Bố cục Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ hay, chính xác nhất - Kết nối tri thức

Bố cục Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Ngữ văn lớp 7 Kết nối tri thức

Bài giảng Ngữ văn 7 Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ - Kết nối tri thức

A. Bố cục Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Gồm 2 phần:

- Phần 1 (Từ đầu đến ...cháu có con mắt thần): Đôi mắt thần của nhân vật tôi.

- Phần 2 (Còn lại): Quà tặng lớn lao, quý giá.

B. Nội dung chính Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Qua những câu chuyện người bố dạy cho con về các loài hoa, mùi hương, các món quà và ước chừng khoảng cách người đọc sẽ thấy được khi chúng ta cảm nhận thiên nhiên bằng tâm hồn, bằng tấm lòng thì “thế giới” chính là những điều thân thuộc, gần gũi, qua đó chúng ta thấy được thái độ trân trọng, yêu thương thế giới tự nhiên của tác giả.

C. Tóm tắt Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Tóm tắt Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (mẫu 1)

Truyện kể về một cậu bé được bố dạy cho những bài học quý giá. Đầu tiên, cậu phải nhắm mắt lại, rồi chạm vào những bông hoa và đoán. Trò chơi này không chỉ diễn ra trong vườn mà còn trong nhà. Nhân vật tôi còn đoán được các đồ vật trong gia đình và đoán được bố đang đứng cách mình bao xa. Ngay cả việc chỉ cần ngửi đã biết được đó là loại hoa gì và không bao giờ nhầm lẫn. Điều này làm nhân vật tôi rất vui và mãn nguyễn vì nhớ những điều đó mình có thể cảm nhận được cả vườn hoa theo cách rất riêng. Cậu nhận ra những bông hoa là người đưa đường, dẫn lối cho cậu trong khu vườn.

Tóm tắt Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ (mẫu 2)

Câu chuyện kể về nhân vật tôi được bố dạy cách nhắm mắt và sờ những bông hoa rồi tập đoán, nhờ vậy mà nhân vật tôi có thể đoán được tất cả các loại hoa ở trong vườn nhà. Ngoài ra nhân vật tôi còn đoán được các đồ vật trong gia đình và đoán được bố đang đứng cách mình bao xa. Sau rồi nhân vật tôi có thể chỉ cần ngửi đã biết được đó là loại hoa gì và không bao giờ nhầm lẫn. Điều này làm nhân vật tôi rất vui và mãn nguyễn vì nhớ những điều đó mình có thể cảm nhận được cả vườn hoa theo cách rất riêng.

D. Tác giả, tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

I. Tác giả

- Nguyễn Ngọc Thuần sinh năm 1972

- Quê quán: Bình Thuận

- Phong cách nghệ thuật: các tác phẩm của ông mang đến một thế giới trong trẻo, tươi mới, ấm áp, đầy chất thơ

- Tác phẩm chính: Một thiên nằm mộng( 2001), trên đồi cao chăn bầy thiên sứ (2003)

- Ông là tác giả chuyên viết về truyện ngắn cho trẻ em

II. Tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

1. Thể loại: Truyện dài

2. Xuất xứ, hoàn cảnh sáng tác

- Tác phẩm xuất bản năm 2004, NXB Tuổi Trẻ, TP Hồ Chí Minh

3. Phương thức biểu đạt: Tự sự

4. Người kể chuyện: Nhân vật tôi

5. Tóm tắt tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

- Tác phẩm kể về những bài học, những trò chơi của người bố dạy cho cậu bé nhắm mắt lại để cảm nhận thế giới tự nhiên xung quanh mình

6. Bố cục tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

- Phần 1: Từ đầu đến “con mắt thần” những trò chơi tuổi thơ mà bố dạy cho cậu bé

- Phần 2: Tiếp theo đến “vì món quà đó” cách bố đón nhận món quà từ nhân vật Tí

- Phần 3: Còn lại những bài học cảm nhận thiên nhiên mà bố dạy cho cậu bé

7. Giá trị nội dung tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

- Tác phẩm cho chúng ta biết một cách cảm nhận vẻ đẹp của thế giơi tự nhiên xung quanh ta: cảm nhận bằng mọi giác quan.

- Đồng thời gửi đến thông điệp về tình người cách cho và nhận quà nó là cả một nghệ thuật

- Qua đó cho thấy tình yêu thiên nhiên, tình cha con và tình cảm với những "món quà" của các nhân vật.

8. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

- Sử dụng bút pháp ẩn dụng

- Từ ngữ giàu tính biểu tượng

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

1. Những trò chơi cảm nhận thiên nhiên mà bố dạy cho cậu bé

- Trò chơi về xúc giác

+ Địa điểm: Vườn hoa

+ Nhắm mắt lại, chạm từng bông hoa

+ Câu đố của bố: Đố con hoa gì ?

+ Lần đầu cậu bé đoán sai

+ Nhận được sự động viên từ bố

+ Lần thứ 2 là buổi chiều tối đoán được 2 loại

+ Nhận được lời khen và khích lệ

+ Lần 3 đoán được hết các loại hoa trong vườn

$\to$ Bài học đầu tiên của cậu bé là sự kiên nhẫn , cố gắng và không từ bỏ để đạt được thành công. Điều mà cậu bé nhận được từ bố là động lực,sự tin tưởng để tiếp thêm sức mạnh cho cậu bé

- Trò chơi thị giác

+ Địa điểm: vườn hoa và trong nhà

+ Đoán đồ vật bao xa

+ Bố thách thức, giả vờ không để đánh thức ý chí, bản lĩnh muốn chứng minh của cậu bé

+Bố giấu và đố câu bé

+Bố đố cậu bé nhắm mắt và đố bố đứng bao xa

+Cậu bé vùi đầu trong mền vẫn biết bố ở bao xa

+ Người chú không tin nhưng cậu bé đã chứng minh được

+ Nhờ trò chơi bố dạy mà cậu bé cứu được Tí

$\to$ Bài học thứ 2 mà cậu học là sự cố gắng, và biến điều không thể thành có thể. Và cậu bé đã chứng minh cho mọi người thấy mình đã làm được. Những trò chơi bố dạy rất hữu ích

- Trò chơi về khứu giác

+ Địa điểm vườn hoa

+ Bố đưa hoa trước mũi, đố cậu bé là hoa gì

+ Trò chơi diễn ra liên tục đến khi cậu bé biết đoán tất cả loại hoa

+ Cậu nghe hương biết mùa gì

+ Hoa nở sớm , muộn

+ Hoa nào đang nở

$\to$ Những bài học mà cậu bé học được từ bố là tình yêu thiên nhiên, và cách cảm nhận thiên nhiên , cảnh vật xung quanh mình

2. Thông điệp từ món quà

- Hoàn cảnh: Thằng Tí đem cho bố trái ổi

+ Tâm ý của người cho lựa trái to, bọc bằng bịch ni lông

+ Tâm ý người nhận bố ít khi ăn ổi, nhưng lần này bố ăn

+ Bố giải thích món quà bao giờ cũng đẹp, khi cho hay nhận món quà đều được lấy cái đẹp từ món quà

$\to$ Bài học mà cậu bé nhận về cách cho và nhận ‘của cho không bằng cách cho” và nhận quà là một nghệ thuật, dù là bé nhưng nó mang cả tấm lòng của người đáng được trân trọng.

E. Đọc tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Nhà tôi có khu vườn rất rộng Bộ trồng nhiều hoa. Buổi chiều ra đồng về, bố thường dẫn tôi ra vườn, hai bố con thi nhau tưới. Bố làm cho tôi một bình tưới nhỏ bằng cái thùng đựng sơn vừa tay. Bố lại lây hộp lon gò thành cái vòi sen nữa. Bố hay bảo tôi nhắm mắt lại, sau đó dẫn tôi đi chạm từng bông hoa một. Bố nói:

– Đố con hoa gì?

Tôi luôn nói sai. Nhưng bố nói không sao cả, đần dân tôi sẽ nói đúng. Những buổi chiều tôi hay nhắm mắt sở những bông hoa rồi tập đoán. Tôi đoán được hai loại hoa: hoa mồng gà và hoa hướng dương. Bỏ cười khả khả khen tiền bộ lắm! Một hôm khác, tôi đoán được ba loại hoa. Bố nói:

– Phen này con sẽ đoán được hết các loại hoa của bố mắt thôi!

Và đúng như vậy không bao lâu, tôi đã đoán được hết vườn hoa. Từ trong nhà ra ngoài vườn, tôi có thể chạm bất cứ loại cây nào vả nói đúng tên của nó. Tôi cũng đã thuộc khu vườn. Tôi có thể vừa nhắm mắt vừa đi mà không chạm vào vật gì. Những lúc rảnh rỗi, bố hay đứng trong vườn rồi đố tôi tìm ra bố. Bố nói:

– Bố thây con hé mắt!

Tôi cãi lại

– Không! Con không có hé mắt. Con biết chỗ cây hoàng lan mà!

– Thật không? – Bố giả vờ nghỉ ngờ.

Trò chơi này không chỉ diễn ra ngoài vườn mà còn trong nhà. Bồ hay giấu cục kẹo đầu đó rồi đồ tôi, và lần nào tôi cũng tìm thấy. Bố còn đồ khi tôi nhắm mắt, bố đứng cách tôi bao xa.

Lúc đầu tôi luôn đoản sai nhưng sau thì đúng dân. Mỗi lần như thế, bố đều lấy thước ra đo đàng hoàng. Bây giờ, khi đang còn vùi đầu trong mệnh, tôi vẫn biết bố đang cách xa tôi bao nhiêu mét khi chỉ cần nghe tiếng bước chân. Trò chơi này làm chú Hùng ngạc nhiên lắm. Chú cứ hay nghi ngờ rằng không thể được, cháu đã ăn gian. Cháu hé mắt. Thế là tôi lặp lại trò chơi cho đến khi chú phải thốt lên:

– Thật không thể tin nổi, cháu có con mắt thần!

Trò chơi này, tôi có một kỉ niệm đáng nhớ. Sau nhà tôi có một con sông nhỏ. Những ngày nghỉ bố hay dẫn tôi ra đó tắm. Bồ tôi bơi giỏi lắm. Bồ có thể lặn một hơi đẩy đến mấy phút. Hôm đó, khi cả nhà đang ăn cơm thì bỗng nghe một tiếng hét lớn. Sau đó hoàn toàn im lặng. Mọi người nhìn quanh, không biết tiếng hét xuất phát từ hướng nào. Nhưng tôi đã nói ngay:

– Cách đây khoảng ba chục mét, hướng này!

Mẹ tôi chỏm dậy

– Chết rồi, ngoài bờ sông!

Bồ quăng chén cơm rồi bằng vườn chạy ra… Tôi và mẹ chạy theo, quả nhiên đúng như vậy. Dưới cải hụp xoáy, một thằng bé chơi với chỉ còn lòi ngón chân. Nó là thằng Tí, con bà Sáu. Nhân buổi trưa, nó trốn ra bờ sông vọc nước, không ngờ trượt chân té” xuống. Bố tôi ẵm nó về nhà. Bụng nó đầy nước, bộ phải nắm ngược hai chân đốc xuống như làm xiếc. Sau đó cả xóm mới hay tin chạy ra. Người ta bu quanh tôi, hỏi đủ chuyện. Bả Sáu còn cảm ơn tôi. Bá khóc. Bà nói không có tôi, thẳng Tí con bà sẽ chết. Nhiều người không tin rằng tôi có thể lắng nghe âm thanh tải tỉnh như vậy bèn gu tải, thật may phước lần nào tôi cũng đoán trúng. Họ hỏi làm sao biết hay vậy. Bố nháy mắt và chúng tôi cười ồ. Tôi biết đó là một bí mật, không thể tiết lộ! Một bí mật giữa bố và tôi. Nhưng tôi đã hứa, tôi sẽ chỉ cho thẳng Tí bí mật này. Nó là bạn thân của tôi mà. Tôi thấy tên nó đẹp hơn mọi tên, khi đọc lên, âm thanh cứ du đương như một bài hát

Ở trường tôi hay gọi nó:

– Tí, Tí

Nó hỏi:

– Cái gì?

Tôi mỉm cười:

– Chẳng có gì!

Nó ngạc nhiên lắm. Nó không hè biết rằng tôi đang nghe âm thanh từ cái tên của nó.

Bố tôi nói, mỗi cái tên là một âm thanh tuyệt diệu. Người càng thân với mình bao nhiêu thì âm thanh đó càng tuyệt điệu bây nhiều.

Tôi tin bố. Tôi hay gọi tên bố chỉ để nghe âm thanh.

[…] Thằng Tí hay đem cho bố tôi những trái ổi. Nó trèo cây giỏi lắm, nhà nó có một vườn ổi. Những trải ổi to được nó lựa đẻ dành cho bố đều có bịch ni lông bọc lại đàng hoàng. Những trải ổi như thể bao giờ cũng vừa to vừa mèn, cắn vào rất đã. Bố tôi it khi nào ăn ổi, những vì nó, bố ăn.

Tôi nói

– Sao bố kính trọng nó quá vậy?

Bồ cười xòa:

– Không phải đâu, bố không cưỡng lại được trước món quà. Một món quà bao giờ cũng đẹp. Khi ta nhận hay cho một món quà, ta cũng đẹp lây tư món quà đó . – Bố còn nói thêm. – Một nụ hôn cũng là một món quà sang trọng. Một giấc ngủ của tôi cũng chính là một món quà, cả con người tôi đều là món quà của bố.

Tôi đi nhẹ ra vườn. Tôi hiểu, khu vườn là món quả bắt tận của tôi. Mỗi bông hoa là một món quả nhỏ, một vườn hoa là món quà lớn. Tôi nhắm mắt và chạm tay rồi gọi tên từng món quà. Tôi chạm phải bố. Tôi la lên:

– A! Món quà của tui đây rồi. Ôi cái món quà này bự quá!

Bố lại nghĩ ra trò chơi khác. Thay vì chạm vào hoa, bây giờ tôi chỉ ngửi rồi gọi tên nó. Bỏ đưa bông hoa trước mũi tôi rồi nói, hoa gì? Trò chơi cứu được điểm ra liên tục cho đền hỏi tôi nhận điện được tất cả mùi hương của các loài hoa

Đêm, tôi mở cửa số và nói:

– Hoa hồng đang nở kìa bố ơi!

Bố không tin, xách đèn ra soi và đúng vậy. Những bông hoa cứ đem hương đến cửa số như báo cho tôi biết từng mùa. Hoa gì nở sớm, hoa gì nở muộn. Tôi còn phân biệt cùng một lúc những hoa gì đang nở. Bồ nói tôi có cái mũi tuyết nhất thế giới!

Bạn hãy tưởng tượng, một buổi sáng mờ sương. Bạn vừa nhắm mắt vừa mở cửa số, và bạn chợt hiểu khu vườn nói gì. Bạn hiểu bây giờ là mùa gì và bông hoa nào đang nở, tên gì. Từng tiếng bước chân trong vườn, bạn biết chính xác người có bước chân đó cách xa bạn bao nhiêu mét. Bạn còn biết tiếng chân đó là của ai, bố hay mẹ.

Bạn sẽ giả vờ hỏi:

– Ai đó? Có phải là người khách lạ không?

– Không. Tôi là khách quen! – Người đó trả lời

Bạn sẽ nói:

– Khách quen sao tôi không biết vậy cả? Tui nghe bước chân lạ lắm.

– Đó là tại vì tôi đang hỏi hộp. Tôi thấy khu vườn nở nhiều hoa quá

– Hoa hồng và mào gà phải không?

– Ôi! Sao anh biết hay quá vậy

Bạn sẽ nói to lên

– Tại vì tôi có con mắt thần

– Con mắt thân nằm ở đâu vậy?

– Nằm ở mãi tui

Đó chính là một điều bí mật mả tôi muốn chia sẻ với bạn. Bạn hãy thử đi rồi sẽ thấy, khu vườn sẽ lớn lên rất nhiều. Những bông hoa thơm hơn và khi nhắm mắt, bạn vẫn nhìn thấy nó. Không chỉ vậy, bạn còn thấy nguyên cả khu vườn. Bạn có thể nhìn thấy bông hồng ngay trong đêm tối. Đêm bạn nằm, đắp chăn kín người nhưng bạn vẫn có thể đi dao. Bạn sẽ không bao giờ lạc trong bất cứ một khu vườn ảo, bởi vì, những bông hoa sẽ chỉ lối cho bạn, một lối đi an toàn vả thơm ngát.

Và lúc đó, bạn sẽ tiếc lắm nếu thế giới này vắng đi những bông hoa. Bạn sẽ tự hỏi, tại sao trong khu vườn không có người đẫn lối? Người ta sẽ ngạc nhiên hỏi lại, người dẫn lối nào? Bạn sẽ từ từ nói, đó là NHỮNG BÔNG HOA.

Những bông hoa chính là người đưa đường!

F. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ

Nhan đề “Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” nói lên cách cảm nhận đặc biệt về cuộc sống.

- Ban đầu, nhân vật không thể đoán được tên loài hoa, dần dần đã thuộc tên và rồi khi nhắm mắt lại, ngửi mùi hoa cũng có thể đoán đúng tên. Như vậy, nhân vật đã cảm nhận thế giới tự nhiên bằng nhiều giác quan và khi càng hiểu, nhân vật càng trân trọng và thêm yêu thiên nhiên quanh mình.

- Cách cảm nhận ấy đem lại ý nghĩa cho cuộc sống của chúng ta, đó là cách cảm nhận sâu sắc, không hời hợt. Khi ta cảm nhận bằng cả tâm hồn và tình yêu thương ta sẽ phát hiện được những vẻ đẹp, những giá trị từ những điều bình dị nhất.

Xem thêm các bài Bố cục Ngữ văn lớp 7 sách Kết nối tri thức hay, ngắn gọn khác:

Bố cục Người thầy đầu tiên

Bố cục Quê Hương

Bố cục Trong lòng mẹ

Bố cục Mùa xuân nho nhỏ

Bố cục Gò Me