Tìm kiếm

Chương VI Bộ luật tố tụng dân sự 2015: Người tham gia tố tụng

Lưu
Báo lỗi
In VB
Tình trạng hiệu lực: Còn hiệu lực
Chương VI
Người tham gia tố tụng
Mục 1. ĐƯƠNG SỰ TRONG VỤ VIỆC DÂN SỰ
Điều 68. Đương sự trong vụ việc dân sự

1. Đương sự trong vụ án dân sự là cơ quan, tổ chức, cá nhân bao gồm nguyên đơn, bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Đương sự trong việc dân sự là cơ quan, tổ chức, cá nhân bao gồm người yêu cầu giải quyết việc dân sự và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

2. Nguyên đơn trong vụ án dân sự là người khởi kiện, người được cơ quan, tổ chức, cá nhân khác do Bộ luật này quy định khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của người đó bị xâm phạm.

Cơ quan, tổ chức do Bộ luật này quy định khởi kiện vụ án dân sự để yêu cầu Tòa án bảo vệ lợi ích công cộng, lợi ích của Nhà nước thuộc lĩnh vực mình phụ trách cũng là nguyên đơn.

3. Bị đơn trong vụ án dân sự là người bị nguyên đơn khởi kiện hoặc bị cơ quan, tổ chức, cá nhân khác do Bộ luật này quy định khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án dân sự khi cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của nguyên đơn bị người đó xâm phạm.

4. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án dân sự là người tuy không khởi kiện, không bị kiện, nhưng việc giải quyết vụ án dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ được tự mình đề nghị hoặc các đương sự khác đề nghị và được Tòa án chấp nhận đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Trường hợp việc giải quyết vụ án dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của một người nào đó mà không có ai đề nghị đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thì Tòa án phải đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

5. Người yêu cầu giải quyết việc dân sự là người yêu cầu Tòa án công nhận hoặc không công nhận một sự kiện pháp lý làm căn cứ phát sinh quyền, nghĩa vụ về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động của mình hoặc của cơ quan, tổ chức, cá nhân khác; yêu cầu Tòa án công nhận cho mình quyền về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động.

6. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong việc dân sự là người tuy không yêu cầu giải quyết việc dân sự nhưng việc giải quyết việc dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của họ nên họ được tự mình đề nghị hoặc đương sự trong việc dân sự đề nghị và được Tòa án chấp nhận đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Trường hợp giải quyết việc dân sự có liên quan đến quyền lợi, nghĩa vụ của một người nào đó mà không có ai đề nghị đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thì Tòa án phải đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong việc dân sự.

Điều 69. Năng lực pháp luật tố tụng dân sự và năng lực hành vi tố tụng dân sự của đương sự

1. Năng lực pháp luật tố tụng dân sự là khả năng có các quyền, nghĩa vụ trong tố tụng dân sự do pháp luật quy định. Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân có năng lực pháp luật tố tụng dân sự như nhau trong việc yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

2. Năng lực hành vi tố tụng dân sự là khả năng tự mình thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự hoặc ủy quyền cho người đại diện tham gia tố tụng dân sự.

3. Đương sự là người từ đủ mười tám tuổi trở lên có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự, trừ người mất năng lực hành vi dân sự hoặc pháp luật có quy định khác.

Đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì năng lực hành vi tố tụng dân sự của họ được xác định theo quyết định của Tòa án.

4. Đương sự là người chưa đủ sáu tuổi hoặc người mất năng lực hành vi dân sự thì không có năng lực hành vi tố tụng dân sự. Việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự, việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho những người này tại Tòa án do người đại diện hợp pháp của họ thực hiện.

5. Đương sự là người từ đủ sáu tuổi đến chưa đủ mười lăm tuổi thì việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự, việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho những người này tại Tòa án do người đại diện hợp pháp của họ thực hiện.

Đối với người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi thì việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của họ, việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ được xác định theo quyết định của Tòa án.

6. Đương sự là người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi đã tham gia lao động theo hợp đồng lao động hoặc giao dịch dân sự bằng tài sản riêng của mình được tự mình tham gia tố tụng về những việc có liên quan đến quan hệ lao động hoặc quan hệ dân sự đó. Trong trường hợp này, Tòa án có quyền triệu tập người đại diện hợp pháp của họ tham gia tố tụng. Đối với những việc khác, việc thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự tại Tòa án do người đại diện hợp pháp của họ thực hiện.

7. Đương sự là cơ quan, tổ chức do người đại diện hợp pháp tham gia tố tụng.

Điều 70. Quyền, nghĩa vụ của đương sự

Đương sự có quyền, nghĩa vụ ngang nhau khi tham gia tố tụng. Khi tham gia tố tụng, đương sự có quyền, nghĩa vụ sau đây:

1. Tôn trọng Tòa án, chấp hành nghiêm chỉnh nội quy phiên tòa.

2. Nộp tiền tạm ứng án phí, tạm ứng lệ phí, án phí, lệ phí và chi phí tố tụng khác theo quy định của pháp luật.

3. Cung cấp đầy đủ, chính xác địa chỉ nơi cư trú, trụ sở của mình; trong quá trình Tòa án giải quyết vụ việc nếu có thay đổi địa chỉ nơi cư trú, trụ sở thì phải thông báo kịp thời cho đương sự khác và Tòa án.

4. Giữ nguyên, thay đổi, bổ sung hoặc rút yêu cầu theo quy định của Bộ luật này.

5. Cung cấp tài liệu, chứng cứ; chứng minh để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

6. Yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp tài liệu, chứng cứ đó cho mình.

7. Đề nghị Tòa án xác minh, thu thập tài liệu, chứng cứ của vụ việc mà tự mình không thể thực hiện được; đề nghị Tòa án yêu cầu đương sự khác xuất trình tài liệu, chứng cứ mà họ đang giữ; đề nghị Tòa án ra quyết định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân đang lưu giữ, quản lý tài liệu, chứng cứ cung cấp tài liệu, chứng cứ đó; đề nghị Tòa án triệu tập người làm chứng, trưng cầu giám định, quyết định việc định giá tài sản.

8. Được biết, ghi chép, sao chụp tài liệu, chứng cứ do đương sự khác xuất trình hoặc do Tòa án thu thập, trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 109 của Bộ luật này.

9. Có nghĩa vụ gửi cho đương sự khác hoặc người đại diện hợp pháp của họ bản sao đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ, trừ tài liệu, chứng cứ mà đương sự khác đã có, tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 109 của Bộ luật này.

Trường hợp vì lý do chính đáng không thể sao chụp, gửi đơn khởi kiện, tài liệu, chứng cứ thì họ có quyền yêu cầu Tòa án hỗ trợ.

10. Đề nghị Tòa án quyết định áp dụng, thay đổi, hủy bỏ biện pháp khẩn cấp tạm thời.

11. Tự thỏa thuận với nhau về việc giải quyết vụ án; tham gia hòa giải do Tòa án tiến hành.

12. Nhận thông báo hợp lệ để thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

13. Tự bảo vệ hoặc nhờ người khác bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho mình.

14. Yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng theo quy định của Bộ luật này.

15. Tham gia phiên tòa, phiên họp theo quy định của Bộ luật này.

16. Phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án và chấp hành quyết định của Tòa án trong quá trình Tòa án giải quyết vụ việc.

17. Đề nghị Tòa án đưa người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan tham gia tố tụng.

18. Đề nghị Tòa án tạm đình chỉ giải quyết vụ việc theo quy định của Bộ luật này.

19. Đưa ra câu hỏi với người khác về vấn đề liên quan đến vụ án hoặc đề xuất với Tòa án những vấn đề cần hỏi người khác; được đối chất với nhau hoặc với người làm chứng.

20. Tranh luận tại phiên tòa, đưa ra lập luận về đánh giá chứng cứ và pháp luật áp dụng.

21. Được cấp trích lục bản án, bản án, quyết định của Tòa án.

22. Kháng cáo, khiếu nại bản án, quyết định của Tòa án theo quy định của Bộ luật này.

23. Đề nghị người có thẩm quyền kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

24. Chấp hành nghiêm chỉnh bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

25. Sử dụng quyền của đương sự một cách thiện chí, không được lạm dụng để gây cản trở hoạt động tố tụng của Tòa án, đương sự khác; trường hợp không thực hiện nghĩa vụ thì phải chịu hậu quả do Bộ luật này quy định.

26. Quyền, nghĩa vụ khác mà pháp luật có quy định.

Điều 71. Quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn

1. Các quyền, nghĩa vụ của đương sự quy định tại Điều 70 của Bộ luật này.

2. Thay đổi nội dung yêu cầu khởi kiện; rút một phần hoặc toàn bộ yêu cầu khởi kiện.

3. Chấp nhận hoặc bác bỏ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu phản tố của bị đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.

Điều 72. Quyền, nghĩa vụ của bị đơn

1. Các quyền, nghĩa vụ của đương sự quy định tại Điều 70 của Bộ luật này.

2. Được Tòa án thông báo về việc bị khởi kiện.

3. Chấp nhận hoặc bác bỏ một phần hoặc toàn bộ yêu cầu của nguyên đơn, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập.

4. Đưa ra yêu cầu phản tố đối với nguyên đơn, nếu có liên quan đến yêu cầu của nguyên đơn hoặc đề nghị đối trừ với nghĩa vụ của nguyên đơn. Đối với yêu cầu phản tố thì bị đơn có quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn quy định tại Điều 71 của Bộ luật này.

5. Đưa ra yêu cầu độc lập đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan và yêu cầu độc lập này có liên quan đến việc giải quyết vụ án. Đối với yêu cầu độc lập thì bị đơn có quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn quy định tại Điều 71 của Bộ luật này.

6. Trường hợp yêu cầu phản tố hoặc yêu cầu độc lập không được Tòa án chấp nhận để giải quyết trong cùng vụ án thì bị đơn có quyền khởi kiện vụ án khác.

Điều 73. Quyền, nghĩa vụ của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan

1. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Các quyền, nghĩa vụ quy định tại Điều 70 của Bộ luật này;

b) Có thể có yêu cầu độc lập hoặc tham gia tố tụng với bên nguyên đơn hoặc với bên bị đơn.

2. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập và yêu cầu độc lập này có liên quan đến việc giải quyết vụ án thì có quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn quy định tại Điều 71 của Bộ luật này. Trường hợp yêu cầu độc lập không được Tòa án chấp nhận để giải quyết trong cùng vụ án thì người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền khởi kiện vụ án khác.

3. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nếu tham gia tố tụng với bên nguyên đơn hoặc chỉ có quyền lợi thì có quyền, nghĩa vụ của nguyên đơn quy định tại Điều 71 của Bộ luật này.

4. Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nếu tham gia tố tụng với bên bị đơn hoặc chỉ có nghĩa vụ thì có quyền, nghĩa vụ của bị đơn quy định tại Điều 72 của Bộ luật này.

Điều 74. Kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng

1. Trường hợp đương sự là cá nhân đang tham gia tố tụng chết mà quyền, nghĩa vụ về tài sản của họ được thừa kế thì người thừa kế tham gia tố tụng.

2. Trường hợp đương sự là cơ quan, tổ chức đang tham gia tố tụng phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể, hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức thì việc kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của cơ quan, tổ chức đó được xác định như sau:

a) Trường hợp tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể là công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh thì cá nhân, tổ chức là thành viên của tổ chức đó hoặc đại diện của họ tham gia tố tụng;

b) Trường hợp cơ quan, tổ chức phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể là cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp, tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, doanh nghiệp nhà nước thì đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức cấp trên trực tiếp của cơ quan, tổ chức đó hoặc đại diện hợp pháp của cơ quan, tổ chức tiếp nhận các quyền, nghĩa vụ của cơ quan, tổ chức đó tham gia tố tụng;

c) Trường hợp tổ chức hợp nhất, sáp nhập, chia, tách, chuyển đổi hình thức tổ chức thì cá nhân, tổ chức tiếp nhận quyền, nghĩa vụ của tổ chức đó tham gia tố tụng.

3. Trường hợp thay đổi chủ sở hữu của tổ chức và có việc chuyển giao quyền, nghĩa vụ cho chủ sở hữu mới thì chủ sở hữu mới kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng.

4. Trường hợp tổ chức được chuyển giao quyền, nghĩa vụ theo quy định của pháp luật về dân sự thì tổ chức đó kế thừa quyền, nghĩa vụ tố tụng.

5. Trường hợp tổ chức không có tư cách pháp nhân tham gia quan hệ dân sự mà người đại diện đang tham gia tố tụng chết thì tổ chức đó phải cử người khác làm đại diện để tham gia tố tụng; nếu không cử được người đại diện hoặc tổ chức đó phải chấm dứt hoạt động, bị giải thể thì các cá nhân là thành viên của tổ chức đó tham gia tố tụng.

Mục 2. NHỮNG NGƯỜI THAM GIA TỐ TỤNG KHÁC
Điều 75. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

1. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự là người tham gia tố tụng để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự.

2. Những người sau đây được làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự khi có yêu cầu của đương sự và được Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự:

a) Luật sư tham gia tố tụng theo quy định của pháp luật về luật sư;

b) Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý theo quy định của pháp luật về trợ giúp pháp lý;

c) Đại diện của tổ chức đại diện tập thể lao động là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động trong vụ việc lao động theo quy định của pháp luật về lao động, công đoàn;

d) Công dân Việt Nam có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, không có án tích hoặc đã được xóa án tích, không thuộc trường hợp đang bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính; không phải là cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Viện kiểm sát và công chức, sĩ quan, hạ sĩ quan trong ngành Công an.

3. Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của nhiều đương sự trong cùng một vụ án, nếu quyền và lợi ích hợp pháp của những người đó không đối lập nhau. Nhiều người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự có thể cùng bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của một đương sự trong vụ án.

4. Khi đề nghị Tòa án làm thủ tục đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người đề nghị phải xuất trình các giấy tờ sau đây:

a) Luật sư xuất trình các giấy tờ theo quy định của Luật luật sư;

b) Trợ giúp viên pháp lý hoặc người tham gia trợ giúp pháp lý xuất trình văn bản cử người thực hiện trợ giúp pháp lý của tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý và thẻ trợ giúp viên pháp lý hoặc thẻ luật sư;

c) Đại diện của tổ chức đại diện tập thể lao động xuất trình văn bản của tổ chức đó cử mình tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, tập thể người lao động;

d) Công dân Việt Nam có đủ điều kiện quy định tại điểm d khoản 2 Điều này xuất trình giấy yêu cầu của đương sự và giấy tờ tùy thân.

5. Sau khi kiểm tra giấy tờ và thấy người đề nghị có đủ điều kiện làm người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự quy định tại các khoản 2, 3 và 4 Điều này thì trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đề nghị, Tòa án phải vào sổ đăng ký người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự và xác nhận vào giấy yêu cầu người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự. Trường hợp từ chối đăng ký thì Tòa án phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người đề nghị.

Điều 76. Quyền, nghĩa vụ của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự

1. Tham gia tố tụng từ khi khởi kiện hoặc bất cứ giai đoạn nào trong quá trình tố tụng dân sự.

2. Thu thập và cung cấp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án; nghiên cứu hồ sơ vụ án và được ghi chép, sao chụp những tài liệu cần thiết có trong hồ sơ vụ án để thực hiện việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, trừ tài liệu, chứng cứ quy định tại khoản 2 Điều 109 của Bộ luật này.

3. Tham gia việc hòa giải, phiên họp, phiên tòa hoặc trường hợp không tham gia thì được gửi văn bản bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự cho Tòa án xem xét.

4. Thay mặt đương sự yêu cầu thay đổi người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng khác theo quy định của Bộ luật này.

5. Giúp đương sự về mặt pháp lý liên quan đến việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của họ; trường hợp được đương sự ủy quyền thì thay mặt đương sự nhận giấy tờ, văn bản tố tụng mà Tòa án tống đạt hoặc thông báo và có trách nhiệm chuyển cho đương sự.

6. Các quyền, nghĩa vụ quy định tại các khoản 1, 6, 16, 17, 18, 19 và 20 Điều 70 của Bộ luật này.

7. Quyền, nghĩa vụ khác mà pháp luật có quy định.

Điều 77. Người làm chứng

Người biết các tình tiết có liên quan đến nội dung vụ việc được đương sự đề nghị, Tòa án triệu tập tham gia tố tụng với tư cách là người làm chứng. Người mất năng lực hành vi dân sự không thể là người làm chứng.

Điều 78. Quyền, nghĩa vụ của người làm chứng

1. Cung cấp toàn bộ thông tin, tài liệu, đồ vật mà mình có được có liên quan đến việc giải quyết vụ việc.

2. Khai báo trung thực những tình tiết mà mình biết được có liên quan đến việc giải quyết vụ việc.

3. Được từ chối khai báo nếu lời khai của mình liên quan đến bí mật nhà nước, bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân, bí mật gia đình hoặc việc khai báo đó có ảnh hưởng xấu, bất lợi cho đương sự là người có quan hệ thân thích với mình.

4. Được nghỉ việc trong thời gian Tòa án triệu tập hoặc lấy lời khai, nếu làm việc trong cơ quan, tổ chức.

5. Được thanh toán các khoản chi phí có liên quan theo quy định của pháp luật.

6. Yêu cầu Tòa án đã triệu tập, cơ quan nhà nước có thẩm quyền bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, tài sản và các quyền và lợi ích hợp pháp khác của mình khi tham gia tố tụng; khiếu nại hành vi tố tụng của người tiến hành tố tụng.

7. Bồi thường thiệt hại và chịu trách nhiệm trước pháp luật do khai báo sai sự thật gây thiệt hại cho đương sự hoặc cho người khác.

8. Phải có mặt tại Tòa án, phiên tòa, phiên họp theo giấy triệu tập của Tòa án nếu việc lấy lời khai của người làm chứng phải thực hiện công khai tại Tòa án, phiên tòa, phiên họp; trường hợp người làm chứng không đến phiên tòa, phiên họp mà không có lý do chính đáng và việc vắng mặt của họ cản trở việc xét xử, giải quyết thì Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Hội đồng giải quyết việc dân sự có thể ra quyết định dẫn giải người làm chứng đến phiên tòa, phiên họp, trừ trường hợp người làm chứng là người chưa thành niên.

9. Phải cam đoan trước Tòa án về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình, trừ trường hợp người làm chứng là người chưa thành niên.

Điều 79. Người giám định

Người giám định là người có kiến thức, kinh nghiệm cần thiết theo quy định của pháp luật về lĩnh vực có đối tượng cần giám định mà Tòa án trưng cầu giám định hoặc được đương sự yêu cầu giám định theo quy định tại Điều 102 của Bộ luật này.

Điều 80. Quyền, nghĩa vụ của người giám định

1. Người giám định có quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Được đọc tài liệu có trong hồ sơ vụ án liên quan đến đối tượng giám định; yêu cầu Tòa án cung cấp tài liệu cần thiết cho việc giám định;

b) Đặt câu hỏi đối với người tham gia tố tụng về những vấn đề có liên quan đến đối tượng giám định;

c) Phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án; trình bày, giải thích, trả lời những vấn đề liên quan đến việc giám định và kết luận giám định một cách trung thực, có căn cứ, khách quan;

d) Phải thông báo bằng văn bản cho Tòa án về việc không thể giám định được do việc cần giám định vượt quá khả năng chuyên môn, tài liệu cung cấp phục vụ cho việc giám định không đủ hoặc không sử dụng được;

đ) Phải bảo quản tài liệu đã nhận và gửi trả lại Tòa án cùng với kết luận giám định hoặc cùng với thông báo về việc không thể giám định được;

e) Không được tự mình thu thập tài liệu để tiến hành giám định, tiếp xúc với người tham gia tố tụng khác nếu việc tiếp xúc đó làm ảnh hưởng đến kết quả giám định; không được tiết lộ bí mật thông tin mà mình biết khi tiến hành giám định hoặc thông báo kết quả giám định cho người khác, trừ Thẩm phán quyết định trưng cầu giám định;

g) Được thanh toán các chi phí có liên quan theo quy định của pháp luật;

h) Phải cam đoan trước Tòa án về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

2. Người giám định phải từ chối giám định hoặc bị thay đổi trong những trường hợp sau đây:

a) Thuộc một trong những trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 52 của Bộ luật này và tại Điều 34 của Luật giám định tư pháp;

b) Họ đã tham gia tố tụng với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người phiên dịch trong cùng vụ án đó;

c) Họ đã tiến hành tố tụng trong vụ án đó với tư cách là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.

Điều 81. Người phiên dịch

1. Người phiên dịch là người có khả năng dịch từ một ngôn ngữ khác ra tiếng Việt và ngược lại trong trường hợp có người tham gia tố tụng không sử dụng được tiếng Việt. Người phiên dịch được một bên đương sự lựa chọn hoặc các bên đương sự thỏa thuận lựa chọn và được Tòa án chấp nhận hoặc được Tòa án yêu cầu để phiên dịch.

2. Người biết chữ của người khuyết tật nhìn hoặc biết nghe, nói bằng ngôn ngữ, ký hiệu của người khuyết tật nghe, nói cũng được coi là người phiên dịch.

Trường hợp chỉ có người đại diện hoặc người thân thích của người khuyết tật nhìn hoặc người khuyết tật nghe, nói biết được chữ, ngôn ngữ, ký hiệu của người khuyết tật thì người đại diện hoặc người thân thích có thể được Tòa án chấp nhận làm người phiên dịch cho người khuyết tật đó.

Điều 82. Quyền, nghĩa vụ của người phiên dịch

1. Người phiên dịch có quyền, nghĩa vụ sau đây:

a) Phải có mặt theo giấy triệu tập của Tòa án;

b) Phải phiên dịch trung thực, khách quan, đúng nghĩa;

c) Đề nghị người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng giải thích thêm nội dung cần phiên dịch;

d) Không được tiếp xúc với người tham gia tố tụng khác nếu việc tiếp xúc đó làm ảnh hưởng đến tính trung thực, khách quan, đúng nghĩa khi phiên dịch;

đ) Được thanh toán các chi phí có liên quan theo quy định của pháp luật;

e) Phải cam đoan trước Tòa án về việc thực hiện quyền, nghĩa vụ của mình.

2. Người phiên dịch phải từ chối phiên dịch hoặc bị thay đổi trong những trường hợp sau đây:

a) Thuộc một trong những trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 52 của Bộ luật này;

b) Họ đã tham gia tố tụng với tư cách là người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự, người làm chứng, người giám định trong cùng vụ án đó;

c) Họ đã tiến hành tố tụng với tư cách là Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.

Điều 83. Thủ tục từ chối giám định, phiên dịch hoặc đề nghị thay đổi người giám định, người phiên dịch

1. Việc từ chối giám định, phiên dịch hoặc đề nghị thay đổi người giám định, người phiên dịch trước khi mở phiên tòa, phiên họp phải được lập thành văn bản nêu rõ lý do của việc từ chối hoặc đề nghị thay đổi.

2. Việc từ chối giám định, phiên dịch hoặc đề nghị thay đổi người giám định, người phiên dịch tại phiên tòa, phiên họp phải được ghi vào biên bản phiên tòa, phiên họp.

Điều 84. Quyết định việc thay đổi người giám định, người phiên dịch

1. Trước khi mở phiên tòa, phiên họp, việc thay đổi người giám định, người phiên dịch do Chánh án Tòa án quyết định.

2. Tại phiên tòa, phiên họp, việc thay đổi người giám định, người phiên dịch do Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Hội đồng giải quyết việc dân sự quyết định sau khi nghe ý kiến của người bị yêu cầu thay đổi. Hội đồng xét xử, Hội đồng giải quyết việc dân sự thảo luận tại phòng nghị án và quyết định theo đa số.

Trường hợp phải thay đổi người giám định, người phiên dịch thì Thẩm phán, Hội đồng xét xử, Hội đồng giải quyết việc dân sự ra quyết định hoãn phiên tòa, phiên họp. Việc trưng cầu người giám định khác hoặc thay người phiên dịch khác được thực hiện theo quy định tại Điều 79 và Điều 81 của Bộ luật này.

Điều 85. Người đại diện

1. Người đại diện trong tố tụng dân sự bao gồm người đại diện theo pháp luật và người đại diện theo ủy quyền. Người đại diện có thể là cá nhân hoặc pháp nhân theo quy định của Bộ luật dân sự.

2. Người đại diện theo pháp luật theo quy định của Bộ luật dân sự là người đại diện theo pháp luật trong tố tụng dân sự, trừ trường hợp bị hạn chế quyền đại diện theo quy định của pháp luật.

Cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khác cũng là người đại diện theo pháp luật trong tố tụng dân sự của người được bảo vệ.

3. Tổ chức đại diện tập thể lao động là người đại diện theo pháp luật cho tập thể người lao động khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng tại Tòa án khi quyền, lợi ích hợp pháp của tập thể người lao động bị xâm phạm; tổ chức đại diện tập thể lao động đại diện cho người lao động khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng khi được người lao động ủy quyền.

Trường hợp nhiều người lao động có cùng yêu cầu đối với người sử dụng lao động, trong cùng một doanh nghiệp, đơn vị thì họ được ủy quyền cho một đại diện của tổ chức đại diện tập thể lao động thay mặt họ khởi kiện vụ án lao động, tham gia tố tụng tại Tòa án.

4. Người đại diện theo ủy quyền theo quy định của Bộ luật dân sự là người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự.

Đối với việc ly hôn, đương sự không được ủy quyền cho người khác thay mặt mình tham gia tố tụng. Trường hợp cha, mẹ, người thân thích khác yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn theo quy định tại khoản 2 Điều 51 của Luật hôn nhân và gia đình thì họ là người đại diện.

Điều 86. Quyền, nghĩa vụ của người đại diện

1. Người đại diện theo pháp luật trong tố tụng dân sự thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự trong phạm vi mà mình đại diện.

2. Người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự thực hiện quyền, nghĩa vụ tố tụng dân sự của đương sự theo nội dung văn bản ủy quyền.

Điều 87. Những trường hợp không được làm người đại diện

1. Những người sau đây không được làm người đại diện theo pháp luật:

a) Nếu họ cũng là đương sự trong cùng một vụ việc với người được đại diện mà quyền và lợi ích hợp pháp của họ đối lập với quyền và lợi ích hợp pháp của người được đại diện;

b) Nếu họ đang là người đại diện theo pháp luật trong tố tụng dân sự cho một đương sự khác mà quyền và lợi ích hợp pháp của đương sự đó đối lập với quyền và lợi ích hợp pháp của người được đại diện trong cùng một vụ việc.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này cũng được áp dụng đối với trường hợp đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự.

3. Cán bộ, công chức trong các cơ quan Tòa án, Kiểm sát, Công an không được làm người đại diện trong tố tụng dân sự, trừ trường hợp họ tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện cho cơ quan của họ hoặc với tư cách là người đại diện theo pháp luật.

Điều 88. Chỉ định người đại diện trong tố tụng dân sự

1. Khi tiến hành tố tụng dân sự, nếu có đương sự là người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự, người bị hạn chế năng lực hành vi dân sự, người có khó khăn trong nhận thức, làm chủ hành vi mà không có người đại diện hoặc người đại diện theo pháp luật của họ thuộc một trong các trường hợp quy định tại khoản 1 Điều 87 của Bộ luật này thì Tòa án phải chỉ định người đại diện để tham gia tố tụng.

2. Đối với vụ việc lao động mà có đương sự thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này hoặc người lao động là người chưa thành niên mà không có người đại diện và Tòa án cũng không chỉ định được người đại diện theo quy định tại khoản 1 Điều này thì Tòa án chỉ định tổ chức đại diện tập thể lao động đại diện cho người lao động đó.

Điều 89. Chấm dứt đại diện trong tố tụng dân sự

Người đại diện theo pháp luật, người đại diện theo ủy quyền trong tố tụng dân sự chấm dứt việc đại diện theo quy định của Bộ luật dân sự.

Điều 90. Hậu quả của việc chấm dứt đại diện trong tố tụng dân sự

1. Trường hợp chấm dứt đại diện theo pháp luật mà người được đại diện đã thành niên hoặc đã khôi phục năng lực hành vi dân sự thì người đó tự mình tham gia tố tụng dân sự hoặc ủy quyền cho người khác tham gia tố tụng dân sự theo thủ tục do Bộ luật này quy định.

2. Trường hợp chấm dứt đại diện theo ủy quyền thì đương sự hoặc người thừa kế của đương sự trực tiếp tham gia tố tụng hoặc ủy quyền cho người khác đại diện tham gia tố tụng theo thủ tục do Bộ luật này quy định.

Chapter VI

PARTICIPANTS IN CIVIL PROCEDURES

Section 1. INVOLVED PARTIES IN civil cases

Article 68. Involved parties in civil cases

1. The involved parties in civil lawsuits are agencies, organizations and individuals, including the plaintiffs, the defendants and the persons with related interests and obligations.

The involved parties in civil matters are agencies, organizations and individuals, including the persons petitioning settlement of civil matters and persons with related interests and obligations.

2. The litigator in a civil lawsuit is the person that initiates lawsuit or the person for whom the other agencies, organizations and individuals prescribed by this Code initiates the lawsuit to request the Court to resolve the civil lawsuit when he/she holds that the legitimate rights and interests of that person have been infringed upon.

Agencies and organizations prescribed by this Code, which initiate civil lawsuits to request Courts to protect the public interests, the State's interests in the domains under their respective charges are also plaintiffs.

3. The defendant in a civil lawsuit is the person against whom the plaintiff initiates a lawsuit or the other agencies, organizations and individuals prescribed by this Code initiates a lawsuit to request the Court to resolve the civil lawsuit when they holds that the legitimate rights and interests of the plaintiff have been infringed upon by such person.

4. The persons with related interests and/or obligations in civil lawsuits are those who neither initiate lawsuits nor are sued, but the resolution of the civil lawsuits is related to their interests and/or obligations and, therefore they themselves, or other involved parties, request to include them in the proceedings in the capacity as the persons with related interests and/or obligations and such requests are accepted by courts.

 Where the resolution of a civil lawsuit is related to the interests and/or obligations of a person but no one requests to include him or her in the proceedings in the capacity as the persons with related interests and/or obligations, the Court shall have to include that person in the proceedings in the capacity as the person with related interests and/or obligations.

5. The persons petitioning the resolution of civil matters are those who petition the Court to or not to recognize a legal event to form the basis for the arising of rights and/or obligations relating to civil issues, marriage and family, business, trade and labor of themselves or of other agencies, organizations and individuals; and/or petition the Court to recognize their rights and/or obligations relating to civil issues, marriage and family, business, trade, labor.

6. The persons with related interests and/or obligations in civil matters are those who do not petition the resolution of civil matters, but the resolution of the civil matters is related to their interests and/or obligations and, therefore they themselves, or other involved parties in the civil matters, request to include them in the proceedings in the capacity as the persons with related interests and/or obligations and such requests are accepted by the Courts.

Where the resolution of a civil matter is related to the interests and/or obligations of a person but no one requests to include him or her in the proceedings in the capacity as the persons with related interests and/or obligations, the Court shall have to include that person in the proceedings in the capacity as the person with related interests and/or obligations.

Article 69. The involved parties' civil procedure law capacity and civil procedure act capacity

1. The civil procedure law capacity means the capability to have the law-prescribed rights and obligations in civil procedures. Every agencies, organizations and individuals shall have the same civil procedure law capacity in petitioning the Court to protect his/her/its legitimate rights and interests.

2. The civil procedure act capacity means the ability to exercise one's own rights and obligations by him/herself in civil procedures or authorize his/her representative to participate in civil procedures.

3. The involved parties being persons aged full 18 years or older shall have full civil procedure act capacity, except for legally incapacitated person or except otherwise provided for by law.

Regarding persons with limited capacity of exercise, people with limited cognition or behavior control, their civil procedure act capacity shall be determined according to the decision of the Court.

4. The involved parties being persons aged under 6 years or persons losing their civil act capacity shall not have the civil procedure act capacity. The exercise of the civil proceeding rights and/or obligations of such persons, the protection of the legitimate rights and interests of such persons at Courts shall be performed by their lawful representatives.

5. For the involved parties being persons aged between full 6 and under 15 years, the protection of their civil proceeding rights and/or obligations and the protection of legitimate rights and interests of such persons at Courts shall be performed by their lawful representatives.

Regarding persons with limited capacity of exercise, people with limited cognition or behavior control, their civil procedure act rights and/or obligations and the protection of their legitimate rights and interests shall be determined according to the decision of the Court.

6. The involved parties being persons aged between full 15 years and under 18 years, who have worked under labor contracts or involved in civil transactions with their own properties shall have the right to participate in civil procedures themselves regarding matters related to such labor or civil relations. In such cases, the Court shall have the right to summon their lawful representatives to participate in the procedures. For other matters, the exercise of the civil proceeding rights and/or obligations of such persons at Courts shall be performed by their lawful representatives.

7. The involved parties being agencies, organizations shall participate in civil procedures through their lawful representatives.

Article 70. Rights and obligations of the involved parties

The involved parties shall have equal rights and obligations when participating in civil procedures. When participating in civil procedures, the involved parties shall have the following rights and obligations:

1. To respect courts, and strictly observe the court's rules;

2. To advance Court fees and charges and pay Court fees and charges and other expenses as prescribed by law;

3. To provide sufficiently and accurately address of their residence/work place; during the resolution of cases, any change of address of residence/workplace shall be promptly notified other involved parties and the Court;

4. To maintain, modify, supplement or withdraw their petitions in accordance with this Code;

5. To supply materials and evidences; to prove to protect their legitimate rights and interests;

6. To petition agencies, organizations and individuals that are keeping or managing materials and evidences to supply such materials and evidences to them;

7. To petition the Court to verify and collect materials and evidences of the cases which they cannot perform themselves; petition the Court to request other involved parties to present materials and evidences they are keeping; petition the Court to issue the decision to request the agencies, organizations and individuals that are keeping and managing the materials/evidences to supply such materials and evidences; request the Court to summon witnesses, to ask for expertise, evaluation or price appraisal;

8. To read and take notes, make photocopies of materials and evidences produced by other involved parties or collected by courts, except for materials and evidences specified in clause 2 Article 109 of this Code;

9. To send other involved parties or their lawful representatives photocopies of the petition and materials and evidences, excluding evidences and materials that other involved parties have been provided with as prescribed in clause 2 Article 109 of this Code.

For cases where the photocopies of lawsuit petition, materials and evidences cannot be made due to good and sufficient reasons, they may request the Court to assist;

10. To request Courts to decide on the application, change or cancellation of the application of provisional emergency measures;

11. To reach agreement with one another on the resolution of cases: to participate in mediation conducted by courts;

12. To receive regular notices for the exercise of their rights and obligations;

13. To protect by themselves or ask other persons to protect their legitimate rights and interests;

14. To petition the replacement of civil proceeding officers or participants in civil procedures in accordance with this Code;

15. To participate in the Court sessions according to the provisions of this Code;

16. To be present according to Court summons and abide by Court decisions during the settlement of their cases;

17. To ask the Courts to summon persons with related interests and obligations to participate in civil procedures;

18. To ask Courts to suspend the settlement of their cases in accordance with this Code;

19. To make questions to other persons on matters related to the cases or to propose to Courts matters which need to be questioned on other persons; to confront each other or witnesses;

20. To argue in Court sessions, to present argument about assessment of the evidence and the applied law provisions;

21. To be provided with extracts of Court judgments, judgments or decisions;

22. To appeal against or complain about Court judgments or decisions in accordance with Code;

23. To ask competent persons to appeal according to cassation or reopening procedures against legally effective judgments or decisions of courts;

24. To strictly abide by legally effective judgments or decisions of courts;

25. To enjoy rights of involved parties in a way that such rights are not misused to obstruct the procedures of Courts and/or other involved parties; to bear the consequences prescribed by this Code if failing to fulfill obligations;

26. To have other rights and obligations prescribed by law.

Article 71. Rights and obligations of the plaintiffs

1. The involved parties' rights and obligations prescribed in Article 70 of this Code.

2. To modify the contents of lawsuit claims; withdraw part or whole of their lawsuit claims.

3. To agree or disagree with part or whole of the counter-claims of defendant, persons with related interests and/or obligations who have independent claims.

Article 72. Rights and obligations of the defendants

1. The involved parties' rights and obligations prescribed in Article 70 of this Code.

2. To be notified by Courts of the lawsuits against them.

3. To agree or disagree with part or whole of the claims of the plaintiff, persons with related interests and/or obligations who have independent claims.

4. To make counter-claims against the plaintiffs if they are related to the plaintiffs' claims or set off the obligations claimed by the plaintiffs. For counter-claims, the defendants shall have the plaintiffs' rights and obligations prescribed in Article 71 of this Code.

5. To make independent claims for persons with relevant interests and/or obligations and such claims shall relevant to the lawsuit settlement. For independent claims, the defendants shall have the plaintiffs' rights and obligations prescribed in Article 71 of this Code.

6. If the counter-claims or the independent claims are not accepted by the Court to be resolved in the same case, the defendant may initiate another lawsuit.

Article 73. Rights and obligations of the persons with related interests and/or obligations

1. Persons with related interests and/or obligations shall have the following rights and obligations:

a) The rights and obligations prescribed in Article 70 of this Code;

b) To be allowed to make independent claims or participate in the procedures on the side of the plaintiffs or the defendants.

2. If the persons with related interests and obligations make independent claims and such independent claims are related to the lawsuit settlement, they shall have the plaintiffs' rights and obligations prescribed in Article 71 of this Code. If different independent claims are not accepted by the Court to be resolved in the same case, the persons with related interests and/or obligations may initiate another lawsuit.

3. If the persons with related interests and/or obligations participate in the procedures on the side of the plaintiff or only have interests, they shall have the plaintiffs' rights and obligations prescribed in Article 71 of this Code.

4. If the persons with related interests and/or rights participate in the procedures on the side of the defendants or only have obligations, they shall have the defendants' rights and obligations prescribed in Article 72 of this Code.

Article 74. Inheritance of procedural rights and obligations.

1. Where the involved parties being individuals die while participating in the procedures and their property rights and obligations are inherited, their heirs shall participate in the procedures.

2. Where the involved parties being agencies or organizations have to terminate their operations or to be dissolved, consolidated, merged, divided, separated or organizationally transformed while participating in the procedures, the inheritance of their procedural rights and obligations shall be determined as follows:

a) Where the organizations that have to terminate their operations or to be dissolved are joint-stock companies, limited liability companies or partnerships, the individuals and/or organizations being members of such organizations or their lawful representatives shall participate in the procedures;

b) Where the agencies, organizations that have to terminate their operations or to be dissolved are regulatory agencies, people's armed force units, political organizations, socio-political organizations, professional and socio-political organizations, social organizations, socio-professional organizations or state-owned enterprises, the lawful representatives of the superior agencies of such agencies/organizations or the lawful representatives of the agencies/organizations which take over the former's rights and obligations shall participate in the procedures;

c) Where the organizations are consolidated, merged, divided, separated or organizationally transformed, the individuals or organizations that take over the former's rights and obligations shall participate in the procedures.

3. Where the owners of the organizations are changed and the rights and obligations are transferred to the new owners, the new owners shall inherit the procedural rights and obligations.

4. Where the organizations received the rights and obligations according to civil law provisions, such organizations shall inherit the procedural rights and obligation.

5. Where the organizations other than legal persons participate in the procedures but their representatives or managers die, such organizations shall have to appoint other persons as their representatives to participate in the procedures; if such organizations fail to appoint representatives or have to terminate their operations or to be dissolved, the individuals being members of such organizations shall participate in the procedures.

Section 2. OTHER PARTICIPANTS IN THE PROCEDURES

Article 75. Defense counsels of involved parties' legitimate rights and interests

1. The defense counsels of involved parties' legitimate rights and interests are persons who participate in the procedures to protect the involved parties' legitimate rights and interests.

2. The following persons can act as defense counsels of the involved parties legitimate rights and interests when they were asked by the involved parties and have been accepted by Courts to participate in the procedures to protect the involved parties’ legitimate rights and interests:

a) Lawyers who participate in the procedures under the provisions of the legislation on lawyers;

b) Legal aid officers or persons participating in legal aid under the law on legal aid;

c) Representatives of employee collective’s representative organizations who are defense counsels of employee’s legitimate rights and interests in labor cases according to legislation on labor and trade union;

d) Vietnamese citizens who have full civil act capacity, have clean criminal records or have been expunged convictions, who do not fall into the cases subject to the application of administrative handling measures; who are not cadres or civil servants in the Court or procuracy sector, officers or non-commissioned officers in the public security force.

3. The defense counsels of the involved parties' legitimate rights and interests can defend the legitimate rights and interests of more than one involved party in the same case, if those persons' legitimate rights and interests do not conflict each other. Many defense counsels of the involved parties' legitimate rights and interests may jointly defend the legitimate rights and interests of one involved party in a case.

4. When applying the Court to carry out the registration procedure for defense counsels of involved parties’ legitimate rights and interests, the applicant shall present the following papers:

a) The lawyers shall present papers according to regulations in the Law on lawyers;

b) Legal aid officers or persons participating in legal aid under the law on legal aid shall present the written appointment for legal aid issued by the organizations providing legal aid and the cards of legal aids or lawyer’s card;

c) Representatives of employee collective’s representative organization shall present the writing that such organizations have appointed them to defend the legitimate rights and interests of the employees/collective labor;

d) Vietnamese citizens satisfying conditions specified in point d clause 2 of this Article shall present the written petitions of the involved parties and their identity papers.

5. After checking papers, if the applicant is satisfactory to act as the defense counsel of the involved parties’ legitimate rights and interests as prescribed in clauses 2, 3 and 4 of this Article, within 03 working days from the day on which the application is received, the Court shall record to the register the defense counsel of the involved parties’ legitimate rights and interests and shall certify the application for defense counsels of the involved parties. If the application is rejected, the Court shall send the applicant a written notification containing the explanation.

Article 76. Rights and obligations of defense counsels of the involved parties' legitimate rights and interests

1. To participate in the procedures right at the time of lawsuit initiation or at any stage in the civil procedures.

2. To collect and supply materials and evidences to courts; to study case files and to take notes, to copy necessary materials in the case files in order to defend the legitimate rights and interests of the involved parties, except for materials and evidences specified in clause 2 Article 109 of this Code.

3. To participate in mediation, Court sessions or make their written defense of the legitimate rights and interests of the involved parties to Courts for consideration.

4. To petition on behalf of the involved parties the replacement of proceeding officers and/or other procedure participants according to the provisions of this Code.

5. To provide involved parties with legal aid related to the defense of their legitimate rights and interests; if they are authorized by the involved parties, they shall receive the papers and procedural documents that are transmitted or notified by the Court on behalf of the involved parties and shall give then to the involved parties.

6. To comply with rights and obligations specified in clauses 1, 6, 16, 17, 18, 19 and 20 of Article 70 of this Code.

7. To have other rights and obligations prescribed by law.

Article 77. Witnesses

Persons who know details related to the contents of cases may be summoned by Courts at the request of the involved parties to participate in the procedures in the capacity as witnesses. Persons who lose their civil act capacity cannot act as witnesses.

Article 78. Rights and obligations of witnesses

1. To supply all information, documents and/or objects they have obtained, which are related to the resolution of cases.

2. To honestly declare details they know, which are related to the resolution of cases.

3. To refuse to make declarations if their declarations are related to State secrets, professional secrets, business secrets, personal secrets, family secrets or such declarations adversely affect or harm the involved parties being their close relatives.

4. To be off duty while the Courts summon them or take their testimonies, if they work in agencies or organizations.

5. To be paid related expenses according to law provisions.

6. To petition the Courts which have summoned them and competent agencies to protect their lives, health, honor, dignity, properties and other legitimate rights and interests when participating in the procedures; to complain about procedural acts of proceeding officers.

7. To compensate and take legal responsibility for damage caused to the involved parties or other persons by their untruthful testimonies.

8. To be present at courts, Court sessions/meetings under the court's summon of the Courts if the witness's testimony must be given publicly at courts, Court sessions/meetings; where witnesses fail to show up in Court sessions/meetings without good and sufficient reasons and their absence obstruct the adjudication/resolution, the Judges, the trial panels or the civil matter resolution council may issue decisions to escort them to Court sessions/meetings, unless the witnesses are minors.

9. To make commitments before Courts to perform their rights and obligations, except for cases where the witnesses are minors.

Article 79. Expert-witnesses

Expert-witnesses are persons who have law-prescribed necessary knowledge and/or experiences in the fields where exist objects needed to be expertised, who are called by Courts to expertise the objects in question or at the request of the involved parties according to regulations in Article 102 of this Code.

Article 80. Rights and obligations of expert-witnesses

1. Expert-witnesses shall have the following rights and obligations:

a) To read documents in the case files which are related to the to be-expertised objects; to petition Courts to provide documents necessary for the expertise;

b) To question participants in legal procedures about matters related to the to be - expertised objects;

c) To be present under the courts' summons; present, explain and answer questions related to the expertise and expertising conclusions in an honest, well-grounded and objective manner;

d) To notify the Courts in writing of the impossibility to conduct the expertise as the matters needed to be expertised go beyond their professional capability and/or the documents supplied in service of the expertising are inadequate or unusable;

dd) To preserve the received documents and return them to Courts together with their expertising conclusions or with the notices on impossibility to conduct expertise;

e) Not to arbitrarily collect materials for conducting the expertise nor to contact other participants in the procedures if such contacts effect the expertising results; not to disclose secret information they know while conducting the expertise nor to inform the expertising results to other persons, except for the Judges who decide to request the expertise;

g) To be paid related expenses according to law provisions;

h) To make commitments before Courts to perform their rights and obligations.

2. Expert-witnesses must refuse to take the job or be replaced in the following cases:

a) They fall into one of the cases prescribed in Clauses 1 and 3 of Article 52 of this Code or Article 34 of the Law on judicial expertise;

b) They have participated in the procedures in the capacity as defense counsels of the legitimate rights and interests of the involved parties, as witnesses or interpreters in the same case;

c) They have acted as proceeding officers in such cases in the capacity as the Judge, People’s Jurors, ombudsperson, the Court clerk, the prosecutor or the inspector.

Article 81. Interpreters

1. Interpreters are persons capable of translating a foreign language into Vietnamese and vice versa in cases where procedure participants are unable to use Vietnamese. Interpreters shall be selected by an involved party or under the agreement between involved parties and are accepted or requested by courts.

2. People who understand language of disabled persons or can use language of disabled people are also considered interpreters.

Where only representatives or relatives of disabled persons can understand and use their language, such representatives or relatives may be accepted by Courts to act as interpreters for such disabled persons.

Article 82. Rights and obligations of interpreters

1. Interpreters shall have the following rights and obligations:

a) To be present under courts' summons;

b) To interpret truthfully, objectively and accurately;

c) To request proceeding officers and/or participants to additionally explain their words which need to be interpreted;

d) Not to contact other procedure participants if such contacts affect the truthfulness, objectiveness and accuracy of their interpretation;

dd) To be paid related expenses according to law provisions;

e) To make commitments before Courts to perform their rights and obligations.

2. Interpreters must refuse to take the job or be replaced in the following cases:

a) They fall into one of the cases prescribed in Clauses 1 and 3 of Article 52 of this Code;

b) They have participated in the proceedings in the capacity as defense counsels of the legitimate rights and interests of involved parties, witnesses or expert-witnesses in the same case;

c) They have presided over the procedure in the capacity as the Judge, People’s Jurors, ombudsperson, the Court clerk, the prosecutor or the inspector.

Article 83. Procedures for refusing to give expertise opinions or interpretations or requesting the replacement of expert-witnesses or interpreters.

1. The refusal to give expertise opinions or interpretations or the request for replacement of expert-witnesses or interpreters prior to the opening of Court sessions must be made in writing, clearly stating the reasons therefor.

2. The refusal to give expertise opinions or interpretations or the request for replacement of expert-witnesses or interpreters in Court sessions must be recorded in the minutes of the Court sessions.

Article 84. Deciding on replacement of expert-witnesses, interpreters

1. Prior to the opening of Court sessions, the replacement of expert-witnesses and/or interpreters shall be decided by courts' Chief Justices.

2. In the Court session, the replacement of the expert-witnesses and/or interpreters shall be decided by the Judges, Trial panels, civil matter-resolving councils after listening to the to be-replaced persons. The trial panels and the civil matter-resolving councils shall discuss matters in the deliberation rooms and make decisions by majority.

Where expert-witnesses or interpreters must be replaced, the Judges, the Trial panels or the Civil matter-resolving council shall issue decisions to postpone the Court sessions. The request for other expert-witnesses or interpreters shall comply with the provisions of Articles 79 and 81 of this Code.

Article 85. Representatives

1. The representatives in civil procedures comprise the representatives at law and the proxy representatives. The representatives can be individuals or legal entities as defined in Civil Code

2. The representatives at law as defined in the Civil Code shall be the representatives at law in the civil procedures, except where the representative right is restricted under law provisions.

Agencies, organizations and individuals that initiate lawsuit to protect the legitimate rights and interests of others shall also be the representatives at law of the protected persons in the civil procedures.

3. Employee collective’s representative organizations shall be lawful representatives of collective of employees initiating lawsuits over labor cases, participate in procedures at Courts when legitimate rights and interests of the collective of employees are infringed upon; employee collective’s representative organizations are in charge of representing employees in initiating lawsuits over labor cases and participate in procedures when being authorized by employees.

If multiple employees filing the same claim towards the employer of the same enterprise/unit, such employees may authorize a representative from the employee collective’s representative organization to represent them in initiating lawsuits over labor cases and participate in procedures at the Court.

4. The proxy representatives as defined in the Civil Code shall be the proxy representatives in the civil procedures.

For the divorce, the involved parties must not designate any other persons to participate in the procedure on their behalf. If parents or other relatives of the involved parties petition the Courts to resolve the divorce cases as prescribed in clause 2 Article 51 of the Law on marriage and family, they such be the representatives.

Article 86. Rights and obligations of representatives

1. The representatives at law in civil procedures shall exercise the procedural rights and obligations of the involved parties within the scope they represent.

2. The proxy representatives in civil procedures shall exercise the procedural rights and obligations of the involved parties according to the written authorization.

Article 87. Cases of disallowance to act as representatives

1. Persons must not act as representatives at law in the following cases:

a) They are also the involved parties in the same case with the represented persons where their legitimate rights and interests are contrary to those of the represented persons;

b) They are acting as representatives at law in civil procedures for other involved parties whose legitimate rights and interests are contrary to those of the represented persons in the same case.

2. The provisions in Clause 1 of this Article shall also apply to the case of proxy representatives in civil procedures.

3. Officials or employees in the court, procuracy or police sectors must not act as representatives in civil procedures, except for cases where they participate in civil procedures in the capacity as representatives of their agencies or as representatives at law.

Article 88. Appointing representatives in civil procedures

1. While civil procedures are conducted, if any involved party is the minor persons, legally incapacitated persons, persons with limited capacity of exercise, persons with limited cognition or behavior control but has no representative or his/her representative at law falls into one of the cases specified in Clause 1, Article 87 of this Code, the Court must appoint the representative to participate in the proceedings at courts.

2. In labor cases where involved parties are those specified in clause 1 of this Article or where the employees are minor persons and they have no representatives and the Courts fail to appoint the employee collective’s representative organization as prescribed in clause 1 of this Article, the Courts shall appoint organization representing collective labor to represent such employees.

Article 89. Termination of the representation in civil procedures

The representatives at law, the proxy representatives in civil procedures shall terminate their representation according to the provisions of the Civil Code.

Article 90. Consequences of the termination of representation in civil procedures

1. In cases where the representation at law terminates while the represented persons have come of age or had their civil act capacity restored such persons shall participate in civil procedures themselves or authorize other persons to participate in civil procedures according to procedures prescribed by this Code.

2. In cases where the proxy representation terminates, the involved parties or their heirs shall participate in civil procedures in person or authorize other persons to participate in the procedures according to the procedures prescribed by this Code.

Bài viết liên quan

Hồ sơ trích lục bản án ly hôn gồm những gì mới nhất 2025?

Hồ sơ trích lục bản án ly hôn gồm những gì mới nhất 2025?

Hồ sơ trích lục bản án ly hôn gồm những gì mới nhất 2025?

Khi tiến hành thủ tục xin cấp trích lục bản án ly hôn, một trong những điều quan trọng đầu tiên mà bạn cần chuẩn bị là hồ sơ. Vậy hồ sơ xin cấp trích lục bản án ly hôn gồm những giấy tờ gì? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn danh sách đầy đủ và chính xác nhất về các giấy tờ cần thiết để hoàn tất thủ tục này trong năm 2025. 19/12/2024

Thu nhập bao nhiêu thì được quyền nuôi con mới nhất 2025?

Thu nhập bao nhiêu thì được quyền nuôi con mới nhất 2025?

Thu nhập bao nhiêu thì được quyền nuôi con mới nhất 2025?

Trong các vụ tranh chấp quyền nuôi con, một trong những câu hỏi thường gặp nhất là liệu thu nhập có phải là yếu tố quyết định trong việc giành quyền nuôi con hay không. Tuy nhiên, trên thực tế, pháp luật Việt Nam không chỉ dựa vào thu nhập mà còn đánh giá tổng thể nhiều khía cạnh khác nhau để đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho trẻ. Quyết định ai là người trực tiếp nuôi con phụ thuộc vào nhiều yếu tố như khả năng kinh tế, môi trường sống, thời gian chăm sóc, và sự phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần của con. Việc hiểu rõ các tiêu chí này sẽ giúp các bậc cha mẹ có cái nhìn đúng đắn hơn khi tiến hành các thủ tục pháp lý liên quan. 17/12/2024

Trích lục ly hôn để làm gì mới nhất 2025?

Trích lục ly hôn để làm gì mới nhất 2025?

Trích lục ly hôn để làm gì mới nhất 2025?

Trích lục ly hôn là một giấy tờ quan trọng đối với những người đã hoàn tất thủ tục ly hôn. Nhưng nhiều người vẫn còn băn khoăn không biết trích lục ly hôn để làm gì và tầm quan trọng của nó như thế nào trong cuộc sống hiện nay, đặc biệt là trong năm 2025. Bài viết này sẽ giải đáp những thắc mắc của bạn. 19/12/2024

Trích lục bản án ly hôn là gì? Thủ tục trích lục bản án ly hôn mới nhất 2025?

Trích lục bản án ly hôn là gì? Thủ tục trích lục bản án ly hôn mới nhất 2025?

Trích lục bản án ly hôn là gì? Thủ tục trích lục bản án ly hôn mới nhất 2025?

Trích lục bản án ly hôn là một trong những thủ tục pháp lý quan trọng mà nhiều người quan tâm sau khi hoàn tất quá trình ly hôn. Vậy trích lục bản án ly hôn là gì? Và thủ tục xin cấp trích lục bản án ly hôn như thế nào trong năm 2025? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin cần thiết nhất để bạn hiểu rõ hơn về vấn đề này. 17/12/2024

Gặp khó khăn sau ly hôn có được yêu cầu cấp dưỡng không mới nhất 2025?

Gặp khó khăn sau ly hôn có được yêu cầu cấp dưỡng không mới nhất 2025?

Gặp khó khăn sau ly hôn có được yêu cầu cấp dưỡng không mới nhất 2025?

Sau ly hôn, nhiều người rơi vào tình trạng khó khăn về tài chính, không đủ khả năng tự lo cho cuộc sống của bản thân hoặc con cái. Trong những trường hợp này, việc yêu cầu cấp dưỡng là một quyền lợi chính đáng và được pháp luật bảo vệ. Căn cứ theo Luật Hôn nhân và Gia đình hiện hành, vợ hoặc chồng có thể yêu cầu bên còn lại thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng nếu đáp ứng các điều kiện cụ thể. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin chi tiết về điều kiện, thủ tục và cơ sở pháp lý để đảm bảo quyền lợi cấp dưỡng sau ly hôn trong năm 2025 16/12/2024

 Điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn mới nhất 2025

 Điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn mới nhất 2025

 Điều kiện giành quyền nuôi con sau khi ly hôn mới nhất 2025

Ly hôn không chỉ là bước ngoặt chấm dứt cuộc sống hôn nhân mà còn kéo theo những tranh chấp lớn, đặc biệt là quyền nuôi con. Ai sẽ là người trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ và đảm bảo cho con một môi trường sống tốt nhất? Đây luôn là câu hỏi trung tâm được cả hai bên và tòa án đặt ra. Với những sửa đổi và bổ sung mới trong luật pháp năm 2025, các điều kiện giành quyền nuôi con đã được làm rõ hơn, tập trung vào việc bảo vệ lợi ích tối ưu cho trẻ. Việc xem xét quyền nuôi con không chỉ dựa trên yếu tố vật chất mà còn cân nhắc đến tinh thần, giáo dục, và nguyện vọng của trẻ. Cùng khám phá những điều kiện quan trọng này để hiểu rõ hơn cách tòa án đưa ra quyết định trong các vụ ly hôn hiện nay. 16/12/2024

Quyền nuôi con sau khi ly hôn được quy định như thế nào mới nhất 2025?

Quyền nuôi con sau khi ly hôn được quy định như thế nào mới nhất 2025?

Quyền nuôi con sau khi ly hôn được quy định như thế nào mới nhất 2025?

Ly hôn không chỉ là sự chấm dứt mối quan hệ giữa hai vợ chồng mà còn đặt ra những vấn đề quan trọng liên quan đến quyền và nghĩa vụ đối với con cái, đặc biệt là quyền nuôi con. Trong bối cảnh pháp luật Việt Nam ngày càng chú trọng đến việc bảo vệ quyền lợi của trẻ em, những quy định mới nhất năm 2025 về quyền nuôi con sau ly hôn đã được hoàn thiện, mang lại cơ sở pháp lý rõ ràng hơn cho các bậc cha mẹ. Với nguyên tắc cốt lõi là đảm bảo lợi ích tốt nhất cho trẻ em, các quy định này không chỉ hỗ trợ tòa án trong việc ra quyết định công bằng mà còn hướng đến việc xây dựng một môi trường sống ổn định, lành mạnh cho con trẻ. Cùng tìm hiểu những điểm nổi bật và các thay đổi trong quy định mới này để hiểu rõ hơn về quyền nuôi con sau ly hôn trong năm 2025. 16/12/2024

Làm mất bản án, quyết định ly hôn làm thế nào mới nhất 2025?

Làm mất bản án, quyết định ly hôn làm thế nào mới nhất 2025?

Làm mất bản án, quyết định ly hôn làm thế nào mới nhất 2025?

Việc làm mất bản án hoặc quyết định ly hôn là một tình huống khá phổ biến. Khi gặp phải trường hợp này, nhiều người băn khoăn không biết phải làm thế nào để cấp lại. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách thức xin cấp lại bản án, quyết định ly hôn một cách nhanh chóng và chính xác nhất trong năm 2025. 15/12/2024

03 điều cầu lưu ý khi nộp đơn ly hôn online mới nhất 2025

03 điều cầu lưu ý khi nộp đơn ly hôn online mới nhất 2025

03 điều cầu lưu ý khi nộp đơn ly hôn online mới nhất 2025

Việc nộp đơn ly hôn trực tuyến đã trở nên phổ biến hơn bao giờ hết, đặc biệt trong năm 2025. Tuy nhiên, để quá trình này diễn ra suôn sẻ và tránh những rắc rối không đáng có, bạn cần lưu ý một số điều quan trọng. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về 3 điều cần lưu ý khi nộp đơn ly hôn online. 15/12/2024

Điều kiện nộp đơn ly hôn online mới nhất 2025

Điều kiện nộp đơn ly hôn online mới nhất 2025

Điều kiện nộp đơn ly hôn online mới nhất 2025

Việc ly hôn ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội hiện đại. Để đáp ứng nhu cầu và tạo thuận lợi cho người dân, nhiều địa phương đã triển khai dịch vụ nộp đơn ly hôn trực tuyến. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về những điều kiện mới nhất để thực hiện thủ tục này vào năm 2025. 15/12/2024
1 137 lượt xem
Trang trước
Chia sẻ
Trang sau