Sách bài tập KHTN 9 Bài 12 (Cánh diều): Tác dụng của dòng điện xoay chiều

Giải SBT KHTN 9 Bài 12: Tác dụng của dòng điện xoay chiều

Bài 12.1 trang 37 Sách bài tập KHTN 9: Một chiếc quạt dùng điện xoay chiều. Dòng điện qua quạt gây ra

A. tác dụng từ.

B. tác dụng nhiệt.

C. tác dụng từ và tác dụng nhiệt.

D. tác dụng từ và tác dụng cơ.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

Một chiếc quạt dùng điện xoay chiều. Dòng điện qua quạt gây ra tác dụng từ (cuộn dây dẫn kín sẽ hút được các vật bằng sắt, thép,…) và tác dụng nhiệt (dòng điện làm chiếc quạt nóng lên).

Bài 12.2 trang 37 Sách bài tập KHTN 9: Dòng điện xoay chiều chạy qua nam châm điện sẽ tác dụng lên những chiếc đinh sắt. Nam châm điện sẽ

A. gây ra lực hút đinh.

B. gây ra lực hút và lực đẩy.

C. gây ra lực đẩy.

D. gây ra không có tác dụng.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Dòng điện xoay chiều chạy qua nam châm điện sẽ tác dụng lên những chiếc đinh sắt. Nam châm điện sẽ gây ra lực hút đinh (tác dụng từ).

Bài 12.3 trang 37 Sách bài tập KHTN 9: Trong y học, người ta dùng dòng điện xoay chiều phù hợp để kích thích các bộ phận của cơ thế như da, cơ, mạch máu,... Trong trường hợp này, dòng điện xoay chiều có tác dụng

A. nhiệt.

B. từ.

C. phát sáng.

D. sinh lí.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Trong y học, người ta dùng dòng điện xoay chiều phù hợp để kích thích các bộ phận của cơ thế như da, cơ, mạch máu,... Trong trường hợp này, dòng điện xoay chiều có tác dụng sinh lí.

Bài 12.4 trang 37 Sách bài tập KHTN 9: Hình 12.1 là phần cố định của động cơ quạt điện dùng dòng điện xoay chiều. Dòng điện có tác dụng gì khi chạy qua quạt điện làm quạt quay?

Hình 11.1. Động cơ của quạt điện xoay chiều

A. Tác dụng từ.

B. Tác dụng nhiệt.

C. Tác dụng từ và nhiệt.

D. Tác dụng từ và phát sáng.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Dòng điện có tác dụng từ khi chạy qua quạt điện làm quạt quay. Dòng điện làm động cơ nóng lên.

Bài 12.5 trang 38 Sách bài tập KHTN 9: Dòng điện xoay chiều có các tác dụng sau:

a) Tác dụng nhiệt;

b) Tác dụng từ;

c) Tác dụng sinh lí;

d) Tác dụng phát sáng;

e) Tác dụng hoá học.

Em hãy cho biết trong những dụng cụ dưới đây, dòng điện xoay chiều có các tác dụng gì. Tác dụng nào là có ích và tác dụng nào là hao phí?

Đèn pin, bếp hồng ngoại, đèn sưởi, bếp từ, bàn là.

Lời giải:

Bài 12.6 trang 38 Sách bài tập KHTN 9:

a) Trong các phát biểu sau đây, phát biểu nào đúng (Đ), phát biểu nào là sai (S).

b) Nếu phát biểu sai, viết lại để thành phát biểu có nội dung đúng.

Lời giải:

a) 1 – S; 2 – Đ; 3 – Đ; 4 – S; 5 – Đ; 6 – S.

b) Viết lại:

1. Các thiết bị điện trong cuộc sống chủ yếu dùng dòng điện xoay chiều.

4. Đèn ống (đèn huỳnh quang) có thể dùng trực tiếp dòng điện xoay chiều.

6. Máy biến thế dùng trong truyền tải điện xoay chiều hoạt động nhờ tác dụng từ của dòng điện xoay chiều.

Bài 12.7 trang 38 Sách bài tập KHTN 9: Hình 12.2 là ảnh chụp chuông điện dùng nguồn điện xoay chiều

a) Nêu tên các bộ phận 1, 2, 3, 4, 5 của chuông điện ở hình 12.2.

b) Nêu thêm một số dụng cụ để có thể thực hiện thí nghiệm làm cho chuông điện kêu được.

c) Giải thích hoạt động của chuông điện.

d) Có thể sử dụng nguồn điện một chiều cho chuông điện này không? Vì sao?

Lời giải:

a)

1. Hai chốt cắm với dây dẫn điện để nối chuông điện với nguồn điện xoay chiều.

2. Nam châm điện.

3. Lá thép có một đầu cố định.

4. Búa gõ.

5. Chuông.

b) Để chuông hoạt động được, ta phải nối chuông với một nguồn điện xoay chiều có hiệu điện thế phù hợp qua một công tắc để đóng mở dòng điện. Khi đóng công tắc thì búa gõ làm chuông kêu, mở công tắc thì búa không gõ.

c) Khi có dòng điện xoay chiều qua nam châm điện, lá thép đàn hồi sẽ bị nhiễm từ của nam châm điện, nó sẽ bị hút về phía nam châm điện nhưng với lực hút thay đổi, cùng với tính đàn hồi của lá thép nên nó sẽ dao động, làm cho búa gõ liên tục vào chuông.

d) Khi dùng dòng điện không đổi, lá thép cũng bị nhiễm từ của nam châm điện với lực hút tăng dần, lá thép bị hút về phía nam châm điện và không dao động. Búa bị áp lên chuông và dừng lại nên chuông không kêu.

Lý thuyết KHTN 9 Bài 12: Tác dụng của dòng điện xoay chiều

I. Tác dụng nhiệt

- Dòng điện xoay chiều chạy qua bàn là, máy sưởi, bếp hồng ngoại, … sẽ làm chúng nóng lên, chứng tỏ dòng điện xoay chiều có tác dụng nhiệt.

- Năng lượng điện của dòng điện xoay chiều đã chuyển hóa thành năng lượng nhiệt.

II. Tác dụng phát sáng

- Khi dòng điện xoay chiều chạy qua một số đèn: đèn sợi đốt, đèn huỳnh quang, đèn LED, … các đèn này phát ra ánh sáng, chứng tỏ dòng điện xoay chiều có tác dụng phát sáng.

- Năng lượng điện của dòng điện xoay chiều đã chuyển hóa thành năng lượng ánh sáng và một phần thành năng lượng nhiệt.

III. Tác dụng từ

- Dòng điện xoay chiều chạy qua cuộn dây dẫn kín thì cuộn dây dẫn kín hút được các vật bằng sắt, thép, …, chứng tỏ dòng điện xoay chiều có tác dụng từ.

- Tác dụng từ của dòng điện xoay chiều được ứng dụng trong các thiết bị điện như chuông điện, rơ – le điện, bếp từ, …

IV. Tác dụng sinh lí

Khi chạy qua cơ thể người, dòng điện xoay chiều có thể làm cháy các mô dưới da, gây tổn thương hệ thần kinh, … ở các mức độ khác nhau. Các mức độ tổn thương này phụ thuộc vào: cường độ dòng điện, khoảng thời gian dòng điện chạy qua cơ thể người và tần số dòng điện,…