Đề cương ôn tập Sinh học 10 Học kì 2 (Chân trời sáng tạo 2025)

Đề cương ôn tập Sinh học 10 Học kì 2 (Chân trời sáng tạo 2025)

I. Nội dung ôn tập

Chương 5: Vi sinh vật và ứng dụng

• Khái niệm, đặc điểm vi sinh vật, các kiểu dinh dưỡng ở vi sinh vật.
• Phân biệt các kiểu dinh dưỡng ở vi sinhvật.
• Đặc điểm các pha sinh trưởng của quần thể vikhuẩn.
• Phân biệt các hình thức sinh sản ở vi sinh vật nhân sơ, sinh vật nhânthực.
• Ảnh hưởng của thuốc kháng sinh đến sinh trưởng của vi sinh vật. Tác hại của việc lạm dụng thuốc kháng sinh trong chữa bệnh cho con người và độngvật.
• Cơ sở khoa học của việc ứng dụng vi sinh vật trong bảo quản thựcphẩm.
• Nêu một số ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn (sản xuất và bảo quản thực phẩm, sản xuấtthuốc, xử lí môi trường,...).
• Kể tên một số ngành nghề liên quan đến công nghệ vi sinh vật và triển vọng phát triển của ngành nghề đó.
• Vai trò của vi sinh vật trong đời sống con người, trong thựctiễn.

- Vận dụng, giải thích được một số sản phẩm lên men từ vi sinh vật (sữa chua, dưa chú, bánh mì,…).

Chương 7: Virus và ứng dụng

• Cấu tạo của virus. 5 giai đoạn trong chu trình nhân lên của virus. Đặc điểm giai đoạn sinh tổng hợp của virus trong tế bàochủ.
• Bệnh truyền nhiễm, phương thức lây truyền bệnh truyền nhiễm. Cách phòng chống một số bệnh do virus ở người và độngvật.
• Ứng dụng virus trong y học và trong thựctiễn.
• Cơ chế gây bệnh do virus dựa vào các giai đoạn nhân lên của
• Giải thích vì sao các bệnh do virus thường lây lan nhanh, rộng và có nhiều biếnthể.
• Phương thức lây truyền một số bệnh do virus ở người, động vật (HIV, cúm,sởi,...).

II. Hình thức kiểm tra

• Thời gian: 45 phút
• 30% trắc nghiệm – 70% tự luận

III. Một số câu hỏi ôn tập

Câu 1: Vi khuẩn lam có hình thức dinh dưỡng giống với

A. tảo đơn bào

B. trùng giày

C. vi khuẩn lactic

D. nấm men

Câu 2: Pha đầu tiên của kì trung gian là:

A. Pha G1

B. Pha S

C. Pha G2

D. Pha M

Câu 3: Sự kiện nào sau đây diễn ra ở kì sau của nguyên phân?

A. Thoi phân bào biến mất

B. Màng nhân và nhân con dần xuất hiện

C. Các NST kép co xoắn cực đại và tập trung thành một hàng trên mặt phẳng xích đạo

D. Các NST tách nhau ra và di chuyển trên thoi phân bào về hai cực của tế bào

Câu 4: Ở E.coli, cứ 20 phút tế bào phân chia một lần. Một nhóm tế bào sau 1 giờ nuôi cấy thì người ta đếm được 40 cá thể. Số lượng tế bào ban đầu là:

A. 5

B. 4

C. 10

D. 6

Câu 5: Nuôi cấy liên tục khác với nuôi cấy không liên tục ở điểm nào sau đây?

A. Chất dinh dưỡng liên tục được bổ sung

B. Không có pha cân bằng

C. Pha lũy thừa rất ngắn

D. Sinh khối không được lấy ra khỏi môi trường nuôi cấy

Câu 6: Vi khuẩn sống trong miệng người chủ yếu thuộc nhóm:

A. ưa kiềm nhẹ

B. ưa acid

C. ưa trung tính

D. ưa khô

Câu 7: Trong các loại tế bào dưới đây, tế bào nào có chu kì tế bào dài nhất?

A. Tế bào hồng cầu

B. Tế bào gan

C. Tế bào thận

D. Tế bào xương

Câu 8: Bao đuôi của phage co lại đẩy bộ gen vào tế bào chủ diễn ra ở giai đoạn nào?

A. Hấp phụ

B. Sinh tổng hợp

C. Lắp ráp

D. Xâm nhập

Câu 9: Ánh sáng có vai trò đặc biệt quan trọng đối với vi khuẩn nào dưới đây?

A. Vi khuẩn oxy hóa lưu huỳnh

B. Vi khuẩn lactic

C. Vi khuẩn lam

D. Vi khuẩn nitrate hóa

Câu 10: Đối với mỗi loại bệnh do vi khuẩn gây ra, bác sĩ sử dụng các loại thuốc kháng sinh khác nhau do thuốc kháng sinh:

A. diệt khuẩn không có tính chọn lọc

B. diệt khuẩn có tính chọn lọc

C. giảm sức căng bề mặt

D. oxy hóa các thành phần tế bào

Câu 11: Phát biểu nào sau đây không đúng?

A. Bình được nước đường để lâu có mùi chua do có sự tạo acid hữu cơ nhờ vi sinh vật.

B. Nhờ proteaza của vi sinh vật mà protein được phân giải thành các amino acid.

C. Làm tương và nước mắm đều là ứng dụng của quá trình phân giải polysaccharide.

D. Bình đựng nước thịt để lâu có mùi thối do sự phân giải protein tạo các khí NH3, H2S ...

Câu 12: Chất hữu cơ không phải là nguồn cacbon chủ yếu của vi sinh vật nào dưới đây?

A. Vi khuẩn không chứa lưu huỳnh màu lục

B. Vi khuẩn nitrate hóa

C. Nấm men

D. Trùng giày

Câu 13: Có bao nhiêu biện pháp đúng để phòng tránh các bệnh truyền nhiễn do virus gây ra?

1) Tiêm vaccine

2) Tiêu diệt vật trung gian truyền bệnh

3) Đảm bảo an toàn trong truyền máu

4) Vệ sinh cá nhân và môi trường sống

5) Vệ sinh ăn uống

6) Quan hệ tình dục an toàn

A. 5

B. 3

C. 4

D. 6

Câu 14: Các loại đồ ăn, thức uống, quần áo, đồ dùng trong gia đình ... có vi khuẩn, nấm sinh sống thì môi trường sống đó của vi sinh vật được gọi là:

A. Môi trường tự nhiên

B. Môi trường bán tổng hợp

C. Môi trường tổng hợp

D. Môi trường nuôi cấy liên tục

Câu 15: Những hợp chất nào sau đây là chất ức chế sinh trưởng:

A. Protein, lipid, carbohidrate.

B. Nước muối, nước đường

C. Vitamin, amino acid, base nito

D. Cồn, iodine, cloramin, chất kháng sinh

Câu 16: Sản phẩm nào sau đây không phải là ứng dụng của virus trong thực tiễn?

A. Sản xuất thuốc trừ sâu sinh học

B. Sản xuất vaccine

C. Sản xuất rượu

D. Sản xuất Inteferon.

Câu 17: Phát biểu nào sau đây không đúng về vi sinh vật?

A. Thức ăn có thể giữ khá lâu trong tủ lạnh vì nhiệt độ thấp trong tủ lạnh kìm hãm sự sinh trưởng của vi sinh vật.

B. Trong sữa chua hầu như không có vi sinh vật

C. Thức ăn chứa nhiều nước rất dễ bị nhiễm khuẩn

D. Bức xạ ánh sáng có thể tiêu diệt hoặc ức chế vi sinh vật

Câu 18: Virus ôn hòa có thể chuyển thành virus độc trong điều kiện nào?

A. Khi virus sống trong môi trường ưu trương

B. Khi tế bào thay đổi hình dạng

C. Khi nhiệt độ môi trường thay đổi

D. Có tác động của tia tử ngoại hoặc chất hóa học.

Câu 19: Những virus nào sau đây có cấu trúc hỗn hợp?

A. Virus cúm và virus đậu mùa

B. Virus sởi và virus bại liệt

C. Virus sởi và phage

D. Phage và virus đậu mùa

Câu 20: Những đặc điểm của virus khác với các cá thể sống khác là:

1) Sống kí sinh nội bào bắt buộc;

2) Vật chất di truyền của tế bào gồm DNA và RNA;

3) Có bộ máy sinh tổng hợp vật chất di truyền;

4) Có kích thước vô cùng nhỏ, chỉ thấy được dưới kính hiển vi điện tử;

5) Hệ gen chỉ chứa một loại nucleic acid: DNA hoặc RNA.

A. 1, 2, 4

B. 3, 4, 5

C. 1, 4, 5

D. 1, 2, 5

Câu 21: Trong chu trình nhân lên của virus, giai đoạn nào sau đây virus mới phá vỡ tế bào chủ?

A. Xâm nhập

B. Phóng thích

C. Lắp ráp

D. Hấp phụ

Câu 22: Hoạt động nào sau đây không làm lây nhiễm HIV/AIDS?

A. Mẹ truyền cho con qua nhau thai

B. Quan hệ tình dục

C. Truyền máu

D. Muỗi đốt

Câu 23: Có bao nhiêu nhận định sau đây đúng khi nói về các yếu tố ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của vi sinh vật?

1) Vi sinh vật kí sinh ở động vật thuộc nhóm vi sinh vật ưa ấm

2) Vi khuẩn lactic thuộc nhóm vi sinh vật ưa acid

3) Người ta có thể dùng vi sinh vật khuyết dưỡng E.coli triptophan âm để kiểm tra thực phẩm có triptophan hay không có triptophan.

4) Xà phòng không phải là chất diệt khuẩn nhưng có tác dụng rửa trôi vi sinh vật.

A. 4

B. 2

C. 1

D. 3

Câu 24: Khả năng của cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh gọi là:

A. Miễn dịch

B. Kháng nguyên

C. Kháng thể

D. Đề kháng

Câu 25: Biểu hiện của giai đoạn thứ 3 ở người bị nhiễm HIV/AIDS là:

A. Các bệnh cơ hội tấn công mạnh

B. Tỉ lệ lympho T giảm

C. Bắt đầu suy giảm hệ thống miễn dịch

D. Chưa có triệu chứng rõ ràng.

Câu 26: Sự phân giải polysaccharide để tạo thành rượu là ứng dụng của quá trình:

A. Phân giải cellulose

B. Lên men etylic

C. Phân giải lipid

D. Phân giải protein

Câu 27: Capsome là:

A. lõi của virus

B. đơn phân của nucleic acid cấu tạo nên lõi virus

C. vỏ bọc ngoài virus

D. đơn phân cấu tạo nên lớp vỏ capsid của virus.

Câu 28: Loại virus nào sau đây khi xâm nhập thường đưa cả nucleocapsid vào tế bào chủ?

A. virus động vật

B. virus thực vật

C. phage

D. cả virus động vật và thực vật

Câu 29: Nảy chồi là hình thức sinh sản vô tính không có ở:

A. xạ khuẩn

B. vi khuẩn quang dưỡng màu tía

C. nấm men rượu

D. thủy tức

Câu 30 Nhóm chất nào dưới đây có khả năng làm bất hoạt protein?

A. Hợp chất bạc

B. Forrmadehyde

C. Hợp chất thủy ngân

D. Tất cả các đáp án

Câu 31 Nhận định nào sau đây đúng về vi sinh vật?

A. Tất cả vi sinh vật là những cơ thể đa bào nhân thực nhỏ bé

B. Tất cả vi sinh vật đều thuộc cùng một nhóm phân loại

C. Phần lớn vi sinh vật hấp thụ, sinh trưởng và sinh sản chậm

D. Vi sinh vật có khả năng chuyển hóa chất nhanh.

Câu 32: Từ một tế bào 2n của sinh vật nhân thực sau khi kết thúc quá trình giảm phân bình thường tạo ra các tế bào con, trong đó mỗi tế bào có bộ NST:

A. 2n kép

B. n đơn

C. 2n đơn

D. n kép

Câu 33. Trong nuôi cấy không liên tục, ở pha nào có số lượng tế bào sinh ra nhiều hơn lượng tế bào chết đi?

A. Suy vong B. Lũy thừa C. Tiềm phát D. Cân bằng

Câu 34: Chất nào dưới đây không được dùng để thanh trùng nước máy, nước bể bơi và dùng trong công nghiệp thực phẩm?

A. Cloramin B. Natri hipoclorit C. Rượu iodine D. Cả A, B, C

Câu 35 “Vi khuẩn thích nghi với môi trường sống, số lượng tế bào trong quần thể chưa tăng, enzyme cảm ứng được hình thành để phân giải cơ chất” là những đặc điểm của giai đoạn nào trong nuôi cấy không liên tục?

A. Lũy thừa B. Cân bằng C. Tiềm phát D. Suy vong

Câu 36: Ánh sáng đặc biệt quan trọng với vi khuẩn nào dưới đây?

A. Vi khuẩn oxy hóa lưu huỳnh B. Vi khuẩn lactic

C. Vi khuẩn lam D. Vi khuẩn nitrate hóa

Câu 37: Gai glycoprotein là cấu trúc có ở thành phần nào của virus sởi?

A. Vỏ ngoài B. Lõi nucleic acid C. Nucleocapsid D. Vỏ capsid

Câu 38: Chất vô cơ là nguồn năng lượng của vi sinh vật nào sau đây?

A. Vi khuẩn nitrate hoá B. Vi khuẩn lactic

C. Nấm mucor D. Vi khuẩn lam

Câu 39: Thành phần nào sau đây của tế bào vi khuẩn quyết định kết quả nhuộm Gram?

A. Màng tế bào B. Lông và roi

C. Lông nhung và pili D. Peptidoglycan

Câu 40 Hiện tượng tiếp hợp và trao đổi chéo diễn ra ở giai đoạn nào của quá trình giảm phân?

A. Kì đầu II B. Kì cuối I C. Kì giữa II D. Kì đầu I

Câu 41 Phát biểu nào sau đây đúng khi nói về “nhân tố sinh trưởng”?

A. Là chất hữu cơ có hàm lượng thấp nhưng rất cần thiết cho sự sinh trưởng của vi sinh vật, chỉ có chúng mới tổng hợp được.

B. Mọi vi sinh vật đều không tự tổng hợp được nhân tố sinh trưởng.

C. Có những vi sinh vật vẫn tự tổng hợp được các nhân tố đó.

D. Khi thiếu nhân tố sinh trưởng, vi sinh vật sẽ tổng hợp để bù đắp lượng thiếu đó.

Câu 42: Đặc điểm nào trong những đặc điểm sau là đặc trưng chung của vi sinh vật?

1) Tốc độ trao đổi chất nhanh

2) Sinh trưởng và sinh sản nhanh hơn ở thực vật và động vật

3) Cấu tạo cơ thể phức tạp

4) Tốc độ trao đổi chất chậm

A. 3 B. 2 C. 1 D. 4

Câu 43: Việc ứng dụng vi sinh vật trong thực tiễn không dựa trên đặc điểm nào sau đây?

A. Tổng hợp và phân giải các chất nhanh

B. Đa dạng di truyền.

C. Phổ sinh thái và dinh dưỡng hẹp.

D. Sinh trưởng nhanh,

Câu 44: Hiện nay trên thị trường có các loại bột giặt sinh học. Bột giặt sinh học được hiểu theo nghĩa nào sau đây?

A. Có chất tẩy rửa tổng hợp

B. Chứa enzyme và nhiều chất tẩy rửa khác nhau.

C. Chứa một loạt nhiều enzyme từ vi sinh vật

D. Chứa một loại chất tẩy rửa đặc thù.

Câu 45: Những đại diện nào sau đây sử dụng hình thức dinh dưỡng hóa tự dưỡng?

1) Vi khuẩn nitrate hóa 2) Nấm men

3) Vi khuẩn lam 4) Trùng roi

5) Vi khuẩn oxy hóa hydrogen

A. 3 B. 5 C. 2 D. 4

Câu 46: Sự phát triển của quần thể vi sinh vật trong môi trường nuôi cấy liên tục không bao gồm pha:

A. lũy thừa B. suy vong C. tiềm phát D. cân bằng

Câu 19: Vì sao vi khuẩn sinh trưởng nhanh với tốc độ lớn nhất và không đổi trong pha lũy thừa ở nuôi cấy không liên tục?

A. Vì chất dinh dưỡng được bổ sung liên tục.

B. Vì con người không lấy ra dịch nuôi cấy.

C. Vì số lượng vi khuẩn sinh ra nhiều hơn số lượng vi khuẩn chết đi.

D. Vì vi khuẩn đã làm quen được môi trường, nguồn dinh dưỡng trong môi trường còn nhiều.

Câu 47: Phage T4 có thụ thể nằm ở

A. vỏ capsid. B. glycoprotein.

C. lõi nucleic acid. D. đầu tận cùng của lông đuôi.

Câu 48 Sinh vật nào sau đây không làm lây virus từ cây bệnh sang cây khỏe?

A. Côn trùng. B. Động vật ăn thực vật.

C. Động vật ăn thịt. D. Nấm.

Câu 49: Để hạn chế sự lây truyền virus cúm A từ động vật sang người, không sử dụng biện pháp nào sau đây?

A. Ăn chín, uống sôi, rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.

B. Không mua bán các loại gia súc, gia cầm không rõ nguồn gốc.

C. Khi phát hiện gia cầm ốm, chết; cần giết mổ và sử dụng ngay để tránh lãng phí.

D. Khu chuồng trại chăn nuôi phải sạch sẽ, có hàng rào cách li với những loài hoang dã.

Câu 50: Đâu không phải là ứng dụng của quá trình tổng hợp amino acid và protein ở vi sinh vật?

A. Sản xuất glutamic acid nhờ vi khuẩn Corynebacterium glutamicum.

B. Sản xuất lysine nhờ vi khuẩn Brevibacterium flavum.

C. Sản xuất protein nhờ nấm men S. cerevisiae.

D. Sản xuất nhựa sinh học nhờ vi khuẩn Bacillus cereus hay Cupriavidus necator.

B. Phần tự luận

Câu 1 Hãy nêu khái niệm và các đặc điểm của virus.

Câu 2: Nêu những thành tựu của công nghệ tế bào mà em biết.

Câu 3 Tìm các ví dụ về việc sử dụng các yếu tố vật lý để tiêu diệt hoặc ức chế vì sinh vật trong bảo quản thức ăn.

Câu 4. Hãy giải thích tại sao phage được sử dụng để làm vector chuyển gene.