Chương I Luật tố tụng hành chính 2015: Những quy định chung
Số hiệu: | 93/2015/QH13 | Loại văn bản: | Luật |
Nơi ban hành: | Quốc hội | Người ký: | Nguyễn Sinh Hùng |
Ngày ban hành: | 25/11/2015 | Ngày hiệu lực: | 01/07/2016 |
Ngày công báo: | 29/12/2015 | Số công báo: | Từ số 1247 đến số 1248 |
Lĩnh vực: | Thủ tục Tố tụng | Tình trạng: | Còn hiệu lực |
TÓM TẮT VĂN BẢN
Luật tố tụng hành chính 2015 với nhiều quy định về trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng hành chính; trình tự, thủ tục khởi kiện, giải quyết vụ án hành chính, thi hành án hành chính và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính;… được ban hành ngày 25/11/2015.
Luật tố tụng hành chính năm 2015 gồm 23 Chương, 372 Điều (thay vì 18 Chương, 265 Điều ở Luật tố tụng hành chính 2010). Bố cục Luật 93/2015/QH13 gồm các Chương sau:
- Những quy định chung
- Thẩm quyền của Tòa án
- Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng và việc người tiến hành tố tụng
- Người tham gia tố tụng, quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng
- Các biện pháp khẩn cấp tạm thời
- Chứng minh và chứng cứ
- Cấp, tống đạt hoặc thông báo văn bản tố tụng
- Phát hiện và kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án hành chính
- Thủ tục thi hành bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính
- Thủ tục đối thoại và chuẩn bị xét xử
- Phiên tòa sơ thẩm
- Thủ tục giải quyết khiếu kiện danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, danh sách cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân, danh sách cử tri trưng cầu ý dân
- Thủ tục phúc thẩm
- Thủ tục giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn
- Thủ tục giám đốc thẩm
- Thủ tục tái thẩm
- Thủ tục đặc biệt xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao
- Thủ tục giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài
- Thủ tục thi hành bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính
- Các hành vi cản trở hoạt động tố tụng hành chính
- Khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính
- Án phí, lệ phí và các chi phí tố tụng khác
- Điều khoản thi hành
Luật tố tụng hành chính 2015 có một số điểm đáng chú ý sau:
- Quy định mới về quyền tiếp cận, trao đổi tài liệu, chứng cứ tại Điều 98 Luật TTHC 2015.
+ Đương sự có quyền được biết, ghi chép, sao chụp, trao đổi tài liệu, chứng cứ do đương sự khác giao nộp cho Tòa án hoặc do Tòa án thu thập được, trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 96 của Luật tố tụng HC 2015.
+ Khi đương sự giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án thì trong thời hạn 05 ngày làm việc họ phải thông báo cho đương sự khác biết về việc họ đã giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án để đương sự khác liên hệ với Tòa án thực hiện quyền tiếp cận tài liệu, chứng cứ.
+ Trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày Tòa án thu thập được tài liệu, chứng cứ thì Tòa án phải thông báo cho đương sự biết.
- Định rõ nguyên tắc đối thoại (Điều 134 Luật số 93/2015/QH13).
Trong thời hạn chuẩn bị xét xử sơ thẩm, Tòa án tiến hành đối thoại để các đương sự thống nhất với nhau về việc giải quyết vụ án, trừ những vụ án không tiến hành đối thoại được, vụ án khiếu kiện về danh sách cử tri, vụ án xét xử theo thủ tục rút gọn được quy định tại các điều 135, 198 và 246 của Luật tố tụng hành chính năm 2015.
- Quy định nội dung và phương thức tranh tụng tại phiên tòa (Điều 175, 236).
Tranh tụng tại phiên tòa bao gồm việc trình bày chứng cứ, hỏi, đối đáp, trả lời và phát biểu quan điểm, lập luận về đánh giá chứng cứ, tình tiết của vụ án, quan hệ pháp luật tranh chấp và pháp luật áp dụng để giải quyết yêu cầu của đương sự trong vụ án.
- Bổ sung các Chương sau so với Luật tố tụng hành chính 2010:
+ Phát hiện và kiến nghị sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật trong quá trình giải quyết vụ án hành chính.
+ Thủ tục giải quyết khiếu kiện danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, danh sách cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân, danh sách cử tri trưng cầu dân ý (Chương XII Luật TTHC năm 2015).
+ Giải quyết vụ án hành chính theo thủ tục rút gọn tại Toà án (Chương XIV).
+ Thủ tục giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài.
+ Xử lý các hành vi cản trở hoạt động tố tụng hành chính.
Luật tố tụng hành chính 2015 có hiệu lực từ ngày 01/07/2016 trừ một số quy định cụ thể tại Khoản 1 Điều 371, Luật tố tụng HC năm 2015 thay thế Luật tố tụng hành chính 2010.
Văn bản tiếng việt
Văn bản tiếng anh
Luật tố tụng hành chính quy định những nguyên tắc cơ bản trong tố tụng hành chính; nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng; quyền và nghĩa vụ của người tham gia tố tụng, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan; trình tự, thủ tục khởi kiện, giải quyết vụ án hành chính, thi hành án hành chính và giải quyết khiếu nại, tố cáo trong tố tụng hành chính.
Luật tố tụng hành chính góp phần bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; giáo dục mọi người nghiêm chỉnh chấp hành pháp luật; bảo đảm tính ổn định, thông suốt và hiệu lực của nền hành chính quốc gia.
1. Luật tố tụng hành chính được áp dụng đối với mọi hoạt động tố tụng hành chính trên lãnh thổ bao gồm đất liền, hải đảo, vùng biển, vùng trời của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
2. Luật tố tụng hành chính được áp dụng đối với hoạt động tố tụng hành chính do cơ quan đại diện của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tiến hành ở nước ngoài.
3. Luật tố tụng hành chính được áp dụng đối với việc giải quyết vụ án hành chính có yếu tố nước ngoài; trường hợp điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó.
4. Cơ quan, tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế thuộc đối tượng được hưởng các quyền ưu đãi, miễn trừ ngoại giao hoặc các quyền ưu đãi, miễn trừ lãnh sự theo pháp luật Việt Nam hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên thì nội dung vụ án hành chính có liên quan đến cơ quan, tổ chức, cá nhân đó được giải quyết bằng con đường ngoại giao.
Trong Luật này, các từ ngữ dưới đây được hiểu như sau:
1. Quyết định hành chính là văn bản do cơ quan hành chính nhà nước, cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước ban hành hoặc người có thẩm quyền trong cơ quan, tổ chức đó ban hành quyết định về vấn đề cụ thể trong hoạt động quản lý hành chính được áp dụng một lần đối với một hoặc một số đối tượng cụ thể.
2. Quyết định hành chính bị kiện là quyết định quy định tại khoản 1 Điều này mà quyết định đó làm phát sinh, thay đổi, hạn chế, chấm dứt quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân hoặc có nội dung làm phát sinh nghĩa vụ, ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
3. Hành vi hành chính là hành vi của cơ quan hành chính nhà nước hoặc của người có thẩm quyền trong cơ quan hành chính nhà nước hoặc cơ quan, tổ chức được giao thực hiện quản lý hành chính nhà nước thực hiện hoặc không thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật.
4. Hành vi hành chính bị kiện là hành vi quy định tại khoản 3 Điều này mà hành vi đó làm ảnh hưởng đến việc thực hiện quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
5. Quyết định kỷ luật buộc thôi việc là quyết định bằng văn bản của người đứng đầu cơ quan, tổ chức để áp dụng hình thức kỷ luật buộc thôi việc đối với công chức thuộc quyền quản lý của mình.
6. Quyết định hành chính, hành vi hành chính mang tính nội bộ của cơ quan, tổ chức là những quyết định, hành vi chỉ đạo, điều hành việc triển khai thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch công tác; quản lý, tổ chức cán bộ, kinh phí, tài sản được giao; kiểm tra, thanh tra việc thực hiện nhiệm vụ, công vụ, chính sách, pháp luật đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động và các đơn vị thuộc thẩm quyền quản lý của cơ quan, tổ chức.
7. Đương sự bao gồm người khởi kiện, người bị kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
8. Người khởi kiện là cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện vụ án hành chính đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh; danh sách cử tri bầu cử đại biểu Quốc hội, danh sách cử tri bầu cử đại biểu Hội đồng nhân dân, danh sách cử tri trưng cầu ý dân (sau đây gọi chung là danh sách cử tri).
9. Người bị kiện là cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri bị khởi kiện.
10. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là cơ quan, tổ chức, cá nhân tuy không khởi kiện, không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án hành chính có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ tự mình hoặc đương sự khác đề nghị và được Tòa án nhân dân (sau đây gọi là Tòa án) chấp nhận hoặc được Tòa án đưa vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
11. Cơ quan, tổ chức bao gồm cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức kinh tế, đơn vị sự nghiệp công lập, đơn vị lực lượng vũ trang nhân dân và các tổ chức khác được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật.
12. Vụ án phức tạp là vụ án có liên quan đến quyền và lợi ích của nhiều người; có tài liệu, chứng cứ mâu thuẫn với nhau cần có thời gian kiểm tra, xác minh, đánh giá hoặc tham khảo ý kiến của các cơ quan chuyên môn; có đương sự là người nước ngoài đang ở nước ngoài hoặc người Việt Nam đang cư trú, học tập, làm việc ở nước ngoài.
13. Trở ngại khách quan là những trở ngại do hoàn cảnh khách quan tác động làm cho người có quyền, nghĩa vụ không thể biết về việc quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm hoặc không thể thực hiện được quyền hoặc nghĩa vụ của mình.
14. Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.
Mọi hoạt động tố tụng hành chính của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng và cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải tuân theo quy định của Luật này.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khởi kiện vụ án hành chính để yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình theo quy định của Luật này.
1. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, Tòa án có quyền xem xét về tính hợp pháp của văn bản hành chính, hành vi hành chính có liên quan đến quyết định hành chính, hành vi hành chính bị kiện và kiến nghị cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền xem xét lại văn bản hành chính, hành vi hành chính đó và trả lời kết quả cho Tòa án theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan.
2. Tòa án có quyền kiến nghị cơ quan, cá nhân có thẩm quyền xem xét, sửa đổi, bổ sung hoặc bãi bỏ văn bản quy phạm pháp luật nếu phát hiện văn bản đó có dấu hiệu trái với Hiến pháp, luật, văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan để bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân. Cơ quan, cá nhân có thẩm quyền có trách nhiệm trả lời Tòa án kết quả xử lý văn bản quy phạm pháp luật bị kiến nghị theo quy định của pháp luật làm cơ sở để Tòa án giải quyết vụ án.
1. Người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hành chính có thể đồng thời yêu cầu bồi thường thiệt hại do quyết định hành chính, hành vi hành chính, quyết định kỷ luật buộc thôi việc, quyết định giải quyết khiếu nại về quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh, danh sách cử tri gây ra.
Người khởi kiện, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu bồi thường thiệt hại có nghĩa vụ cung cấp tài liệu, chứng cứ. Trường hợp cần thiết, Tòa án có thể tiến hành xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ để bảo đảm cho việc giải quyết vụ án được chính xác.
Khi giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính, các quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước và pháp luật về tố tụng dân sự được áp dụng để giải quyết.
2. Trường hợp trong vụ án hành chính có yêu cầu bồi thường thiệt hại mà chưa có điều kiện để chứng minh thì Tòa án có thể tách yêu cầu bồi thường thiệt hại để giải quyết sau bằng một vụ án dân sự khác theo quy định của pháp luật về tố tụng dân sự.
Trường hợp Tòa án giải quyết cả phần yêu cầu bồi thường thiệt hại cùng với việc giải quyết vụ án hành chính mà phần quyết định của bản án về bồi thường thiệt hại bị kháng cáo hoặc kháng nghị hoặc bị Tòa án cấp phúc thẩm, giám đốc thẩm hoặc tái thẩm hủy để xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm lại thì phần quyết định về bồi thường thiệt hại trong các trường hợp này là một phần của vụ án hành chính. Thủ tục giải quyết đối với phần quyết định về bồi thường thiệt hại bị kháng cáo, kháng nghị hoặc bị hủy để xét xử sơ thẩm hoặc phúc thẩm lại được thực hiện theo quy định của Luật này.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền quyết định việc khởi kiện vụ án hành chính. Tòa án chỉ thụ lý giải quyết vụ án hành chính khi có đơn khởi kiện của người khởi kiện. Trong quá trình giải quyết vụ án hành chính, người khởi kiện có quyền thay đổi, bổ sung, rút yêu cầu khởi kiện, thực hiện các quyền tố tụng khác của mình theo quy định của Luật này.
1. Các đương sự có quyền và nghĩa vụ chủ động thu thập, giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án và chứng minh yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp.
Cá nhân khởi kiện, yêu cầu để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người khác có quyền và nghĩa vụ thu thập, cung cấp tài liệu, chứng cứ, chứng minh như đương sự.
2. Tòa án có trách nhiệm hỗ trợ đương sự trong việc thu thập tài liệu, chứng cứ và tiến hành thu thập, xác minh chứng cứ; yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án hoặc đương sự theo quy định của Luật này.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình có nghĩa vụ cung cấp đầy đủ và đúng thời hạn tài liệu, chứng cứ mà mình đang lưu giữ, quản lý cho đương sự, Tòa án, Viện kiểm sát nhân dân (sau đây gọi là Viện kiểm sát) theo quy định của Luật này khi có yêu cầu và phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc cung cấp tài liệu, chứng cứ đó; trường hợp không cung cấp được thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho đương sự, Tòa án, Viện kiểm sát biết.
1. Chế độ xét xử sơ thẩm, phúc thẩm được bảo đảm, trừ trường hợp xét xử vụ án hành chính đối với khiếu kiện danh sách cử tri.
Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án có thể bị kháng cáo, kháng nghị theo quy định của Luật này.
Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án không bị kháng cáo, kháng nghị theo thủ tục phúc thẩm trong thời hạn do Luật này quy định thì có hiệu lực pháp luật. Bản án, quyết định sơ thẩm của Tòa án bị kháng cáo, kháng nghị thì vụ án phải được giải quyết theo thủ tục phúc thẩm. Bản án, quyết định phúc thẩm của Tòa án có hiệu lực pháp luật.
2. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật mà phát hiện có vi phạm pháp luật hoặc có tình tiết mới theo quy định của Luật này thì được xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm hoặc tái thẩm.
1. Việc xét xử sơ thẩm vụ án hành chính có Hội thẩm nhân dân tham gia, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn theo quy định của Luật này.
2. Khi biểu quyết về quyết định giải quyết vụ án, Hội thẩm nhân dân ngang quyền với Thẩm phán
1. Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân xét xử độc lập và chỉ tuân theo pháp luật.
2. Nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân can thiệp vào việc xét xử của Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân dưới bất kỳ hình thức nào.
1. Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên, người phiên dịch, người giám định, thành viên Hội đồng định giá không được tiến hành, tham gia tố tụng nếu có căn cứ cho rằng họ có thể không vô tư, khách quan trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
2. Việc phân công người tiến hành tố tụng phải bảo đảm để họ vô tư, khách quan trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
Tòa án xét xử tập thể vụ án hành chính và quyết định theo đa số, trừ trường hợp xét xử theo thủ tục rút gọn.
1. Tòa án xét xử kịp thời trong thời hạn do Luật này quy định, bảo đảm công bằng.
2. Tòa án xét xử công khai. Trường hợp đặc biệt cần giữ bí mật nhà nước, thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên hoặc giữ bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân theo yêu cầu chính đáng của đương sự, Tòa án có thể xét xử kín.
1. Trong tố tụng hành chính, mọi người đều bình đẳng trước pháp luật, không phân biệt dân tộc, giới tính, tín ngưỡng, tôn giáo, thành phần xã hội, trình độ văn hóa, nghề nghiệp, địa vị xã hội.
2. Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân bình đẳng trong việc thực hiện quyền và nghĩa vụ trong tố tụng hành chính trước Tòa án.
3. Tòa án có trách nhiệm tạo điều kiện để cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện các quyền và nghĩa vụ của mình.
1. Tòa án có trách nhiệm bảo đảm cho đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự thực hiện quyền tranh tụng trong xét xử sơ thẩm, phúc thẩm, giám đốc thẩm, tái thẩm theo quy định của Luật này.
2. Đương sự, người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có quyền thu thập, giao nộp, cung cấp tài liệu, chứng cứ kể từ khi Tòa án thụ lý vụ án hành chính và có nghĩa vụ thông báo cho nhau các tài liệu, chứng cứ đã giao nộp; trình bày, đối đáp, phát biểu quan điểm, lập luận về đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng để bảo vệ yêu cầu, quyền và lợi ích hợp pháp của mình hoặc bác bỏ yêu cầu của người khác theo quy định của Luật này.
3. Trong quá trình xét xử, mọi tài liệu, chứng cứ phải được xem xét đầy đủ, khách quan, toàn diện, công khai, trừ trường hợp không được công khai theo quy định của Luật này. Tòa án điều hành việc tranh tụng, hỏi những vấn đề chưa rõ và căn cứ vào kết quả tranh tụng để ra bản án, quyết định.
1. Đương sự có quyền tự bảo vệ hoặc nhờ luật sư hoặc người khác có đủ điều kiện theo quy định của Luật này bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.
2. Tòa án có trách nhiệm bảo đảm cho đương sự thực hiện quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ.
3. Nhà nước có trách nhiệm bảo đảm trợ giúp pháp lý cho người được trợ giúp pháp lý theo quy định của Luật trợ giúp pháp lý để họ thực hiện quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp trước Tòa án.
4. Không ai được hạn chế quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự trong tố tụng hành chính.
Tòa án có trách nhiệm tiến hành đối thoại và tạo điều kiện thuận lợi để các đương sự đối thoại với nhau về việc giải quyết vụ án theo quy định của Luật này.
Tiếng nói và chữ viết dùng trong tố tụng hành chính là tiếng Việt.
Người tham gia tố tụng hành chính có quyền dùng tiếng nói và chữ viết của dân tộc mình; trường hợp này phải có người phiên dịch.
Người tham gia tố tụng hành chính là người khuyết tật nghe, người khuyết tật nói hoặc người khuyết tật nhìn có quyền dùng ngôn ngữ, ký hiệu, chữ dành riêng cho người khuyết tật; trường hợp này phải có người biết nghe, nói bằng ngôn ngữ, ký hiệu, chữ dành riêng của người khuyết tật để dịch lại.
1. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng phải tôn trọng Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân.
2. Tòa án có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân.
Viện kiểm sát có nhiệm vụ bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.
3. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng phải giữ bí mật nhà nước, bí mật công tác theo quy định của pháp luật; giữ gìn thuần phong, mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên, giữ bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân theo yêu cầu chính đáng của đương sự.
4. Cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Trường hợp người tiến hành tố tụng có hành vi vi phạm pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
5. Người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình có hành vi vi phạm pháp luật gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân thì cơ quan có người có hành vi vi phạm pháp luật đó phải bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
1. Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành và phải được cơ quan, tổ chức, cá nhân tôn trọng. Cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải nghiêm chỉnh chấp hành.
2. Trong phạm vi nhiệm vụ, quyền hạn của mình, Tòa án, cơ quan, tổ chức được giao nhiệm vụ có liên quan đến việc thi hành bản án, quyết định của Tòa án phải nghiêm chỉnh thi hành và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ đó.
Tòa án nhân dân tối cao giám đốc việc xét xử của các Tòa án; Tòa án nhân dân cấp cao giám đốc việc xét xử của Tòa án nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Tòa án cấp tỉnh), Tòa án nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi chung là Tòa án cấp huyện) trong phạm vi thẩm quyền theo lãnh thổ để bảo đảm việc áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử.
1. Viện kiểm sát kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong tố tụng hành chính nhằm bảo đảm cho việc giải quyết vụ án hành chính kịp thời, đúng pháp luật.
2. Viện kiểm sát kiểm sát vụ án hành chính từ khi thụ lý đến khi kết thúc việc giải quyết vụ án; tham gia các phiên tòa, phiên họp của Tòa án; kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong công tác thi hành bản án, quyết định của Tòa án; thực hiện các quyền yêu cầu, kiến nghị, kháng nghị theo quy định của pháp luật.
3. Đối với quyết định hành chính, hành vi hành chính liên quan đến quyền, lợi ích hợp pháp của người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi, nếu họ không có người khởi kiện thì Viện kiểm sát kiến nghị Ủy ban nhân dân cấp xã nơi người đó cư trú cử người giám hộ đứng ra khởi kiện vụ án hành chính để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp cho người đó.
1. Tòa án có trách nhiệm tống đạt, chuyển giao, thông báo bản án, quyết định, giấy triệu tập, giấy mời và các giấy tờ khác của Tòa án theo quy định của Luật này.
2. Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan có trách nhiệm chuyển giao bản án, quyết định, giấy triệu tập, giấy mời và các giấy tờ khác của Tòa án khi có yêu cầu của Tòa án và phải thông báo kết quả việc chuyển giao đó cho Tòa án.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ tham gia tố tụng hành chính theo quy định của Luật này, góp phần vào việc giải quyết vụ án hành chính tại Tòa án kịp thời, đúng pháp luật.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền khiếu nại; cá nhân có quyền tố cáo hành vi, quyết định trái pháp luật của cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng hoặc của bất cứ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào trong hoạt động tố tụng hành chính.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền phải tiếp nhận, xem xét và giải quyết khiếu nại, tố cáo kịp thời, đúng pháp luật; thông báo bằng văn bản về kết quả giải quyết cho người đã khiếu nại, tố cáo.
Án phí, lệ phí và chi phí tố tụng được thực hiện theo quy định của Luật này và pháp luật về án phí, lệ phí Tòa án.
Article 1. Scope of regulation and tasks of the Law on Administrative Procedures
The Law on Administrative Procedures prescribes fundamental principles in administrative procedures; tasks, powers and responsibilities of procedure-conducting agencies and persons; rights and obligations of procedure participants and related agencies, organizations and individuals; order and procedures for instituting lawsuits, settling administrative cases, executing administrative judgments and settling complaints and denunciations in administrative procedures.
The Law on Administrative Procedures contributes to safeguarding justice, human rights, citizens’ rights, the socialist regime, interests of the State, and lawful rights and interests of agencies, organizations and individuals; educates people in strictly abiding by law; and ensures the stability, continuity and effectiveness of the national administration.
Article 2. Subjects of application and effect of the Law on Administrative Procedures
1. The Law on Administrative Procedures applies to all administrative procedural activities conducted in the territory, including the mainland, islands, maritime zones and air space, of the Socialist Republic of Vietnam.
2. The Law on Administrative Procedures applies to administrative procedural activities conducted overseas by representative missions of the Socialist Republic of Vietnam.
3. The Law on Administrative Procedures applies to the settlement of administrative cases involving foreign elements. In case a treaty to which the Socialist Republic of Vietnam is a contracting party otherwise provides, such treaty will prevail.
4. Administrative cases involving foreign agencies, organizations and individuals and international organizations eligible for diplomatic or consular privileges and immunities in accordance with Vietnamese law or treaties to which the Socialist Republic of Vietnam is a contracting party shall be settled through diplomatic channels.
Article 3. Interpretation of terms
In this Law, the terms below are construed as follows:
1. Administrative decision means a document issued by a state administrative agency, another agency or organization assigned to perform the state administrative management or by a competent person in this agency or organization, on a specific matter in administrative management activities, and applicable once to one or a number of specific subjects.
2. Administrative decision over which a lawsuit is instituted means a decision defined in Clause 1 of this Article which gives rise to, changes, restricts or terminates lawful rights and interests of an agency, organization or individual or has a content which gives rise to an obligation or affects lawful rights and interests of an agency, organization or individual.
3. Administrative act means an act taken by a state administrative agency or a competent person in this agency or another agency or organization assigned to perform the state administrative management to or not to perform its/his/her tasks or official duties in accordance with law.
4. Administrative act over which a lawsuit is instituted means an act defined in Clause 3 of this Article which affects the exercise of the lawful rights and interests of an agency, organization or individual.
5. Disciplinary decision on dismissal means a written decision of the head of an agency or organization to apply the disciplinary form of dismissal to a civil servant under his/her management.
6. Internal administrative decisions and acts of an agency or organization means decisions and acts directing and administering the performance of tasks and working plans; managing and organizing personnel and assigned operation funds and assets; examining and inspecting the performance of tasks and official duties or the implementation of policies and laws toward cadres, civil servants, public employees, laborers and units under management by such agency or organization.
7. Involved parties include the plaintiff, defendant and persons with related interests and obligations.
8. Plaintiff means an agency, organization or individual that institutes an administrative lawsuit over an administrative decision or act, a disciplinary decision on dismissal, a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case, or over a list of voters to elect National Assembly deputies, a list of voters to elect People’s Council deputies or a list of voters in a referendum (below collectively referred to as voter list).
9. Defendant means an agency, organization or individual that has made an administrative decision, taken an administrative act or issued a disciplinary decision on dismissal, a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case or made a voter list over which a lawsuit is instituted.
10. Person with related interests and obligations means an agency, organization or individual that, though being neither the plaintiff nor the defendant, has his/her/its interests and obligations related to the settlement of an administrative case and, therefore, participates on his/her/its own initiative or at the request of another involved party as accepted by the people’s court (below referred to as court) or summoned by the court to participate in procedures in the capacity as a person with related interests and obligations.
11. Agencies and organizations include state agencies, political organizations, sociopolitical organizations, socio-political-professional organizations, social organizations, socio-professional organizations, economic organizations, non-business units, people’s armed forces units and other organizations established and operating in accordance with law.
12. Complicated case means a case relating to rights and interests of many persons; having contradictory documents and evidences which need examination, verification, assessment or expert opinions; or involving parties who are foreigners residing abroad or Vietnamese residing, learning or working abroad.
13. Objective obstacles means obstacles caused by objective circumstances rendering persons with interests and obligations unable to know that their lawful rights and interests are infringed upon or to exercise their rights or perform their obligations.
14. Force majeure event means an event that occurs objectively and remains unforeseeable and irremediable despite every necessary measure has been taken within permitted capacity.
Article 4. Compliance with law in administrative procedures
All administrative procedural activities of procedure-conducting agencies and persons, procedure participants and related agencies, organizations and individuals must comply with this Law.
Article 5. Right to request the court to protect lawful rights and interests
Agencies, organizations and individuals have the right to institute administrative lawsuits to request the court to protect their lawful rights and interests in accordance with this Law.
Article 6. Examination and handling of legal documents, administrative documents and acts related to administrative cases
1. In the course of settlement of an administrative case, a court may examine the legality of administrative documents and acts related to those on which the lawsuit is instituted and recommend competent agencies, organizations and individuals to re-examine such administrative documents and acts and notify it of re-examination results in accordance with this Law and other relevant laws.
2. The court may recommend competent agencies and individuals to examine, amend, supplement or annul legal documents when detecting that such documents are contrary to the Constitution, laws or legal documents of superior state agencies in accordance with this Law and other relevant laws in order to ensure lawful rights and interests of agencies, organizations and individuals. Competent agencies and individuals shall notify the court of results of the handling of legal documents recommended to be handled in accordance with law for use as a basis for the court to settle cases.
Article 7. Settlement of matters of damage compensation in administrative cases
1. The plaintiff and persons with related interests and obligations in an administrative case may concurrently claim compensation for damage caused by an administrative decision or act or a disciplinary decision on dismissal, or a decision on settlement of a complaint about a decision on handling of a competition case or a voter list.
The plaintiff and persons with related interests and obligations that claim compensation for damage shall provide documents and evidences. In case of necessity, the court may verify and collect documents and evidences to ensure the accurate settlement of the case.
A claim for compensation for damage in an administrative case shall be settled under regulations on state compensation liability and the civil procedure law.
2. In case an administrative case involves a claim for compensation for damage but under no condition can such claim be proved, the court may separate such claim from this case for subsequent settlement in another civil case in accordance with the civil procedure law.
In case the court has settled the claim for compensation for damage together with the administrative case but its ruling in the judgment on damage compensation is appealed or protested against or quashed by the appellate, cassation or reopening court for first-instance or appellate retrial, the ruling on damage compensation in this case constitutes part of the administrative case. Procedures for handling the ruling on damage compensation which is appealed or protested against or quashed for first-instance or appellate retrial must comply with this Law.
Article 8. Self-determination and discretion of plaintiffs
Agencies, organizations and individuals may decide to institute administrative lawsuits. Courts shall accept administrative cases for settlement only when lawsuit petitions are filed by plaintiffs. In the course of settlement of administrative cases, plaintiffs may change, add or withdraw their lawsuit claims and exercise other procedural rights in accordance with this Law.
Article 9. Provision of documents and evidences, burden of proof in administrative procedures
1. Involved parties have the right and obligation to furnish the court with documents and evidences and prove that their claims are grounded and lawful.
Individuals that institute lawsuits or claim the protection of lawful rights and interests of others have the right and obligation to collect and provide documents and evidences and prove their claims like involved parties.
2. The court shall assist involved parties in collecting documents and evidences and collect and verify evidences; request agencies, organizations and individuals to provide documents and evidences to it or involved parties in accordance with this Law.
Article 10. Obligation of competent agencies, organizations and individuals to provide documents and evidences
Agencies, organizations and individuals shall, within the ambit of their tasks and powers, sufficiently and promptly provide involved parties, the court and the people’s procuracy (below referred to as the procuracy) with documents and evidences they are keeping or managing in accordance with this Law when so requested and take responsibility before law for such provision. If they cannot do so, they shall notify such in writing to involved parties, the court and the procuracy, clearly stating the reason.
Article 11. Guarantee of the first-instance and appellate trial regime
1. The first-instance and appellate trial regime is guaranteed, except the trial of administrative cases involving lawsuits over voter lists.
First-instance court judgments and rulings may be appealed or protested against in accordance with this Law.
First-instance court judgments and rulings, if not appealed or protested against according to appellate procedures within the time limit prescribed in this Law, shall become legally effective. For first-instance court judgments or rulings which are appealed or protested against, the cases shall be settled according to appellate procedures. Appellate court judgments and rulings shall be legally effective.
2. For legally effective court judgments and rulings, if law violations or new circumstances are discovered in accordance with this Law, they shall be reviewed according to cassation or reopening procedures.
Article 12. Participation of people’s assessors in the trial of administrative cases
1. The first-instance trial of administrative cases shall be participated by people’s assessors, except the trial conducted according to summary procedures in accordance with this Law.
2. When voting on case settlement rulings, people’s assessors are equal in power to judges.
Article 13. Judges and people’s assessors conduct trial independently and abide by law only
1. Judges and people’s assessors shall conduct trial independently and abide by law only.
2. Agencies, organizations and individuals are prohibited to intervene into trial conducted by judges and people’s assessors in any form.
Article 14. Assurance of impartiality and objectivity in administrative procedures
1. Court chief justices, judges, people’s assessors, verifiers, court clerks, chief procurators, procurators, examiners, interpreters, expert witnesses and members of valuation councils may neither conduct nor participate in procedures if there are grounds to believe that they might neither be impartial nor objective while performing their tasks and powers.
2. The assignment of procedure-conducting persons must ensure they are impartial and objective while performing their tasks and exercising their powers.
Article 15. The court conducts trial on a collegial basis
The court shall conduct trial of administrative cases on a collegial basis and make rulings by majority, unless it conducts trial according to summary procedures.
Article 16. The court conducts trial in a prompt, fair and public manner
1. The court shall promptly conduct trial within the time limit prescribed in this Law, ensuring fairness.
2. The court shall conduct trial in public. In special cases where it is necessary to keep state secrets, preserve fine national traditions or customs, protect minors or keep professional, business or personal secrets at legitimate requests of involved parties, the court may conduct trial behind closed doors.
Article 17. Equality in rights and obligations in administrative procedures
1. In administrative procedures, everyone is equal before law, regardless of his/her nationality, gender, belief, religion, social stratum, educational level, occupation and social position.
2. All agencies, organizations and individuals are equal in exercising their rights and performing their obligations in administrative procedures before the court.
3. The court shall create conditions for agencies, organizations and individuals to exercise their rights and perform their obligations.
Article 18. Assurance of adversarial process in trial
1. The court shall guarantee the exercise by involved parties and defense counsels of lawful rights and interests of involved parties of the right to adversarial process in first-instance, appellate, cassation and reopening trial in accordance with this Law.
2. Involved parties and defense counsels of lawful rights and interests of involved parties may collect, submit and provide documents and evidences after the court accepts the administrative case and shall notify one another of submitted documents and evidences; may present their arguments, counter-arguments and viewpoints on the assessment of evidences and laws applied to defend their claims and lawful rights and interests or to reject claims of others in accordance with this Law.
3. In the course of trial, all documents and evidences shall be examined in an adequate, objective, comprehensive and public manner, except where such documents and evidences may not be publicized in accordance with this Law. The court shall administer the adversarial process, give questions about unclear matters and base itself on adversarial results to make judgments and rulings.
Article 19. Assurance of the right of involved parties to protect their lawful rights and interests
1. Involved parties may protect their lawful rights and interests by themselves or ask lawyers or others who are qualified in accordance with this Law to do so.
2. The court shall assure involved parties of the right to protect their lawful rights and interests.
3. The State shall ensure legal aid for persons eligible for legal aid as defined in the Law on Legal Aid so that they can exercise their right to protect their lawful rights and interests before the court.
4. No one can restrict the right to protect lawful rights and interests of involved parties in administrative procedures.
Article 20. Dialogues in administrative procedures
The court shall organize dialogues between involved parties and create favorable conditions for involved parties to have dialogues on the settlement of their case in accordance with this Law.
Article 21. Spoken and written languages used in administrative procedures
The spoken and written language used in administrative procedures is Vietnamese.
Administrative procedure participants may use spoken and written languages of their nations. In this case, interpreters are required.
Administrative procedure participants who are persons with hearing, speech or vision impairment may use languages, signs or letters used exclusively for persons with disabilities. In this case, persons who can hear and speak in languages, signs or letters used exclusively for persons with disabilities are required.
Article 22. Responsibilities of procedure-conducting agencies and persons
1. Procedure-conducting agencies and persons shall respect the People and submit to the People’s supervision.
2. The court has the duty to safeguard justice, human rights, citizens’ rights, the socialist regime, the interests of the State, and the lawful rights and rights of organizations and individuals.
The procuracy has the duty to safeguard the law, human rights, citizens’ rights, the socialist regime, the interests of the State, and the lawful rights and rights of organizations and individuals, thus contributing to ensuring the strict and unified observance of law.
3. Procedure-conducting agencies and persons shall keep state secrets and work secrets in accordance with law; preserve fine national traditions and customs, protect minors, keep professional, business and personal secrets at legitimate requests of involved parties.
4. Procedure-conducting agencies and persons shall be held responsible before law for the performance of their duties and exercise of their powers. Procedure-conducting persons who commit illegal acts shall, depending on the nature and severity of their violations, be disciplined or examined for penal liability in accordance with law.
5. While performing their duties and exercising their powers, if procedure-conducting persons commit illegal acts causing damage to agencies, organizations or individuals, agencies employing such persons shall pay compensations to damage sufferers in accordance with the law on state compensation liability.
Article 23. Assurance of the effect of court judgments and rulings
1. Legally effective court judgments and rulings shall be executed and respected by agencies, organizations and individuals. Related agencies, organizations and individuals shall strictly abide by legally effective court judgments and rulings.
2. Within the ambit of their duties and powers, the court, agencies and organizations assigned with duties related to the execution of court judgments and rulings shall strictly execute these judgments and rulings and be held responsible before law for their performance of these duties.
The Supreme People’s Court shall supervise trials conducted by courts; superior people’s courts shall supervise trials conducted by people’s courts of provinces and centrally run cities (below collectively referred to as provincial-level people’s courts), and people’s courts of rural districts, urban districts, towns and cities of provinces and centrally run cities (below collectively referred to as district-level people’s courts) within their territorial jurisdiction in order to ensure the uniform application of law in trial.
Article 25. Supervision of law observance in administrative procedures
1. Procuracies shall supervise the Jaw observance in administrative procedures in order to ensure timely and lawful settlement of administrative cases.
2. Procuracies shall supervise administrative cases from the time of acceptance for settlement to the time of completion of the settlement; participate in court hearings and sessions; supervise the law observance in the execution of court judgments and rulings; and exercise the rights to make claims, recommendations and protests in accordance with law.
3. For administrative decisions and acts related to the lawful rights and interests of minors or persons who have lost their civil act capacity, have civil act capacity restricted or meet difficulties in the cognition or control of their acts, if these persons have no representatives to institute lawsuits, procuracies may recommend commune-level People’s Committees of localities where these persons reside to appoint guardians to institute administrative lawsuits to protect their lawful rights and interests.
Article 26. Responsibility of the court to deliver documents and papers
1. Courts shall deliver, hand or notify their judgments, rulings, summonses, invitations and other papers in accordance with this Law.
2. Commune-level People’s Committees or related agencies, organizations or individuals shall deliver court judgments, rulings, summonses, invitations and other papers at the requests of the court and notify results of the delivery to the courts.
Article 27. Participation of agencies, organizations and individuals in administrative procedures
Agencies, organizations and individuals have the right and obligation to participate in administrative procedures in accordance with this Law, contributing to the prompt and lawful settlement of administrative cases at court.
Article 28. Assurance of the right to complain and denounce in administrative procedures
Agencies, organizations and individuals have the right to complain about, and individuals have the right to denounce, illegal acts and decisions of procedure-conducting agencies and persons or of any agencies, organizations or individual in administrative procedural activities.
Competent agencies, organizations and individuals shall receive, consider and settle in a timely and lawful manner complaints and denunciations; and notify in writing settlement results to complainants and denouncers.
Article 29. Legal cost, fees and procedural expenses -
Legal cost, fees and procedural expenses must comply with this Law and the law on legal cost and court fee.
Văn bản liên quan
Cập nhật
Điều 7. Giải quyết vấn đề bồi thường thiệt hại trong vụ án hành chính
Điều 30. Khiếu kiện thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án
Điều 32. Thẩm quyền của Tòa án cấp tỉnh
Điều 45. Những trường hợp phải từ chối hoặc thay đổi người tiến hành tố tụng
Điều 57. Quyền, nghĩa vụ của người bị kiện
Điều 68. Các biện pháp khẩn cấp tạm thời
Điều 73. Thủ tục áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời
Điều 78. Nghĩa vụ cung cấp chứng cứ, chứng minh trong tố tụng hành chính
Điều 115. Quyền khởi kiện vụ án
Điều 143. Đình chỉ giải quyết vụ án
Điều 193. Thẩm quyền của Hội đồng xét xử
Điều 296. Thẩm quyền xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao