TOP 5 mẫu Thuyết minh về trò chơi pháo đất (2024) SIÊU HAY

Thuyết minh về trò chơi pháo đất

Đề bài: Viết bài văn thuyết minh về trò chơi pháo đất.

Dàn ý Thuyết minh về trò chơi pháo đất

a. Mở bài:

– Giới thiệu về trò chơi dân gian pháo đất.

b. Thân bài:

– Nguồn gốc của trò chơi pháo đất.

– Giải thích cái tên của trò chơi: Tại sao gọi là pháo đất?

– Đối tượng tham gia chơi.

– Các dịp tổ chức trò chơi (lễ hội, thi đấu…).

– Cách thức tổ chức trò chơi.

– Cách thức chơi.

c. Kết bài:

– Cảm nghĩ về trò chơi dân gian pháo đất.

– Vị trí của trò chơi dân gian này trong truyền thống văn hóa, tâm hồn của con người Việt Nam.

Thuyết minh về trò chơi pháo đất (mẫu 1)

Việt Nam là một nước giàu truyền thống văn hóa với những giá trị đời sống tinh thần rất đa dạng phong phú. Trong đó, những trò chơi dân gian cũng được xem như là những nét đẹp văn hóa làm nên bản sắc cho dân tộc Việt Nam. Một trong những trò chơi thú vị và khá phổ biến là trò chơi pháo đất.

Pháo đất là một trong những trò chơi dân gian được các em nhỏ vùng nông thôn yêu thích và chơi nhiều, nhất là khi dịp lễ tết cận kề. Tương truyền trò chơi này được bắt nguồn từ sự kiện trận đánh Bạch Đằng, con voi của Trần Hưng Đạo đã bị sa lầy ở khúc sông Hóa (Thái Bình). Nhân dân vùng này đã dùng đất ném xuống để cho voi thoát lên. Từ đó để ghi nhớ về sự kiện này, nhân dân thường hay mở hội thi pháo đất và được giữ gìn cho đến ngày nay.

Độ tuổi để chơi trò chơi pháo đất thường là các bạn học tiểu học trở lên. Ở các lễ hội thì sẽ chọn các thanh niên trai tráng hoặc những người có nhiều kinh nghiệm trong nặn pháo đất để tham gia. Đây là trò chơi tập thể nên số lượng người chơi là không giới hạn, tuy nhiên khi tổ chức thành cuộc thi thì thường sẽ có nhiều đội chơi, mỗi đội có khoảng từ 10- 20 người chơi.

Về không gian tổ chức trò chơi, trò chơi pháo đất cần đến không gian rộng rãi, càng bằng phẳng càng tốt vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến âm thanh to nhỏ của pháo đất. Một số địa điểm thường chơi là sân kho, sân đình,... Pháo đất thường được làm từ đất có độ quánh cao như đất sét, đất thịt,...và có dạng như hình bầu dục có thành dày hơn đáy với kích thước linh hoạt phụ thuộc vào lượng đất mà người chơi kiếm được.

Tại các hội thi, pháo đất được làm ra rất to với cái tên là mâm pháo vì nó được tạo thành từ 20-50kg đất sét (hoặc đất thịt). Khi chơi cần nắm được kỹ thuật làm pháo đất. Điều quan trọng trong làm pháo đất là đòi hỏi sự tập trung cao độ, tỉ mỉ và cẩn trọng. Đất làm pháo chất lượng là đất sét màu xám chì, có độ dẻo cao, ít dính tay, chân. Sau khi đã có đất thô rồi, cần phơi khô rồi đập nhỏ rồi giã lá gáo, lọc lấy nước để nhào đất cho thật dẻo. Nước lá gáo được sử dụng để khử mùi tanh hôi và giúp màu đất đẹp hơn. Cuối cùng, đất sẽ được nhặt hết xơ, sạn, đưa qua vải lọc để loại tạp chất, cát sỏ. Quá trình lọc đất càng kỹ thì pháo làm càng đỡ có vết nứt và có độ mịn càng cao.

Để làm pháo đất nổ được to thì cũng đòi hỏi người chơi thuần thục kỹ năng úp pháo. Để pháo nổ được, người cầm pháo phải cho đáy pháo tiếp xúc với lòng bàn tay rồi úp mạnh xuống sân chơi sao cho vành pháo tiếp xúc đều với bề mặt sân chơi. Khi làm như vậy áp suất cao của không khí trong lòng pháo khi bị nén sẽ phá vỡ đáy của nó tạo thành tiếng nổ.

Sau khi hiệu lệnh bắt đầu, các đội thi sẽ trình diễn kỹ năng làm pháo của mình. Đầu tiên sẽ dùng ngón tay cái làm trụ, ngón giữa xoay rồi dùng tay còn lại vừa giữ vừa vuốt tạo thân pháo hình bầu dục, vừa vặn, vừa vuốt mép cho nhẵn, phẳng. Phần mẹ hoàn thành xong sẽ làm tiếp đến phần con và đòi hỏi kỹ thuật cao hơn. Dùng con trỏ làm cữ, tay kia vừa bấm đất để ra được ra hình con rắn. Phần này có hông pháo to và càng ra ngoài thì càng thon và nhỏ dần. Khi pháo được làm xong sẽ có hiệu lệnh và người được chọn quăng pháo vào vị trí. Có thể có thêm 2-3 người hộ tống đỡ pháo lên tay cho người quăng. Khi pháo rơi gây ra tiếng nổ và con pháo bung ra. Trọng tài sẽ đo độ dài của con pháo để quy ra điểm. Phần thưởng của trò chơi thường đơn giản và mang giá trị tinh thần nhiều hơn. Tuy nhiên người được giải cao sẽ được vang danh tên tuổi về kỹ năng làm pháo đất bởi khâu làm pháo đất đòi hỏi người làm phải thuần thục, tỉ mỉ, người quăng pháo phải quăng một cách thuần thục và chính xác.

Sinh hoạt văn hóa đã, đang và sẽ ảnh hưởng rất lớn cũng như mang lại niềm vui, giá trị tinh thần cho con người Việt Nam ta. Chúng ta hãy giữ gìn và phát huy nét đẹp của trò chơi pháo đất nói riêng và các trò chơi dân gian khác nói chung để đất nước Việt Nam không chỉ phát triển hội nhập mà vẫn đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc.

Thuyết minh về trò chơi pháo đất (mẫu 2)

Trò chơi dân gian là những trò chơi xuất hiện từ rất sớm và được lưu truyền trong dân gian, trở thành một nét đẹp văn hóa. Trong các lễ hội truyền thống của dân tộc, trò chơi dân gian được mọi người tổ chức hàng năm. Một số trò chơi dân gian tiêu biểu có thể kể đến như đua thuyền, chơi ô ăn quan, ...Pháo đất cũng là một trò chơi đọc đáo và thông dụng trong đời sống từ xưa tới nay.

Pháo đất, còn gọi là pháo nổ, pháo nang, phết, đánh đườn theo câu nói hay được dùng khi chơi, là một trò chơi dân gian của Việt Nam sử dụng một loại pháo làm bằng đất.

Trò pháo đất đã có lịch sử lâu đời, các câu truyện lưu truyền ở đồng bằng Bắc Bộ cho biết pháo đất được hình thành trong quá trình đắp đê ngăn lũ. Hay truyền thuyết về lịch sử hội thi pháo đất ở xã An Thái, huyện Quỳnh Phụ, tỉnh Thái Bình kể rằng năm 1288, trong khi đang đi đánh trận Bạch Đằng, con voi của Trần Hưng Đạo sa lầy ở khúc sông Hóa chảy qua đây. Nhân dân quanh vùng đã dùng đất ném xuống sông cho voi thoát lên. Từ đó, khi nông nhàn, nhân dân thường tụ tập diễn lại cảnh này và dần dần hình thành nên hội thi pháo đất. Cổ xưa hơn, truyền thuyết của người dân ở xã Hồng Phong, huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương nói rằng trò chơi này có ở đây từ thời Hai Bà Trưng khi nữ tướng Lê Chân dùng pháo đất với mục đích nghi binh và chơi trong những ngày hội hè nhằm xua tan âm khí, dịch bệnh.

Công cụ để chơi pháo đất được làm từ các loại đất có độ quánh cao như đất sét, đất thịt... Pháo thường có dạng như hình cái chảo không có tay cầm hoặc hình bầu dục có thành dày hơn đáy với kích thước linh hoạt và nhiều khi phụ thuộc vào lượng đất nguyên liệu mà trẻ em kiếm được. Ở các lễ hội thi, pháo đất được chế tác rất to, gọi là mâm pháo và có thể dùng từ 20 kg đến 50 kg đất. Sân chơi thường là một mặt bằng càng phẳng càng tốt để vành pháo có thể tiếp xúc khít nhằm gây tiếng nổ to. Đất được sử dụng để nặn pháo nhiều lần do đó mặt bằng được làm sạch bụi để bụi không làm khô đất.

Sau khi bắt đầu trò chơi, người chơi sẽ được chia một lượng đất nền đều nhau để làm quả pháo đất. Người chơi lần lượt cho pháo đất nổ, pháo của người nào nổ to nhất thì giành chiến thắng. Ngoài ra, yêu cầu vết phá ở đáy pháo càng rộng thì càng tốt.

Trải qua bao đời, trò chơi này vẫn được bảo lưu và trao truyền. Tại Hải Dương hiện nay, hàng năm, các địa phương thường xuyên tổ chức giao lưu và chủ yếu vào dịp từ tháng Giêng đến hết tháng Ba Âm lịch. Những năm gần đây, thi pháo đất là một hoạt động phần hội đặc biệt sôi nổi, thu hút đông đảo người dân địa phương và du khách quan tâm, cổ vũ khi về với Lễ hội mùa Xuân Côn Sơn - Kiếp Bạc.

Pháo đất - trò chơi dân gian có từ lâu đời và hiện vẫn được bảo tồn ở Việt Nam. Xã hội phát triển, mặc dù lớp trẻ được tiếp xúc với nhiều trò chơi hiện đại, nhưng đấu pháo đất vẫn tồn tại ở một số vùng quê trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Di sản văn hóa này thực sự được thể hiện trọn vẹn trong các lễ hội ở tỉnh Hải Dương.

Thuyết minh về trò chơi pháo đất (mẫu 3)

Cuộc sống của con người được tạo nên từ nhiều yếu tố khác nhau. Để làm nên một cuộc sống muôn màu, ý nghĩa không thể thiếu những giá trị tinh thần. Những giá trị này giữ vai trò quan trọng thúc đẩy con người sống tốt hơn. Một trong những giá trị tinh thần quan trọng không thể không nhắc đến đó chính là trò chơi văn hóa dân gian mà nổi bật là trò chơi Pháo đất.

Pháo đất là trò chơi dân gian có lịch sử lâu đời, mang nhiều ý nghĩa sâu sắc, thể hiện tinh thần thượng võ của một dân tộc với hàng ngàn năm lịch sử. Thông qua đó, để trai tráng rèn luyện sức khỏe và ý chí hoặc để kỷ niệm lịch sử hào hùng của dân tộc... Có nơi tổ chức thi pháo đất trong lễ hội cầu mùa... Hội pháo đất ở Hải Dương cho dù được tổ chức ở cấp nào vẫn luôn thu hút và gây hứng thú đặc biệt đối với người xem ở mọi lứa tuổi.

Chọn đất làm pháo rất công phu, phải là đất triều củ, không lẫn tạp chất. Sau khi lấy về phải dùng liềm để thái, sau đó nhào nện kỹ. Trước mỗi mùa lễ hội, các đội pháo phải thăm đất, chọn chỗ, làm lễ xin phép thổ địa, thổ thần. Sau khi lấy về, đất được lọc, nhồi, nặn theo bí quyết riêng của từng nơi để được loại đất vừa dẻo vừa mịn, không dính tay khi làm pháo. Sau mỗi lần thi đấu, đất được thu lại, gói kín và chôn xuống đất để mùa sau đào lên, vì công làm đất rất vất vả, khó khăn.

Pháo đất là trò chơi dân gian gắn liền với tuổi thơ của trẻ em nông thôn Ở Hải Dương. Những ngày nông nhàn, các em nặn pháo đất bằng khoảng bàn tay để chơi và đấu với nhau. Vừa chơi các em cùng ca vang câu hát đồng dao: “Pháo nổ nồi rang. Cả làng nghe thấy”.

Nếu như trò chơi pháo đất của trẻ em đơn giản, dễ làm vì kích cỡ nhỏ, thì pháo đất dùng thi đấu được tạo ra khá kỳ công. Theo nghệ nhân các làng pháo ở Hải Dương, khi vào cuộc chơi, các pháo thủ giẫm lên miếng đất cho thành hình bầu dục rồi sau đó dùng tay nặn. Khâu làm manh hay (viền mép pháo) cũng rất công phu. Pháo thủ dùng khăn vải thấm nước, rồi vắt khô để lau mép pháo, dùng hai tay bấm manh pháo cho đều. Tiếp đó dùng dao bằng cật tre khía sâu vào rãnh của manh cho đứt hẳn rồi lại dùng đất phủ kín vết cắt đó. Ở phần mõm pháo, pháo thủ rạch một đường ngắt manh, nơi để manh pháo bung ra...Trung bình pháo đất nặng khoảng 70kg đến 80kg.

Khi gieo, pháo thủ phải chân mở bằng vai, dồn lực vào hai gối, hai nách khép, sau đó dùng lực của hai cánh tay để tán pháo, rồi mới gieo xuống. Để gieo pháo tốt, pháo thủ phải rèn luyện rất công phu cả về sức khỏe và kinh nghiệm.

Thể lệ thi, thường mỗi chạ (tức đội) tham gia sẽ chọn 20 pháo thủ chính thức và 6 dự bị, thi đấu 4 dây pháo. Mỗi dây được gieo 20 pháo/20 pháo thủ, có khoán giờ. Thành tích được tính bằng tổng chiều dài của manh pháo (đo theo đường thẳng từ đầu này đến đầu kia) của cả 4 dây (tức 4 lượt thi). Pháo đánh xuống, manh văng ra nhưng bị đứt đoạn gọi là pháo bị bổ, pháo đánh xuống nằm im gọi là pháo xịt đều không được tính điểm.

Pháo đất không chỉ là một trò chơi, mà chứa đựng trong đó những nét văn hóa dân gian đặc sắc, hình thành trong quá trình người Việt chống chọi với thiên tai, địch họa…Mọi người đều tin rằng: Tiếng pháo càng to, sẽ có thêm một mùa mưa nắng thuận hòa, cây cối tốt tươi…

Pháo đất là trò chơi dân gian của những người nông dân ở tỉnh Hải Dương thường được diễn ra từ đầu năm đến hết tháng tư (Âl). Những trận đấu pháo giữa các làng thường được tổ chức ở sân kho, sân đình vào các ngày rằm và mùng 1 hằng tháng. Hiện ở Hải Dương, nhiều làng bảo tồn được di sản văn hóa đặc sắc này như: xã Minh Đức, Quang Khải (huyện Tứ Kỳ); Nghĩa An, Ứng Hòe, Kiến Quốc (huyện Ninh Giang); Đức Xương (huyện Gia Lộc)...

Những năm gần đây, ngoài việc duy trì hội thi giữa các chạ, cấp huyện hoặc liên vùng...tỉnh Hải Dương đã đưa Hội thi pháo đất toàn tỉnh vào chương trình Lễ hội mùa xuân Côn Sơn-Kiếp Bạc, thu hút sự quan tâm của đông đảo du khách trong và ngoài nước. Đó cũng là cách để Hải Dương bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa dân gian truyền thống đang có nguy cơ bị lấn át trong thời hiện đại.

Hãy về với Hải Dương, Hội thi pháo đất mùa xuân đang chờ bạn! Về để được đắm mình trong không gian văn hóa linh thiêng Côn Sơn-Kiếp Bạc và để được "chơi pháo đất" !

Thuyết minh về trò chơi pháo đất (mẫu 4)

Pháo đất, hay còn gọi là pháo nổ, pháo nang, phết, đánh đườn theo câu nói hay được dùng khi chơi, là một trò chơi dân gian của Việt Nam sử dụng một loại pháo làm bằng đất. Ở một số địa phương miền bắc, người ta vẫn thường tổ chức lễ hội pháo đất hàng năm, đặc biệt là những địa phương như Hải Dương, Thái Bình, Hải Phòng... Đất làm pháo được lựa chọn và luyện công phu. Quả pháo đất rất to, thường nặng từ 30–50 kg, có vành và phải nhiều người khiêng khi cho pháo nổ.

Pháo đất thường được chơi hoặc tổ chức hội thi tại những bãi đất rộng như sân làng, đình làng... Pháo đất là một trò chơi mang tính tập thể rất cao. Số lượng người chơi là không hạn chế và thường chia ra làm các đội. Ngoài ra, số lượng người xem và cổ vũ pháo đất tại các cuộc thi cũng là rất lớn. Công cụ để chơi pháo đất được làm từ các loại đất có độ quánh cao như đất sét, đất thịt… Pháo thường có dạng như hình cái chảo không có tay cầm hoặc hình bầu dục có thành dày hơn đáy với kích thước linh hoạt và nhiều khi phụ thuộc vào lượng đất nguyên liệu mà trẻ em kiếm được. Ở các lễ hội thi, pháo đất được chế tác rất to, gọi là mâm pháo và có thể dùng từ 20 kg đến 50 kg đất. Sân chơi thường là một mặt bằng càng phẳng càng tốt để vành pháo có thể tiếp xúc khít nhằm gây tiếng nổ to. Đất được sử dụng để nặn pháo nhiều lần do đó mặt bằng được làm sạch bụi để bụi không làm khô đất.

Luật chơi pháo đất rất đơn giản, những người chơi sẽ được chia những phần đất đều nhau để làm quả pháo đất của mình. Những người chơi sẽ lần lượt cho pháo nổ, pháo của ai nổ to được coi là thắng cuộc. Ở các cuộc thi, pháo đất ngoài nổ to phải kèm theo yêu cầu vết phá ở đáy pháo càng rộng càng tốt và/hoặc vành pháo sau khi nổ phải tách rời ra và nằm vắt ngang thân mà không bị đứt đoạn. Pháo đất cũng có thể chia nhiều người chơi thành hai phe và cử đại diện cho pháo nổ.

Thuyết minh về trò chơi pháo đất (mẫu 5)

Khi nhắc đến đất sét, người ta chỉ nghĩ đến công dụng làm gốm men, sứ mà không hề biết rằng nó còn có một công dụng khác là làm pháo đất. Những quả pháo làm từ đất sét ấy đã tạo nên một nét đẹp tinh khôi của văn hóa dân gian Việt Nam - trò chơi pháo đất.

Từ lâu, trò chơi pháo đất đã trở thành thú vui, trò tiêu khiển yêu thích của người dân. Pháo đất bắt nguồn từ câu chuyện ở Hải Dương vào thời Hai Bà Trưng. Để áp đảo tinh thần của giặc, người dân đã chế tạo ra pháo đất. Nhưng cũng có truyền thuyết khác cho rằng: "Voi chiến của Trần Hưng Đạo Đại Vương đi đánh trận bị sa lầy ở sông Hóa. Nhân dân đã ném đất xuống để cứu voi".

Từ đây, ta thấy pháo đất là trò chơi mang giá trị sâu sắc, nêu cao tinh thần thượng võ của dân tộc ta. Đồng thời, trò chơi còn giúp mọi người rèn luyện sức khỏe, sự tỉ mỉ, cẩn thận, dẻo dai. Mỗi khi trò chơi pháo đất được tổ chức lại lại đem đến không khí tươi vui, náo nức, gắn kết mọi người lại với nhau.

Pháo đất nghe có vẻ đơn giản nhưng cách làm lại hết sức cầu kì, công phu. Đất phải là loại đất sét dẻo mịn, ít dính chân tay, được người chơi tuyển chọn kĩ càng. Sau khi chọn được loại đất ưng ý, người chơi sẽ phơi khô đất. Đến khi đất đã đạt yêu cầu thì lọc cho thật mịn, nhào nặn, tạo hình.

Nếu như trò chơi pháo đất của trẻ em vô cùng đơn giản thì pháo đất trong các lễ hội lại có khối lượng và kích thước rất lớn, dao động từ 30-40 kg, thậm chí là lên đến 70-80kg. Để khiêng được pháo phải cần đến những thanh niên có sức khỏe, thân hình tráng kiện, vạm vỡ.

Nổ được pháo to và vang không phải chuyện đơn giản. Ngoài kĩ thuật chọn đất, người chơi phải nắm rõ được cách làm pháo. Khi làm lòng pháo, mọi người cùng nhau giẫm lên miếng đất, tạo thành hình bầu dục rồi nặn cho thật mịn. Điều quyết định đến tiếng pháo nằm ở kĩ thuật nặn vành. Vành càng mịn, đạt đến độ chính xác cao thì càng cho ra âm thanh to và tốt nhất.

Kết thúc phần làm pháo, người chơi sẽ gieo pháo bằng cách mở hai chân bằng vai, dùng cánh tay nâng pháo rồi mới ném xuống. Khi cầm pháo cần úp ngược quả pháo, sao cho khi ném vành pháo tiếp xúc với mặt sân. Tiếng nổ của đội nào to nhất thì giành chiến thắng.

Trò chơi pháo đất không chỉ dừng lại là thú tiêu khiển cho trẻ con mà đã trở thành một nét đẹp văn hóa của dân tộc. Gìn giữ trò chơi pháo đất cũng là cách để mỗi người chúng ta bảo tồn văn hóa dân gian.

Xem thêm các bài văn mẫu Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác: