Ngôi đền Hoi-sa-le-oa-ra là một trong những thành tựu nổi bật của nền văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại

Giải Lịch sử 10 Cánh diều Bài 5: Khái niệm văn minh

Mở đầu trang 31 Lịch sử 10: Ngôi đền Hoi-sa-le-oa-ra là một trong những thành tựu nổi bật của nền văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại, là niềm tự hào của người dân Ấn Độ.

Vậy văn minh là gì? Giữa văn minh và văn hóa có điểm gì giống và khác nhau? Văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại đã trải qua tiến trình phát triển như thế nào?

Trả lời:

* Khái niệm: Văn minh là sự tiến bộ về vật chất và tinh thần của xã hội loài người; là trang thái phát triển cao của nền văn hóa, khi xã hội loài người vượt qua trình độ của thời kì dã man.

* Điểm giống và khác nhau của văn hóa và văn minh:

- Giống nhau: Đều là những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong tiến trình lịch sử.

- Khác nhau:

+ Văn hóa: toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay.

+ Văn minh: những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội.

* Tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời cổ - trung đại

- Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành từ khoảng nửa sau thiên niên kỉ IV TCN ở khu vực Đông Bắc châu phi và Tây Nam Á

- Trong thời kì cổ đại:

+ Ở phương Đông hình thành 4 trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ. Điểm chung nổi bật là cả bổn nền văn minh này đều hình thành trên lưu vực của các dòng sông lớn.

+ Ở phương Tây, có hai nền văn minh lớn là Hy Lạp và La Mã. Điểm chung của hai nền văn minh này là hình thành ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn,... nên khi có công cụ lao động bằng kim loại mới xuất hiện nền văn minh

- Đến thời kì trung đại:

+ Ở phương Đông, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa tiếp tục được phát triển đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ (cuối thế kỉ XIX)

+ Ở phương Tây, thời hậu kì trung đại, văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.

Xem thêm lời giải bài tập Lịch sử lớp 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Mở đầu trang 31 Lịch sử 10 Ngôi đền Hoi-sa-le-oa-ra là một trong những thành tựu nổi bật của nền văn minh Ấn Độ thời kì cổ - trung đại

Câu hỏi trang 32 Lịch sử 10 Đọc thông tin và quan sát Bảng 5, hãy cho biết văn minh là gì? Phân biệt văn hóa và văn minh. Con người bước vào thời kì văn minh khi có điều kiện nào

Câu hỏi trang 33 Lịch sử 10 Đọc thông tin và quan sát Sơ đồ 5, hãy:- Trình bày khái quát tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại

Luyện tập 1 trang 33 Lịch sử 10 hãy cho biết các hình ảnh dưới đây là biểu hiện của văn hóa hay văn minh.

Vận dụng 2 trang 33 Lịch sử 10 Văn minh Văn Lang - Âu Lạc, văn minh Đại Việt ở Việt Nam thuộc giai đoạn nào của lịch sử văn minh thế giới? Vì sao?