Tiếng Việt lớp 5 trang 8,9 Luyện từ và câu: Câu ghép

Tiếng Việt lớp 5 trang 8,9 Luyện từ và câu: Câu ghép

Video giải Tiếng Việt lớp 5 trang 8,9 Luyện từ và câu: Câu ghép

A. Kiến thức cơ bản

Câu ghép là do nhiều vế câu ghép lại

Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của những vế câu khác.

VD: Ba /đi làm và em /đi học

      CN      VN     CN      VN

B. Soạn bài Câu ghép ngắn gọn

I. Nhận xét:  

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 1: Đánh số thứ tự và xác định C - V trong từng câu:

Trả lời:

(1) Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ / cũng nhảy phóc lên lưng con chó

                                                     CN                    VN

(2) Hễ con chó/ đi chậm, con khỉ/ cấu hai tai con chó giật giật

             CN1         VN1       CN2                        VN2

(3) Con chó/ chạy sải thì khỉ/ gò lưng như người phi ngựa

      CN1          VN1       CN2             VN2

(4) Chó/ chạy thong thả, khỉ /buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

     CN1        VN1          CN2                                   VN2

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 2: Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:

a) Câu đơn (câu do một cụm chủ - vị ngữ tạo thành).

b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng với nhau tạo thành).

Trả lời:

- Câu 1: câu đơn

- Các câu 2, 3, 4 là câu ghép 

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 3: Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên thành một câu đơn được không? Vì sao?

Trả lời:

Không thể tách mỗi cụm C - V trong các câu ghép trên thành một câu đơn được vì các vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau. Tách mỗi vế câu thành 1 câu đơn sẽ tạo nên một chuỗi câu rời rạc, không gắn kết với nhau về nghĩa.

II. Luyện tập

Tiếng Việt lớp 5 trang 8 Câu 1: Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế câu trong từng câu ghép.

Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời. Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên, chắc nịch. Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề. Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ… Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế. Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn sắc ấy phần lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.

Theo VŨ TÚ NAM

Trả lời:

Số thứ tự	Vế 1	Vế 2
Câu 1	Trời / xanh thẳm	biển / cũng thẳm xanh, như dâng cao lên chắc nịch.
Câu 2	Trời /rải mây trắng nhạt,	biển / mơ màng dịu hơi sương.
Câu 3	Trời/âm u mây mưa,	biển /xám xịt nặng nề.
Câu 4	Trời / ầm ầm dông gió,	biển / đục ngầu giận dữ.
Câu 5	Biển / nhiều khi rất đẹp,	ai / cũng thấy như thế

Tiếng Việt lớp 5 trang 9 Câu 2: Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập 1 thành một câu đơn được không? Vì sao?

Trả lời: 

Không thể tách mỗi vế câu ghép nói trên thành một câu đơn vì các vế câu có quan hệ chặt chẽ với nhau về mặt ý nghĩa.

Tiếng Việt lớp 5 trang 9 Câu 3: Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép?

Trả lời:

a) Mùa xuân đã về, chim chóc hót vang.

b) Mặt trời mọc, hoa hé nở.

c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ, hiền lành, còn người anh thì lười biếng, tham lam.

d) Vì trời mưa to nên chúng tôi được nghỉ học.

Bài giảng Tiếng Việt lớp 5 trang 8,9 Luyện từ và câu: Câu ghép

Xem thêm các bài soạn, giải bài tập Tiếng Việt lớp 5 Tuần 19 khác:

Kể chuyện: Chiếc đồng hồ trang 9

Tập đọc: Người công dân số Một trang 11

Tập làm văn: Luyện tập tả người (Dựng đoạn mở bài) trang 12

Luyện từ và câu: Cách nối các vế câu ghép trang 12,13,14

Tập làm văn: Luyện tập tả người (Dựng đoạn kết bài) trang 14