Bài thu hoạch BDTX Giáo viên mầm non Module 6 (Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm)

Bài thu hoạch BDTX Giáo viên mầm non Module 6 (Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm)

Mẫu số 1

Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là xu hướng của xã hội ngày nay giúp trẻ trở thành trung tâm, phát triển khỏe mạnh, tích cực, hứng thú tham gia các hoạt động, mạnh dạn, tự tin và phát triển các tố chất cần thiết, phù hợp với lứa tuổi.

Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là gì?

Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là xây dựng môi trường giáo dục giúp trẻ có những trải nghiệm trong những năm đầu đời phù hợp với mức độ phát triển của trẻ, xây dựng môi trường trên cơ sở những gì trẻ đã biết và có thể làm. Bảo đảm tất cả các trẻ đều được tạo cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ.

Ý nghĩa của phương pháp Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm là cách giáo dục dựa trên nhu cầu, hứng thú, khả năng và thế mạnh của từng trẻ – tin tưởng rằng mỗi trẻ đều có thể thành công và tiến bộ, tạo cơ hội cho trẻ học bằng nhiều cách khác nhau gồm cả hoạt động vui chơi. Qua đó, phản ánh được mức độ phát triển của từng cá nhân trẻ và xây dựng dựa trên những gì trẻ đã biết và có thể làm.

Trên thực tế, mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Mỗi đứa trẻ có hứng thú, cách học và tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Do vậy, xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ được trải nghiệm, môi trường giáo dục trong trường mầm non là những điều kiện tự nhiên – xã hội cần thiết, trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ ở trường mầm non...

Sau đây là 3 mẫu Bài thu hoạch Module 6 giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm dành cho giáo viên tham khảo để hoàn thành bài thu hoạch của mình một cách đầy đủ nội dung, và đạt hiệu quả cao.

Mẫu số 2

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã và đang từng bước tạo nền móng vững chắc, những nền tảng đầu tiên nâng bước chân trẻ vào đời. Đây được xem là mô hình giáo dục mang giá trị nhân văn vừa mang giá trị tinh thần khoa học vô cùng to lớn. Vì vậy việc xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng chương trình lấy trẻ làm trung tâm, tổ chức các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong nhà trường là yêu cầu cần thiết. Theo Tiến sĩ Phan Thị Thu Hiền: “Chương trình giáo dục mầm non tốt là một chương trình lấy trẻ làm trung tâm. Có nghĩa là nó được xây dựng dựa trên hứng thú, nhu cầu, kinh nghiệm và khả năng của trẻ. Chương trình này sẽ tạo cơ hội cho trẻ được phát triển toàn diện, không chỉ chú trọng tới sự phát triển trí tuệ mà còn nuôi dưỡng tâm hồn, phát triển thể chất và khả năng giao tiếp xã hội của trẻ.”

Một môi trường giáo dục tích cực, sáng tạo, giao tiếp cởi mở thân thiện giữa giáo viên với trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với phụ huynh và môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ hình thành nền tảng nhân cách tốt. Một chương trình giáo dục lấy trẻ làm trung tâm sẽ hướng đến cá thể hóa chương trình học, phù hợp với tâm sinh lí và năng lực từng đứa trẻ. Một hoạt động tổ chức lấy trẻ làm trung tâm sẽ khơi gợi khả năng, hứng thú và sự tích cực khám phá, tìm hiểu, ham hiểu biết cho mỗi đứa trẻ. Một ngôi trường lấy trẻ làm trung tâm thì đó chính là ngôi trường hạnh phúc!

Hiểu được vai trò và ý nghĩa quan trong của chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”, đồng thời thực hiện theo sự chỉ đạo sát sao của Sở Giáo dục và Đào tạo .........., Phòng Giáo dục và Đào tạo thành phố ......... trong việc xây dựng và thực hiện chuyên đề. Cấp học Mầm non Trường Thực hành Sư phạm ............. đã sớm xây dựng và thực hiện các giải pháp thực hiện chuyên đề cụ thể như sau:

1. Xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề chung từ năm 2016 đến 2020 và các kế hoạch chi tiết cho từng năm học.

2. Cải tạo, xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học, khuôn viên sân chơi theo tình thần tăng cường yếu tố trải nghiệm, vui chơi với các hình thức cá nhân, nhóm nhỏ và tập thể.

3. Bồi dưỡng, nâng cao nhận thức của giáo viên về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” thông qua các hoạt động bồi dưỡng kiến thức, hoạt động mẫu, cung cấp tài liệu liên quan, viết SKKN về chuyên đề.

4. Xây dựng chương trình giáo dục với nhiều hoạt động mở, vui chơi, trải nghiệm. Chú trọng các hoạt động rèn luyện cho trẻ kĩ năng sống, tình cảm xã hội.

5. Chỉ đạo, tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ theo hướng tiếp cận phương pháp “học bằng chơi”. Các hoạt động giáo dục mà ở đó trẻ là trung tâm, trẻ tự quan sát, tìm hiều, khám phá, trải nghiệm và tư duy, giáo viên chỉ là người chỉ dẫn và hỗ trợ trẻ trong các hoạt động; giờ học của trẻ chủ yếu xâu chuỗi các trò chơi có tính liên kết, nên trẻ học thông qua chơi một cách nhẹ nhàng, hứng thú, phù hợp với tâm sinh lí của trẻ. Trong các hoạt động trẻ được khuyến khích trình bày ý kiến cá nhân, được nhận xét, đánh giá về đối tượng bằng suy nghĩ, nhận định riêng.

6. Tăng cường xây dựng, tổ chức các chương trình lễ hội, chương trình tham quan theo hình thức trẻ được trực tiếp trải nghiệm, vui chơi, khám phá và bộc lộ, thể hiện, trình diễn những kĩ năng, năng lực của bản thân.

7. Phối kết hợp với cha mẹ trẻ trong việc bảo vệ, chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Tuyên truyền với cha mẹ trẻ về chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” và hướng dẫn cho cha mẹ trẻ những nội dung, thông tin cần thiết về việc phối kết họp giữa gia đình và nhà trường trong việc thực hiện chuyên đề.

Các giải pháp nêu trên đã được Nhà trường triển khai theo từng năm học cụ thể, đồng bộ và hết sức linh hoạt. Chính điều đó, đã mang lại cho Trường nhiều hiệu quả tích cực trong quá trình xây dựng kế hoạch và thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” như sau:

1. Đối với Trường:

- Khuôn viên nhà trường được mở rộng thêm, sân chơi có diện tích lớn, thoáng mát, nhiều khu vực trải nghiệm với cát, nước, vườn rau, vườn hoa; nhiều trò chơi, bài tập vận động và các bài tập chơi mà học rất thú vị đảm bảo nhu cầu vui chơi, khám phá, trải nghiệm của trẻ ngoài sân trường. Đồ chơi ngoài sân trường được bổ sung, thay thế, nhiều đồ chơi mới hấp dẫn trẻ đến trường, đặc biệt trường có khu vực và thiết bị tập gym giúp trẻ hứng thú và tăng cường vận động.

- Trường đã xây dựng và tạo dựng môi trường giao tiếp giữa trẻ với trẻ, giữa cô với trẻ, giữa phụ huynh với trẻ và giáo viên, giữa đồng nghiệp với nhau và giữa khách với cán bộ giáo viên trong trường một cách thân thiện, cởi mở. Kênh kết nối thông tin giữa phụ huynh với Nhà trường là kênh kết nối mở tạo điều kiện cho phụ huynh được bảy tỏ suy nghĩ, ý kiến của mình với giáo viên và Ban giám hiệu về các hoạt động trong nhà trường. Bên cạnh đó, hằng năm, Trường còn tổ chức lấy ý kiến đánh giá của phụ huynh về các hoạt động của nhà trường theo phiếu lấy kiến, hoạt động này được tổ chức đại trà, 1 năm 2 lần và tổng hợp các ý kiến một cách minh bạch, công khai thông tin để phụ huynh được biết và theo dõi. Những ý kiến phản hồi, góp ý đúng đắn luôn được Nhà trường chú trọng và thay đổi kịp thời từ đó tạo nên sự gắn kết bền chặt giữa phụ huynh và nhà trường trong các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Chính môi trường giao tiếp chuẩn mực, cởi mở đã làm cho phụ huynh yên tâm khi gửi con em vào trường và trẻ luôn cảm thấy hạnh phúc khi đến trường. Nhà trường thực sự là ngôi trường hạnh phúc của trẻ.

- Chất lượng các hoạt động chuyên môn tốt, sáng tạo, đột phá và hiệu quả cao.

- Việc triển khai và thực hiện tốt các giải pháp thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” đã giúp cho trường ngày càng phát triển, lớn mạnh về quy mô, số lượng trẻ và luôn được phụ huynh tin yêu.

2. Đối với giáo viên:

- Có thêm nhiều kiến thức về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, xây dựng môi trường, tổ chức các hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

- Giáo viên chủ động, linh hoạt và hết sức sáng tạo khi tổ chức các hoạt động lấy trẻ làm trung tâm. Các hoạt động được tổ chức hướng đến các cá nhân trẻ, khơi gợi, thúc đẩy hứng thú, ham hiểu biết, thích tìm tòi khám phả ở trẻ. Giáo viên thường xuyên đưa ra các phương pháp dạy học, hoạt động ở các góc theo hướng mở, tăng cường trải nghiệm, các hoạt động luôn lấy trẻ làm trung tâm, gần gũi trẻ, giao tiếp nhiều với trẻ để tìm hiểu về đặc điểm và những hạn chế của trẻ trong mọi hoạt động để giúp các con tiến bộ hơn.

- Giáo viên đúc rút được nhiều kinh nghiệm trong quá trình tổ chức thực hiện, biết vận dụng các biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm một cách linh hoạt và đạt được hiệu quả tốt hơn trên trẻ.

- Thông qua việc thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” năng lực của giáo viên được bồi dưỡng và nâng cao một cách đồng đều có chất lượng và thực hiện các nhiệm vụ được giao một cách hiệu quả.

- Giáo viên tạo được niềm tin với phụ huynh vì sự tiến bộ rõ nét của con họ theo từng ngày.

3. Đối với trẻ:

- Trẻ là trung tâm các hoạt động của Nhà trường, giáo viên tôn trọng và coi trọng trẻ. Trẻ được Nhà trường, giáo viên quan tâm đến từng đặc điểm tâm, sinh lí cụ thể để nắm bắt được khả năng, năng lực, nhận thức của trẻ từ đó có những phương pháp tác động và dạy học tích cực đối với từng cá thể trẻ.

- Trẻ được học thông qua chơi một cách nhẹ nhàng, hoạt động chơi chính là hoạt động chủ đạo của trẻ, yếu tố chơi được tăng cường nhiều trong các hoạt động của trẻ ở trường mầm non.

- Trong hoạt động, trẻ chủ động, tích cực tham gia hoạt động nhóm, trẻ thích được giải quyết các hệ thống câu hỏi cô đưa ra theo suy nghĩ của bản thân, trẻ không bị áp đặt gò bó theo một mô típ, trẻ trình bày, thể hiện rõ ý kiến khả năng năng lực của mình. Ngoài ra trẻ còn được thể hiện mình như những nhà khoa học thực thụ để khám phá và lý giải được các câu hỏi vì sao.

- Trẻ được chú trọng xây dựng và phát triển ngôn ngữ tốt, trẻ có vốn từ phong phú hơn, sử dụng vốn từ đó vào trong giao tiếp của mình. Trẻ diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, biết thể hiện cảm xúc bằng lời nói cũng như cử chỉ, nét mặt.

- Trẻ tự tin, mạnh dạn khi đứng trước đám đông, trẻ được bộc lộ khả năng năng khiếu của bản thân. Khi gặp những tình huống bất ngờ, khó xử lý trẻ bình tĩnh và giải quyết hợp lý.

- Những trẻ hạn chế về kĩ năng, nhận thức, ngôn ngữ luôn được Nhà trường, giáo viên lưu ý, quan tâm, củng cố và bồi dưỡng cho trẻ theo từng ngày với những nội dung cụ thể sát với đặc điểm của từng trẻ. Hầu hết các bé đều có sự tiến bộ rõ nét theo thời gian và được phụ huynh tin tưởng, ghi nhận.

- Khi trẻ được tôn trọng, được động viên, khuyến khích, được thúc đẩy, hình thành, phát triển xúc cảm, thái độ tốt thì ngược trở lại trẻ sẽ có hành vi ứng xử chuẩn mực, thái độ đúng đắn với con người với các sự vật xung quanh trẻ. Điều này nhằm góp phần hoàn thiện nhân cách mai sau của một con người.

4. Đối với phụ huynh:

- Các buổi tuyên truyền, tập huấn cho phụ huynh về giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã giúp phụ huynh hiểu hơn về các phương pháp giáo dục tích cực đối với trẻ. Phụ huynh luôn xem con mình là trung tâm nhưng không phải là cái rốn của vũ trụ. Họ dành thời gian nhiều hơn cho con, chơi với con nhiều hơn, hạn chế dùng điện thoại trước mặt con và biết cách khơi gợi sự yêu thích khám phá, tìm tòi ở con.

- Phụ huynh phối hợp tích cực với Nhà trường trong quá trình thực hiện chuyên đề “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” . Các chương trình lễ hội, hoạt động ngoại khóa của Nhà trường được phụ huynh tin tưởng, ủng hộ và phối hợp tích cực, bởi các chương trình được tổ chức dưới hình thức gắn kết trẻ với gia đình, tạo cho bố mẹ co cơ hội để được tham gia các hoạt động cùng con, giúp con có thêm động lực, tự tin thể hiện khả năng, năng lực và hiểu biết của bản thân. Qua đó, bố mẹ, người thân của trẻ hiểu hơn về con em mình và phát hiện được những năng khiếu nổi trội hay hạn chế của con để chăm sóc và bồi dưỡng.

- Kênh kết nối, chia sẽ thông tin giữa phụ huynh và Nhà trường đã giúp phụ huynh tin tưởng, chia sẽ những băn khoăn của mình trong việc chăm sóc, giáo dục con cái và từ đó Nhà trường, giáo viên phối hợp chặt chẽ với phụ huynh để giúp họ có phương pháp tối ưu trong việc giáo dục con.

Mẫu số 3

Dưới đây là một mẫu kế hoạch Chuyên đề 6 bồi dưỡng năng lực giáo dục cảm xúc xã hội cho trẻ trong cơ sở giáo dục mầm non giai đoạn 2023 - 2026. Mời các bạn tham khảo.

KẾ HOẠCH

Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”

giai đoạn 2023 - 2026

Thực hiện Kế hoạch .......................... của Phòng Giáo dục và Đào tạo ban hành Kế hoạch Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2023 - 2026 (sau đây gọi tắt là Chuyên đề), trường mầm non .................. xây dựng Kế hoạch triển khai Chuyên đề, cụ thể như sau:

I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU

Mục đích

- Tạo môi trường công bằng, an toàn, thân thiện, lành mạnh đối với trẻ em; kích thích tính chủ động, tích cực và sáng tạo của trẻ em, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phát triển toàn diện trẻ em trong cơ sở giáo dục mầm non (CS GDMN);

- Nâng cao năng lực và ý thức trách nhiệm của cán bộ quản lý (CBQL), giáo viên mầm non (GVMN) và cha mẹ trẻ trong thực hiện nhiệm vụ nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục phát triển toàn diện trẻ em mầm non;

- Huy động sự tham gia của gia đình và xã hội, tạo sự thống nhất trong thực hiện xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm (LTLTT).

Yêu cầu

- Phát huy kết quả đạt được của Chuyên đề xây dựng trường mầm non LTLTT giai đoạn 20...-20...;

- Bảo đảm trẻ em trong CS GDMN được nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục theo quan điểm giáo dục LTLTT;

- Bảo đảm quyền trẻ em trong CSGDMN.

II. NỘI DUNG

Xây dựng các nhóm/ lớp diển hình về thực hiện Chuyên đề xây dựng trường mầm non LTLTT

Nâng cao năng lực CBQL, GVMN trong công tác quản lý, chỉ đạo thực hiện chương trình giáo dục mầm non (CT GDMN) theo quan điểm giáo dục LTLTT thông qua việc bồi dưỡng, hỗ trợ nâng cao năng lực thực hiện các hoạt động, cụ thể:

- Xây dựng môi trường nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục;

- Xây dựng kế hoạch nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục;

- Tổ chức hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục;

- Đánh giá sự phát triển của trẻ;

- Phối hợp giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng trong nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ.

Triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án để hỗ trợ các nhóm, lớp trong trường nâng cao năng lực thực hiện Chuyên đề.

Đẩy mạnh xã hội hóa để huy động đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi nhằm nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em mầm non và tăng cường điều kiện thực hiện CT GDMN.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số trong các hoạt động của CS GDMN.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo sự thống nhất, đồng hành giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ và thực hiện Chuyên đề; phổ biến, nhân rộng các mô hình điểm về xây dựng trường mầm non LTLTT; tôn vinh các tập thể và cá nhân điển hình trong thực hiện Chuyên đề.

III. NHIỆM VỤ VÀ GIẢI PHÁP TRỌNG TÂM

- Xây dựng kế hoạch giai đoạn 2023-2026, đề xuất các nội dung hoạt động và nhiệm vụ giải pháp chi tiết theo từng năm học

- Chỉ đạo, hướng dẫn các nhóm, lớp triển khai thực hiện các nội dung Chuyên đề; hướng dẫn các nhóm, lớp tự rà soát, đánh giá khả năng đáp ứng các tiêu chí xây dựng trường mầm non LTLTT, trên cơ sở đó xây dựng kế hoạch thực hiện Chuyên đề phù hợp với điều kiện thực tiễn của nhà trường, củ địa phương

- Tổ chức tập huấn 100% giáo viên nắm chắc về nội dung Chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” giai đoạn 2023 - 2026

- Chỉ đạo xây dựng mô hình điểm thực hiện Chuyên đề, có lộ trình. Tăng số nhóm lớp diểm theo từng năm học; Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo định kỳ, dự Hội thảo chia sẻ các giải pháp chỉ đạo thực hiện Chuyên đề; Tổ chức tham quan, học hỏi kinh nghiệm ở một số trường được cấp trên chỉ đạo điẻm; đánh giá và có biện pháp nhân rộng mô hình toàn trường.

- Tổ chức các hoạt động truyền thông và hướng dẫn các nhóm lớp tăng cường công tác tuyên truyền bằng nhiều hình thức để nâng cao nhận thức của CBQL, GV và cha mẹ trẻ trong việc phối hợp thực hiện các nội dung giáo dục, chế độ dinh dưỡng và các biện pháp chăm sóc sức khỏe cho trẻ em mầm non khoa học, hợp lý…;

- Triển khai thực hiện các phong trào thi đua/hội thi về công tác nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em mầm non phù hợp với tình hình thực tế của địa phương và của nhà trường

- Tổ chức kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết thực hiện Chuyên đề; lựa chọn sản phẩm điển hình, sáng kiến, giải pháp sáng tạo về triển khai thực hiện Chuyên đề của các nhóm lớp để nhân rộng tại địa phương và gửi về Phòng giáo dục;

- Đề xuất khen thưởng việc thực hiện tốt Chuyên đề của các tập thể và cá nhân điển hình trong thực hiện Chuyên đề trong các dịp sơ kết, tổng kết chuyên đề

IV. TIÊU CHÍ XÂY DỰNG TRƯỜNG MẦM NON LẤY TRẺ LÀM TRUNG TÂM

1. Xây dựng môi trường nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục

1.1 Đảm bảo gần gũi, thân thiện, an toàn về mặt thể chất và tinh thần đối với trẻ; trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người xung quanh.

1.2. Hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo viên đối với trẻ và những người khác luôn mẫu mực để trẻ noi theo.

1.3. Môi trường vật chất trong lớp, ngoài lớp giảm thiểu tối đa các yếu tố nguy cơ gây mất an toàn, gây thương tích đối với trẻ em, đáp ứng nhu cầu, hứng thú trong các hoạt động chơi, ăn, ngủ, vệ sinh cá nhân của trẻ; tạo điều kiện cho tất cả các trẻ có thể chơi mà học, học bằng chơi, phù hợp với điều kiện thực tế.

1.4. Các khu vực trong nhà trường được quy hoạch theo hướng tận dụng các không gian để cho trẻ hoạt động phù hợp, linh hoạt, đa dạng, phong phú; các góc hoạt động trong lớp và ngoài lớp mang tính mở, tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tự lựa chọn và sử dụng sự vật, đồ vật, đồ chơi để thực hành, trải nghiệm.

1.5. Khuyến khích trẻ có thể hoạt động theo nhiều cách khác nhau; tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ hoạt động, trải nghiệm, khám phá dưới nhiều hình thức, nhằm hình thành ở trẻ các thói quen tốt trong sinh hoạt, bảo vệ sức khỏe, giúp trẻ phát triển toàn diện về thể chất và tinh thần.

1.6. Tạo những điều kiện, cơ hội, tận dụng hoàn cảnh, tình huống thực tế cho trẻ hoạt động trải nghiệm, khám phá trong môi trường an toàn.

1.7. Bảo đảm các điều kiện tổ chức bữa ăn cho trẻ tại CS GDMN đáp ứng các yêu cầu về an toàn thực phẩm, cân đối và hợp lý về dinh dưỡng, thân thiện, phù hợp với cá nhân trẻ.

1.8. Bảo đảm những điều kiện cơ bản về nước sạch, vệ sinh phù hợp với nhu cầu, khả năng sử dụng của trẻ theo từng độ tuổi và đáp ứng yêu cầu về giáo dục; có phòng, góc y tế với đủ trang thiết bị y tế phục vụ công tác sơ cấp cứu và chăm sóc sức khỏe ban đầu; bảo đảm các yêu cầu, điều kiện trang thiết bị trong phòng chống dịch bệnh theo quy định; có đồ dùng, trang thiết bị chuyên dụng hoặc điều chỉnh phù hợp với trẻ có nhu cầu đặc biệt.

2. Kế hoạch nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục

Kế hoạch thể hiện mục tiêu, phạm vi, mức độ, nội dung, phương pháp và các hình thức tổ chức hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục phù hợp với trẻ, cụ thể:

2.1. Thể hiện các mục tiêu cụ thể, phản ánh được kết quả mong đợi, đáp ứng với sự phát triển của trẻ theo giai đoạn, thời điểm phù hợp và theo Chương trình GDMN.

2.2. Thể hiện nội dung giáo dục theo Chương trình GDMN, phát triển chương trình phù hợp với sự phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của địa phương, trường/lớp.

2.3. Thể hiện tính tích hợp toàn diện, coi trọng việc hình thành và phát triển các phẩm chất, năng lực, kĩ năng sống cho trẻ; tạo sự gắn kết các nội dung nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục, tác động một cách thống nhất đồng bộ đến sự phát triển của trẻ.

2.4. Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động giáo dục bằng vận động thân thể và các giác quan dưới nhiều hình thức khác nhau.

2.5. Kế hoạch đảm bảo khoa học, thể hiện sự kết hợp hài hòa giữa nuôi dưỡng, chăm sóc và giáo dục; kế hoạch được điều chỉnh dựa trên kết quả đánh giá sự phát triển của trẻ.

2.6. Đảm bảo sẵn sàng ứng phó với dịch bệnh hoặc tình huống khẩn cấp xảy ra trong cộng đồng và CS GDMN.

3. Tổ chức hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục

3.1. Phối hợp các phương pháp, hình thức tổ chức hợp lý; tăng cường tính chủ động, tích cực hoạt động của trẻ, đảm bảo trẻ “học bằng chơi, chơi mà học”; tạo cơ hội để trẻ được tiếp cận, trải nghiệm, xử trí các tình huống có thể xảy ra trong sinh hoạt hằng ngày và cơ hội cho trẻ được bộc lộ hết khả năng của riêng mình.

3.2. Chú trọng các hoạt động chủ đạo của từng lứa tuổi, tạo ra các cơ hội cho trẻ hoạt động tích cực phù hợp với nhu cầu, hứng thú của trẻ và sự phát triển của từng cá nhân trẻ; tôn trọng sự khác biệt về đặc điểm, sở thích, thói quen của từng cá nhân trẻ; khích lệ trẻ phát huy khả năng tự lập, tự tin, sáng tạo, tư duy linh hoạt và khả năng phản biện; cá thể hóa hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục đối với những trẻ thiếu hụt hoặc có hoàn cảnh khó khăn.

3.3. Giáo viên tổ chức, hướng dẫn, hỗ trợ đúng lúc, không làm thay trẻ; bảo đảm tất cả trẻ em đều được quan tâm mọi lúc, mọi nơi và không có trẻ nào bị bỏ lại phía sau; tạo cho trẻ trạng thái thoải mái, an toàn khi tham gia các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục; khuyến khích tương tác giữa trẻ với trẻ.

3.4. Thường xuyên lồng ghép nội dung giáo dục dinh dưỡng, sức khỏe trong thực hiện chế độ sinh hoạt hằng ngày phù hợp với điều kiện của trường, lớp và địa phương nhằm hình thành ở trẻ kỹ năng tự phục vụ, tự bảo vệ sức khỏe, có thói quen ăn uống khoa học, lành mạnh; lồng ghép giáo dục dinh dưỡng với giáo dục phát triển vận động; phối hợp chế độ dinh dưỡng và vận động phù hợp đối với trẻ suy dinh dưỡng, thừa cân - béo phì; lồng ghép nội dung phòng, chống tai nạn thương tích vào chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ.

3.5. Khuyến khích những sáng tạo và tận dụng điều kiện sẵn có của địa phương trong tổ chức các hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ tại CS GDMN nhằm thúc đẩy sự phát triển phù hợp với nhu cầu, khả năng của trẻ.

4. Đánh giá sự phát triển của trẻ

4.1. Đánh giá đúng khả năng của mỗi trẻ để có những tác động phù hợp và tôn trọng những gì trẻ có; đánh giá kết quả giáo dục trẻ phải được dựa trên cơ sở sự thay đổi của từng trẻ, không kỳ vọng giống nhau với tất cả trẻ.

4.2. Đánh giá sự tiến bộ của từng trẻ dựa trên mức độ đạt so với mục tiêu và kết quả mong đợi về giáo dục, sự phát triển về chiều cao, cân nặng và tình trạng dinh dưỡng của trẻ; sử dụng kết quả đánh giá để xây dựng, điều chỉnh kế hoạch và tổ chức các hoạt động chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục phù hợp với khả năng, nhu cầu, sở thích, kinh nghiệm sống của trẻ và điều kiện thực tế của trường, lớp (không đánh giá so sánh giữa các trẻ).

4.3. Tôn trọng sự khác biệt của mỗi trẻ về cách thức, tốc độ học tập và phát triển riêng, đảm bảo công bằng với mọi trẻ; chú trọng và thúc đẩy tiềm năng của mỗi trẻ.

5. Sự phối hợp giữa nhà trường, cha mẹ và cộng đồng trong nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ

5.1. Đa dạng các hình thức tuyên truyền tới cộng đồng, cha mẹ trẻ về vị trí, vai trò của GDMN, quan điểm LTLTT và hướng dẫn nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ tại gia đình.

5.2. Có mối quan hệ hợp tác, chia sẻ giữa giáo viên, nhà trường, cha mẹ trẻ và cộng đồng trong nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ.

5.3. Tạo điều kiện, thu hút sự tham gia của cha mẹ trẻ vào hoạt động của CS GDMN nhằm nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ; kịp thời thông tin đến gia đình về những tiến bộ hoặc những khó khăn của trẻ; có biện pháp khuyến khích sự chia sẻ của gia đình về đặc điểm tâm, sinh lý của trẻ để thống nhất các biện pháp thúc đẩy sự tiến bộ của trẻ.

5.4. Phối hợp với gia đình, cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ em người dân tộc thiểu số và trẻ có hoàn cảnh khó khăn;

5.5. Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong các hoạt động xây dựng môi trường an toàn, phòng chống dịch bệnh cho trẻ trong CS GDMN./.

V. THỜI GIAN VÀ LỘ TRÌNH THỰC HIỆN

1. Từ năm 2023 đến năm 2024

- Xây dựng Kế hoạch Chuyên đề theo giai đoạn; hướng dẫn 100% các nhóm lớp rà soát các điều kiện, xây dựng kế hoạch thực hiện Chuyên đề phù hợp với điều kiện thực tế của trường, của địa phương;

- Tập huấn, hướng dẫn thực hiện một số nội dung Chuyên đề đối với 100% CB-GV ;

- Tích cực tham mưu đầu tư cơ sở vật chất cho nhà trường thực hiện chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm’ Giai đoạn 20........- 20.......

- Chỉ đạo nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ nhóm chuyên môn; bồi dưỡng, tập huấn hướng dẫn hỗ trợ nâng cao năng lực thực hành xây dựng. trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm với các nội dung : Xây dựng môi trường nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục; xay dựng Kế hoạch nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục; Tổ chức hoạt động nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục; Đánh giá sự phát triển của trẻ; phối hợp giữa nhà trường, cha mẹ và cộng đồng trong nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ

- Hướng dẫn công cụ đánh giá và tổ chức tập huấn hướng dẫn thực hiện Chuyên đề;

- Chỉ đạo điểm Chuyên đề: chọn 02 - 03 lớp trong năm học 2023-2023, bổ sung thêm ở năm học sau;

- Chỉ đạo và tực hiện công tác tuyên truyền về chuyên đề tới cha mẹ và cộng đồng bằng nhiều hình thức khác nhau;

- Kiểm tra, đánh giá theo các tiêu chí trong phụ lục kèm theo kế hoạch, hỗ trợ chuyên môn.

- Đánh giá, báo cáo kết quả thực hiện Chuyên đề trong năm học (có bảng tổng hợp đánh giá các tiêu chí của trường), gửi về Phòng GDĐT ) thời điểm kết thúc năm học;

- Sơ kết thực hiện Chuyên đề.

2. Từ năm 2024 đến năm 2026

- Tiếp tục tập huấn, hướng dẫn thực hiện một số nội dung Chuyên đề đối với 100% CB-GV

- Phát động phong trào thi đua/hội thi về nuôi dưỡng, chăm sóc sức khỏe trẻ em mầm non;

- Kiểm tra 100% các nhóm lớp, đánh giá, hỗ trợ chuyên môn cho các nhóm lớp còn thực hiện yếu

- Tiếp tục hướng dẫn thực hiện các nhóm lớp mô hình điểm và nhân rộng mô hình điểm theo thực tế của nhà trường

- Tổ chức và hướng dẫn các hoạt động truyền thông về Chuyên đề;

- Hội thảo chia sẻ kinh nghiệm, lựa chọn nhóm lớp điển hình trong thực hiện Chuyên đề;

- Tổng kết Chuyên đề; đề nghị cấp trên tôn vinh, khen thưởng tập thể và cá nhân có nhiều thành tích trong việc thực hiện Chuyên đề.

VI. KINH PHÍ

Nguồn ngân sách nhà nước, nguồn xã hội hóa và nguồn hợp pháp khác.

VII. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

- Thực hiện kế hoạch Chuyên đề bảo đảm kịp thời, hiệu quả; nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, đánh giá Chuyên đề; hướng dẫn các nhóm lơp đánh giá Chuyên đề theo từng năm học;

- Báo cáo kết quả triển khai Chuyên đề theo từng năm học (cùng thời điểm báo cáo tổng kết năm học) và báo cáo tổng kết 5 năm thực hiện Chuyên đề gửi về Phòng GDĐT (qua Tổ Mầm non)./.

Mẫu số 4

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm không chỉ truyền đạt kiến thức cho các cháu một cách thụ động mà các nhà giáo cần phải tạo ra các điều kiện, các cơ hội để mọi đứa trẻ được chủ động, sáng tạo, được tích cực hoạt động, tự chiếm lĩnh kiến thức và kinh nghiệm. Để đạt được điều này, người giáo viên cần nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ.

Giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cần đảm bảo: Hứng thú, nhu cầu, kỹ năng, thế mạnh của mỗi trẻ đều được hiểu, đánh giá đúng và được tôn trọng. Mỗi trẻ đều có cơ hội tốt nhất để thành công.

Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên, xã hội cần thiết trực tiếp ảnh hưởng đến mọi hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ. Xây dựng môi trường giáo dục phù hợp góp phần thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ. Qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.

Do vậy khi xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ trong trường mầm non cần đảm bảo các nguyên tắc sau:

1. Thiết kế môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non và mục tiêu cuối độ tuổi, đồng thời phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ; đảm bảo tính thẩm mỹ, an toàn tạo cho trẻ cảm giác được yêu thương, tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.

2. Bố trí, sắp xếp các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp với chủ đề, thuận tiện cho việc sử dụng của giáo viên và trẻ. Cần quy hoạch không gian hiện có của nhà trường để phân bố diện tích cho các hoạt động phù hợp với độ tuổi, sở thích, khả năng... của trẻ và phù hợp hoạt động chung của lớp, hoạt động nhóm hoặc cá nhân.

3. Đảm bảo đủ và đa dạng các loại vật liệu, thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phù hợp với từng chủ đề; thể hiện được rõ nét văn hóa của từng vùng miền để tạo cơ hội cho trẻ tham gia, vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học vào việc xây dựng môi trường và kích thích sự phát triển toàn diện cho trẻ.

4. Luôn tạo cơ hội và mở rộng mối quan hệ giao tiếp xã hội giữa trẻ với nhiều người giúp trẻ tự tin, tích cực, hứng thú với các hoạt động giáo dục phát triển toàn diện; sưu tầm và sáng tạo thêm trò chơi bằng cách thường xuyên thay đổi cách chơi, luật chơi để khích lệ trẻ tham gia, chủ động chơi- tập- thử nghiệm với các loại thiết bị, đồ dùng, đồ chơi; khuyến khích trẻ tự tạo ra đồ chơi, trò chơi theo ý tưởng riêng của mình; tổ chức cho trẻ tham gia các hoạt động chơi tự do, hội thi, lễ hội... để trẻ được trải nghiệm và “tập làm”.

5. Tập trung tuyên truyền nâng cao nhận thức cho các bậc cha mẹ và cộng đồng về ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục trong các trường mầm non; tạo nhiều cơ hội cho gia đình và cộng đồng được tham gia vào các hoạt động của nhà trường; xây dựng mối quan hệ tích cực đối với gia đình trẻ, phối hợp chặt chẽ với gia đình và cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ; tôn trọng sự khác biệt và nhu cầu của mỗi gia đình để có những phối hợp với từng gia đình trong chăm sóc, giáo dục trẻ bằng nhiều hình thức, phương pháp nhằm thu hút các bậc cha mẹ và cộng đồng tham gia hiệu quả vào công tác xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non.

Môi trường giáo dục trong trường mầm non gồm có môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học. Cả hai môi trường này đều rất quan trọng đến việc dạy và học của cô và trẻ. Trẻ em sẽ tham gia vào các hoạt động và các loại trò chơi khác nhau tùy thuộc vào môi trường mà trẻ đang hoạt động. Vì vậy trẻ cần có cơ hội để chơi và học ở môi trường bên trong và môi trường bên ngoài lớp học nhằm giúp trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt.

Góc hoạt động trong lớp của các bé mẫu giáo lớn

*Môi trường trong lớp học

Trong lớp học không thể thiếu những góc chơi của trẻ, do đó để lớp học thêm lôi cuốn trẻ thì các cô giáo cần phải tạo một môi trường trong lớp học với những màu sắc sinh động và ngộ nghĩnh. Môi trường có không gian, cách sắp xếp phù hợp, gần gũi, quen thuộc với cuộc sống thực hằng ngày của trẻ; Khi thiết kế các góc hoạt động trong lớp giáo viên cần chú ý:

- Bố trí các góc hoạt động hợp lí: Góc hoạt động cần yên tĩnh bố trí xa góc hoạt động ồn ào, góc thư viện/sử dụng sách, tranh ở những nơi nhiều ánh sáng…

Các góc hoạt động có “ranh giới” rõ ràng, có lối đi cho trẻ di chuyển thuận tiện khi liên kết giữa các góc chơi. Sắp xếp các góc để giáo viên có thể dễ dàng quan sát được toàn bộ hoạt động của trẻ.

Tên hoặc ký hiệu các góc đơn giản, gần gũi với trẻ, được viết theo đúng quy định mẫu chữ hiện hành.Nhiều góc sẽ ở trong phòng và có góc sẽ được đưa ra ở ngoài trời.

Các góc phải được bày biện hấp dẫn. Có đồ chơi, học liệu và phương tiện đặc trưng cho từng góc. Học liệu, nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi trong góc hoạt động đóng vai trò không nhỏ trong quá trình học và chơi của trẻ. Vì vậy các đồ dùng và học liệu mà giáo viên cung cấp cho các góc hoạt động cần được lên kế hoạch thật cẩn thận để hỗ trợ giáo viên lên kế hoạch cho việc học của trẻ và để thu hút trẻ tham gia, cũng như tạo ra các cơ hội học tập khác.

Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu, học liệu có giá đựng ngăn nắp, gọn gàng, để ở nơi trẻ dễ thấy, dễ lấy, dễ dùng, dễ cất. Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu được thay đổi và bổ sung phù hợp với mục tiêu chủ đề/hoạt động và hứng thú của trẻ.

Có nguyên vật liệu mang tính mở (lá cây, hột hạt…), sản phẩm hoàn thiện, sản phẩm chưa hoàn thiện…Có sản phẩm mua sẵn, sản phẩm cô và trẻ tự làm, sản phẩm của địa phương đặc trưng văn hóa vùng miền (trang phục, dụng cụ lao động, nghề truyền thống…)Đồ dùng, đồ chơi, nguyên vật liệu an toàn, vệ sinh, phù hợp với thể chất và tâm lí của trẻ mầm non. Học liệu, thiết bị, đồ chơi được điều chỉnh để hỗ trợ trẻ khuyết tật (nếu có).

*Môi trường bên ngoài lớp học

Môi trường ngoài lớp học là yếu tố góp phần tích cực trong các hoạt động nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục toàn diện trẻ. Xây dựng môi trường ngoài lớp học phù hợp, an toàn, sạch đẹp, hấp dẫn sẽ tạo cơ hội cho trẻ hoạt động, đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ.

Khi bố trí các góc/khu vực hoạt động ngoài trời cần lưu ý: Các góc/khu vực hoạt động ngoài trời cần được xác định rõ ràng; mỗi góc/khu vực hoạt động có nhiều loại học liệu, đồ chơi và phương tiện, trong đó có loại đặc trưng cho từng góc/khu vực, tạo cơ hội cho trẻ tham gia hoạt động; đồ chơi, học liệu, trang thiết bị ở các góc/khu vực hoạt động đảm bảo an toàn, vệ sinh: không có đồ sắc nhọn, không độc hại, được vệ sinh sạch sẽ, được bảo dưỡng định kì, sửa chữa kịp thời, tạo hình ảnh và ấn tượng riêng của trường/lớp.

Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non đáp ứng yêu cầu của chuyên đề xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm là thực sự cần thiết và rất quan trọng. Thông qua chơi, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện. Một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trí khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Xây dựng tốt môi trường giáo dục trong trường mầm non là phương tiện, điều kiện để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, khả năng thẩm mỹ, tình cảm và kỹ năng xã hội, tạo tiền đề vững chắc cho trẻ mầm non vào học lớp 1; phù hợp với phương châm của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo: "Học bằng chơi, chơi mà học".

Mẫu số 5

I. KHÁI NIỆM, Ý NGHĨA CỦA VIỆC XÂY DỰNG MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON

1. Khái niệm

Môi trường nói chung được hiểu là tổng thể các yếu tố tự nhiên và xã hội tác động tương hỗ với nhau tạo nên một khung cảnh sống với những điều kiện để con người tồn tại và phát triển

Từ khái niệm đó, chúng ta có thể định nghĩa: Môi trường giáo dục trong trường mầm non là tổ hợp những điều kiện tự nhiên và xã cần thiết và trực tiếp ảnh hưởng đến hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ ở trường mầm non và hiệu quả của những hạt động này nhằm góp phần thực hiện tốt mục tiêu, nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ.

Có nhiều cách phân loại môi trường giáo dục:

Có quan điểm cho rằng, môi trương giáo dục mầm non bao gồm môi trường tự nhiên (như các điều kiện không khí, ánh sáng, nguồn nước, câu xanh, địa điểm trường) và môi trường xã hội (bao gồm: bầu không khí giao tiếp trong trường mầm non, phong cách làm việc, mối quan hệ giữa con người với con người, giữa trường mầm non với các tổ chức kinh tê, xã hội, văn hóa khác…)

Một quan điểm khác lại phân chia môi trường giáo dục thành môi trương vật chất và môi trường xã hội.

Môi trường vật chất trong trường mầm non bao gồm các trang thiết bị, đồ dùng, đô chơi, không gian phục vụ cho việc tổ chức các hoạt động sinh hoạt hằng ngày của trẻ. Môi trường vật chất tạo cho trẻ những cơ hội tốt để trẻ thỏa mãn nhu cầu hoạt động và phát triển toàn diện về mặt thể chất, trí tuệ thẩm mĩ, đạo đức, xã hội.

Môi trường xã hội được hiểu là toàn bộ những điều kiện xa hội như chính trị, văn hóa, các mối quan hệ giúp trẻ và hình thành nhân cách của mình.

Môi trường xã hội đặc biệt được nhấn mạnh ở đây là môi trường giao tiếp trong trường mầm non bao gồm sự giao tiếp giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với những người xung quanh. Môi trường này vùa mang tính chất sư phạm vừa mang tính chất gia đình.

Việc phân loại môi trường có thể khác nhau, tuy nhiên đều quan trọng đối với giáo dục mầm non, theo chung tôi, là cần phải cung ứng điều kiện cần thiết để kích thích và phục vụ trẻ hoạt động một cách tích cực, chăm sóc trẻ tốt, thông qua đó, nhân cách trẻ sẽ được phát triển tốt và thuận lợi.

2. Ý nghĩa của việc xây dựng môi trường giáo dục trong mầm non

Có thể nói việc xây dựng môi trường giáo dục trong trường mầm non là thực sự cần thiết và quan trọng. Nó được ví như người giáo viên thứ hai trong công tác tổ chức, hướng dẫn cho trẻ nhằm thỏa mãn nhu cầu vui chơi và hoạt động của trẻ, thông qua đó, nhân cách của trẻ được hình thành và phát triển toàn diện.

Thật vậy, một môi trường sạch sẽ, an toàn, có sự bố trị khu vực chơi và học trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện có ý nghĩa to lớn không chỉ đối với sự phát triển thể chất của trẻ, mà còn thỏa mãn nhu cầu nhận thức, mở rộng hiểu biết của trẻ, kích thích trẻ hoạt động tích cực, sáng tạo. Môi trường giao tiếp cởi mở, thân thiện giữa cô với trẻ, giữa trẻ với trẻ và giữa trẻ với môi trường xung quanh sẽ tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ, giãi bày tâm sự ,nguyện vọng, mong ước của trẻ với vô, với bạn bè, nhờ vậy mà cô hiểu trẻ hơn, trẻ hiểu nhau hơn, hoạt động phối hợp nhịp nhàng hơn nên hiệu quả hoạt động cũng cao hơn, trẻ yêu trường, yêu lớp yêu cô giáo và bạn bè hơn.

Đối với nhà giáo dục, việc xây dựng môi trường giáo dục phù hợp sẽ là phương tiên, là điều kiện để họ phát triển phù hợp với từng trẻ và từng lứa tuổi.

Đối với phụ huynh và xã hội, quá trình xây dựng môi trường giáo dục sẽ thu hút được sự tham gia của các phụ huynh và sự đóng góp của cộng đồng xã hội để thỏa mãn mong đợi của họ đối với sự phát triển của trẻ trong từng giai đoan, trong từng thời kì.

II. NGUYÊN TẮC CHUNG CỦA VIỆC THIẾT KẾ MÔI TRƯỜNG GIÁO DỤC TRONG TRƯỜNG MẦM NON

Tổ chức môi trường giáo dục trong trường, lớp mầm non có vai trò quan trọng đối với sự phát triển về thể chất, ngôn ngữ, trí tuệ, tình cảm- kỹ năng xã hội, khả năng thẩm mỹ, sáng tạo của trẻ. Vì vậy, việc thiết kế môi trường giáo dục trong trường mầm non phải tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Cần bố trí các khu vực chơi, hoạt động trong lớp và ngoài trời phù hợp, thuận tiện cho việc sử dụng của cô và trẻ

• Cần tính đến không gian thực tế của trường để cân đối diện tích các khu vực

• Cần đảm bảo tính mục đích. Tính mục đích ở đây có 2 nghĩa: Một là môi trường giáo dục phải hướng vào việc phát triển toàn diện của trẻ nhằm đạt được mục tiêu giáo dục mầm non nói chung và mục tiêu cuối độ tuổi nói riệng. Muốn đạt được điều đó thì nghĩa thứ hai là thiết kế môi trường phải phù hợp với mục đích tổ chức các hoạt động

• Môi trường giáo dục phải thực sự an toàn và có tính thẩm mỹ cao. Địa điểm trường phải cách xa những nơi ồn ào, ô nhiễm, độc hại đối với trẻ như cách xa trục đường giao thông lớn, xa nhà máy, bệnh viện, khu rác thải, nghĩa trang... Đảm bảo vệ sinh về nguồn nước, không khí, vệ sinh an toàn trong ăn uống. Các trang thiết bị, đồ dùng, đồ chơi phải được bảo dưỡng thường xuyên, giữ gìn vệ sinh và tạo sự hấp dẫn đốivới trẻ. Có hàng rào bảo vệ xung quanh khu vực trường. Ngoài ra, môi trường giáo dục cũng cần tạo cho trẻ cảm giác an toàn về mặt tâm lý: Được yêu thương, được tôn trọng và đáp ứng các nhu cầu chính đáng.

• Trang trí môi trường lớp học cần phù hợp với tính chất của các hoạt động, phù hợp với từng lứa tuổi. Trong lớp cần bố trí không gian phù hợp dành cho hoạt động chung của lớp và hoạt động theo sở thích, khả năng của nhóm nhỏ hoặc cá nhân. Có khu vực dành riêng để chăm sóc đối với trẻ có nhu cầu đặc biệt. Với mỗi độ tuổi, môi trường giáo dục sẽ có những nét riêng. Ví dụ: với trẻ mẫu giáo bé, đồ chơi có thể không cần quá nhiều về chủng loại và chủ yếu là đồ chơi có sẵn cho trẻ sử dụng, nhưng với trẻ lớn hơn thì cần chú ý đến sự phong phú của các loại đồ chơi đặc biệt là những nguyên vật liệu mở và phương tiện cho trẻ được sáng tạo, tự làm đồ chơi phục vụ cho ý tưởng chơi của trẻ

• Cần thu sự tham gia của trẻ vào việc xây dựng môi trường giáo dục càng nhiều càng tốt. Đây là những cơ hội quý báu để trẻ ứng dụng kiến thức và kỹ năng trẻ đã được học theo cách của mình mà không bị gò bó, đặc biệt vào các thời điểm như chơi và hoạt động ở các góc vào buổi sáng và vào giờ hoạt động chiều

• Cần đa dạng, phong phú, kích thích sự phát triển của trẻ

+ Các trang thiết bị ngoài trời có tác dụng kích thích các vận động khác nhau của trẻ

+ Tận dụng các nguồn nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để trẻ khám phá, đặc biệt là nguồn nguyên liệu tự nhiên và phế liệu

+ Phản ánh màu sắc văn hóa dân tộc bởi những đồ dùng, trang phục, các phong tục tập quán...Cung cấp cho trẻ những hiểu biết về nền văn hóa địa phương và của các dân tộc khác nhau

+ Tạo môi trường có không gian phù hợp với cuộc sống thực hàng ngày của trẻ

+ Đảm bảo kết hợp các hoạt động tập thể, theo nhóm nhỏ và các nhân; các hoạt động trong lớp và ngoài trời.

+ Tôn trọng nhu cầu, sở thích hoạt động và tính đến khả năng của mỗi trẻ

Trường mầm non phải là môi trường thuận lợi để hình thành các kỹ năng xã hội cho trẻ

+ Đảm bảo môi trường giao tiếp thân thiện, hòa đồng, ấm cúng, cởi mở giữa cô và trẻ, giữa trẻ với trẻ, giữa trẻ với môi trường xung quanh

+ Quan hệ giữa cô và trẻ, người lớn, với trẻ phải thể hiện tình cảm yêu thương, thái độ tôn trọng, tin tưởng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghĩ, tâm tư nguyện vọng của mình. Tạo điều kiện cho trẻ giao tiếp và thể hiện sự quan tâm của mình đối với mọi người, đối với sự vật hiện tượng gần gũi xung quanh.

+ Mọi cử chỉ, lời nói, việc làm của cô giáo và người lớn phải luôn mẫu mực để trẻ noi theo

+ Mối quan hệ giữa trẻ với trẻ là quan hệ bạn bè cùng học cùng chơi, đoàn kết, hợp tác, chia sẻ, đồng cảm, học hỏi lẫn nhau. Giáo viên cần nhạy cảm để tận dụng các mối quan hệ giữa trẻ với trẻ để giáo dục trẻ

+ Có sự thống nhất giữa trường mầm non, gia đình và cộng đồng xã hội trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.

Mẫu số 6

Dưới đây là mẫu Module 6 mầm non lấy trẻ làm trung tâm, có nêu đặc điểm tình hình, mục đích yêu cầu và các nhiệm vụ, giải pháp trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Mời các bạn tham khảo.

I. Đặc điểm tình hình

1. Thuận lợi.

• Được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào tạo Đại Từ. Đặc biệt sự hướng dẫn của tổ mầm non trong công tác bồi dưỡng tập huấn chuyên môn.

• Việc tổ chức bồi dưỡng chuyên môn trong nhà trường được thực hiện thường xuyên, có nề nếp, sinh hoạt tổ chuyên môn đầy đủ theo định kì.

- Nhà trường tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên về thời gian, định hướng xây dựng kế hoạch chỉ đạo giáo viên áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cũng như trang bị đầy đủ các tài liệu học tập bồi dưỡng cho giáo viên. Bên cạnh đó các nhóm lớp được nhà trường tạo diều kiện trang bị tương đối đầy đủ về cơ sở vật chất phục vụ cho hoạt động chăm sóc và giáo dục trẻ.

- Giáo viên đã nắm được việc xây dựng kế hoạch giáo dục lấy trẻ làm trung tâm để tổ chức tốt các hoạt động học tập, vui chơi, có trách nhiệm cao, có ý thức tự học, tự bồi dưỡng và tinh thần phấn đấu vươn lên.

- Đội ngũ cán bộ giáo viên trẻ khỏe, nhiệt tình, tâm huyết với nghề và luôn đoàn kết giúp đỡ nhau cùng tiến bộ.

- Giáo viên tích cực sưu tầm nguyên vật liệu, làm đồ dùng đồ chơi để phục vụ tốt cho các hoạt động của trẻ.

- Phụ huynh học sinh quan tâm và phối hợp tốt với nhà trường trong việc chăm sóc giáo dục trẻ, xây dựng, tu sửa cơ sở vật chất.

2. Khó khăn:

- Xây dựng trường MN lấy trẻ làm trung tâm là mục tiêu của nhà trường. Song đi sâu vào thực hiện vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn đặc biệt là cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy và học còn hạn chế chưa đồng bộ.

- Chất lượng đội ngũ chưa thực sự đồng đều, một số giáo viên trẻ mới tuyển năm học 20...-20... nên chưa có kinh nghiệm trong việc thực hành áp dụng quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

- Một số giáo viên còn túng túng chưa biết đổi mới phương pháp dạy học hiện đại để khai thác phát triển năng lực trên trẻ.

- Chưa tổ chức được cho cán bộ giáo viên đi thăm quan học tập việc thực hiện xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm tại các trường ngoài huyện, tỉnh.

- Một số phụ huynh chưa thực sự phối hợp với nhà trường và giáo viên trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ.

II. Mục đích yêu cầu:

1. Mục đích:

-Tiếp tục triển khai chuyên đề "Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm" năm học . trong toàn trường để đạt mục tiêu:

- Xây dựng trường mầm non bảo đảm các yêu cầu về môi trường giáo dục, công tác quản lý, chỉ đạo; hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

- Bảo đảm tất cả trẻ đều được tạo cơ hội học tập qua chơi và bằng nhiều cách khác nhau phù hợp với nhu cầu, hứng thú và khả năng của bản thân trẻ.

- Môi trường giáo dục trong trường, lớp mang tính "mở" kích thích sự tập trung chú ý, tư duy và cảm xúc tích cực của trẻ, thúc đẩy trẻ tham gia hiệu quả vào các hoạt động chơi và trải nghiệm đa dạng.

- Cán bộ quản lý, giáo viên mầm non được nâng cao nhận thức và năng lực về quản lý, tổ chức chăm sóc, giáo dục trẻ, thực hiện Chương trình Giáo dục mầm non theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm phù hợp điều kiện cụ thể của trường, lớp, địa phương.

- Huy động sự tham gia của cha mẹ trẻ, tạo sự thống nhất cùng quan tâm xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm.

2. Yêu cầu:

- Xác định việc thực hiện chuyên đề là nhiệm vụ trọng tâm trong năm học, là việc thực hiện đổi mới trong chăm sóc và giảng dạy.

- Việc thực hiện chuyên đề cần thực chất, sát với điều kiện thực tiễn của trường, lớp, địa phương.

3. Nội dung:

1. Bồi dưỡng cho CBGV giáo viên trong toàn trường về quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm trong Chương trình Giáo dục mầm non, chỉ đạo và thực hiện việc xây dựng và sử dụng môi trường giáo dục, xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ, đánh giá sự phát triển của trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

2. Xây dựng môi trường vật chất, môi trường xã hội trong và ngoài lớp học theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

3. Đổi mới hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ và đánh giá sự phát triển của trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

4. Tuyên truyền phối hợp, tạo sự thống nhất giữa nhà trường, gia đình và xã hội cùng quan tâm xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm.

III. Nhiệm vụ và giải pháp

1. Đối với nhà trường

- Rà soát các điều kiện của trường, lớp đáp ứng yêu cầu của các tiêu chí trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm và xây dựng kế hoạch thực hiện chuyên đề "Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm".

- Căn cứ Tiêu chí xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm, chủ động xây dựng và thực hiện kế hoạch phù hợp với điều kiện của nhà trường, thực tiễn của địa phương;

- Tổ chức tập huấn bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng về xây dựng và sử dụng môi trường, xây dựng kế hoạch và hướng dẫn thực hiện phương pháp tổ chức các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ theo quan điểm lấy trẻ làm trung tâm cho giáo viên.

- Các khu vực trong nhà trường được quy hoạch theo hướng tận dụng các không gian để cho trẻ hoạt động phù hợp, linh hoạt, đa dạng, phong phú cho trẻ được thực hành và trải nghiệm.

- Tổ chức hội thi "Giáo viên dạy giỏi cấp trường bám sát chuyên đề xây dựng trường Mầm non lấy trẻ làm trung tâm".

- Tổ chức phong phú các hoạt động ngoại khóa nhằm nâng cao chất lượng giáo dục theo mục tiêu lấy trẻ làm trung tâm.

- Phát động phong trào làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ chuyên đề.

- Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác tuyên truyền về chuyên đề tại các lớp.

- Xây dựng nội dung tuyên truyền, phối hợp với cha mẹ trẻ và cộng đồng trong việc thực hiện chuyên đề "Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm".

- Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá kết quả quá trình thực hiện, sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm và xếp loại.

- Tham mưu các cấp các ngành đầu tư hỗ trợ kinh phí để sửa chữa, nâng cấp cơ sở vật chất, đầu tư trang thiết bị để thực hiện tốt chuyên đề “Xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm”.

- Chỉ đạo các lớp xây dựng kế hoạch cụ thể trong việc xây dựng trường, lớp mầm non lấy trẻ làm trung tâm. Tổ chức hoạt động tuyên truyền tới cộng đồng, cha mẹ trẻ về vị trí, vai trò của giáo dục mầm non và hướng dẫn chăm sóc, giáo dục trẻ tại gia đình, chuẩn bị cho trẻ vào lớp 1. Hợp tác, chia sẻ giữa giáo viên, nhà trường, cha mẹ trẻ và cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ. Tạo điều kiện để các bậc cha mẹ tham gia vào hoạt động của trường, lớp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Kịp thời thông tin đến gia đình về những tiến bộ hoặc những khó khăn của trẻ. Có biện pháp khuyến khích sự chia sẻ của gia đình về đặc điểm tâm lí của trẻ để thống nhất các biện pháp thúc đẩy sự tiến bộ của trẻ.

2. Đối với giáo viên

- Xây dựng kế hoạch “xây dựng trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm” phù hợp với từng nhóm, lớp

2.1. Môi trường giáo dục:

+ Đảm bảo an toàn về mặt tâm lý cho trẻ và trẻ thường xuyên được giao tiếp, thể hiện mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ và trẻ với những người xung quanh.

+ Hành vi, cử chỉ, lời nói, thái độ của giáo viên đối với trẻ và những người khác luôn mẫu mực để trẻ noi theo.

+ Môi trường vật chất trong lớp, ngoài lớp đáp ứng nhu cầu, hứng thú chơi của trẻ, tạo điều kiện cho tất cả các trẻ có thể chơi mà học, học bằng chơi, phù hợp với điều kiện thực tế.

+ Thiết kế các góc hoạt động trong lớp và ngoài lớp mang tính mở, tạo điều kiện cho trẻ dễ dàng tự lựa chọn và sử dụng sự vật, đồ vật, đồ chơi để thực hành, trải nghiệm.

+ Khuyến khích trẻ có thể hoạt động theo nhiều cách khác nhau; tạo điều kiện, cơ hội cho trẻ hoạt động, trải nghiệm, khám phá dưới nhiều hình thức khác nhau, phát triển toàn diện.

+ Tạo những điều kiện, cơ hội, tận dụng hoàn cảnh, tình huống thật cho trẻ hoạt động trải nghiệm, khám phá trong môi trường an toàn.

2.2. Xây dựng kế hoạch giáo dục:

+ Kế hoạch giáo dục thể hiện mục tiêu giáo dục, phạm vi và mức độ, nội dung giáo dục trẻ, các phương pháp, các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục phù hợp với trẻ.

+ Thể hiện các mục tiêu cụ thể phản ánh được kết quả mong đợi đáp ứng với sự phát triển của trẻ theo giai đoạn, thời điểm phù hợp và theo Chương trình giáo dục mầm non.

+ Thể hiện nội dung giáo dục theo Chương trình giáo dục mầm non và có thể điều chỉnh linh hoạt, phù hợp với sự phát triển của trẻ và điều kiện thực tế của vùng miền, địa phương, trường/lớp.

+ Không nhấn mạnh vào việc cung cấp cho trẻ những kiến thức, kĩ năng đơn lẻ mà theo hướng tích hợp, coi trọng việc hình thành và phát triển các năng lực, kĩ năng sống cho trẻ.

+ Thể hiện tính tích hợp, tạo sự gắn kết, tác động một cách thống nhất đồng bộ đến sự phát triển của trẻ.

+ Khuyến khích trẻ tham gia hoạt động giáo dục bằng vận động thân thể và các giác quan dưới nhiều hình thức khác nhau.

2.3. Tổ chức hoạt động giáo dục:

+ Phối hợp các phương pháp hợp lý, tăng cường tính chủ động, tích cực hoạt động của trẻ, đảm bảo trẻ “học bằng chơi, chơi mà học”.

+ Phương pháp hỗ trợ theo hướng mở rộng được quan tâm để khuyến khích trẻ sáng tạo, làm thay đổi và cá thể hóa đối với những trẻ thiếu hụt hoặc có hoàn cảnh khó khăn.

+ Chú trọng các hoạt động chủ đạo của từng lứa tuổi, tạo ra các cơ hội cho trẻ hoạt động tích cực phù hợp với nhu cầu, hứng thú của trẻ và sự phát triển của từng cá nhân trẻ.

+ Tạo cơ hội cho trẻ được bộc lộ hết khả năng của riêng mình.

+ Giáo viên tổ chức, điều khiển, hỗ trợ đúng lúc, không làm thay trẻ. Khuyến khích tương tác giữa trẻ với trẻ.

3.4. Đánh giá sự phát triển của trẻ:

+ Đánh giá đúng khả năng của mỗi trẻ để có những tác động phù hợp và tôn trọng những gì trẻ có. Đánh giá kết quả giáo dục trẻ phải được dựa trên cơ sở sự thay đổi của từng trẻ, không kỳ vọng giống nhau với tất cả trẻ.

+ Đánh giá sự tiến bộ của từng trẻ dựa trên mức độ đạt so với mục tiêu, trên cơ sở đó sử dụng kết quả đánh giá để xây dựng kế hoạch giáo dục, điều chỉnh kế hoạch giáo dục và tổ chức các hoạt động giáo dục tiếp theo cho phù hợp với khả năng, nhu cầu, sở thích, kinh nghiệm sống của trẻ và điều kiện thực tế của trường, lớp (Không đánh giá so sánh giữa các trẻ).

+ Tôn trọng sự khác biệt của mỗi đứa trẻ về cách thức và tốc độ học tập và phát triển riêng. Chú trọng và thúc đẩy tiềm năng của mỗi trẻ.

2.5. Phối hợp giữa giáo viên, gia đình và cộng đồng trong giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

+ Đa dạng các hình thức, hoạt động tuyên truyền tới cộng đồng, cha mẹ trẻ về vị trí, vai trò của giáo dục mầm non và hướng dẫn chăm sóc, giáo dục trẻ tại gia đình.

+ Có mối quan hệ hợp tác, chia sẻ giữa giáo viên, nhà trường, cha mẹ trẻ và cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ.

+ Tạo điều kiện để các bậc cha mẹ tham gia vào hoạt động của trường, lớp nhằm nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ. Kịp thời thông tin đến gia đình về những tiến bộ hoặc những khó khăn của trẻ. Có biện pháp khuyến khích sự chia sẻ của gia đình về đặc điểm tâm lí của trẻ để thống nhất các biện pháp thúc đẩy sự tiến bộ của trẻ.

+ Phối hợp với gia đình, cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ dân tộc thiểu số và trẻ có hoàn cảnh khó khăn.