Nhật kí đô thị hóa - Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 9 - Cánh diều
Tóm tắt kiến thức trọng tâm tác phẩm Nhật kí đô thị hóa Ngữ văn lớp 9 sách Cánh diều đầy đủ bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, nội dung chính, ... giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 9. Mời các bạn đón xem:
Tác giả tác phẩm: Nhật kí đô thị hóa - Ngữ văn 9
I. Tác giả Mai Văn Phấn
- Nhà thơ Mai Văn Phấn sinh năm 1955 tại huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Hiện sống và sáng tác tại thành phố Hải Phòng.
- Ông được xem là gương mặt thơ ca tiêu biểu của Việt Nam trong hơn 20 năm qua bởi những nỗ lực cách tân không mệt mỏi.
II. Tìm hiểu văn bản Nhật kí đô thị hóa
1. Thể loại
- Tác phẩm Nhật kí đô thị hóa thuộc thể loại: thơ tự do.
2. Xuất xứ
- Cầu nguyện ban mai, NXB Hải Phòng, 1997.
3. Phương thức biểu đạt
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm.
4. Bố cục Nhật kí đô thị hoá
- Phần 1 (12 dòng thơ đầu): ký ức về thời thơ ấu gắn liền với quê hương, với hình bóng mẹ.
- Phần 2 (còn lại): thách thức của đô thị.
5. Giá trị nội dung
- Bài thơ thể hiện sự trân trọng những giá trị của gia đình, truyền thống trong môi trường hiện đại.
- Tư tưởng của tác giả: niềm tự hào, trân trọng các giá trị truyền thống. Bày tỏ sự tiếc nuối trước sự thay đổi của cuộc sống. Ngoài ra tác giả còn thể hiện tình cảm sâu sắc đối với gia đình và ký ức thời thơ ấu.
6. Giá trị nghệ thuật
- Sử dụng xen kẽ các biện pháp tu từ ẩn dụ, so sánh.
III. Tìm hiểu chi tiết văn bản Nhật kí đô thị hóa
1. Hình ảnh về thời thơ ấu
- Về “ngôi nhà của mẹ”, “chạm phải tay mình ngày thơ ấu”, người con đã hồi tưởng về những kỉ niệm: hình ảnh ngôi nhà như chiếc bánh không nhân, hình ảnh đồng xu cũ, chó đá đầu làng, tiếng gọi, hình ảnh mẹ ra bến sông.
- Những hình ảnh thuộc về “ngày thơ ấu": lỗ đáo, đôi chân cò lội nước, nơi chó đá đầu làng, bến sống,...
2. Suy nghĩ của người con
- Trước “những bước chân đô thị”, người con cảm thấy bất an trước sự thay đổi của cuộc sống đô thị, tiếc nuối cho những giá trị xưa cũ, những nét đẹp của thời thơ ấu.
- Biện pháp tu từ ẩn dụ: “bóng tối dẫn tôi về ngôi nhà của mẹ”.
- Biện pháp tu từ so sánh: “ngôi nhà như chiếc bánh không nhân”
=> Thể hiện được sự thiếu vắng, lạc lõng trước sự thay đổi của thực tại.
3. Cảm hứng, tư tưởng của tác giả trong bài thơ
- Cảm hứng chủ đạo: trân trọng những giá trị của gia đình, truyền thống trong môi trường hiện đại.
- Tư tưởng: niềm tự hào, trân trọng các giá trị truyền thống. Bày tỏ sự tiếc nuối trước sự thay đổi của cuộc sống. Ngoài ra tác giả còn thể hiện tình cảm sâu sắc đối với gia đình và ký ức thời thơ ấu.
IV. Đọc văn bản Nhật kí đô thị hóa
NHẬT KÍ ĐÔ THỊ HÓA
- Mai Văn Phấn -
Úp mặt vào bóng tối lùm cây
Gió đang chạy trên lưng mình những bước chân đô thị
Bóng tối dẫn tôi về ngôi nhà của mẹ
Ngôi nhà như chiếc bánh không nhân.
Nhặt được đồng xu cùn gỉ cuối sân
Ngỡ chạm phải tay mình ngày thơ ấu
Những dấu chân ai lún sâu lỗ đáo
Từng kiếp người mở mắt… thấy đôi chân cò lội nước trắng mênh mông.
Nơi chó đá đầu làng vẫn sủa những con trăng
Có tiếng gọi nghe buồn như củi ướt
Thương quê nghèo mẹ tôi ra bến sông
Vớt những câu ca chưa tan vào nước.
Mẹ ơi mẹ! Giờ con thấy bóng râm từ bùn đất
Đất ở dưới chân mà cao hơn những suy nghĩ của mình
Đêm thai nghén những thị thành trứng nước
Ai ấy còn ngơ ngác trước văn minh.
Trong bóng tối lùm cây tôi chợt nhận ra mình
Với nỗi e dè từ cái thời Văn Lang lúa nước
Nỗi e dè tự thấp mình lên làm ngọn nến mùa thu đi rước đuốc
Và ngôi nhà của mẹ là chiếc đèn lồng lặng lẽ.
Xem thêm các chương trình khác: