Nợ thuế quá hạn: Các doanh nghiệp đối mặt với biện pháp cưỡng chế nào?
1. Trường hợp bị cưỡng chế khi nợ thuế quá hạn
Theo Luật Quản lý thuế 2019, cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế là quá trình cơ quan thuế áp dụng các biện pháp cưỡng chế theo quy định nhằm buộc người nộp thuế phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế đúng hạn. Những biện pháp này không chỉ giúp đảm bảo nguồn thu ngân sách mà còn tạo sự công bằng trong môi trường kinh doanh. Các trường hợp mà doanh nghiệp có thể phải đối mặt với biện pháp cưỡng chế bao gồm:
- Người nộp thuế có số tiền thuế nợ quá 90 ngày kể từ ngày hết hạn nộp theo quy định, chưa thực hiện thanh toán đầy đủ và kịp thời các khoản thuế phát sinh.
- Người nộp thuế không thanh toán được các khoản thuế nợ dù đã được gia hạn thời gian nộp thuế. Điều này thể hiện sự chậm trễ hoặc thiếu khả năng thanh toán, dẫn đến việc phải áp dụng các biện pháp cưỡng chế.
- Trường hợp người nộp thuế có hành vi tẩu tán tài sản hoặc bỏ trốn nhằm tránh nghĩa vụ thuế, cơ quan thuế có thể áp dụng biện pháp cưỡng chế nhằm ngăn chặn những hành vi này, bảo vệ quyền lợi ngân sách.
- Người nộp thuế không tuân thủ các quyết định xử phạt vi phạm hành chính liên quan đến quản lý thuế, đặc biệt khi quá thời hạn chấp hành mà không có lý do chính đáng như việc hoãn hoặc tạm đình chỉ thi hành theo quy định.
- Các trường hợp chưa thực hiện biện pháp cưỡng chế đối với người nộp thuế đang trong thời gian khoanh nợ, được miễn tính tiền chậm nộp, hoặc được phê duyệt kế hoạch nộp dần tiền thuế nợ không quá 12 tháng. Việc này cần có sự bảo lãnh từ tổ chức tín dụng và được quyết định bởi thủ trưởng cơ quan quản lý trực tiếp.
- Người nộp thuế có nợ phí hải quan và lệ phí hàng hóa, phương tiện quá cảnh cũng nằm ngoài phạm vi các biện pháp cưỡng chế về thuế.
- Trường hợp cá nhân là người đại diện pháp luật của doanh nghiệp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế, phải hoàn thành nghĩa vụ thuế trước khi xuất cảnh. Nếu không, họ có thể bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất nhập cảnh.
Những biện pháp này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp, nhằm đảm bảo sự công bằng và hiệu quả trong quản lý thuế quốc gia.
2. Khi nợ thuế quá hạn các doanh nghiệp đối mặt với biện pháp cưỡng chế nào?
Theo Luật Quản lý thuế 2019 và Nghị định 126/2020/NĐ-CP, các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế được thiết kế để buộc người nộp thuế phải hoàn thành nghĩa vụ tài chính đối với nhà nước. Các biện pháp này nhằm đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật và sự công bằng trong việc nộp thuế. Dưới đây là các biện pháp cưỡng chế có thể được áp dụng:
- Trích tiền từ tài khoản và phong tỏa tài khoản: Đối với người nộp thuế có tài khoản tại Kho bạc Nhà nước, ngân hàng thương mại hoặc tổ chức tín dụng, cơ quan thuế có quyền trích tiền từ tài khoản để thu hồi tiền thuế nợ. Trong trường hợp cần thiết, các tài khoản này có thể bị phong tỏa để ngăn chặn việc tẩu tán tài sản.
- Khấu trừ một phần tiền lương hoặc thu nhập: Biện pháp này áp dụng với cá nhân hưởng lương, công tác hoặc có thu nhập ổn định từ cơ quan, tổ chức theo hợp đồng lao động có thời hạn từ 6 tháng trở lên, hoặc đang hưởng trợ cấp hưu trí, mất sức. Cơ quan thuế có thể khấu trừ trực tiếp một phần lương hoặc thu nhập để thu hồi tiền thuế nợ.
- Dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu: Nếu các biện pháp như phong tỏa tài khoản hoặc khấu trừ thu nhập không mang lại hiệu quả, cơ quan thuế có thể yêu cầu tạm dừng thủ tục hải quan đối với hàng hóa của doanh nghiệp. Biện pháp này gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động kinh doanh, thúc đẩy doanh nghiệp nhanh chóng hoàn thành nghĩa vụ thuế.
- Ngừng sử dụng hóa đơn: Đối với các doanh nghiệp cố tình trì hoãn việc nộp thuế, cơ quan thuế có thể ngừng cho phép sử dụng hóa đơn. Hóa đơn bị ngừng sử dụng bao gồm hóa đơn tự in, đặt in, và hóa đơn điện tử. Cơ quan thuế sẽ công khai biện pháp này trên cổng thông tin điện tử và phương tiện thông tin đại chúng trong vòng 24 giờ kể từ khi quyết định có hiệu lực.
- Kê biên tài sản và bán đấu giá tài sản kê biên: Khi các biện pháp cưỡng chế nhẹ hơn không đủ để thu hồi số tiền thuế nợ, cơ quan thuế có thể kê biên tài sản của người nộp thuế và tiến hành bán đấu giá theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, biện pháp này không áp dụng với cá nhân đang điều trị tại cơ sở y tế được thành lập theo pháp luật.
- Thu tiền, tài sản từ bên thứ ba: Nếu tài sản hoặc tiền của người nộp thuế đang được các tổ chức, cá nhân khác giữ hộ, cơ quan thuế có quyền thu hồi các khoản này. Điều này áp dụng khi có đủ căn cứ xác định rằng bên thứ ba đang giữ các khoản nợ, tài sản hoặc tiền thuộc sở hữu của người nộp thuế.
- Thu hồi giấy phép hoạt động: Trong trường hợp không thể thu hồi thuế nợ bằng các biện pháp trên, cơ quan thuế có thể thu hồi giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, giấy phép kinh doanh, giấy phép đầu tư, hoặc các loại giấy phép hành nghề khác. Biện pháp này gây ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động hợp pháp của doanh nghiệp, buộc họ phải tuân thủ đầy đủ nghĩa vụ thuế.
Tất cả các biện pháp cưỡng chế trên sẽ chấm dứt hiệu lực khi số tiền thuế nợ đã được nộp đủ vào ngân sách nhà nước. Điều này không chỉ giúp đảm bảo nguồn thu ngân sách mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ pháp luật thuế đối với mỗi doanh nghiệp và cá nhân trong nền kinh tế.
Xem thêm các bài viết liên quan:
Thuế Thu nhập doanh nghiệp là gì? Các tính thuế thu nhập doanh nghiệp?
Hướng dẫn tra cứu nghĩa vụ nợ thuế của cá nhân, doanh nghiệp