Cho 62,0 g canxi photphat tác dụng với 49 g dung dịch axit sunfuric 64%. Làm bay hơi

Giải SBT Hoá 11 Bài 11: Axit photphoric và muối photphat

Bài 11.8 trang 18 Sách bài tập Hoá học 11: Cho 62,0 g canxi photphat tác dụng với 49 g dung dịch axit sunfuric 64%. Làm bay hơi dung dịch thu được đến cạn khô thì được một hỗn hợp rắn. Xác định thành phần khối lượng của hỗn hợp rắn, biết rằng các phản ứng đều xảy ra với hiệu suất 100%.

Lời giải:

Canxi photphat có thể phản ứng với axit sunfuric theo các phương trình hoá học:

Ca₃(PO₄)₂ + H₂SO₄ → 2CaHPO₄ + CaSO₄ (1)

Ca₃(PO₄)₂ + 2H₂SO₄ → Ca(H₂PO₄)₂ + 2CaSO₄ (2)

Ca₃(PO₄)₂ + 3H₂SO₄ → 2H₃PO₄ + 3CaSO₄ (3)

Số mol Ca₃(PO₄)₂ là: ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{Ca}}_3{\left({\mathrm{PO}}_4\right)}_2}$= $\frac{62}{310}=0,2$ (mol)

Số mol H₂SO₄ là: ${\mathrm{n}}_{{\mathrm{H}}_2{\mathrm{SO}}_4}$= $\frac{49.64}{100.98}=0,32$ (mol)

Vì tỉ lệ số mol H₂SO₄ và Ca₃(PO₄)₂ là:

$1<\frac{0,32}{0,2}=1,6<2$

nên H₂SO₄ chỉ đủ để tạo ra hai muối CaHPO₄ và Ca(H₂PO₄)₂ theo các phương trình hóa học (1) và (2).

Gọi a và b là số mol Ca₃(PO₄)₂ tham gia các phản ứng (1) và (2), thì số mol H₂SO₄ tham gia phản ứng là a + 2b. Ta có hệ phương trình:

$\left\{\begin{array}{c}\mathrm{a}+2\mathrm{b}=0,32\\ \mathrm{a}+\mathrm{b}=0,2\end{array}\right.$

Giải hệ phương trình được: a = 0,08 và b = 0,12.

Suy ra ${\mathrm{m}}_{{\mathrm{CaHPO}}_4}$= 2.0,08.136 = 21,76 (g);

${\mathrm{m}}_{\mathrm{Ca}{\left({\mathrm{H}}_2{\mathrm{PO}}_4\right)}_2}$= 0,12.234 = 28,08 (g);

 ${\mathrm{m}}_{{\mathrm{CaSO}}_4}$= (a + 2b).136 = (0,08 + 0,24).136 = 45,52 (g).

^{Xem thêm lời giải sách bài tập Hóa học lớp 11 hay, chi tiết khác:}

^{Bài 11.1 trang 18 sbt Hóa 11: Dung dịch axit photphoric có chứa các ion (không kể H+ và OH- của nước):...}

Bài 11.2 trang 18 sbt Hóa 11: Công thức phân tử của canxi đihiđrophotphat là:...

Bài 11.3 trang 18 sbt Hóa 11: Trong dãy nào sau đây, tất cả các muối đều ít tan trong nước?...

Bài 11.4 trang 18 sbt Hóa 11: Trong dãy nào sau đây, tất cả muối đều dễ tan trong nước? A. Ba(NO₃)₂, (NH₄)₃PO₄, CaHPO₄...

Bài 11.5 trang 18 sbt Hóa 11: Viết phương trình hoá học của phản ứng điều chế H₃PO₄ từ quặng apatit...

Bài 11.6 trang 18 sbt Hóa 11: Cho các chất sau: Ca₃(PO₄)₂, P₂O₅, P, H₃PO₄, NaH₂PO₄, NH₄H₂PO₄, Na₃PO₄, Ag₃PO₄...

Bài 11.7 trang 18 sbt Hóa 11: Bằng phương pháp hoá học phân biệt các muối: Na₃PO₄, NaCl, NaBr, Na₂S, NaNO₃...

Lý thuyết Axit photphoric và muối photphat

Trắc nghiệm Axit photphoric và muối photphat có đáp án