TOP 10 mẫu Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (2024) SIÊU HAY

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào

Đề bài: Viết văn bản thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào

Dàn ý Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào

I. Mở bài:

- Dẫn dắt, giới thiệu hiện tượng.

Núi lửa là một trong những hiện tượng tự nhiên thú vị, hấp dẫn trên Trái Đất. Núi lửa có nhiều tác động đến cuộc sống của con người, thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu, những người yêu thích các hiện tượng tự nhiên.

II. Thân bài

1. Khái niệm

Núi lửa là một dạng núi có miệng ở đỉnh, theo thời gian, các chất khoáng trong lòng đất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất lớn sẽ bị phun ra ngoài. Hiện tượng núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên xảy ra ở nơi vẫn còn hoạt động địa chấn, các vỏ thạch quyển di chuyển trên lớp chất khoáng nóng chảy. Trong quá trình núi lửa phun trào, khí ga nóng và các chất thể rắn khác cũng bị hất tung lên không trung. Những chất được phun trào ra từ miệng núi lửa sẽ rơi xuống, tràn trên sườn núi và chân núi, hình thành một ngọn núi hình nón. Hiện nay, trên thế giới, Indonesia, Nhật Bản và Mỹ là ba nước có nhiều núi lửa còn hoạt động nhất.

2. Phân loại

Núi lửa được phân loại dựa vào các tiêu chí về hình dáng và dạng thức hoạt động. Dựa vào hình dáng, người ta phân ra 2 loại là núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên. Dựa vào dạng thức hoạt động, người ta chia núi lửa thành 3 loại: núi lửa thức, núi lửa ngủ, núi lửa chết. Núi lửa hoạt động là những ngọn núi lửa có thể phun trào bất cứ lúc nào, núi lửa không hoạt động là những ngọn núi lửa chỉ còn duy trì hoạt động tối thiểu và núi lửa đã tắt là ngọn núi lửa cuối cùng phun trào, có niên đại hơn 25.000 năm.

3. Nguyên nhân phun trào

Vậy vì sao những ngọn núi lửa lại phun trào? Đó là do bình thường nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu trong lòng Trái Đất, nhiệt độ càng tăng lên cao, thậm chí lên đến 6000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng. Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn, hình thành các dòng mắc ma. Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

4. Tác động

Hiện tượng núi lửa phun trào mang lại cả lợi ích và tác hại. Ở những nơi có núi lửa phun trào sẽ mang lại nguồn năng lượng địa nhiệt, tạo ra các mỏ khoáng sản phong phú và giúp cho đất đai tơi xốp, màu mỡ. Đồng thời, hiện tượng tự nhiên hấp dẫn này cũng có sức thu hút rất lớn với những người yêu thích du lịch mạo hiểm và khám phá thiên nhiên, góp phần phát triển hoạt động du lịch. Tuy thế, núi lửa mang đến những tác hại không nhỏ đối với con người. Với những dòng dung nham nóng chảy ở nhiệt độ cao, tốc độ nhanh; núi lửa phun trào có thể gây hủy diệt hoàn toàn các vật thể sống xung quanh miệng núi lửa; làm hư hại các công trình giao thông, thủy lợi... mà con người xây dựng. Đối với môi trường tự nhiên, núi lửa gây ra hiện tượng cháy rừng, thảm họa sóng thần… làm biến đổi hoàn toàn môi trường sinh thái, suy giảm tài nguyên sinh học của các vùng bị ảnh hưởng, tác động xấu đến khí hậu và tầng ozon.

5. Biện pháp phòng tránh

Để có thể hạn chế tối đa những tác hại của núi lửa và khai thác được lợi ích từ hiện tượng thiên nhiên này thì những vùng có nguy cơ xảy ra núi lửa cần có sự chuẩn bị và kế hoạch ứng phó chu đáo. Cần có sự đầu tư thích đáng cho các hoạt động nghiên cứu và dự đoán chu kì hoạt động của núi lửa; đồng thời xây dựng hệ thống cảnh báo và di dời ngay dân cư khi có biểu hiện hoạt động của núi lửa.

III. Kết bài

- Khái quát lại và đưa ra nhận xét, liên hệ

Núi lửa là một hiện tượng tự nhiên đặc biệt và có ảnh hưởng đến cuộc sống của con người. Việc tìm hiểu và nghiên cứu về núi lửa cho chúng ta hiểu thêm về các hiện tượng tự nhiên, về cuộc sống xung quanh mình; giúp chúng ta có thể tận dụng lợi ích và giảm thiểu rủi ro do núi lửa mang lại.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 1)

Núi lửa phun trào vừa là một hiện tượng thiên nhiên kỳ thú vừa là một thảm họa vì gây ra nhiều hậu quả nặng nề cho cuộc sống của con người. Vậy núi lửa là gì? Nguyên nhân gây ra núi lửa như thế nào?

Núi lửa là ngọn núi có miệng ở đỉnh, qua đó, từng thời kỳ, các chất khoáng được nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao bị phun ra ngoài. Núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên trên Trái Đất hay các hành tinh khác vẫn còn hoạt động địa chấn, với các vỏ thạch quyển dịch chuyển trên lõi khoáng chất nóng chảy. Khi núi lửa phun trào, một phần năng lượng đã ẩn sâu trong lòng hành tinh sẽ được giải phóng. Một ngọn núi lửa hoàn chỉnh sẽ có cấu tạo gồm các bộ phận như sau: nguồn dung nham, đường dẫn nhanh, ngưỡng, lỗ thoát, ống dẫn, cổ họng núi lửa, miệng núi lửa. Các sản phẩm núi lửa phun trào ra bên ngoài bao gồm lớp tro bụi, dòng dung nham và khói.

Núi lửa được chia thành nhiều cách phân loại khác nhau, nhưng chủ yếu được chia thành hai cách đó là dựa theo hình dáng bao gồm núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên và dựa vào dạng thức hoạt động chứa ba loại: núi lửa thức, núi lửa ngủ và núi lửa chết.

Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn. ở một số khu vực trên Trái Đất, các dãy núi liên tục được nâng cao hơn. Áp suất ở phía dưới nó không lớn nên dòng mắc ma được hình thành. Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

Việc hiểu rõ núi lửa là gì, cách thức hoạt động của núi lửa cho ta thấy được những tác hại nghiêm trọng của núi lửa cũng như hậu quả nguy hại khi núi lửa phun trào lớn đến mức nào. Đầu tiên, nó gây ảnh hưởng đến các hoạt động địa chất, rõ nhất là động đất: Trong quá trình phun trào, trước khi các vật liệu núi lửa phun lên trên mặt, chúng di chuyển theo họng núi lửa từ dưới sâu lên, cọ sát tạo nên các chấn động có khi kèm theo tiếng nổ tạo thành động đất yếu, cục bộ. Từ động đất, liên tiếp gây ra các hiện tượng trượt lở đất, nứt đất, sụt lún. Ngoài ra, núi lửa phun trào làm biến đổi bề mặt địa hình: dung nham núi lửa quánh lại thường tạo thành các dạng địa hình thoải như vòm thoải cao nguyên hoặc lớp phủ dung nham. Không những vậy, nó còn làm ảnh hưởng tới môi trường sống của con người, gây cháy rừng, làm biến đổi môi trường sinh thái và gây nên thảm họa sóng thần:

Bên cạnh đó, núi lửa cũng mang lại những lợi ích đáng kể. Bởi các ngọn núi lửa cũng là nơi đem đến cho con người nhiều tài nguyên khoáng sản, năng lượng địa nhiệt, đất đai canh tác màu mỡ và cả tiềm năng du lịch. Dung nham mắc-ma phun trào từ trong lòng quả đất có chứa rất nhiều thành phần khoáng sản. Các khoáng sản này bao gồm thiếc, bạc, vàng, đồng và thậm chí kim cương cũng hiện diện trong đá núi lửa. Đây được coi là nơi lý tưởng cho sự phát triển của ngành công nghiệp khai mỏ quy mô lớn và các hoạt động khai mỏ nhỏ lẻ mang tính cá nhân hoặc do một nhóm nhỏ dân địa phương chung tay khai thác.

Hàng năm vào các mùa khác nhau, các ngọn núi lửa cũng là nơi thu hút hàng triệu du khách tham quan. Đa phần du khách chờ đến thời khắc được tận mắt ngắm nhìn những khối tro bụi nóng màu đỏ lửa bắn tung lên bầu trời. Những ngọn núi lửa ít hoạt động thì lại cuốn hút du khách bởi việc chiêm ngưỡng những màn hơi và khói thoát ra từ các lỗ thông khí thiên nhiên trên mặt đất.

Tóm lại, ta thấy được sức ảnh hưởng lớn lao của núi lửa đến đời sống con người, đặc biệt là những người đang sống trong vùng gần núi lửa phun trào. Các tác động tự nhiên này vừa mang tới những hiểm nguy những vẫn tồn tại các mặt lợi ích đáng kể để mang lại nền kinh tế cho con người.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 2)

Một hiện tượng tự nhiên được nhiều người biết đến và quan tâm hiện nay là hiện tượng núi lửa, hay còn được gọi là hiện tượng núi lửa phun trào.

Đây là một hiện tượng tự nhiên có từ rất lâu đời, và hiện nay không còn xảy ra thường xuyên trên Trái Đất, mà chỉ tập trung ở một số khu vực nhất định. Núi lửa thực chất là một vết nứt gãy trên lớp vỏ của Trái Đất với hình dáng như một quả núi rỗng ruột và có phần ngọn núi như cái miệng của hố sâu. Núi lửa có thể đứng một mình hoặc nằm liền kề nhau tạo thành dãy núi lửa.

Các núi lửa trên Trái Đất được hình thành do lớp vỏ bề mặt của Trái Đất bị chia thành bảy mảng kiến tạo lớn và cứng rắn, nổi trên lớp phủ phía dưới rất nóng và mềm hơn. Điều đó khiến cho những ngọn núi lửa xuất hiện ở ranh giới giữa các mảng kiến tạo. Và khoảng trống trong thân núi lửa chính là khoảng hở giữa các mảng kiến tạo nằm sát nhau. Bởi vậy mà hầu hết các núi lửa sẽ nằm ở dưới mặt biển, chỉ có số ít nổi lên trên, nhưng chỉ một phần của nó mà thôi. Để dễ quản lí, người ta chia núi lửa thành từng nhóm dựa theo các tiêu chí khác nhau. Chẳng hạn như nếu dựa vào hình dáng, thì sẽ gồm núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên. Còn nếu dựa vào dạng thức hoạt động, thì sẽ gồm núi lửa thức, núi lửa đang ngủ, núi lửa chết.

Đi liền với núi lửa, là hiện tượng núi lửa phun trào. Như chúng ta đã biết về nguyên nhân hình thành của núi lửa. Bản chất của chúng là các khe hở giữa các mảng kiến tạo. Mà ở dưới các mảng kiến tạo là một lớp phủ rất nóng, càng vào sâu thì lại càng nóng hơn, thậm chí lên đến 6000 độ C. Dưới nhiệt độ đó, đất đá trong lòng núi lửa luôn bị nóng chảy rồi nở ra, khiến cho ngọn núi đẩy cao lên và tạo ra một luồng áp lực rất lớn. Chúng tạo ra trong lòng núi lửa một lò magma với dung nham, tro núi lửa và khí nóng, cùng áp lu· khổng lồ. Khi áp suất bên trong núi lửa và áp lực từ lớp đất đá phía trên bề mặt trái đất bị mất cân bằng thì sự “ngủ” của núi lửa sẽ dừng lại. Bởi lò magma trong núi lửa được giải phóng. Từ miệng núi lửa, dòng dung nham cùng tro núi lửa và khí nóng phun trào ra ngoài một cách mạnh mẽ do bị dồn nén bấy lâu nay.

Với cơ chế hoạt động như vậy, núi lửa đem đến những tác hại nghiêm trọng cho cuộc sống của con người. Dòng dung nham của núi lửa có nhiệt độ cao, nung chín mọi thứ nó đi qua với tốc độ nhanh chóng. Nguy hiểm hơn nữa là tro núi lửa, bởi chúng tạo thành một khối khói khổng lồ có thể bay xa và bám trụ lâu trong không khí. Chúng gây ảnh hưởng trực tiếp đến các thiết bị di chuyển trên bầu trời, gây ô nhiễm không khí vì tuy là tro nhưng chúng vẫn giữ nhiệt độ cao do nằm sâu trong núi lửa. Đặc biệt khi tro núi lửa lắng xuống và hòa vào không khí sẽ bám vào bề mặt đồ đạc và ảnh hưởng nặng nề đến hệ hê hấp của con người.

Tuy nhiên bên cạnh đó, núi lửa và hoạt động phun trào của nó vẫn đem lại những lợi ích cho cuộc sống. Mỗi khi núi lửa phun trào và kết thúc, tầng bình lưu sẽ được mở rộng ra nhờ lớp khí quyển bị đẩy lên cao hơn. Đặc biệt, chúng còn góp phần tạo ra những mỏ khoáng sản phong phú và nguồn năng lượng địa nhiệt dồi dào. Đặc biệt, phần đất đai ở gần khu vực xảy ra núi lửa phun trào cũng nhờ hiện tượng này mà trở nên tơi xốp, màu mỡ.

Bản thân hiện tượng núi lửa vừa có mặt tích cực lẫn tiêu cực. Do đó, chúng ta cần có cái nhìn bao quát về hiện tượng tự nhiên này.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 3)

Trong đời sống, chúng ta có thể biết đến rất nhiều hiện tượng tự nhiên thú vị. Một trong số đó có thể kể đến hiện tượng núi lửa.

Núi lửa là một vết đứt gãy của lớp vỏ trái đất, cho phép dung nham, tro núi lửa và khí thoát ra ngoài. Núi lửa khác với núi thông thường là sẽ có miệng ở đỉnh, qua từng thời kỳ, khoáng chất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao sẽ phun ra ngoài thông qua miệng núi.

Về cơ chế hình thành, núi lửa được hình thành là do nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng. Khi càng đi sâu về phía tâm Trái Đất, nhiệt độ sẽ càng tăng lên. Ở độ sâu khoảng 20 dặm trong lòng đất, nhiệt độ có thể lên tới 6000 độ C, có thể làm tan chảy mọi thứ, ngay cả các loại đá cứng nhất. Khi đá nóng chảy, chúng giãn nở và cần nhiều không gian hơn. Tại một số khu vực trên Trái Đất, các dãy núi liên tục được nâng lên. Áp suất ở bên dưới những ngọn núi này không lớn nên một hồ chứa đá nóng chảy hay còn gọi là mắc ma hình thành bên dưới. Đá nóng chảy liên tục được đẩy lên trên và kết quả là những ngọn núi liên tục tăng độ cao. Khi áp lực trong các hồ mắc ma cao hơn áp lực được tạo bởi lớp đá bên trên, mắc ma sẽ phụt lên và tạo thành núi lửa.

Việc phân loại núi lửa dựa vào nhiều tiêu chí. Xét về hình dáng có núi lửa hình chóp, núi lửa hình khiên. Còn xét về dạng thức hoạt động có núi lửa phun trào đang hoạt động (hay núi lửa thức), núi lửa đang phục hồi dung nham (hay núi lửa ngủ, núi lửa không còn khả năng hoạt động nữa (hay núi lửa chết). Theo Chương trình nghiên cứu Núi lửa toàn cầu của Viện Smithsonian (Mỹ), hiện nay đang có 47 ngọn núi lửa đang trong tình trạng “tiếp tục phun trào”. Một số quốc gia có núi lửa hoạt động như: Mỹ, In-đô-nê-xi-a, Nhật Bản, Nga…

Lợi ích của núi lửa mang lại một mỏ khoáng sản phong phú, giúp đất đai tươi xốp, màu mỡ và cung cấp năng lượng địa nhiệt hoặc thúc đẩy phát triển du lịch. Tuy vậy, tác hại của núi lửa gây ra lại lớn hơn. Núi lửa phun trào với dòng dung nham có thể phá hoại mọi vật, thậm chí là tính mạng của con người. Ngoài ra, núi lửa cũng gây ô nhiễm môi trường do số lượng lớn tro bụi sinh ra sau mỗi đợt núi lửa phun trào, gây ra cháy rừng, làm biến đổi môi trường sinh thái cũng như suy giảm tài nguyên thiên nhiên. Các ngọn núi lửa thường hoạt động ở dưới biển hoặc hoạt động xung quanh biển. Điều đó dẫn đến việc hình thành các cột sóng, cột nước cao khủng khiếp hay còn được gọi là sóng thần. Chúng tràn qua đại dương và đánh thẳng trực tiếp vào trong đất liền cuốn trôi và phá hủy tất cả.

Như vậy, núi lửa là một hiện tượng tự nhiên, mang đến nhiều lợi ích cũng như tác hại. Con người cần nắm được những kiến thức về hiện tượng này để biết cách phòng tránh và khắc phục.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 4)

Núi lửa là gì?

Núi lửa là gì? Khái niệm núi lửa có thể được hiểu một cách đơn giản đó là núi có miệng ở đỉnh, theo thời gian, các chất khoáng trong lòng đất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất lớn sẽ bị phun ra ngoài qua miệng núi.

Hiện tượng núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên xảy ra trên Trái Đất hoặc ở một hành tinh khác vẫn còn hoạt động địa chấn, các vỏ thạch quyển di chuyển trên lớp chất khoáng nóng chảy.

Nguyên nhân hình thành núi lửa

Núi lửa là gì đã có câu trả lời rõ ràng, vậy, nguyên nhân sinh ra núi lửa là gì? Nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu trong lòng Trái Đất, nhiệt độ càng tăng lên cao, thậm chí lên đến 6000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng.

Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn. ở một số khu vực trên Trái Đất, các dãy núi liên tục được nâng cao hơn. Áp suất ở phía dưới nó không lớn nên dòng mắc ma được hình thành. Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

Phân loại núi lửa

Dựa vào hình dáng, có 2 loại: núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên.

Dựa vào dạng thức hoạt động, có 3 loại: núi lửa thức, núi lửa ngủ, núi lửa chết.

Lợi ích núi lửa mang lại

Tạo ra mỏ khoáng sản phong phú

Dung nham mắc ma được phun trào từ trong lòng trái đất có chứa rất nhiều thành phần khoáng sản quý hiếm. Các khoáng sản này có thể là thiếc, bạc, vàng, đồng, đá quý hay thậm chí là kim cương cũng hiện diện trong đá của núi lửa. Khi núi lửa ngừng hoạt động, đây sẽ là địa điểm lý tưởng cho các hoạt động khai thác khoáng sản quy mô lớn, nhỏ.

Mang lại năng lượng địa nhiệt

Hơi nóng trong lòng đất ở miệng núi lửa thường được sử dụng để chạy các tuabin sinh ra điện năng, hoặc được ứng dụng cho nhu cầu sinh hoạt của các hộ gia đình tại địa phương có núi lửa hoạt động.

Giúp cho đất đai tơi xốp màu mỡ

Đá núi lửa chứa một lượng lớn các khoáng chất thiên nhiên, tuy nhiên, phải trải qua hàng ngàn năm, các khối đá này mới bị bể vụn trước tác động của thời tiết, môi trường… để tạo thành những mảnh đất vô cùng trù phú và màu mỡ, giúp ích rất nhiều cho các hoạt động trồng trọt của người nông dân.

Phát triển hoạt động du lịch

Vào nhiều thời điểm trong năm, các ngọn núi lửa đang hoạt động thu hút được hàng triệu du khách đến tham quan, để chờ đón thời khắc được tận mắt chứng kiến những khối tro bụi nóng màu đỏ lửa phun trào được bắn tung lên bầu trời. Những suối nước nóng tự nhiên xung quanh miệng núi lửa cũng có thể trở thành những địa điểm du lịch dưỡng sinh vô cùng thu hút.

Những tác hại của núi lửa hoạt động

Đối với con người

- Những dòng dung nham nóng chảy trên mặt đất, với khối lượng lớn và tốc độ nhanh, phủ kín trên diện rộng có thể gây hủy diệt hoạt toàn các vật thể sống xung quanh miệng núi lửa.

- Làm hư hại các công trình giao thông, thủy lợi… cũng như các tài sản khác do con người xây dựng tạo ra.

Đối với môi trường tự nhiên

- Gây ra hiện tượng cháy rừng, làm biến đổi hoàn toàn môi trường sinh thái, suy giảm tài nguyên sinh học của các vùng bị ảnh hưởng

- Gây ra thảm họa sóng thần

- Gây ra ô nhiễm môi trường.

- Tác động xấu đến khí hậu và tầng ozon.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 5)

Hiện tượng núi lửa phun trào là một hiện tượng tự nhiên xảy ra trên Trái Đất hoặc ở một hành tinh khác vẫn còn hoạt động địa chấn, các vỏ thạch quyển di chuyển trên lớp chất khoáng nóng chảy.

Núi lửa là gì đã có câu trả lời rõ ràng, vậy, nguyên nhân sinh ra núi lửa là gì? Nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu trong lòng Trái Đất, nhiệt độ càng tăng lên cao, thậm chí lên đến 6000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng.

Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn. ở một số khu vực trên Trái Đất, các dãy núi liên tục được nâng cao hơn. Áp suất ở phía dưới nó không lớn nên dòng mắc ma được hình thành. Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

Việc hiểu rõ núi lửa là gì, cách thức hoạt động của núi lửa cho ta thấy được những tác hại nghiêm trọng của núi lửa cũng như hậu quả nguy hại khi núi lửa phun trào lớn đến mức nào.

Gây ảnh hưởng đến các hoạt động địa chất, rõ nhất là động đất: Trong quá trình phun trào, trước khi các vật liệu núi lửa phun lên trên mặt, chúng di chuyển theo họng núi lửa từ dưới sâu lên, cọ sát tạo nên các chấn động có khi kèm theo tiếng nổ tạo thành động đất yếu, cục bộ. Từ động đất, liên tiếp gây ra các hiện tượng trượt lở đất, nứt đất, sụt lún.

Núi lửa phun trào làm biến đổi bề mặt địa hình: Dung nham núi lửa quánh lại thường tạo thành các dạng địa hình thoải như vòm thoải cao nguyên hoặc lớp phủ dung nham.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 6)

Núi lửa là núi có miệng ở đỉnh, qua đó, từng thời kỳ, các chất khoáng nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao bị phun ra ngoài. Núi lửa phun là một hiện tượng tự nhiên trên Trái Đất hoặc các hành tinh vẫn còn hoạt động địa chấn khác, với các vỏ thạch quyển di chuyển trên lõi khoáng chất nóng chảy. Khi núi lửa phun, một phần năng lượng ẩn sâu trong lòng hành tinh sẽ được giải phóng.

Nguyên nhân hình thành núi lửa: Nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng, càng xuống sâu trong lòng Trái Đất, nhiệt độ càng tăng lên cao, thậm chí lên đến 6000 độ C, có thể làm tan chảy hầu hết các loại đá cứng. Khi đá được đun nóng và tan chảy, chúng giãn nở ra, do đó cần nhiều không gian hơn. Ở một số khu vực trên Trái Đất, các dãy núi liên tục được nâng cao hơn. Áp suất ở phía dưới nó không lớn nên dòng mắc ma được hình thành. Khi áp lực của các dòng chảy mắc ma cao hơn áp lực tạo bởi lớp đá bên trên, dòng mắc ma phun trào lên trên qua miệng núi và tạo thành núi lửa.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 7)

Magma thực chất là các loại đất đá bị nóng chảy do tác động của nhiệt độ cao sâu dưới lòng đất. Những vật chất tạo nên magma thường chứa rất nhiều khí hòa tan. Lượng khí này được giữ lại trong magma do áp suất của chúng nhỏ hơn so với áp suất của đất đá xung quanh. Tuy nhiên một khi sự cân bằng này bị thay đổi, áp suất trong magma lớn hơn sẽ làm cho lượng khí hòa tan thoát ra ngoài và tạo nên những bong bóng khí trong magma (tình trạng mất cân bằng xảy ra khi magma di chuyển đến nơi có áp suất thấp hơn hoặc khi bị nguội đi).

Và khi magma có chứa nhiều bọt khí nhỏ như vậy thì tỉ trọng của chúng sẽ thấp hơn rồi dần được đẩy lên trên sau đó thoát ra ngoài. Khi lượng magma quá lớn, chúng sẽ phun trào ồ ạt. Đó chính là hiện tượng magma phun trào hay còn gọi là núi lửa phun trào. Để dễ dàng hình dung hơn, bạn có thể thử lắc mạnh chai cô ca hoặc các loại nước ngọt có ga khác rồi mở nắp ra. Lượng bọt khí trong chai sẽ thoát ra, kéo theo một phần cô ca tràn ra ngoài. Đây chính xác là những gì xảy ra trong lòng núi lửa khi phun trào.

Tình trạng phun trào núi lửa sẽ gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng đến đời sống con người cũng như môi trường xung quanh. Những hậu quả này có thể ảnh hưởng đến cuộc sống con người xung quanh và sâu xa hơn là cả nhân loại trong tương lai. Cụ thể:

- Trong quá trình phun trào, magma sẽ cọ xát vào vách họng núi lửa, gây ra các trận động đất cũng như những hiện tượng trượt lở đất, nứt, sụt lún,….

- Dung nham nóng chảy tràn ra mặt đất với số lượng lớn sẽ hủy diệt hoàn toàn hệ động thực vật cũng như con người ở khu vực xung quanh, làm suy giảm tài nguyên sinh học,….

- Núi lửa hoạt động ở đáy biển là một trong những nguyên nhân tạo nên thảm họa sóng thần.

- Khi núi lửa phun trào, một lượng lớn khí lưu huỳnh cũng sẽ thoát ra và gây ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, tro bụi từ vụ phun trào sẽ che khuất mặt trời và làm giảm nhiệt độ khu vực bên dưới, gây ra hiện tượng mùa đông núi lửa cực kỳ khủng khiếp.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 8)

Núi lửa là một hiện tượng tự nhiên kì thú nhưng cũng không kém phần nguy hiểm. Sau đây, chúng tôi sẽ giới thiệu về khái niệm, cơ chế hình thành, lợi ích cũng như tác hại của núi lửa.

Thứ nhất, núi lửa là một vết đứt gãy của lớp vỏ trái đất, cho phép dung nham, tro núi lửa và khí thoát ra ngoài. Sự khác biệt của núi lửa với núi thông thường là núi lửa miệng ở đỉnh, qua từng thời kỳ, khoáng chất nóng chảy với nhiệt độ và áp suất cao sẽ phun ra ngoài thông qua miệng núi.

Thứ hai, núi lửa được hình thành là do nhiệt độ bên dưới bề mặt Trái Đất rất nóng. Nhiệt độ sẽ tăng khi càng đến tâm Trái Đất. Ở độ sâu khoảng 20 dặm trong lòng đất, nhiệt độ có thể lên tới 6000 độ C, có thể làm tan chảy mọi thứ, ngay cả các loại đá cứng nhất. Khi đá nóng chảy, chúng giãn nở và cần nhiều không gian hơn. Tại một số khu vực trên Trái Đất, các dãy núi liên tục được nâng lên. Áp suất ở bên dưới những ngọn núi này không lớn nên một hồ chứa đá nóng chảy hay còn gọi là mắc ma hình thành bên dưới. Đá nóng chảy liên tục được đẩy lên trên và kết quả là những ngọn núi liên tục tăng độ cao. Khi áp lực trong các hồ mắc ma cao hơn áp lực được tạo bởi lớp đá bên trên, mắc ma sẽ phụt lên và tạo thành núi lửa.

Thứ ba, núi lửa được phân loại dựa trên nhiều tiêu chí. Xét về hình dáng có núi lửa hình chóp, núi lửa hình khiên. Còn xét về dạng thức hoạt động có núi lửa phun trào đang hoạt động (hay núi lửa thức), núi lửa đang phục hồi dung nham (hay núi lửa ngủ, núi lửa không còn khả năng hoạt động nữa (hay núi lửa chết). Thứ tư, núi lửa đem đến những lợi ích nhất định. Một số ngọn núi đã ngưng hoạt động mang lại một mỏ khoáng sản phong phú, giúp đất đai tươi xốp, màu mỡ và cung cấp năng lượng địa nhiệt hoặc thúc đẩy phát triển du lịch. Bên cạnh đó, tác hại của núi lửa gây ra lại lớn hơn. Núi lửa phun trào với dòng dung nham có thể phá hoại mọi vật, thậm chí là tính mạng của con người. Núi lửa cũng gây ô nhiễm môi trường do số lượng lớn tro bụi sinh ra sau mỗi đợt núi lửa phun trào, gây ra cháy rừng, làm biến đổi môi trường sinh thái cũng như suy giảm tài nguyên thiên nhiên. Các ngọn núi lửa thường hoạt động ở dưới biển hoặc hoạt động xung quanh biển. Điều đó dẫn đến việc hình thành các cột sóng, cột nước cao khủng khiếp hay còn được gọi là sóng thần. Chúng tràn qua đại dương và đánh thẳng trực tiếp vào trong đất liền cuốn trôi và phá hủy tất cả.

Núi lửa là một hiện tượng tự nhiên không thường xuyên ra ở một không gian, nhưng lại có sức tàn phá lớn. Con người cần có những biện pháp đối phó với hiện tượng này.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 9)

Núi lửa phun trào không chỉ là một sự kiện kỳ thú của thiên nhiên mà còn là một thảm họa mang theo nhiều hậu quả nặng nề đối với cuộc sống của con người. Điều này đặt ra nhiều câu hỏi về bản chất của núi lửa, và làm thế nào nó có thể gây ra những biến động lớn trên Trái Đất.

Núi lửa, đơn giản nói, là một ngọn núi có miệng ở đỉnh, nơi mà các chất khoáng nóng chảy dưới tác động của nhiệt độ và áp suất cao có thể phun ra ngoài. Điều này là một hiện tượng tự nhiên, diễn ra khi các vỏ thạch quyển di chuyển trên lõi khoáng chất nóng chảy. Khi núi lửa phun trào, năng lượng ẩn sau tận cùng của hành tinh được giải phóng, tạo nên một loạt các cấu trúc như nguồn dung nham, đường dẫn nhanh, ngưỡng, lỗ thoát, ống dẫn, cổ họng núi lửa và miệng núi lửa.

Các sản phẩm của núi lửa bao gồm lớp tro bụi, dòng dung nham và khói. Núi lửa có thể được phân loại theo hình dáng, chẳng hạn như núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên, hoặc theo dạng thức hoạt động: núi lửa thức, núi lửa ngủ và núi lửa chết.

Điều quan trọng là hiểu rõ cách núi lửa hoạt động và ảnh hưởng của nó đối với cuộc sống. Khi đá tan chảy, dòng magma giãn nở, tạo ra áp suất và đẩy lên mặt đất, làm tăng độ cao của dãy núi. Áp suất dưới đáng kể tạo ra dòng magma, khi áp suất này vượt quá áp suất từ lớp đá trên cùng, dòng magma sẽ phun lên qua miệng núi, tạo nên núi lửa.

Nhìn chung, núi lửa mang theo cả những mặt tích cực và tiêu cực cho con người. Mặc dù gây ra những tác động tiêu cực như động đất, trượt lở đất và thảm họa sóng thần, nhưng nó cũng cung cấp nhiều lợi ích quan trọng. Núi lửa là nguồn tài nguyên khoáng sản quan trọng, năng lượng địa nhiệt và đất đai màu mỡ. Đặc biệt, nó còn thu hút du khách, tạo ra nguồn thu nhập từ ngành du lịch và mang lại trải nghiệm tuyệt vời khi ngắm nhìn cảnh tượng hùng vĩ của núi lửa phun trào.

Tổng hợp lại, núi lửa không chỉ là một hiện tượng thiên nhiên đầy tính chất kỳ thú mà còn là một yếu tố quan trọng tác động đến đời sống và kinh tế của con người. Sự đối lập giữa những rủi ro và lợi ích của núi lửa tạo nên một khía cạnh phức tạp và đa chiều của hiện tượng này.

Thuyết minh giải thích hiện tượng tự nhiên núi lửa phun trào (mẫu 10)

Trong cuộc sống, chúng ta tiếp xúc với vô số hiện tượng tự nhiên đặc sắc, và một trong những điển hình có thể kể đến là hiện tượng núi lửa.

Núi lửa không chỉ là một vết đứt gãy trên lớp vỏ trái đất mà còn là nguồn phong phú của dung nham, tro núi lửa và khí tự do thoát ra môi trường. Điều đặc biệt ở núi lửa so với núi thông thường là sự xuất hiện của miệng ở đỉnh, nơi khoáng chất nóng chảy, với nhiệt độ và áp suất cao, sẽ phun ra ngoài qua miệng núi trong các chu kỳ khác nhau.

Về cơ chế hình thành, núi lửa xuất phát từ nhiệt độ cực cao ở dưới bề mặt Trái Đất. Khi chúng ta di sâu vào tâm Trái Đất, nhiệt độ gia tăng. Khoảng 20 dặm dưới lòng đất, nhiệt độ có thể đạt đến 6000 độ C, làm tan chảy mọi thứ, kể cả những loại đá cứng nhất. Sự nóng chảy này khiến đá mở rộng và cần nhiều không gian hơn. Ở một số khu vực, dãy núi được tạo lên do đất đá liên tục được đẩy lên. Áp suất ở dưới những ngọn núi này không lớn, tạo nên một hồ chứa đá nóng chảy hay mắc ma ở dưới. Đá nóng chảy tiếp tục được đẩy lên và tạo ra những ngọn núi liên tục tăng độ cao. Khi áp lực trong hồ mắc ma lớn hơn áp lực từ lớp đá phía trên, mắc ma sẽ phun lên và hình thành núi lửa.

Việc phân loại núi lửa có thể dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau. Xét về hình dáng, có núi lửa hình chóp và núi lửa hình khiên. Nếu xét về dạng thức hoạt động, có núi lửa đang hoạt động (gọi là núi lửa thức), núi lửa đang phục hồi dung nham (gọi là núi lửa ngủ), và núi lửa không còn hoạt động (gọi là núi lửa chết). Theo Chương trình nghiên cứu Núi lửa toàn cầu của Viện Smithsonian (Mỹ), hiện có 47 ngọn núi lửa đang ở trạng thái "tiếp tục phun trào". Một số quốc gia có núi lửa hoạt động nổi tiếng bao gồm Mỹ, In-đô-nê-xi-a, Nhật Bản, Nga và nhiều quốc gia khác.

Lợi ích của núi lửa không chỉ là một mỏ khoáng sản phong phú, tạo ra đất đai tươi xốp và màu mỡ mà còn cung cấp nguồn năng lượng địa nhiệt và thúc đẩy phát triển ngành du lịch. Tuy nhiên, tác hại của núi lửa là không nhỏ. Dòng dung nham nóng chảy có thể gây thiệt hại cho mọi vật thể và thậm chí đe dọa tính mạng của con người. Hơn nữa, núi lửa gây ô nhiễm môi trường do lượng lớn tro bụi sinh ra sau mỗi đợt phun trào, gây cháy rừng, thay đổi môi trường sinh thái và làm giảm nguồn lợi tự nhiên. Những ngọn núi lửa thường hoạt động dưới biển hoặc xung quanh biển, tạo ra cột sóng cao gọi là sóng thần. Sóng thần này có thể tràn qua đại dương và tấn công đất liền, gây hậu quả nặng nề.

Nhìn chung, núi lửa không chỉ là một hiện tượng tự nhiên thuận tiện, mà còn đồng thời mang lại nhiều lợi ích và tác hại đồng thời. Sự hiểu biết về hiện tượng này giúp con người tự bảo vệ và đối mặt với những thách thức mà núi lửa đặt ra.