Giáo án Axit nitric và muối nitrat mới nhất - Hóa học 11

Hoạt động 1:Cấu tạo phân tử và tính chất vật lí của HNO₃

- Gv: Yêu cầu hs viết CTCT của phân tử HNO₃ . Xác định số oxh của nitơ trong HNO₃ .

Hs: Trả lời

- Gv: Giới thiệu lọ đựng dd HNO₃ → Yêu cầu Hs quan sát và nghiên cứu nội dung bài học trong sgk, rút ra tính chất vật lý của HNO₃ .

Hs: Nêu trạng thái, màu sắc, độ bền tính tan trong nước, nồng độ của dung dịch HNO₃ đậm đặc và khối lượng riêng.

- Gv: Nhận xét, bổ sung và kết luận.

Hoạt động 2: Tính chất hóa học của HNO₃

- Gv: Yêu cầu học sinh viết phương trình điện li của HNO₃ và xác định số oxi hoá của N trong phân tử HNO₃ → Dự đoán tính chất?

Hs làm thí nghiệm theo nhóm chứng minh tính axit mạnh của HNO₃ với:

+ Quỳ tím

+ CuO

+ Ca(OH)₂

+ CaCO₃

→ Nhận xét hiện tượng, viết phương trình phân tử và ion thu gọn

- Gv yêu cầu hs nhắc lại các mức oxi hoá của N → Gv thông tin

- Gv làm thí nghiệm đối chứng:

+ Cu + dd HCl loãng

+ Cu + dd HNO₃ loãng

Hs quan sát, nhận xét, viết phương trình

- Gv trình diễn thí nghiệm HNO₃ đặc với Cu

Hs quan sát, nhận xét hiện tượng, viết phương trình

- Gv thông tin: Thường HNO₃ loãng tạo thành NO; HNO₃ đặc tạo thành NO₂

- Gv: Khi đun nóng, HNO₃ đặc có thể oxi hoá một số phi kim lên mức oxh cao nhất

→ Biểu diễn thí nghiệm: HNO₃ đặc với C

Hs quan sát, nhận xét, viết phương trình

- Gv biểu diễn thí nghiệm FeO+ HNO₃ đặc nóng, để nguội, nhỏ vài giọt dd NaOH vào cho đến khi có kết tủa nâu đỏ

Hs quan sát, nhận xét, viết phản ứng

- Gv thông tin thêm

A. AXIT NITRIC:

I. Cấu tạo phân tử:

-Trong ptử HNO₃ : N có Số OXH +5

II. Tính chất vật lý: Sgk

III. Tính chất hoá học:

- HNO₃ → H⁺ + NO₃^- => là axit mạnh

- → Số OXH cao nhất nên chỉ có thể giảm => tính oxi hoá

1. Tính axit : HNO₃ là axit mạnh

- Quỳ tím hoá đỏ

- Tác dụng với oxit bazơ, bazơ, muối của các axit yếu→ muối nitrat.

2 HNO₃ + CuO → Cu(NO₃)₂ + H₂O

2HNO₃ +Ca(OH)2→ Ca(NO₃)₂+2H₂O

2HNO₃ + CaCO3 → Ca(NO₃)₂ + CO₂ + H₂O

2. Tính oxi hoá:

- HNO₃ có số OXH + 5 có thể bị khử thành:

N₂, N₂O, NO, NO₂, NH₄NO₃ tuỳ theo nồng độ HNO₃ và khả năng khử của chất tham gia.

a. Tác dụng với kim loại:

-Oxi hoá hầu hết kim loại (trừ Au, Pt).

- Fe, Al, Cr thụ động hoá với HNO₃ đặc, nguội

b. Tác dụng với phi kim:

HNO₃ đặc, nóng OXH được một số phi kim C,S,P,... → NO2

c. Tác dụng với hợp chất:

- HNO₃ đặc oxi hoá nhiều hợp chất vô cơ và hữu cơ

- Vải, giấy, mùn cưa, dầu thông…. bị phá huỷ khi tiếp xúc HNO₃ đặc