Bảo hiểm y tế (BHYT) là một chính sách xã hội quan trọng, không chỉ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính khi gặp phải các vấn đề về sức khỏe, mà còn thể hiện sự quan tâm của nhà nước đến đời sống và sức khỏe của người dân. Năm 2022, quy định về các nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT đã được cập nhật, nhằm đảm bảo quyền lợi và an sinh cho mọi tầng lớp trong xã hội. Việc hiểu rõ 06 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT không chỉ giúp các cá nhân và tổ chức nắm bắt được trách nhiệm của mình, mà còn đảm bảo rằng mọi người đều có cơ hội được bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện và công bằng. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết về các nhóm đối tượng đó, giúp bạn đọc có cái nhìn tổng quan và cụ thể hơn về quy định tham gia BHYT trong năm 2022.

06 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT năm 2022

1. 06 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT năm 2022

Cơ sở pháp lý:

- Điều 12 của Luật Bảo hiểm y tế 2008 và khoản 1 Điều 1 của Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi năm 2014.

- Các Điều 1, 2, 3, 4, 6 trong Nghị định 146/2018/NĐ-CP.

- Khoản 5 Điều 7 của Nghị định 79/2020/NĐ-CP.

06 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT năm 2022 bao gồm:

(1) Nhóm đối tượng mà cả người lao động và người sử dụng lao động đều có trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế, bao gồm:

Người lao động làm việc theo hợp đồng lao động có thời hạn từ đủ 3 tháng trở lên hoặc không xác định thời hạn; ngoài ra, nhóm này còn bao gồm người lao động giữ vai trò quản lý doanh nghiệp và nhận lương, cũng như các cán bộ, công chức, viên chức (sau đây gọi chung là người lao động).

Những cá nhân hoạt động không chuyên trách tại xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật, đảm nhận các vai trò cần thiết trong việc điều hành và quản lý các cấp chính quyền cơ sở.

(2) Nhóm đối tượng mà cơ quan bảo hiểm xã hội đảm nhận trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế bao gồm:

Những cá nhân đang nhận lương hưu hoặc trợ cấp mất sức lao động hàng tháng, được cấp phát từ quỹ bảo hiểm xã hội.

Những người đang nhận trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng do bị tai nạn lao động hoặc bệnh nghề nghiệp; nhóm này còn bao gồm công nhân cao su đang hưởng trợ cấp hàng tháng theo các quy định của Chính phủ.

Người lao động đang nghỉ việc và nhận trợ cấp ốm đau do mắc bệnh nằm trong Danh mục bệnh cần chữa trị dài ngày, được Bộ Y tế công nhận và quy định.

Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc và hiện đang hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội hàng tháng, đảm bảo quyền lợi cho các cán bộ đã rời khỏi công tác nhưng vẫn tiếp tục nhận trợ cấp.

Người lao động trong thời gian nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi, được hỗ trợ để đảm bảo sức khỏe và sự chăm sóc cần thiết cho mẹ và trẻ.

Các cá nhân đang nhận trợ cấp thất nghiệp, giúp họ duy trì quyền lợi bảo hiểm y tế trong thời gian tìm kiếm việc làm mới.

06 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT năm 2022

(3) Nhóm đối tượng do ngân sách nhà nước đảm nhận trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế bao gồm các cá nhân sau:

Các sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, hạ sĩ quan, binh sĩ đang phục vụ tại ngũ trong quân đội, cùng với các sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ và chuyên môn, kỹ thuật đang công tác trong lực lượng công an nhân dân, học viên công an nhân dân, hạ sĩ quan và chiến sĩ phục vụ có thời hạn trong công an nhân dân. Điều này cũng bao gồm những người làm công tác cơ yếu hưởng lương như quân nhân và học viên cơ yếu được hưởng chế độ theo quy định của các trường quân đội và công an.

Cán bộ xã, phường, thị trấn đã nghỉ việc và hiện đang hưởng trợ cấp hàng tháng từ ngân sách nhà nước.

Những cá nhân đã ngừng hưởng trợ cấp mất sức lao động nhưng hiện vẫn nhận trợ cấp hàng tháng từ ngân sách nhà nước.

Những người có công với cách mạng và cựu chiến binh.

Đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp đang đương nhiệm.

Trẻ em dưới 6 tuổi, đảm bảo sự chăm sóc và bảo vệ sức khỏe từ khi còn nhỏ.

Những người thuộc diện hưởng trợ cấp bảo trợ xã hội hàng tháng.

Cá nhân thuộc hộ gia đình nghèo; người dân tộc thiểu số sinh sống tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn; và người sống tại các xã đảo hoặc huyện đảo.

Thân nhân của người có công với cách mạng, bao gồm cha mẹ, vợ hoặc chồng, con của liệt sĩ; và những người có công nuôi dưỡng liệt sĩ.

Thân nhân của các đối tượng theo quy định tại các điểm khác thuộc Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.

Người đã hiến bộ phận cơ thể theo quy định của pháp luật.

Sinh viên nước ngoài đang học tập tại Việt Nam và nhận học bổng từ ngân sách nhà nước Việt Nam.

(4) Nhóm đối tượng được ngân sách nhà nước hỗ trợ mức đóng bảo hiểm y tế bao gồm:

Người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo tiêu chí chuẩn cận nghèo do Chính phủ quy định.

Người thuộc hộ gia đình nghèo đa chiều nhưng không thuộc nhóm được ngân sách nhà nước đóng bảo hiểm y tế theo quy định.

Học sinh và sinh viên, nhằm hỗ trợ việc học tập và sức khỏe trong suốt quá trình học.

Người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp và diêm nghiệp có mức sống trung bình theo quy định của Chính phủ.

(5) Nhóm đối tượng do người sử dụng lao động đảm nhận trách nhiệm đóng bảo hiểm y tế bao gồm:

Thân nhân của công nhân và viên chức quốc phòng đang phục vụ trong quân đội, bao gồm các đối tượng được quy định tại các điểm a, b và c khoản 13 Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.

Thân nhân của công nhân công an đang phục vụ trong công an nhân dân, theo các điểm a, b và c khoản 13 Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.

Thân nhân của người làm công tác khác trong tổ chức cơ yếu, căn cứ vào các điểm a, b và c khoản 13 Điều 3 Nghị định 146/2018/NĐ-CP.

(6) Các đối tượng khác bao gồm:

Học viên đào tạo sĩ quan dự bị từ 03 tháng trở lên, chưa tham gia bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế, trong thời gian đào tạo sẽ được cơ sở đào tạo đóng bảo hiểm y tế theo quy định.

06 nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT năm 2022

2. Nhóm đối tượng tự nguyện tham gia bảo hiểm y tế (BHYT) năm 2022

Trong năm 2022, nhóm đối tượng tự nguyện tham gia BHYT chủ yếu là các cá nhân và hộ gia đình không thuộc các nhóm bắt buộc phải tham gia bảo hiểm y tế. Cụ thể, nhóm đối tượng này bao gồm:

- Những người có tên trong sổ hộ khẩu, trừ những cá nhân đã được quy định là đối tượng bắt buộc phải tham gia BHYT theo các điều khoản đã nêu tại mục (1).

- Những người có tên trong sổ tạm trú, với điều kiện là họ không thuộc nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT theo mục (1) đã đề cập.

- Các đối tượng sau đây cũng có thể tham gia bảo hiểm y tế theo hình thức hộ gia đình:

+ Các chức sắc, chức việc, và nhà tu hành, những người không thuộc nhóm đối tượng bắt buộc tham gia BHYT.

+ Những người sinh sống trong các cơ sở bảo trợ xã hội, trừ các đối tượng bắt buộc tham gia BHYT mà không được ngân sách nhà nước hỗ trợ chi phí đóng bảo hiểm y tế.

Việc tự nguyện tham gia BHYT giúp các cá nhân và hộ gia đình đảm bảo quyền lợi bảo vệ sức khỏe một cách toàn diện, đồng thời tạo sự chủ động trong việc tiếp cận dịch vụ y tế. Quy định này nhằm mở rộng sự tham gia và hỗ trợ cho nhiều đối tượng hơn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng.

Cơ sở pháp lý:

- Điều 12 của Luật Bảo hiểm y tế năm 2008 và khoản 1 Điều 1 của Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi năm 2014.

- Điều 5 của Nghị định 146/2018/NĐ-CP.