Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích | Ngắn nhất Soạn văn 7

Soạn bài Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích (ngắn nhất)

Soạn bài  Tìm hiểu chung về phép lập luận giải thích ngắn gọn:

I. Mục đích và phương pháp giải thích

Câu 1 (trang 69 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Trong đời sống của con người, những sự vật, những hiện tượng lạ con người chưa hiểu thì nhu cầu giải thích xuât hiện.

- Chẳng hạn thời xa xưa ông cha ta luôn đặt ra những câu hỏi và cố gắng giải thích chúng trong hoàn cảnh tri thức thời đại hạn chế. Ví dụ: Vì sao có mưa? Tại sao có bão lụt? Tại sao mùa mưa lũ sông Hồng lại diễn ra đều đặn từng năm? Vì sao lại có dịch bệnh? Vì sao chuồn chuồn bay thấp? bay cao ?

- Muốn giải thích được thấu đáo thì người ta phải hiểu, phải học và phải có tri thức nhiều mặt.

Câu 2 (trang 70 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Trong văn nghị luận, giải thích là thao tác nhằm làm sáng tỏ nội dung nghĩa một từ, một câu, một khái niệm...

- Chúng thường tồn tại dưới dạng một tư tưởng, một quan niệm, đánh giá.

Câu 3 (trang 70 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

a)   Bài văn giải thích về khái niệm Lòng khiêm tốn

- Lòng khiêm tốn đã được giải thích thông qua những đoạn văn định nghĩa (có từ là) những đoạn văn chứng minh làm sáng tỏ khái niệm khiêm tốn.

- Bài văn đã làm sáng tỏ những khía cạnh cụ thể của lòng khiêm tốn thông qua liệt kê các hiểu hiện; đối lập kẻ khiêm tốn và không khiêm tốn. Cuối cùng là “tóm lại” để đánh giá tổng quát

b) Những câu định nghĩa:

+ Khiêm tốn là biểu hiện cửa những con người đứng đắn (...)

+ Khiêm tốn là tính nhã nhặn.

+ Đó là vì cuộc đời là một cuộc đấu tranh bất tận.

Đây là một trong những cách giải thích làm cho người ta hiểu sâu hơn những vấn đề còn trừu tượng, chưa rõ, chưa được đào sâu.

c)  Những biểu hiện liệt kê, đối lập ở bài văn là cách giải thích sinh động, phong phú tạo nên chất lượng cao cho tác phẩm.

d)  Việc chỉ ra cái lợi, cái hại và nguyên nhân của thói không khiêm tốn chính là nội dung của bài giải thích. Điều này làm cho vấn đề giải thích có ý nghĩa thực tế với người đọc.

- Vậy giải thích trong văn nghị luận là làm cho người đọc hiểu rõ các tư tưởng, đạo lí, phẩm chất, quan hệ,... cần được giải thích, qua đó nâng cao nhận thức, bồi dưỡng trí tuệ, tình cảm cho con người.

- Để giải thích một vấn đề nào đó, người ta thường sử dụng cách nêu định nghĩa, liệt kê những biểu hiện, so sánh với các hiện tượng cùng loại khác, chỉ ra cái lợi, cái hại, nguyên nhân, hậu quả, cách phát huy hoặc ngăn ngừa,... Không nên dùng những cái khó hiểu hoặc không ai hiểu để giải thích những điều người ta chưa hiểu, cần hiểu.

II. Luyện tập

Câu hỏi (trang 72 sgk Ngữ văn lớp 7 Tập 2):

- Vấn đề được giải thích ở đây là: Lòng nhân đạo

- Phương pháp giải thích.

+ Nêu định nghĩa: Lòng nhân đạo tức là lòng biết thương người

+ Đặt câu hỏi: Thế nào là biết thương người ? Và thế nào là lòng nhân đạo?

+ Kể những biểu hiện:

- Ông lão hành khất.

- Đứa bé nhặt từng mẩu bánh.

- Mọi người xót thương.

- Đối chiếu lập luận bằng cách đưa ra câu nói của Thánh Găng - đi.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 7 ngắn gọn, hay khác:

Soạn bài Sống chết mặc bay

Soạn bài Cách làm bài văn lập luận giải thích

Soạn bài Luyện tập lập luận giải thích

Soạn bài Viết bài tập làm văn số 6 – Văn lập luận giải thích

Soạn bài Những trò lố hay là Va – ren và Phan Bội Châu