Giải SBT Hóa 9 Bài 5: Luyện tập: Tính chất hóa học của oxit và axit

Mục lục Giải SBT Hóa 9 Bài 5: Luyện tập: Tính chất hóa học của oxit và axit

Bài 5.1 trang 7 SBT Hóa 9: Có những chất sau : Cu, Zn, MgO, NaOH, Na₂CO₃. Hãy dẫn ra những phản ứng hoá học của dung dịch HCl và dung dịch H₂SO₄ loãng với những chất đã cho để chứng minh rằng hai axit này có tính chất hoá học giống nhau.

Lời giải:

- Dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng không tác dụng với Cu;

- Dung dịch HCl, H₂SO₄ loãng đều tác dụng với kim loại (Zn), oxit bazơ (MgO), bazơ (NaOH) và muối (Na₂CO₃).

Phương trình hóa học của HCl:

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂

MgO + 2HCl → MgCl₂ + H₂O

NaOH + HCl → NaCl + H₂O

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + H₂O + CO₂↑

Phương trình hóa học của H₂SO₄:

Zn + H₂SO₄ → ZnSO₄ + H₂

MgO + H₂SO₄ → MgSO₄ + H₂O

2NaOH + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2H₂O

Na₂CO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O + CO₂↑

Bài 5.2 trang 8 SBT Hóa 9: Để phân biệt được hai dung dịch Na₂SO₄ và Na₂CO₃, người ta dùng :

A. BaCl₂;

C. Pb(NO₃)₂;

D. NaOH.

Lời giải:

Đáp án B. HCl

- Có bọt khí thoát ra, nhận ra dung dịch Na₂CO₃

Na₂CO₃ + 2HCl → 2NaCl + CO₂↑ + H₂O

- Không có bọt khí, nhận ra dung dịch Na₂SO₄.

Bài 5.3 trang 8 SBT Hóa 9: Cho những chất sau :

A. CuO;

B. MgO;

C. H₂O;

D. SO₂;

E. CO₂.

Hãy chọn những chất thích hợp đã cho để điền vào chỗ trống trong các phương trình hoá học sau :

1. 2HCl + ... → CuCl₂ + ...

2. H₂SO₄ + Na₂SO₃ → Na₂SO₄ + ... + ...

3. 2HCl + CaCO₃ → CaCl₂ +... + ...

4. H₂SO₄ + ... → MgSO₄ + ...

5. ... + ... $\rightleftarrows$ H₂SO₃

Lời giải:

1. A. CuO và C. H₂O.

2. D. SO₂ và C. H₂O.

3. E. CO₂ và C. H₂O.

4. B. MgO và C. H₂O.

5. D. SO₂ và C. H₂O.

Bài 5.4 trang 8 SBT Hóa 9: Cho các chất: Cu, Na₂SO₃, H₂SO₄.

a) Viết các phương trình hoá học của phản ứng điều chế SO₂ từ các chất trên.

b) Cần điều chế n mol SO₂, hãy chọn chất nào để tiết kiệm được H₂SO₄. Giải thích cho sự lựa chọn.

Lời giải:

a) Các phản ứng điều chế SO₂:

Na₂SO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O + SO₂ ↑  (1)

2H₂SO₄ (đặc) + Cu → CuSO₄ + 2H₂O + SO₂ ↑  (2)

b) Chọn Cu hay Na₂SO₃ ?

Theo phương trình (1) : Điều chế n mol SO₂ cần n mol H₂SO₄.

Theo phương trình (2) : Điều chế n moi SO₂ cần 2n mol H₂SO₄.

Kết luận : Dùng Na₂SO₃ tiết kiệm được H₂SO₄.

Bài 5.5* trang 8 SBT Hóa 9: Viết các phương trình hoá học của phản ứng điều chế khí hiđro từ những chất sau: Zn, dung dịch HCl, dung dịch H₂SO₄.

b) So sánh thể tích khí hiđro (cùng điều kiện t° và p) thu được của từng cặp phản ứng trong những thí nghiệm sau :

Thí nghiệm 1:

0,1 mol Zn tác dụng với dung dịch HCl dư.

0,1 mol Zn tác dụng với dung dịch H₂SO₄ dư.

Thí nghiệm 2:

0,1 mol H₂SO₄ tác dụng với Zn dư.

0,1 mol HCl tác dụng với Zn dư.

Lời giải:

a) Các phương trình hoá học điều chế khí hiđro :

Zn + 2HCl → ZnCl₂ + H₂ ↑      (1)

Zn + H₂SO₄ → ZnSO₄ + H₂ ↑   (2)

b) So sánh thể tích khí hiđro sinh ra

Thí nghiệm 1: Dùng dư axit để toàn bộ lượng Zn tham gia phản ứng.

Theo phương trình (1): 0,1 mol Zn điều chế được 0,1 mol H₂.

Theo phương trình (2): 0,1 mol Zn điều chế được 0,1 mol H₂

Kết luận : Những thể tích khí hiđro thu được trong thí nghiệm 1 là bằng nhau.

Thí nghiệm 2 - Dùng dư Zn để toàn bộ lượng axit tham gia phản ứng.

Theo phương trình (1): 0,1 mol HCl điều chế được 0,05 mol H₂.

Theo phương trình (2): 0,1 mol H₂SO₄ điều chế được 0,1 mol H₂.

Kết luận: Những thể tích khí hiđro thu được trong thí nghiệm 2 là không bằng nhau. Thể tích khí hiđro sinh ra ở (2) nhiều gấp 2 lần ở (1).

Bài 5.6 trang 8 SBT Hóa 9: Để tác dụng vừa đủ với 44,8 gam hỗn hợp gồm FeO, Fe₂O₃, Fe₃O₄ cần phải dùng 400 ml dung dịch H₂SO₄ 2M. Sau phản ứng thấy tạo ra a gam hỗn hợp muối sunfat. Hãy tính a.

Lời giải:

Phương trình hóa học:

FeO + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂O

Fe₂O₃ + 3H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + 3H₂O

Fe₃O₄ + 4H₂SO₄ → Fe₂(SO₄)₃ + FeSO₄ + 4H₂O

Theo bài số mol H₂SO₄ đã phản ứng là: = 0,4.2 = 0,8 (mol)

$n_{H_{2}O} =n_{H_{2}S{O}_4}$= 0,8 mol

⇒ $m_{H_{2}S{O}_4}$= 0,8.98 = 78,4 (gam);

$m_{H_{2}O}$= 0,8 . 18 = 14,4 (gam)

Theo các phương trình hoá học và định luật bảo toàn khối lượng ta có:

m_oxit + m_axit = m_muối +$m_{H_{2}O}$

⇒ m_muối = 44,8 + 78,4 – 14,4 = 108,8 (gam)

Bài 5.7 trang 8 SBT Hóa 9: Từ 80 tấn quặng pirit chứa 40% lưu huỳnh, người ta sản xuất được 73,5 tấn axit sunfuric.

a) Tính hiệu suất của quá trình sản xuất axit sunfuric.

b) Tính khối lượng dung dịch H₂SO₄ 50% thu được từ 73,5 tấn H₂SO₄ đã được sản xuất ở trên.

Lời giải:

a) Khối lượng lưu huỳnh chứa trong 80 tấn quặng:

m_S = $\frac{80.40}{100}$= 32 tấn

Điều chế H₂SO₄ theo sơ đồ sau

S → SO₂ → SO₃ → H₂SO₄

Ta thấy: Cứ 32g S thì sản xuất được 98g H₂SO₄

⇒ $m_{H_{2}S{O}_4} =\frac{32.98}{32}$= 98 tấn

Hiệu suất phản ứng: H =$\frac{\mathrm{73,5}}{98}.100$ = 75%

b) Khối lượng dung dịch H₂SO₄ 50% thu được :

100 tấn dung dịch H₂SO₄ 50% có 50 tấn H₂SO₄

x tấn dung dịch H₂SO₄ 50% ← 73,5 tấn H₂SO₄

x = $\frac{\mathrm{73,5}.100}{50}$= 147 tấn

Xem thêm lời giải sách bài tập Hóa học lớp 9 hay, chi tiết khác:

Bài 7: Tính chất hóa học của bazơ 

Bài 8: Một số bazơ quan trọng 

Bài 9: Tính chất hóa học của muối

Bài 10: Một số muối quan trọng 

Bài 11: Phân bón hóa học 

Xem thêm tài liệu sách bài tập Hóa học lớp 9 hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Luyện tập tính chất hóa học của oxit và axit

Trắc nghiệm Luyện tập tính chất hóa học của oxit và axit có đáp án