Hệ thống tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: Những điều bạn cần biết
1. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Theo Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là:
- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam, được Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện.
- Đoàn bao gồm những thanh niên tiên tiến, phấn đấu vì mục đích, lý tưởng của Đảng là độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đội dự bị tin cậy của Đảng Cộng sản Việt Nam; là lực lượng xung kích cách mạng; là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên; đại diện chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của tuổi trẻ; phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng cốt chính trị trong phong trào thanh niên và trong các tổ chức thanh niên Việt Nam.
- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là thành viên của hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và Pháp luật của nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam.
- Đoàn phối hợp với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể, tổ chức kinh tế, xã hội, các tập thể lao động và gia đình chăm lo giáo dục, đào tạo và bảo vệ thanh thiếu nhi; tổ chức cho đoàn viên, thanh niên tích cực tham gia vào việc quản lý nhà nước và xã hội.
- Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đoàn kết, phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác bình đẳng với các tổ chức thanh niên tiến bộ, thanh niên và nhân dân các nước trong cộng đồng quốc tế phấn đấu vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, vì tương lai và hạnh phúc của tuổi trẻ.
2. Hệ thống tổ chức của Đoàn
Điều 6 Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh quy định hệ thống tổ chức của Đoàn gồm 4 cấp:
- Cấp Trung ương.
- Cấp tỉnh và tương đương.
- Cấp huyện và tương đương.
- Cấp cơ sở (gồm Đoàn cơ sở và chi đoàn cơ sở).
2.1. Cấp Trung ương
- Mô tả: Đây là cấp cao nhất trong hệ thống tổ chức của Đoàn, bao gồm Ban Chấp hành Trung ương Đoàn và các cơ quan trực thuộc.
- Chức năng: Ban Chấp hành Trung ương Đoàn là cơ quan lãnh đạo cao nhất giữa hai kỳ Đại hội đại biểu toàn quốc của Đoàn. Các cơ quan trực thuộc bao gồm các ban chuyên môn như Ban Tổ chức, Ban Tuyên giáo, Ban Kiểm tra, và các đơn vị sự nghiệp như Nhà xuất bản Thanh niên, Báo Tiền Phong, Báo Thanh niên.
- Nhiệm kỳ 5 năm, do Ban Chấp hành Trung ương Đoàn triệu tập và một năm họp ít nhất hai kỳ..
- Ban Chấp hành Trung ương Đoàn có nhiệm vụ:
+ Chấp hành Nghị quyết của Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc, lãnh đạo công tác xây dựng Đoàn, Hội, Đội;
+ Tổ chức chỉ đạo thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu Đoàn toàn quốc và các nghị quyết, chỉ thị của Đảng;
+ Báo cáo về hoạt động của mình với đại hội hoặc hội nghị đại biểu toàn quốc;
+ Kiến nghị, đề xuất và phối hợp với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể và các tổ chức kinh tế, xã hội để giải quyết những vấn đề có liên quan đến công tác của Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.
2.2. Cấp tỉnh và tương đương
- Mô tả: Bao gồm các Tỉnh đoàn, Thành đoàn và các Đoàn trực thuộc Trung ương.
- Chức năng: Tỉnh đoàn và Thành đoàn là cơ quan lãnh đạo của Đoàn tại các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Các Đoàn trực thuộc Trung ương bao gồm Đoàn Thanh niên Bộ Công an, Đoàn Thanh niên Quân đội, Đoàn Thanh niên các trường đại học, cao đẳng trực thuộc Trung ương.
- Nhiệm kỳ là 5 năm 1 lần và Ban Chấp hành Đoàn cấp tỉnh và tương đương một năm họp ít nhất hai kỳ.
- Đại hội thảo luận và biểu quyết thông qua các báo cáo của Ban Chấp hành; quyết định phương hướng, nhiệm vụ công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi của cấp mình; bầu Ban Chấp hành; góp ý kiến vào các văn kiện của Đại hội Đoàn cấp trên và bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội Đoàn cấp trên.
- Ban Chấp hành Đoàn cấp tỉnh và tương đương lãnh đạo thực hiện nghị quyết Đại hội cấp mình; nghị quyết, chỉ thị của Đoàn cấp trên và cấp ủy cùng cấp; báo cáo về hoạt động của mình với đại hội hoặc hội nghị đại biểu cùng cấp; kiến nghị, đề xuất và phối hợp với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể và các tổ chức kinh tế, xã hội để giải quyết những vấn đề có liên quan đến công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.
2.3. Cấp huyện và tương đương
- Mô tả: Bao gồm các Huyện đoàn, Quận đoàn, Thị đoàn và các Đoàn trực thuộc Tỉnh đoàn.
- Chức năng: Huyện đoàn, Quận đoàn, Thị đoàn là cơ quan lãnh đạo của Đoàn tại các huyện, quận, thị xã. Các Đoàn trực thuộc Tỉnh đoàn bao gồm Đoàn Thanh niên các cơ quan, doanh nghiệp, trường học trực thuộc tỉnh.
- Nhiệm kỳ là 5 năm 1 lần. Đại hội đại biểu Đoàn các trường đại học, cao đẳng là 5 năm 2 lần. Và Ban Chấp hành Đoàn cấp huyện và tương đương một năm họp ít nhất bốn kỳ.
- Đại hội thảo luận và biểu quyết thông qua các báo cáo của Ban Chấp hành; quyết định phương hướng, nhiệm vụ công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi của cấp mình; bầu Ban Chấp hành; góp ý kiến vào các văn kiện của Đại hội Đoàn cấp trên và bầu đoàn đại biểu đi dự Đại hội Đoàn cấp trên.
- Ban Chấp hành Đoàn cấp huyện và tương đương lãnh đạo thực hiện nghị quyết Đại hội cấp mình; nghị quyết, chỉ thị của Đoàn cấp trên và cấp ủy cùng cấp; báo cáo về hoạt động của mình với đại hội hoặc hội nghị đại biểu cùng cấp; kiến nghị, đề xuất và phối hợp với các cơ quan Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể và các tổ chức kinh tế, xã hội để giải quyết những vấn đề có liên quan đến công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi.
2.4. Cấp cơ sở
- Mô tả: Gồm Đoàn cơ sở và Chi đoàn cơ sở.
- Chức năng: Đây là cấp gần gũi nhất với đoàn viên, thanh niên, trực tiếp tổ chức các hoạt động phong trào. Đoàn cơ sở bao gồm các Đoàn phường, xã, thị trấn, các Đoàn trường học, cơ quan, doanh nghiệp. Chi đoàn cơ sở là đơn vị nhỏ nhất trong hệ thống tổ chức của Đoàn, bao gồm các chi đoàn tại các thôn, bản, tổ dân phố, lớp học, phòng ban.
- Tổ chức cơ sở Đoàn có thể trực thuộc Đoàn cấp huyện, Đoàn cấp tỉnh tùy thuộc vào tính đặc thù của từng đơn vị.
- Chi đoàn là tổ chức tế bào của Đoàn, là hạt nhân nòng cốt đoàn kết, tập hợp thanh thiếu nhi. Chi đoàn sinh hoạt định kỳ một tháng một lần; đối với các đơn vị đặc thù thực hiện theo hướng dẫn của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn.
- Đoàn cơ sở là cấp trên trực tiếp của chi đoàn. Đơn vị có từ hai chi đoàn trở lên và có ít nhất 30 đoàn viên thì thành lập Đoàn cơ sở.
- Trong một địa bàn, lĩnh vực hoạt động có nhiều chi đoàn, có nhu cầu liên kết, phối hợp thì có thể thành lập liên chi đoàn.
- Các đội thanh niên xung phong, thanh niên tình nguyện, thanh niên xung kích, các đội hình lao động trẻ tham gia phát triển kinh tế - xã hội, giữ gìn quốc phòng, an ninh có thời hạn xác định được thành lập tổ chức Đoàn theo hướng dẫn của Ban Thường vụ Trung ương Đoàn.
3. Nguyên tắc hoạt động
Hoạt động của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh được xây dựng trên các nguyên tắc sau:
- Theo Điều 5 Điều lệ Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh: Tập trung dân chủ: Mọi quyết định đều được đưa ra trên cơ sở dân chủ, nhưng khi đã quyết định thì mọi tổ chức và cá nhân phải nghiêm chỉnh chấp hành.
- Tự giác, tích cực: Mỗi đoàn viên, thanh niên phải tự giác tham gia các hoạt động của Đoàn, phát huy tính tích cực, sáng tạo trong công việc.
- Kỷ luật, đoàn kết: Đoàn viên, thanh niên phải chấp hành nghiêm chỉnh kỷ luật của Đoàn, đoàn kết giúp đỡ lẫn nhau.
Xem thêm các bài viết liên quan:
Điều lệ Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh
Kinh phí công đoàn là gì? Mức trích nộp và tỷ lệ giữ lại kinh phí công đoàn là bao nhiêu?