Chỉ ra và phân tích những từ ngữ miêu tả các sự vật trong bức tranh thu

Giải VTH Ngữ văn 8 Văn bản 1: Thu điếu

Bài tập 4 trang 20 VTH Ngữ Văn 8 Tập 1:

a. Chỉ ra và phân tích những từ ngữ miêu tả các sự vật trong bức tranh thu:

Sự vật	Từ ngữ miêu tả	Giá trị biểu đạt
Ao thu
Thuyền câu
Sóng
Lá
Bầu trời
Lối ngõ

b. Nhận xét về hình dáng, màu sắc, âm thanh, chuyển động của các sự vật:

- Hình dáng: ……………

- Màu sắc: ……………

- Âm thanh: ……………

- Chuyển động: ……………

c. Khái quát những nét đẹp điển hình của mùa thu vùng nông thôn Bắc Bộ được tái hiện trong bài thơ Thu điếu: ……………

Trả lời:

a. Chỉ ra và phân tích những từ ngữ miêu tả các sự vật trong bức tranh thu:

Sự vật	Từ ngữ miêu tả	Giá trị biểu đạt
Ao thu	lạnh lẽo, trong veo	Gợi tiết trời se lạnh, mặt nước phẳng lặng, làn nước trong suốt, như có thể nhìn thấu đáy
Thuyền câu	bé tẻo teo	Từ láy tượng hình, nhấn mạnh sự bé nhỏ của con thuyền chỉ như chiếc lá đậu trên mặt ao thu
Sóng	biếc, hơi gợn tí	Sóng lăn tăn với màu xanh của làn nước mùa thu
Lá	vàng	Màu vàng điểm xuyết của lá thu mang lại ấn tượng về một bức tranh thiên nhiên tươi sáng
Bầu trời	xanh ngắt	Đặc trưng của trời thu đất Bắc, gợi nền trời cao, rộng và không gian trong trẻo của một ngày thu nắng đẹp
Lối ngõ	Nhỏ, quanh co	Không gian quen thuộc của làng quê Bắc Bộ, gợi khung cảnh im vắng, tĩnh lặng

b. Nhận xét về hình dáng, màu sắc, âm thanh, chuyển động của các sự vật:

- Hình dáng: Không gian của ao thu và hình dáng thuyền câu toát lên nét hài hoà, xinh xắn.

- Màu sắc: màu xanh ngắt đặc trưng của trời thu đất Bắc, gợi nền trời cao, rộng và không gian trong trẻo của một ngày thu nắng đẹp; tầng mây lơ lửng tạo hình khối, toát lên vẻ bình yên, thanh tĩnh. Màu xanh của trời thu (xanh ngắt), của mặt nước mùa thu (sóng biếc), màu vàng điểm xuyết của lá thu (lá vàng),... mang lại ấn tượng vẽ một bức tranh thiên nhiên tươi sáng.

- Âm thanh: tiếng cá “đớp động dưới chân bèo” đầu đó trên mặt ao thu.

- Chuyển động: nhẹ, khẽ khàng.

c. Khái quát những nét đẹp điển hình của mùa thu vùng nông thôn Bắc Bộ được tái hiện trong bài thơ Thu điếu: Không khí mát lành; trời thu trong xanh, cao rộng; không gian êm đêm, thanh tĩnh; cảnh sắc hài hoà, giàu chất thơ;...