Giải SBT Hóa 9 Bài 18: Nhôm

Mục lục Giải SBT Hóa 9 Bài 18: Nhôm

Bài 18.1 trang 22 SBT Hóa 9: Kim loại Al không phản ứng với dung dịch

A. NaOH loãng ;  

B. H₂SO₄ đặc, nguội ;

C. HNO₃ đặc, nóng ;      

D. H₂SO₄ loãng.

Lời giải:

Đáp án B.

Kim loại Al thụ động trong dung dịch H₂SO₄ đặc, nguội và dung dịch HNO₃ đặc, nguội.

→ Al không phản ứng với dung dịch H₂SO₄ đặc, nguội.

Bài 18.2 trang 22 SBT Hóa 9: Kim loại Al tác dụng được với dung dịch

A. Mg(NO₃)₂ ;    

B. Ca(NO₃)₂ ;    

C. KNO₃ ;    

D. Cu(NO₃)₂

Lời giải:

Đáp án D.

Nhôm sẽ phản ứng được với dung dịch muối của kim loại yếu hơn Al.

Phương trình hóa học:

2Al + 3Cu(NO₃)₂ → 2Al(NO₃)₃ + 3Cu↓

Bài 18.3 trang 22 SBT Hóa 9: Một kim loại có đủ các tính chất sau:

a) Nhẹ, dẫn điện và dẫn nhiệt tốt.

b) Phản ứng mạnh với dung dịch axit clohiđric.

c) Tan trong dung dịch kiềm giải phóng khí hiđro.

Kim loại đó là

A. sắt;    

B. đồng ;    

C. kẽm ;    

D. nhôm.

Lời giải:

Đáp án D.

Nhôm là kim loại có đủ các tính chất: nhẹ, dẫn điện, dẫn nhiệt, phản ứng mạnh với dung dịch axit clohiđric và tan trong dung dịch kiềm giải phóng khí hiđro.

Bài 18.4 trang 22 SBT Hóa 9: Nhằm xác định vị trí của những kim loại X, Y, Z, T trong dãy hoạt động hoá học, người ta thực hiện phản ứng của kim loại với dung dịch muối của kim loại khác, thu được những kết quả sau:

Thí nghiệm 1: Kim loại X đẩy kim loại Z ra khỏi muối.

Thí nghiệm 2: Kim loại Y đẩy kim loại Z ra khỏi muối.

Thí nghiệm 3: Kim loại X đẩy kim loại Y ra khỏi muối.

Thí nghiệm 4: Kim loại Z đẩy kim loại T ra khỏi muối.

Em hãy sắp xếp các kim loại theo chiều mức độ hoạt động hoá học giảm dần.

Lời giải:

Thí nghiệm 1 → X mạnh hơn Z

Thí nghiệm 2 → Y mạnh hơn Z

Thí nghiệm 3 → X mạnh hơn Y

Thí nghiệm 4 → Z mạnh hơn T

Mức độ hoạt động hoá học của các kim loại theo chiều giảm dần:

X > Y > Z > T

Bài 18.5 trang 23 SBT Hóa 9: Viết các phương trình hóa học thực hiện những chuyển đổi hóa học sau:

Lời giải:

a)

(1) 4Al + 3O₂ $\stackrel{t^o}{\to }$ 2Al₂O₃

(2) Al₂O₃ + 6HCl → 2AlCl₃ + 3H₂O

(3) AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)₃↓ + 3NaCl

(4) 2Al(OH)₃ $\stackrel{t^o}{\to }$Al₂O₃ + 3H₂O

(5) 2Al + 3S $\stackrel{t^o}{\to }$Al₂S₃

b)

(1) 2Al₂O₃ $\stackrel{dpnc}{\to }$ 4Al + 3O₂↑

(2) 2Al + 3H₂SO_{4 loãng} → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂↑

(3) Al₂(SO₄)₃ + 3BaCl₂ → 2AlCl₃ + 3BaSO₄↓

(4) AlCl₃ + 3NaOH → Al(OH)₃↓ + 3NaCl

(5) 2Al(OH)₃ $\stackrel{t^o}{\to }$ Al₂O₃ + 3H₂O

Bài 18.6* trang 23 SBT Hóa 9: Nhúng một lá nhôm vào dung dịch CuSO₄. Sau một thời gian, lấy lá nhôm ra khỏi dung dịch thì thấy khối lượng dung dịch giảm 1,38 gam. Khối lượng của Al đã tham gia phản ứng là

A. 0,27 gam ;    

B. 0,81 gam ;    

C. 0,54 gam ;    

D. 1,08 gam.

Lời giải:

Đáp án C.

Gọi khối lượng miếng Al là a gam, lượng nhôm đã phản ứng là x gam :

2Al + 3CuSO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3Cu↓

Gọi x gam là khối lượng Al phản ứng.

Theo phương trình, ta thấy:

Cứ 2.27 = 54 gam Al phản ứng với CuSO₄ thì sinh ra 3.64 = 192 gam Cu.

Vậy x gam  Al → $\frac{192x}{54}$ gam Cu

Khối lượng dung dịch giảm 1,38 gam nên ta có phương trình:

m_Cu – m_{Al phản ứng} = 1,38

→$\frac{192x}{54}-x=\mathrm{1,38}\to x=\mathrm{0,54}gam$

Vậy khối lượng Al tham gia phản ứng là 0,54 gam.

Bài 18.7 trang 23 SBT Hóa 9: Hoà tan 4,5 gam hợp kim nhôm - magie trong dung dịch H₂SO₄ loãng, dư, thấy có 5,04 lít khí hiđro bay ra (đktc).

a) Viết phương trình hoá học.

b) Tính thành phần phần trăm khối lượng của các kim loại trong hợp kim.

Lời giải:

Ta có:$n_{H_2} =\frac{\mathrm{5,04}}{\mathrm{22,4}}=\mathrm{0,225}mol$

a) Phương trình hóa học:

Mg + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂↑

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂↑

b) Gọi n_Mg = x mol; n_Al = y mol

Theo phương trình ta có:

$\sum n_{H_2}=x+\frac{3}{2}y\left(mol\right)$

Ta có, hệ phương trình:

$$\begin{gathered} \left\{\begin{array}{l}24x+27y=\mathrm{4,5}\\ x+\frac{3y}{2}=\mathrm{0,225}\end{array}\right. \\ \Rightarrow \left\{\begin{array}{l}x=\mathrm{0,075}\\ y=\mathrm{0,1}\end{array}\right.\left(mol\right) \end{gathered}$$

→ m_Mg = 0,075 . 24 = 1,8 gam; m_Al = 0,1 . 27 = 2,7 gam

Phần trăm khối lượng của của các kim loại trong hợp kim là:

% m_Mg = $\frac{\mathrm{1,8}}{\mathrm{4,5}}.100\%$ = 40%;

% m_Al = 100% - 40% =  60%

Bài 18.8 trang 23 SBT Hóa 9: Trong một loại quặng boxit có 50% nhôm oxit. Nhôm luyện từ oxit đó còn chứa 1,5% tạp chất. Tính lượng nhôm thu được khi luyện 0,5 tấn quặng boxit trên. Hiệu suất phản ứng 100%.

Lời giải:

Lượng nhôm oxit có trong 0,5 tấn quặng là:

$\frac{\mathrm{0,5.}50}{100}$= 0,25 tấn = 250kg

Phương trình hoá học điều chế Al:

2Al₂O₃ $\stackrel{dpnc}{\to }$ 4Al + 3O₂

Theo phương trình, ta thấy:

Cứ 2.102 = 204 gam Al₂O₃ điều chế được 4.27 = 108 gam Al

Vậy 250 kg Al₂O₃ điều chế được $\frac{250.108}{204}\approx \mathrm{132,353}kg$

Khối lượng Al lẫn tạp chất:

m = 132,353 . 101,5% = 134,338 (kg).

Bài 18.9 trang 23 SBT Hóa 9: Cho 5,4 gam Al vào 100 ml dung dịch H₂SO₄ 0,5M.

a) Tính thể tích khí H₂ sinh ra (đktc).

b) Tính nồng độ mol của các chất trong dung dịch sau phản ứng. Cho rằng thể tích dung dịch sau phản ứng thay đổi không đáng kể.

Lời giải:

a) n_Al = $\frac{\mathrm{5,4}}{27}$ = 0,2 mol; 

$n_{H_{2}S{O}_4}$= 0,1. 0,5 = 0,05 mol

Phương trình hóa học

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂↑

Ta có:$\frac{\mathrm{0,2}}{2}>\frac{\mathrm{0,05}}{3}$

→ Al dư và tính lượng các chất theo lượng H₂SO₄.

Theo phương trình:

$n_{H_2} =\frac{\mathrm{0,05.3}}{3}=\mathrm{0,05}mol$;

$n_{A{l}_2{\left(S{O}_4\right)}_3}=\frac{\mathrm{0,05.1}}{3}\approx \mathrm{0,017}mol$

$\to V_{H_2} =\mathrm{0,05.}\mathrm{22,4}=\mathrm{1,12}$lít

$C_{M\left(A{l}_2{\left(S{O}_4\right)}_3\right)}=\frac{\mathrm{0,017}}{\mathrm{0,1}}=\mathrm{0,17}M$

Xem thêm lời giải sách bài tập Hóa học lớp 9 hay, chi tiết khác:

Bài 15, 16 và 17: Tính chất của kim loại và dãy hoạt động của kim loại 

Bài 19: Sắt 

Bài 20: Hợp kim sắt: Gang, thép 

Bài 21: Sự ăn mòn kim loại và bảo vệ kim loại không bị ăn mòn 

Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại

Xem thêm tài liệu sách bài tập Hóa học lớp 9 hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Nhôm

Trắc nghiệm Nhôm có đáp án