Phương pháp:

Áp dụng nguyên tắc bổ sung giữa anticodon với codon: A-U; G-X và ngược lại.

Cách giải: 

Codon: 5’AUG3'

Anticodon: 3’UAX5’.

Nếu kết quả của phép lai thuận và nghịch khác nhau, con lại luôn có kiểu hình giống mẹ (di truyền theo dòng mẹ) thì gen quy định tính trạng này nằm ở tế bào chất

Để xác định kiểu gen của cơ thể có kiểu hình trội, ta dùng phép lai phân tích (lai với cơ thể có kiểu hình lặn).

Nếu cơ thể trội đồng hợp thì đời con đồng hình, nếu đời con phân tính thì cơ thể trội đem lại dị hợp

Ở thực vật, thoát hơi nước chủ yếu được thực hiện qua khí khổng (SGK Sinh 11 trang 17). 

Nuôi cấy hạt phấn: tạo ra dòng đơn bội hoặc dòng thuần.

Dung hợp tế bào trần: bào tạo được giống với mới mang đặc điểm của cả 2 loài khác nhau.

Nuôi cấy tế bào, mô thực vật: Tạo ra các cây có cùng kiểu gen.

Cấy truyền phôi: tạo ra các con vật có kiểu gen giống với phôi ban đầu

Phương pháp:

Cơ quan tương đồng: là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau. 

Cơ quan tương tự: những cơ quan khác nhau về nguồn gốc nhưng đảm nhiệm những chức năng giống nhau nên có kiểu hình thái tương tự. 

Cách giải: 

Cánh dơi và tay người là cơ quan tương đồng, đều là chi trước.

Các phương án còn lại là cơ quan tương tự vì không cùng nguồn gốc.

Đột biến mất đoạn NST sẽ làm giảm số lượng gen trên một NST.

Đảo đoạn, chuyển đoạn trên 1 NST không làm thay đổi số gen.

Lặp đoạn NST sẽ làm tăng số lượng gen trên một NST 

Ở quần thể tự thụ, tần số alen không thay đổi qua các thế hệ.

Giới hạn năng suất của “giống" hay còn gọi là mức phản ứng.

Mức phản ứng được quy định bởi kiểu gen

Theo Đacuyn, nguyên liệu chủ yếu cho chọn lọc tự nhiên là biến dị cá thể, ông chưa biết tới các khái niệm còn lại.

Cơ quan hô hấp của:

Thằn lằn bóng: Phổi

Châu chấu: Ống khí

Giun đất: Bề mặt cơ thể. 

Cá rô phi: Mang

Giống cừu có thể sản sinh ra prôtêin của người trong sữa được tạo ra bằng công nghệ gen (Chuyển gen tạo protein sữa người vào hệ gen của con cừu). 

Quá trình đột biến là nhân tố tiến hoá vì đột biến làm biến đổi tần số các kiểu gen trong quần thể

Phương pháp:

Đột biến điểm là dạng đột biến gen liên quan tới 1 cặp nucleotit. 

Đột biến điểm gồm 3 dạng:

+ Mất 1 cặp nucleotit

+ Thêm 1 cặp nucleotit

+ Thay thế 1 cặp nucleotit.

Cách giải:

A đúng, nếu đột biến làm thay thế codon này bằng codon khác cùng mã hóa 1 axit amin thì trình tự axit amin có thể không đổi. 

B sai, nếu mất 1 cặp nucleotit thì L_a = L_A – 3,4 ${}_{0}A$ (1 nucleotit dài 3,4 ${}_{0}A$)

C sai, nếu xảy ra đột biến thay thế 1 cặp nucleotit thì chỉ thay đổi bộ ba mang nucleotit bị đột biến.

D sai, nếu đột biến thêm hoặc mất 1 cặp nucleotit thì số lượng nucleotit sẽ thay đổi.

Phương pháp:

Bước 1: Tính tỉ lệ cây lá xẻ

Bước 2: Tính tần số alen b = $\sqrt{}$tỉ lệ lá xẻ.

Bước 3: Tính thành phần kiểu gen của quần thể theo công thức:

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc p²AA + 2pqAa+ q²aa = l

Cách giải:

Tỉ lệ cây lá xẻ là: 100% - 96% = 4%.

Tần số alen b = $\sqrt{0,04}$ = 0,2 $\to$ tần số alen B = 0,8.

Cấu trúc di truyền của quần thể là: 0,64 BB: 0,32 Bb : 0,04 bb

Phương pháp:

Ưu thế lai là hiện tượng con lai có năng suất, khả năng chống chịu cao hơn các dạng bố mẹ.

Theo giả thuyết siêu trội, ở trạng thái dị hợp nhiều cặp gen thì có ưu thế lai cao.

Cách giải:

A sai, không phải phép lai nào giữa 2 dòng thuần đều cho ưu thế lai cao.

B đúng.

C sai, ưu thế lai biểu hiện cao nhất ở F₁ và giảm dần qua các thế hệ.

D sai, con F₁ có ưu thế lai cao không được dùng làm giống vì ưu thế lai biểu hiện cao nhất ở F₁ và giảm dần qua các thế hệ. 

2n = 14 $\to$ có 7 cặp NST.

B sai, loài này có tối đa 7 loại đột biến thể một nhiễm (2n – 1).

C sai, đột biến cấu trúc NST không làm thay đổi số lượng NST.

D sai, thể 2n + 1 giảm phân tạo 1/2 giao tử n: 1/2 giao tử n + 1.

A sai, cặp NST này chỉ gồm 1 cặp gen dị hợp  có tối đa 2 loại giao tử.

B sai, chỉ có gen B có 2 trạng thái là B và b.

C đúng.

D sai, có 3 locus gen

Nuôi cấy hạt phấn rồi lưỡng bội hóa sẽ thu được dòng thuần chủng.

Do nuôi cấy riêng rẽ nên không có các loại giao tử mang gen của 2 loài. V

ậy có thể thu được các kiểu gen: AABB; aaBB; DDEE; DDee

Phép lai Bb x bb $\to$ 1Bb: 1bb $\to$ KH: 1:1

Phương pháp: 

Các thành phần của operon Lac

- Nhóm gen cấu trúc (Z, Y, A): nằm kề nhau, có liên quan với nhau về chức năng

- Vùng vận hành (O): là đoạn mang trình tự nu đặc biệt, là nơi bám của prôtêin ức chế ngăn cản sự phiên mã của nhóm gen cấu trúc.

- Vùng khởi động (P): nơi bám của enzim ARN-pôlimeraza khởi đầu sao mã.

Gen điều hòa (R): không thuộc thành phần của operon nhưng có vai trò tổng hợp protein điều hòa.

Cách giải:

Xét các phát biểu:

A đúng.

B đúng, gen điều hòa phiên mã cả khi môi trường có hoặc không có lactose.

C sai, số lần phiên mã của các gen cấu trúc là giống nhau.

D đúng.

Đồ thị A: Biểu thị huyết áp: Huyết áp giảm dần trong hệ mạch $\to$ B đúng.

Đồ thị B: biểu thị tổng tiết diện mạch, tổng tiết diện mạch ở mao mạch là lớn nhất $\to$ A đúng, C sai.

Đồ thị C: Biểu thị vận tốc máu, vận tốc máu lớn nhất ở động mạch và nhỏ nhất ở mao mạch $\to$ D đúng.

Trong quá trình tiến hóa, chọn lọc tự nhiên và các yếu tố ngẫu nhiên đều làm thay đổi tần số alen và thành phần kiểu gen của quần thể

Diệp lục tan trong cồn.

Diệp lục có nhiều ở lá.

Vậy bạn học sinh đó có thể chiết rút được diệp lục từ ống nghiệm 1

Phương pháp:

Bước 1: Tìm tỉ lệ kiểu gen ở P dựa vào tỉ lệ hoa trắng ở F₃.

Quần thể tự thụ phấn có cấu trúc di truyền: xAA:yAa:zaa sau n thế hệ tự thụ phấn có cấu trúc di truyền 

$x+\frac{y(1-1/2^n)}{2}AA :\hspace{0.17em}\frac{y}{2^n}Aa : z+\frac{y(1-1/2^n)aa}{2}$

Bước 2: Tính tần số alen ở P.

Tần số alen $p_A=x+\frac{y}{2}\to q_a=1-p_A$

Bước 3: Xét các phát biểu.

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc p²AA + 2pqAa + q²aa = 1

Cách giải:

Gọi cấu trúc di truyền của quần thể ở P là: xAA:yAa:zaa. Tỉ lệ hoa trắng ở P: 15% 

Tự thụ phấn 3 thế hệ, tại F₃: Tần số KG $aa=z+\frac{y(1-1/2^3)}{2}aa=0,15+\frac{y(1-1/2^3)}{2}=0,5\to y=0,8; x=0,05$

Cấu trúc di truyền ở P là 0,05AA: 0,8Aa : 0,15aa

$\to$ tần số alen: 

Xét các phát biểu: 

A đúng. 

B đúng. 

C đúng, vì qua mỗi thế hệ tỉ lệ đồng hợp tử trội và đồng hợp tử lặn tăng vị: $y\left(\frac{1-1/2}{2}\right)$ 

D sai, sau 2 thế hệ tự thụ, tỉ lệ cây hoa trắng là: $0,15+\frac{0,8(1-1/2^2)}{2}=0,45=\frac{9}{20}\to$ tỉ lệ kiểu hình ở F₂: 11 

hoa đỏ: 9 hoa trắng.

P: Aabb $\times$ Aabb 

Đời con có tạo ra kiểu gen AAA = AA x A$\to$ Rối loạn phân li ở GP II (vì nếu ở GP I thì sẽ tạo Aa). 

P: DD x dd $\to$ F₁: Dd $\to$ tứ bội hóa đạt 30%: DDdd: 70% Dd

Cho F₁ giao phấn ngẫu nhiên: DDdd x DDdd $\to$ 5 kiểu gen (ứng với số alen trội có thể có: 0,1,2,3,4)

Dd x Dd $\to$ 3 kiểu gen: DD, Dd, dd

DDdd x Dd $\to$ 4 kiểu gen (ứng với số alen trội có thể có: 0,1,2,3: AAA, AAA, Aaa, aaa)

Vậy F₂ có tối đa 5 + 3 + 4 = 12 kiểu gen

Phương pháp:

Bước 1: Tính số nucleotit của gen. 

Bước 2: Biến đổi G =$\frac{2}{3}$ X của mạch 2 theo A₁. 

Bước 3: Tính A₁ $\to$ Tính G 

Cách giải:

Số nucleotit của gen là 1200 x 2 = 2400

Ta có mạch 2 có $G_2=\frac{2}{3} X_2\leftrightarrow X_1=\frac{2}{3} G_1$ (theo nguyên tắc bổ sung) ; mà $A_1=\frac{1}{3}{G}_1\to G_1=3A_1\to X_1=2A_1$

Trên mạch 1 ta có: $A_1+T_1+G_1+X_1=A_1+2 A_1+3 A_1+2 A_1=1200\to A_1=150$

→ G₁ = 450; X₁ = 300

Mà G = G₁ + X₁ = 750 (theo nguyên tắc bổ sung). 

Phương pháp:

Bước 1: Xác định kiểu gen của cặp vợ chồng này thông qua những người bị bệnh trong gia đình.

+ Nếu có bố, mẹ, con bị bạch tạng $\to$ có kiểu gen dị hợp.

+ Nếu có anh, chị em bị bệnh $\to$ P mang gen gây bệnh.

Bước 2: Xét các phát biểu.

Cách giải: 

Xét bên người chồng: có bố bị bạch tạng $\to$ người chồng: $Aa{X}^{M}Y\leftrightarrow$ alen: $(1A:1a)(1X^M :\hspace{0.17em}1Y)$

Người vợ có: Em trai bị mù màu (X^mY); có em gái bị bạch tạng (aa) 

$\to$ bố mẹ vợ: AaX^MX^m x AaX^MY.

$\to$ Người vợ bình thường: (1AA:2Aa)($1 X^M{X}^M :\hspace{0.17em}1X^M{X}^m$) $\to$ alen: (2A:la)(3X^MM:1X^m)

Xét các phát biểu:

A đúng, xác suất cặp vợ chồng này sinh con:

Chỉ mắc bệnh bạch tạng: $\frac{1}{2}a\times \frac{1}{3}a\times (1-\frac{1}{2}Y\times \frac{1}{4}{X}^M)=\frac{7}{48}$

Chỉ mắc bệnh máu khó đông: 

→ xác suất cần tính là 12/48 = 25%.

B sai. Xác suất họ sinh con bình thường là: $(1-\frac{1}{2}a\times \frac{1}{3}a)(1-\frac{1}{2}Y\times \frac{1}{4}{X}^m)=\frac{35}{48}$

Xác suất họ sinh con bình thường không mang gen gây bệnh là: $(\frac{1}{2}A\times \frac{2}{3}A)(\frac{1}{2}Y+\frac{1}{2}{X}^M)\times \frac{3}{4}{X}^M =\frac{1}{4}$

 $\to$ Xác suất để cặp vợ chồng này sinh con bình thường nhưng mang alen bệnh là: $\frac{35}{48}-\frac{1}{4}=\frac{23}{48}$ 

C đúng. Xác suất để cặp vợ chồng này sinh con đầu lòng bị cả 2 bệnh này là: 

$(\frac{1}{2}a\times \frac{1}{3}a)(\frac{1}{2}Y\times \frac{1}{4}{X}^m)=\frac{1}{48}\not\approx 0,0208$

D đúng, mẹ vợ: AaX^MX^m; bố chồng: AaX^MY.

Phương pháp: 

Khi tính tỉ lệ chung phải chú ý các loại giao tử của 2 nhóm có giao tử giống nhau hay không.

Cách giải: 

4 tế bào có kiểu gen: $\frac{AB}{ab}Dd$

+ 2 tế bào không có HVG sẽ tạo ra tối đa 4 loại giao tử liên kết: 2ABD:2abd:2ABd:2abD.

+ 2 tế bào có HVG sẽ tạo tối đa 8 loại giao tử với tỉ lệ 1:1:1:1:1:1:1:1 (có 4 loại giao tử liên kết trùng với các giao tử tạo bởi 2 tế bào bên trên)

 tỉ lệ chung: 3: 3: 3: 3: 1: 1: 1:1$\to$ A đúng.

B sai, nếu tạo 4 loại giao tử

+ 2 tế bào không có HVG sẽ tạo ra tối đa 4 loại giao tử liên kết: 4ABD:4abd hoặc 4ABd:4abD. 

+ 2 tế bào có HVG sẽ tạo tối đa 4 loại giao tử với tỉ lệ 2:2:2:2 (có 2 loại giao tử liên kết trùng với các giao tử tạo bởi 2 tế bào bên trên) 

$\to$ tỉ lệ chung: 3: 3: 1 : 1 $\to$ B sai.

C sai, Vì có 2 tế bào hoán vị thì sẽ tạo ra giao tử Ab với tỉ lệ = 2/16 = 1/8. Do đó, không thể tạo ra giao tử AbD với tỉ lệ 1/30.

D sai, tạo 6 loại giao tử:

+ Không có HVG: 2 loại giao tử: tỉ lệ 4:4

Có HVG: 4 loại giao tử: 2:2:2:2 

$\to$ tỉ lệ chung: 4:4:2:2:2:2 $\to$ 2:2:1:1:1:1 

Phương pháp:

Các gen trong nhân có cùng số lần nhân đôi, số lần phiên mã phụ thuộc vào nhu cầu của tế bào với loại sản phẩm của gen đó.

Gen ngoài nhân có số lần nhân đôi, phiên mã khác với gen trong nhân.

Cách giải:

Gen trong nhân: A, B

Gen ngoài nhân: C, D

A sai, gen C, D phiên mã ở trong bào quan (ngoài nhân)

B đúng.

C sai, số lần nhân đôi của gen ngoài nhân không bằng với số lần nhân đôi của gen trong nhân.

D sai, 5BU gây đột biến cho quá trình nhân đôi mới làm thay thế cặp A –T bằng cặp G -X

9/16 A-B-D- được phân tích thành 2 TH:

+ TH1: 9/16 A-B- $\times$ 1D-

Hai cặp đầu là AaBb x AaBb và cặp sau là DD x DD or DD x Dd or DD x dd, vậy có 3 phép lai.

+ TH2: 3/4 A-B- $\times$ 3/4D- 

Hai cặp đầu được phân tích thành 2 TH: 3/4A-1B- hoặc 1A-3/4B- (tính 1TH rồi nhấn 2).

3/4A chỉ có phép lai Aa x Aa, cặp sau 1B- có 3 TH là BB$\times$BB or BB$\times$Bb or BB$\times$bb.

Cặp sau D- chỉ có 1 TH là Dd$\times$Dd. Như vậy có 32 = 6 phép lai.

Tổng các phép lại là 3 + 6 = 9.

Phương pháp:

Bước 1: Tính tần số alen của các gen, tỉ lệ các kiểu gen dị hợp và đồng hợp 

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc p²AA + 2pqAa + q²aa = 1

Bước 2: Xét các phát biểu.

Áp dụng công thức tính số kiểu gen tối đa trong quần thể (n là số alen)

Nếu gen nằm trên NST thường: $\frac{n(n+1)}{2}$ kiểu gen hay $C_n^2+n$

Cách giải:

Tần số alen: $A_1=A_2=A_3=A_4=\frac{1}{4}$

$\to$ Các kiểu gen đồng hợp: $A_1=A_2=A_3=A_4=\frac{1}{4}$

Các kiểu gen dị hợp: $2\times \frac{1}{4}\times \frac{1}{4}=\frac{1}{8}$ 

(1) sai, số kiểu gen tối đa trong quần thể là: $C_4^2+4=0$

(2) đúng. Tỉ lệ kiểu hình: 

Hoa trắng =${(\frac{1}{4} A_4)}^2=\frac{1}{16}$

Hoa hồng =${(\frac{1}{4} A_3+\frac{1}{4} A_4)}^2-(\frac{1}{4} A_4{)}^2=\frac{3}{16}$

Hoa vàng =${(\frac{1}{4} A_2+\frac{1}{4} A_3+\frac{1}{4} A_4)}^2-(\frac{1}{4} A_3+\frac{1}{4} A_4{)}^2=\frac{5}{16}$

$\to$ Hoa đỏ =1-$\frac{1}{16}-\frac{3}{16}-\frac{5}{16}=\frac{7}{16}$

(3) đúng, hoa đỏ $\times$ hoa hồng: $A_1{A}_{1/2/3/4}\times A_3{A}_{3/4}$$\to$8 sơ đồ lai.

(4) đúng. 

Cây hoa vàng: $\frac{1}{16} A_2{A}_2 :\hspace{0.17em}\frac{1}{8} A_2{A}_4 \to$$1A_2{A}_2 :\hspace{0.17em}2A_2{A}_3 :\hspace{0.17em}2A_2{A}_4\leftrightarrow 3A_2 :\hspace{0.17em}1A_3 :1A_4$

Cây hoa hồng: $\frac{1}{16}{A}_3 A_3 : \frac{1}{8}{A}_3{A}_4 \to 1 A_3 A_3 :\hspace{0.17em}2 A_3 A_4\leftrightarrow 2 A_3:1A_4$

Nếu cho tất cả các cây hoa vàng lại với tất cả các cây hoa hồng:

$(3A_2 :\hspace{0.17em}1A_3 :\hspace{0.17em}1A_4)(2A_3 : 1A_4)\leftrightarrow 9A_2-5A_3-:1A_4{A}_4$

Xét bệnh M: Bố mẹ bình thường sinh con bị bệnh $\to$ Bệnh do gen lặn.

A- không bị bệnh M; a-không bị bệnh M

Xét bệnh N: Bố bị bệnh sinh con gái bình thường $\to$ bệnh do gen lặn

(1) sai. Vậy có thể xác định kiểu gen của 3 người: 2,7,9

(2) đúng, người 4: A-X^BX; người 8: A-X^BX^b, hai người này có thể có kiểu gen giống nhau.

(3) đúng 

Xét bên người 10:

+ Người (6) có bố mẹ dị hợp: Aa x Aa $\to$ người (6): 1AA:2Aa

+ Người (7) không mang alen gây bệnh: AA

(6)-(7): (1AA:2Aa) x AA $\to$ (2A:la) x a $\to$ Người 10: (2AA:1Aa)X^BY

Người 11 có bố bị bệnh M nên có kiểu gen Aa.

Người (8) có kiểu gen $X^B{X}^b\times$ người 9: $X^{B}Y\to$ Người 11: $X^B{X}^B : X^B{X}^b$

Cặp vợ chồng 10 – 11: $(2AA:\hspace{0.17em}1Aa) X^{B}Y\times Aa(X^B{X}^B :\hspace{0.17em}{X}^B{X}^b)\to$$(5A:1a)(X^B:Y)\times (1A:1a)(3X^B:1X^b)$

Xác suất sinh con đầu lòng là con trai và chỉ bị bệnh M là: $\frac{1}{6}a\times \frac{1}{2}a\times \frac{1}{2}Y\times \frac{3}{4}{X}^B=\frac{1}{32}$

(4) sai, xác suất sinh con đầu lòng không mang alen gây bệnh M và Q là: $\frac{5}{6}A\times \frac{1}{2}A\times \frac{3}{4} X^B\times 1=\frac{5}{16}$

P: thuần chủng có gen khác nhau về 2 cặp gen này thu được F₁: dị hợp 2 cặp gen.

(Aa, Bb) $\times$ (Aa, bb)

Nếu các gen PLĐL: AaBb $\times$ Aabb $\to$ (1AA:2Aa:laa)(1Bb:1bb) $\to$ KH: (3:1)(1:1) $\to$ 3:3:1:1

Nếu các gen liên kết:

TH₁: $\frac{AB}{AB}\times \frac{Ab}{ab}\to 1\frac{AB}{Ab}:1\frac{AB}{ab}:1\frac{Ab}{ab}:1\frac{ab}{ab}\to 1:2:1$

TH₂: $\frac{Ab}{aB}\times \frac{Ab}{ab}\to \frac{Ab}{Ab}:\frac{Ab}{ab}:\frac{Ab}{aB}:\frac{aB}{ab}\to 1:2:1$

Vậy có 2 tỉ lệ phù hợp.

Phương pháp:

Bước 1: Biện luận quy luật di truyền, xác định kiểu gen của P

Bước 2: Xét các phát biểu

Sử dụng công thức:  A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB -= 0,25 – aabb; A-B-+ A-bb/aaB- = 0,75

Hoán vị gen ở 1 bên cho 7 loại kiểu gen

Cách giải: 

Xét tỉ lệ phân li từng tính trạng:

Cao/ thấp = 3/1

Hoa đỏ/ hoa trắng = 3/1

Quả tròn/ quả dài = 3/1

$\to$ Cây P dị hợp 3 cặp gen.

Nếu các gen PLĐL thì tỉ lệ kiểu hình phải là (3:1)³ $\ne$ đề cho $\to$ 3 cặp gen nằm trên 2 cặp NST.

KH: 6:3:3:2:1:1 = (3 đỏ:1 trắng)(1 cao dài:2 cao tròn :1 thấp tròn) $\to$ P dị hợp đối, không có HVG hoặc chỉ HV ở 1 bên (nếu có HVG ở 2 bên thì phải có 8 loại kiểu hình)

Aa và Dd cùng nằm trên 1 cặp NST.

P phải có kiểu gen: $\frac{Ad}{aD}Bb$

(1) sai.

(2) sai, nếu HVG ở 1 bên thì có 7 x 3 = 21 kiểu gen 

(3) đúng, P lai phân tích: $\frac{Ad}{aD}Bb\times \frac{ad}{ad}\to Aabbđ=0,5Ad\times 0,5b=0,25$

(4) sai, 

Nếu không có HVG: Cây dị hợp về 3 cặp gen chiếm: $0,5\frac{Ad}{aD}\times 0,5Bb=0,25$

Nếu có HVG ở 1 bên thì tỉ lệ còn phụ thuộc tần số HVG.

Phương pháp:

Áp dụng nguyên tắc bổ sung, xác định trình tự mARN và chuỗi polipeptit.

Thay các đột biến đề cho vào và xét các phát biểu.

Cách giải:

Mạch gốc: 3’ – XXX - XAA – TXG - ATG - XGA – XTX – 5’

mARN: 5'- GGG - GUU – AGX - UAX – GXU – GAG – 3’

Polipeptit: Gly - Val – Ser - Tyr - Ala - Glu.

Xét các phát biểu: 

(1) sai. Nếu đột biến làm mất G-X ở vị trí thứ 12:

Trước đột biến: 3’ – XXX – XAA – TXG – ATG - XGA – XTX – 5’

Sau đột biến: 3’ – XXX – XAA – TXG – ATX – GAX – TX – 5’

mARN: 5' – GGG - GUU - AGX - UAG - XUG - AG – 3' 

$\to$ Xuất hiện mã kết thúc sớm $\to$ chỉ còn 3 axit amin.

(2) đúng.

(3) đúng. Nếu cặp A – T ở vị trí thứ 5 bị thay thế bằng cặp G - X 

Trước đột biến: 3’ – XXX – XAA – TXG - ATG - XGA – XTX – 5’

Sau đột biến: 3’ – XXX - XGA – TXG – ATG – XGA – XTX – 5’

mARN: 5’ – GGG -GXU – AGX – UAX – GXU – GAG – 3’

Polipeptit: Gly – Ala - Ser – Tyr - Ala – Glu.

(4) Đúng. Nếu đột biến thay cặp G-X ở vị trí 12 thành cặp X-G:

Trước đột biến: 3’ – XXX – XAA – TXG - ATG - XGA – XTX – 5’

Sau đột biến: 3’ – XXX - XGA - TXG - ATX – XGA - XTX – 5’

MARN: 5' - GGG - GXU - AGX - UAG – GXU – GAG – 3’

Polipeptit: Gly – Ala – Ser - Stop 

$\to$ Còn 3 axit amin. 

Phương pháp:

Bước 1: Tính tần số HVG 

+ Tính ab/ab $\to$ ab = ?

+ Tính f khi biết ab

Bước 2: Tính tỉ lệ các kiểu hình còn lại

Sử dụng công thức

+ P dị hợp 2 cặp gen: A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB -= 0,25 – aabb

Bước 3: Xét các phát biểu

Hoán vị gen ở 1 bên cho 7 loại kiểu gen

Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2

Ruồi giấm đực không có HVG

Cách giải: 

Ruồi cái thân đen, cánh cụt, mắt đỏ: A-bbX^DX- = 10,25% $\to$$A-bb=\frac{0,1025}{0,5X^{D}X}=0,205\to \frac{ab}{ab}=0,045$$\to ab$ ♀ = 0,09 = $\frac{f}{2}$ (vì bên đực không có HVG nên cho ab = 0,5)  tần số HVG = 18%  A-B- = 0,545 

(1) sai.

(2) đúng, số kiểu gen tối đa: 7 x 4 = 28; số kiểu hình = 4 x 3= 12

(3) sai. A-B-X^DY = 0,545 $\times$ 0,25 X^DY = 0,13625.

(4) đúng. Số cá thể cái dị hợp tử về 1 trong 3 cặp gen:

$(0,41Ab+0,41aB)\times (0,5AB+0,5ab)\times 0,25 X^D{X}^D$

+$(0,09AB\times 0,5AB+0,09ab\times 0,5ab)\times 0,25 X^D{X}^d = 0,2275$

Phương pháp:

Bước 1: Xét tỉ lệ kiểu hình $\to$ tìm quy luật di truyền chi phối, quy ước gen.

Bước 2: Viết sơ đồ lai

Bước 3: Xét các phát biểu

Cách giải: 

F₁ toàn cánh đen. 

F_a có tỷ lệ kiểu hình 3 trắng :1 đen $\to$ tính trạng tương tác theo kiểu tương tác bổ sung:

A-B-: cánh đen; A-bb/aaB-/aabb: cánh trắng

Tỉ lệ kiểu hình ở 2 giới khác nhau $\to$ 1 trong 2 gen quy định màu cánh nằm trên NST giới tính X

P: $AA{X}^B{X}^B \times aa{X}^{b}Y\to Aa{X}^B{X}^b : Aa{X}^{B}Y$

$Aa{X}^{B}Y\times aa{X}^b{X}^b\to F_a:(Aa:aa)(X^B{X}^b:X^{b}Y)\to$2 con đực cánh trắng :1 con cái cánh đen : 1 con cái cánh trắng

Cho $F_1\times F_1:Aa{X}^B{X}^b\times Aa{X}^{B}Y\to$$(1AA:2Aa:1aa)(X^B{X}^B : X^B{X}^b : X^{B}Y: X^{b}Y)$

$6A-X^{B}X-:3A-X^{B}Y:3A-X^{b}Y:1aa{X}^{B}X-:1aa{X}^{B}Y:1aa{X}^{b}Y$

Xét các phát biểu:

(1) đúng 

(2) đúng, số con cánh trắng ở F₂: $1-\frac{3}{4}A-\times \frac{3}{4}{X}^B-=\frac{7}{16}$: số con đực cánh trắng: 

$\frac{1}{4}aa\times \frac{1}{4}{X}^{B}Y+\frac{3}{4}A-\times \frac{1}{4}{X}^{b}Y+\frac{1}{4}aa\times \frac{1}{4}{X}^{b}Y=\frac{5}{16}\to$ tỉ lệ này là 5/7

(3) đúng, số con cánh đen ở F₂: $\frac{3}{4}A-\times \frac{3}{4}{X}^B-=\frac{9}{16}$ số con cái cánh đen: $\frac{3}{4}A-\times \frac{2}{4}{X}^{B}X=\frac{6}{16}$$\to$ tỷ lệ này là 2/3

(4) sai, số con đực là 1/2; số con đực cánh trắng: 5/16 (đã tính ở ý II) $\to$ tỷ lệ cần tính là 5/8.

Phương pháp:

Thể ba có bộ NST 2n+1

Đối với 1 cặp gen có 2 alen; VD: Aa

+ Thể lưỡng bội có 3 kiểu gen: AA, Aa, aa

+ Thể ba có 4 kiểu gen: AAA, Aaa, Aaa, aaa

Nếu đề hỏi số kiểu gen tối đa phải tính cả trường hợp kiểu gen bình thường và kiểu gen đột biến.

Cách giải: 

Các gen phân li độc lập. 

Xét các phát biểu:

(1) sai. 

Lưỡng bội: số kiểu gen tối đa là: 3 (AA,Aa,aa) x 3 (BB,Bb,bb) x 3 (DD, Dd, dd) = 27

Thể ba: $C_3^1\times 4\times 3^2=108$

$\to$ Số loại kiểu gen là 27 + 108 = 135.

(2) sai.

Thể lưỡng bội: $C_3^2\times 2^2(XX;Xx)\times 1\left(xx\right)=12$

Thể ba:

+ Nếu đột biến thể ba ở cặp gen quy định tính trạng trội:

$C_3^2\times C_2^1\times 3(XXX, XXx, Xxx)\times 2(YY, Yy) \times 1\left(zz\right)=36$ trong đó:

3C2 là cách chọn 2 tính trạng trội trong 3 tính trạng, 2C1 là cách chọn 1 cặp NST đột biến thể ba trong 2 cặp NST; 3 là số kiểu gen quy định kiểu hình trội của thể ba; 2 là số kiểu gen quy định kiểu hình trội ở cặp còn lại, 1 là số kiểu gen quy định tính trạng lặn.

+ Nếu đột biến thể ba ở cặp gen quy định tính trạng lặn: $C_3^1\times 2^2(XX,Xx)\times 1\left(zzz\right)=12$

Trong đó: 3C2 là cách chọn 2 tính trạng trội trong 3 tính trạng, 2 là số kiểu gen quy định kiểu hình trội ở cặp còn lại, 1 là số kiểu gen quy định tính trạng lặn.

Vậy số kiểu gen quy định kiểu hình mang 2 tính trạng trội là: 12 + 36 + 12 = 60.

(3) sai. Số loại giao tử đột biến: n + 1 tối đa là: $C_3^1\times 3(XX, Xx, xx) \times 2^2=36$ (3 là giao tử của cặp đột biến vd: AA, Aa, aa)

(4) đúng. Thể lưỡng bội: aabbdd

Thể ba: aaabbdd, aabbbdd, aabbddd.