Giáo án Sinh học 11 Bài 15 (Kết nối tri thức 2024): Cảm ứng ở thực vật

Chỉ 400k mua trọn bộ Giáo án Sinh học 11 Kết nối tri thức bản word trình bày đẹp mắt (Chỉ 50k cho 1 bài giảng bất kì):

B1: Gửi phí vào tài khoản 0711000255837 - NGUYEN THANH TUYEN - Ngân hàng Vietcombank (QR)

B2: Nhắn tin tới zalo Vietjack Official - nhấn vào đây để thông báo và nhận giáo án.

Xem thử tài liệu tại đây: Link tài liệu

Ngày dạy: .../.../...

BÀI 15: CẢM ỨNG Ở THỰC VẬT

I. MỤC TIÊU

Sau khi học xong bài học, HS đạt được các yêu cầu sau:

1. Về năng lực

1.1. Năng lực Sinh học

- Nêu được khái niệm cảm ứng ở thực vật và phân tích được vai trò cảm ứng đối với thực vật.

- Trình bày được đặc điểm và cơ chế cảm ứng ở thực vật.

- Nêu được một số hình thức biểu hiện của cảm ứng ở thực vật: vận động hướng động và vận động cảm ứng.

- Vận dụng được hiểu biết về cảm ứng ở thực vật để giải thích một số hiện tượng trong thực tiễn.

1.2. Năng lực chung

- Năng lực tự chủ và tự học: Chủ động, tích cực tự tìm hiểu về cảm ứng ở thực vật. Lựa chọn được các nguồn tài liệu học tập phù hợp, tự nhận ra và điều chỉnh những hạn chế của bản thân trong quá trình học tập.

- Năng lực giao tiếp và hợp tác: Tích cực trao đổi, tham gia hoạt động nhóm và sử dụng ngôn ngữ khoa học để diễn đạt các nội dung về các hình thức cảm ứng và cơ chế cảm ứng ở thực vật; ứng dụng cảm ứng ở thực vật.

- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Vận dụng được hiểu biết về cảm ứng ở thực vật để giải thích một số hiện tượng trong thực tiễn. Đề xuất được một số giải pháp tăng năng suất cây trồng dựa trên hiểu biết về cảm ứng ở thực vật.

2. Về phẩm chất

- Chăm chỉ: Chủ động trong học tập, hứng thú tìm hiểu những nội dung liên quan đến cảm ứng ở thực vật.

- Trách nhiệm: Chủ động, có ý thức cao trong nhiệm thực hiện các nhiệm vụ khi được phân công.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Giáo viên

- SGK, tài liệu giảng dạy, giáo án.

- Các hình ảnh liên quan đến bài học.

- Video về ứng động hoa hồng nở (https://youtu.be/ysUFiVxLMq4)

- Video ứng động bắt mồi của cây gọng vó (https://youtu.be/Ar0tD66eWDI)

- Video hạt đậu nảy mầm, hướng sáng.

- Phiếu học tập.

Phiếu học tập số 1 1. Bảng phân biệt các hình thức hướng động ở thực vật về tác nhân gây ra vận động, đặc điểm và vai trò: Hình thức hướng động Tác nhân gây ra Đặc điểm Vai trò Hướng sáng Hướng hoá Hướng nước Hướng trọng lực Hướng tiếp xúc 2. Kẻ và hoàn thành bảng về các hình thức ứng động ở thực vật: Kiểu ứng động Khái niệm Nguyên nhân Ví dụ Ứng động sinh trưởng Ứng động không sinh trưởng

2. Học sinh

- Đọc và chuẩn bị bài, tìm hiểu trước thông tin về cảm ứng ở thực vật.

- Các đồ dùng học tập khác theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

1. Hoạt động 1: Hoạt động khởi động (Mở đầu)

a. Mục tiêu:

- Tạo tâm thế vui vẻ, thoải mái cho học sinh, sẵn sàng tìm hiểu kiến thức mới.

b. Nội dung:

- HS quan sát video để trả lời câu hỏi của GV.

c. Sản phẩm:

- HS nêu được vấn đề được xuất hiện trong video và xác định được nhiệm vụ học tập

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung kiến thức

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ: - HS quan sát video về các kiểu dáng thế Bonsai https://www.youtube.com/watch?v=XNvFqbVeUPQ - Trả lời câu hỏi: Các nghệ nhân dựa vào cơ sở sinh học nào ở thực vật để tạo được các kiểu dáng thế độc đáo trong nghệ thuật Bonsai? - HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Học sinh chú ý theo dõi, kết hợp kiến thức của bản thân, suy nghĩ và trả lời câu hỏi. - GV quan sát, định hướng. Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - GV gọi 2 – 3 HS trình bày câu trả lời. Bước 4. Kết luận, nhận định: - GV nhận xét kết quả thực hiện nhiệm vụ của HS, chưa chốt kiến thức mà dẫn dắt vào bài học mới: Vậy cảm ứng của thực vật là gì? Có những hình thức biểu hiện như thế nào? Vai trò của cảm ứng trong đời sống thực vật ra sao. Chúng ta sẽ trả lời những câu hỏi này qua tìm hiểu bài 15: Cảm ứng ở thực vật.

- Các câu trả lời của HS:

2. Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới

Hoạt động 2.1: Tìm hiểu khái niệm, vai trò và đặc điểm cảm ứng ở thực vật

a. Mục tiêu:

- Nêu được khái niệm cảm ứng ở thực vật và phân tích được vai trò cảm ứng đối với thực vật.

- Trình bày được đặc điểm cảm ứng ở thực vật.

b. Nội dung:

- HS xem video, quan sát hình ảnh, thảo luận cặp đôi và trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập:

- Trả lời được câu hỏi.

d. Tổ chức thực hiện:

Hoạt động của giáo viên và học sinh

Nội dung kiến thức

Bước 1. Chuyển giao nhiệm vụ: - Yêu cầu HS xem video, quan sát hình ảnh minh họa trong thời gian 4 phút và thảo luận cặp đôi trả lời câu hỏi liên quan: - Video: Video về ứng động hoa hồng nở (https://www.youtube.com/watch?v=4x7W6FutvnM) Ứng động bắt mồi của cây gọng vó (https://www.youtube.com/watch?v=Tcn8s2Z4aUc) + Câu hỏi: Khi có tác nhân kích thích của môi trường tác động đến thì thực vật trả lời lại các tác nhân kích thích đó như thế nào? Nguyên nhân nào gây ra sự trả lời đó? + Cảm ứng đó có vai trò như thế nào đối với thực vật? + Từ đó rút ra đặc điểm cảm ứng ở thực vật. - HS tiếp nhận nhiệm vụ. Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ học tập - Thảo luận cặp đôi tìm nội dung để trả lời câu hỏi theo yêu cầu của giáo viên. - GV quan sát, hỗ trợ HS. Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận - GV yêu cầu đại diện một số nhóm trả lời các câu hỏi, các nhóm còn lại nhận xét, bổ sung. - Các HS khác lắng nghe, nhận xét. Bước 4. Kết luận, nhận định: - Học sinh nhận xét, bổ sung, đánh giá. - GV nhận xét và chốt nội dung khái niệm, vai trò và đặc điểm của cảm ứng ở thực vật.

I. Khái niệm, vai trò và đặc điểm của cảm ứng ở thực vật 1. Khái niệm - Là sự tiếp nhận và trả lời của thực vật đối với các kích thích từ môi trường. 2. Vai trò của cảm ứng - Đảm bảo cho thực vật tận dụng tối đa nguồn sống hoặc tự vệ khi gặp kích thích bất lợi, qua đó thực vật có thể thích ứng tốt hơn với những biến đổi thường xuyên của môi trường sống, tạo điều kiện cho cây sinh trường và phát triển bình thường. 3. Đặc điểm của cảm ứng - Thường diễn ra chậm và khó nhận biết bằng mắt thường trong thời gian ngắn. - Có thể liên quan đến sinh trưởng hoặc không liên quan đến sinh trưởng của tế bào.

Hoạt động 2.2: Tìm hiểu các hình thức cảm ứng ở thực vật

a. Mục tiêu:

- Nêu được một số hình thức biểu hiện của cảm ứng ở thực vật: vận động hướng động và vận động cảm ứng.

b. Nội dung:

- GV sử dụng kĩ thuật hỏi đáp, yêu cầu HS quan sát hình 15.1 và cho biết: cảm ứng ở thực vật có thể chia thành các hình thức nào.

- GV yêu cầu HS hoạt động nhóm, đọc thông tin SGK, quan sát hình ảnh để tìm hiểu về các hình thức cảm ứng. GV phát cho HS giấy A0 (hoặc HS tự chuẩn bị), trình bày bằng sơ đồ tư duy để báo cáo (hoặc tùy sự sáng tạo của HS). HS hoàn thành phiếu học tập số 1 (nếu không đủ thời gian GV giao về nhà).

+ Nhóm 1, 2: Tìm hiểu về hướng động.

+ Nhóm 3, 4: Tìm hiểu về ứng động.

.............................................

.............................................

.............................................

Xem thử tài liệu tại đây: Link tài liệu