật.

- Thực khuẩn thể không phải là nguyên sinh vật mà là một virus hỗn hợp.

Bài 2 trang 123 KHTN 6: Hãy sử dụng các từ gợi ý: sinh vật, đơn bào, đa bào, tự dưỡng, dị dưỡng, nhân thực, nguyên sinh, tế bào, phân bố để hoàn thành đoạn thông tin sau:

Nguyên sinh vật có cơ thể cấu tạo chỉ gồm một …(1)… Chúng xuất hiện sớm nhất trên hành tinh của chúng ta. Nguyên sinh vật …(2)… ở khắp nơi: trong đất, trong nước, trong không khí và đặc biệt là trên cơ thể …(3)… khác.

Trùng giày thuộc giới …(4)… là những sinh vật …(5)…, đơn bào, sống …(6)… Tảo thuộc giới Nguyên sinh là những sinh vật nhân thực …(7)… hoặc …(8)… sống …(9)…

Lời giải:

(1) tế bào              (4) nguyên sinh               (7) đơn bào

(2) phân bố           (5) nhân thực                  (8) đa bào

(3) sinh vật           (6) dị dưỡng                   (9) tự dưỡng

Bài 3 trang 123 KHTN 6: Vẽ sơ đồ thể hiện con đường truyền bệnh kiết lị và biện pháp phòng chống.

Lời giải:

- Vẽ sơ đồ thể hiện con đường truyền bệnh kiết lị:

Bệnh kiết lị do trùng kiết lị gây nên. Con đường lây truyền là qua đường tiêu hóa: Bào xác của trùng kiết lị theo phân người bệnh ra ngoài. Khi gặp điều kiện thích hợp, chúng bám vào cơ thể ruồi, nhặng, thông qua thức ăn lan truyền bệnh cho nhiều người.

- Biện pháp phòng chống bệnh kiết lị:

+ Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh

+ Giữ vệ sinh ăn uống: ăn chín, uống sôi; rửa sạch rau sống; thức ăn cần đậy kín tránh ruồi nhặng;…

+ Tiêu diệt ruồi nhặng.

+ Vệ sinh phân rác, quản lí việc dùng phân trong nông nghiệp.

Xem thêm lời giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 6 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 28: Nấm

Bài 29: Thực vật

Bài 30: Thực hành phân loại thực vật

Bài 31: Động vật

Bài 32: Thực hành quan sát và phân loại thực vật ngoài thiên nhiên