Côn trùng hô hấp bằng hệ thống ống khí.

Tôm, cua, trai sông hô hấp qua mAng.

Ruột khoang trao đổi khí qua bề mặt cơ thể

Phương pháp:

Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2.

Cách giải: 

Một cá thể có kiểu gen $Aa\frac{BD}{bd}$ (tần số hoán vị gen giữa hai gen B và d là 20%). Tỉ lệ loại giao tử aBd $aBd=0,5a\times \frac{f}{2}Bd=0,05$

Phương pháp:

Theo nguyên tắc bổ sung. A = T; G = X

Cách giải:

Ta có A + T + G + X = 100%; mà A=T; G=X 

→ 2A+2X = 100%; A= 20% → X = 30%. 

Đột biến làm tăng độ dài của NST là đột biến lặp đoạn.

Đảo đoạn: không thay đổi độ dài NST.

Mất đoạn, mất 1 cặp nucleotit: giảm độ dài NST

Riboxom được cấu tạo từ rARN và protein

Cây đậu thân cao có thể có kiểu gen AA hoặc Aa; thân thấp aa 

Các trường hợp có thể xảy ra:

TH₁: 3 cây AA $\times$ aa $\to$ F₁: 100% Aa $\times$ kiểu hình hoàn toàn giống nhau $\to$ B đúng

$\to$ có 1 loại kiểu gen và 1 loại kiểu hình $\to$ D đúng.

TH₂: 3 cây Aa $\times$ aa $\to$ F₁ có 2 loại kiểu gen và 2 loại kiểu hình $\to$ C đúng.

TH₃: có cả Aa và AA $\to$ 2 loại kiểu gen: 2 loại kiểu hình 

A sai vì không thể tạo 2 loại kiểu gen và 1 loại kiểu hình

Phương pháp:

Bước 1: Xác định kiểu gen của P, các cây thân thấp ở F₁.

Bước 2: Viết các trường hợp có thể xảy ra.

Cách giải:

F₁ có 16 tổ hợp $\to$ P dị hợp 2 cặp gen.

AaBb x AaBb $\to$ thân thấp: (1AA:2Aa)bb: aa(1BB:2Bb): aabb

Để thu được đời con có cây thân cao thì 2 cây thân thấp 1 cây mang alen A; 1 cây mang alen B, 1 trong 2 cây này dị hợp (vì nếu đồng hợp thì đời con 100% thân cao)

Có các trường hợp sau:

Aabb $\times$ aaBB/AAbb $\times$ aaBb $\to$ 1 thân cao: 1 thân thấp

Aabb $\times$ aaBb $\to$ 1AaBb:1Aabb:1aaBb:laabb

Kiểu hình: 3 cây thân thấp: 1 cây thân cao

Vậy trường hợp đúng là D. 

Ở thực vật trên cạn, nước được hấp thụ qua lông hút của rễ (SGK Sinh 11 trang 7). 

Phương pháp:

Phép lai thuận nghịch gồm phép lai thuận và phép lai nghịch, ở phép lai thuận lấy dạng này làm bố thì ở phép lai nghịch dạng đó lại làm mẹ và ngược lại.

Cách giải: 

Phép lai thuận nghịch là: ♀aabb x ♂AABB và ♀AABB x ♂aabb

Tạo ra cừu Đô – ly là ứng dụng của công nghệ tế bào.

B: Gây đột biến

C, D: Công nghệ gen

Vai trò chính của quá trình đột biến là đã tạo ra nguồn nguyên liệu sơ cấp cho quá trình tiến hoá

Vai trò chủ yếu của chọn lọc tự nhiên trong tiến hoá nhỏ là quy định chiều hướng và nhịp điệu biến đổi thành phần kiểu gen của quần thể, định hướng quá trình tiến hoá. (SGK Sinh 12 trang 115). 

Phương pháp:

Sử dụng công thức: A-B- = 0,5 + aabb; A-bb/aaB - = 0,25 – aabb

Hoán vị gen ở 2 bên cho 10 loại kiểu gen

Giao tử liên kết = (1-f)/2; giao tử hoán vị: f/2. 

Cách giải:

Thân thấp hoa trắng = 0,01

Giao tử ab = 0,1 $\to$ ab là giao tử hoán vị $\to$ P dị hợp đối $\to$ IV sai

F₁ có tối đa 10 loại kiểu gen $\to$ I sai

Tỷ lệ giao tử P: Ab = aB = 0,4; AB = ab = 0,1

II. Số cây đồng hợp tử về một kiểu gen là: (0,4AB0,1Ab/aB)$\times 2 \times 2$ + (0,1 Ab/aB $\times$ 0,4ab)$\times 2\times 2$ = 0,32 $\to$ II đúng

Số cây thân cao hoa trắng = 0,25 – 0,01 = 0,24 $\to$ III đúng

Chọn C.

Cây không sử dụng được nitơ phân tử N₂ trong không khí vì phân tử N₂ có liên kết ba bền vững cần phải đủ điều kiện mới bẻ gãy được

Đột biến đảo đoạn là đột biến cấu trúc NST, không làm thay đổi số lượng NST trong tế bào

Phương pháp:

Bước 1: Tính tần số alen qua các thế hệ.

Quần thể có thành phần kiểu gen: xAA:yAa:zaa

Tần số alen $p_A=x+\frac{y}{2}\to q_e=1-p_A$

Bước 2: So sánh tần số alen các thế hệ 

+ Nếu thay đổi theo 1 hướng $\to$ Chọn lọc tự nhiên

+ Nếu thay đổi đột ngột $\to$ Các yếu tố ngẫu nhiên

+ Nếu không thay đổi $\to$ giao phối.

Cách giải: 

Ta thấy tần số alen không đổi, tỉ lệ kiểu gen dị hợp giảm dần $\to$ quần thể đang giao phối không ngẫu nhiên

Phương pháp:

Quần thể có thành phần kiểu gen: xAA:yAa:zaa

Tần số alen $p_A=x+\frac{y}{2}\to q_a=1-p_A$

Cách giải:

Quần thể có cấu trúc: 0,04 AA + 0,32 Aa + 0,64 aa = 1

Tần số alen: $p_A=0,04+\frac{0,32}{2}=0,2\to q_a=1-p_A=0,8$

Quy ước gen

A- cánh dài; a – cánh cụt

B -Thân xám; b- thân đen 

P: $\frac{AB}{AB}\times \frac{ab}{ab}\to F_1:\frac{AB}{ab}$

F₁: $\frac{AB}{ab}\times \frac{ab}{ab}$

Ruồi cái F₁ có kiểu gen AB/ab giảm phân cho tỷ lệ Ab = aB = 0.2; AB = ab = 0.3

Ruồi đực thân đen, cánh dài giảm phân cho tỷ lệ giao tử Ab = ab = 0.5 

Vậy tỷ lệ aB/ ab = 0,2 $\times$ 0,5 = 0,1

A- Có sừng; a- không sừng.

Giới cái: AA: có sừng; Aa, aa: không sừng.

Giới đực: AA, Aa: có sừng; aa: không sừng.

Cho bò đực có sừng giao phối với bò cái không sừng thì sẽ có tổng số phép lai là: 

(Aa, aa) x (AA, Aa) $\to$ có 4 phép lai

Phương pháp: 

Áp dụng công thức tính tỷ lệ kiểu hình chứa a alen trội $\frac{C_m^n}{2^m}$ trong đó m là số cặp gen dị hợp 

Cách giải:

Cây F₁ dị hợp về 3 cặp gen: A₁a₁A₂a₂A₃a₃ khi ngẫu phối, tỷ lệ cây chứa 3 alen trội chiếm tỷ lệ cao nhất $C_6^3 >C_6^2 = C_6^4 > C_6^1 = C_6^5$

Cây có 3 alen trội cao: 210 - 310 = 180 

Phương pháp:

Bước 1: Tìm tỉ lệ kiểu gen ở P dựa vào tỉ lệ hoa trắng ở F₂.

Quần thể tự thụ phấn có cấu trúc di truyền: xAA:yAa:zaa sau n thế hệ tự thụ phấn có cấu trúc di truyền

$x+\frac{y(1-1/2^n)}{2}AA:\frac{y}{2^n}Aa :z+\frac{y(1-1/2^n)}{2}aa$

Bước 2: Tính tần số alen ở P.

Tần số alen $p_A=x+\frac{y}{2}\to q_a=1-p_A$

Bước 3: Xét các phát biểu.

Quần thể cân bằng di truyền có cấu trúc p₂AA + 2pqAa + q₂aa = 1

Cách giải:

Gọi cấu trúc di truyền của quần thể ở P là: xAA : yAa : zaa. Ở P, số cây hoa tím có tỉ lệ 70% = 0,7 z = 1 – 0,7 = 0,3. 

Ý I. Tự thụ phấn 2 thế hệ, tại F₂: Tần số KG $aa=z+\frac{y(1-1/2^n)}{2}aa=0,3+\frac{y(1-1/2^2)}{2}\to y=0,5:x=0,2$

Cấu trúc di truyền ở P là 0,2AA : 0,5Aa : 0,3aa $\to$ I đúng.

Ý II. Tần số alen A là $p=x+\frac{y}{2}=0,45$$\to$ II sai. 

Ý III. Tỉ lệ kiểu gen ở F₁ là 0,325AA : 0,25Aa : 0,425aa

$\to$ Tỉ lệ kiểu hình là 0,575 tím : 0,425 trắng = 23 tím: 17 trắng $\to$ III đúng.

Hiệu số giữa tỉ lệ cây hoa trắng với tỉ lệ cây hoa tím đồng hợp tử không đổi qua các thế hệ tự thụ phấn (sau mỗi thế hệ tăng: $\frac{y(1-1/2^n)}{2}\to$ IV sai. 

Vậy có 2 ý đúng

Phương pháp:

Bước 1: Quy ước gen

Bước 2: Xác định kiểu gen của cặp vợ chồng này.

Bước 3: Tính xác suất để yêu cầu.

Cách giải:

Quy ước gen: A – bình thường; a - bị bệnh.

Người chồng: bình thường có kiểu gen X^AY

Người vợ:

Bà ngoại bị bệnh (X^aX^a ) $\to$ mẹ vợ: X^AX^a $\times$ bố vợ: X^AY $\to$ Người vợ: $1X^A{X}^A :\hspace{0.17em}1X^A{X}^a$

$\to$ để họ sinh con bị bệnh thì người vợ phải có kiểu gen $X^A{X}^a$ với xác suất 1/2.

Xét cặp vợ chồng: $X^A{X}^a\times X^{A}Y \to$ XS họ sinh con đầu lòng không bị bệnh là: 

$(1-\frac{1}{2}\times \frac{1}{2}X\times \frac{1}{2}Y)=\frac{7}{8}=87,5\%$

Nhiễm sắc thể ở sinh vật nhân chuẩn được cấu tạo từ chất nhiễm sắc có thành phần chủ yếu gồm ADN và prôtêin loại histon

Phương pháp:

Bước 1: Viết tỉ lệ giao tử ở cây Aaa₁a₁.

Sử dụng sơ đồ hình chữ nhật: Cạnh và đường chéo của hình chữ nhật là giao tử lưỡng bội cần tìm

Bước 2: Tính tỉ lệ kiểu hình đời con. 

Cách giải: 

Cây Aaa₁a₁ giảm phân tạo giao tử với tỉ lệ: $\frac{1}{6}Aa:\frac{2}{6}A{a}_1:\frac{2}{6}a{a}_1:\frac{1}{6}{a}_1{a}_1$

Kiểu hình hoa trắng: $a_1{a}_1{a}_1{a}_1=\frac{1}{36}$

Kiểu hình hoa hồng: $a{a}_1{a}_1{a}_1 + aa{a}_1{a}_1={\left(\frac{3}{6}\right)}^2-\frac{1}{36}=\frac{8}{36}$

$\to$ kiểu hình hoa đỏ: $1-\frac{1}{36}-\frac{8}{36}=\frac{27}{36}$ 

Vậy tỉ lệ kiểu hình ở đời con là: 27 đỏ : 8 hồng :1 trắng

Một alen nào đó dù có lợi cũng có thể bị loại bỏ hoàn toàn khỏi quần thể là do tác động của các yếu tố ngẫu nhiên

Phương pháp:

Cơ quan tương đồng: là những cơ quan nằm ở những vị trí tương ứng trên cơ thể, có cùng nguồn gốc trong quá trình phát triển phôi nên có kiểu cấu tạo giống nhau. 

Cơ quan tương tự: những cơ quan khác nhau về nguồn gốc nhưng đảm nhiệm những chức năng giống nhau nên có kiểu hình thái tương tự.

Cách giải:

Các cặp cơ quan tương đồng là: A, B, C.

Gai xương rồng (lá) và gai của hoa hồng (biểu bì) là cơ quan tương tự

Phương pháp:

Áp dụng các công thức:

CT tính số liên kết hidro: H = 2A + 3G

Số nucleotit môi trường cung cấp cho quá trình nhân đôi n lần: N_mt = N(2ⁿ – 1)

Đột biến điểm làm giảm 2 liên kết hidro là dạng đột biến mất 1 cặp A-T.

Cách giải:

Đột biến điểm làm giảm 1 liên kết hidro là dạng đột biến thay thế 1 cặp G-X thành 1 cặp A-T

Alen D có: $\left\{\begin{array}{l}2A+3G=1560\\ G=1,5A\end{array}\right.\leftrightarrow \left\{\begin{array}{l}A=T=240\\ G=X=360\end{array}\right.$

Vây số nucleotit từng loại của alen d là: A = T = 239; G = X = 330

Alen d nhân đôi 2 lần số nucleotit loại A môi trường cần cung cấp là:

A_mt = A_d  (2₂ - 1) = 717 nucleotit

Theo lí thuyết, cơ thể có kiểu gen Aabb giảm phân tạo ra loại giao tử Ab chiếm tỉ lệ 50%. 

P thuần chủng $\to$ F₁ dị hợp 2 cặp gen,

AaBb $\times$ AaBb $\to$ (1AA:2Aa:laa)(1BB:2Bb:1bb) $\to$ 9 loại kiểu gen

Thực vật C₄ có năng suất sinh học cao hơn thực vật C₃ vì không có hô hấp sáng, ở thực vật C₃, hô hấp sáng làm giảm tới 50% năng suất

Phương pháp:

Ở gà XX là con trống, XY là con mái.

Cách giải:

I sai, mỗi tế bào sinh trứng chỉ tạo được 1 trứng.

II đúng, trường hợp cả 3 tế bào giảm phân cho 3 trứng có kiểu gen giống nhau.

III sai, đây là xét 3 tế bào nên số giao tử ABX khác số giao tử abY.

IV sai. XS sinh ra 1 giao tử aBY là 1/3.

Phương pháp:

Quần thể cân bằng về hệ nhóm máu ABO có cấu trúc:

${(I^A+I^B+I^O)}^2= I^A{I}^A+I^O{I}^O+I^B{I}^B+2I^A{I}^O +2I^A{I}^B + 2I^B{I}^O=1$

Nhóm máu A+ nhóm máu O = ${(I^A+I^O)}^2$ tương tự với nhóm máu B

Bước 1: Xác định tần số alen

Bước 2: Xác định tỉ lệ kiểu gen nhóm máu A, tỉ lệ nhóm máu AB.

Bước 3: Xét các phát biểu

Cách giải:

Xét quần thể bên người đàn ông

$I^O{I}^O=0,04\to I^O=\sqrt{0,09 =0,3}$

Mà tỷ lệ nhóm máu B + Tỷ lệ nhóm máu O =${(I^B+I^O)}^2=9\%+27\%=36\%\to$$I^B+I^O= \sqrt{0,36 }=0,6\to I^B=0,3; I^A=0,4$

Hay: nhóm máu A + Tỷ lệ nhóm máu O = ${(0,4 I^A+0,3 I^O)}^2\leftrightarrow 0,16 I^A I^A: 0,24 I^A I^A :0,24I^A{I}^O :0,09I^O{I}^O\to$ nhóm máu A: $0,16 I^A{I}^A : 0,24I^A{I}^O$

Tỉ lệ người có nhóm máu AB = $2\times I^A\times I^B=0,24$

Xét các phát biểu: 

I đúng. 

II đúng, trong số người có nhóm máu A, tỉ lệ người có kiểu gen đồng hợp là: $\frac{0,16}{0,16+0,24}=40\%$

III sai, xác suất để một người đàn ông bất kì trong quần thể có nhóm máu AB là 24% (không cần nhân tỉ lệ nam giới vì đã biết giới tính)

IV đúng. 

Người nhóm máu A: $0,16 I^A{I}^A : 0,24I^A{I}^O\leftrightarrow 2I^A{I}^A :\hspace{0.17em}3I^A{I}^O$

XS 1 cặp vợ chồng nhóm máu A cũng có nhóm máu A là: $1-\frac{3}{5}{I}^A{I}^O \times \frac{3}{5}{I}^A{I}^O \times \frac{1}{4}=91\%$

Tính đặc hiệu của mã di truyền: Một mã di truyền chỉ mã hóa cho 1 axit amin.

B: Tính phổ biến

C: Tính thoái hóa 

Xét các phát biểu: 

(1) đúng.

(2) đúng.

(3) sai, tiến hóa chỉ xảy ra khi có biến dị di truyền.

(4) sai, đơn vị tiến hóa cơ sở là quần thể

Giao tử 2n $\times$ giao tử n$\to$ hợp tử 3n $\to$ phát triển thành thể tam bội

Trong môi trường có hoặc không có lactose thì gen điều hòa vẫn tổng hợp protein ức chế

Mỗi phân tử ADN ban đầu có 2 mạch, số mạch ¹⁵N = 6 x 2 = 12

6 vi khuẩn, mỗi vi khuẩn chứa 1 ADN tạo từ N¹⁵

Sau n thế hệ, số vi khuẩn được tạo ra là :6 x 2ⁿ $\to$Tạo ra 6.2^x phân tử ADN

Trong số trên, số phân tử ADN chứa N¹⁵ là 12 (bằng với số mạch ¹⁵N) 

Có tỉ lệ loại phân tử này là $6,25\%=\frac{12}{6\times 2^n}$

Giải ra, n = 5

Số lượng vi khuẩn bị phá màng là 6 x 2 = 192 

Mức phản ứng của một kiểu gen là tập hợp các kiểu hình của một kiểu gen tương ứng với các môi trường khác nhau.

(SGK Sinh 12 trang 56)

Thể ba nhiễm có dạng 2n + 1 = 15

P: AaBb x aabb → 1AaBb:1Aabb:laaBb:laabb.

Thân thấp hoa trắng (aabb) chiếm 1/4 $\to$ Các kiểu hình còn lại: 3/4 

Xác suất lấy 4 cây trong đó có 2 cây thân thấp hoa trắng là: $C_4^2\times {\left(\frac{1}{4}\right)}^2\times {\left(\frac{3}{4}\right)}^2=\frac{27}{128}$