Lý thuyết Địa Lí 6 Bài 1 (Chân trời sáng tạo): Hệ thống kinh, vĩ tuyến và tọa độ địa lí

Lý thuyết Địa Lí 6 Bài 1: Hệ thống kinh, vĩ tuyến và tọa độ địa lí

I. Hệ thống kinh, vĩ tuyến

- Kinh tuyến là những nửa đường tròn nối hai cực trên bề mặt quả Địa cầu.

- Vĩ tuyến là những vòng tròn bao quanh quả Địa cầu và vuông góc với các kinh tuyến

- Kinh tuyến gốc là đường đi qua đài thiên văn Grin - Uýt ở ngoại ô Luân Đôn - thủ đô nước Anh (đánh số độ là 0^o)

+ Dựa vào kinh tuyến gốc (kinh tuyến 0°) và kinh tuyến 180° đối diện để nhận biết kinh tuyến đông, kinh tuyến tây.

+ Dựa vào vĩ tuyến gốc (Xích đạo) để biết vĩ tuyến bắc, vĩ tuyến nam.

+ Các kinh tuyến có độ dài bằng nhau. Các vĩ tuyến có độ dài khác nhau.

II. Toạ độ địa lí

- Kinh độ của một điểm là số độ chỉ khoảng cách từ kinh tuyến đi qua điểm đó tới kinh tuyến gốc.

- Vĩ độ của một điểm là số độ chỉ khoảng cách từ vĩ tuyến đi qua địa điểm đó đến vĩ tuyến gốc.

- Tọa độ địa lí của một điểm là nơi giao nhau giữa kinh độ và vĩ độ của điểm đó.

Cách viết: $\left\{\begin{array}{l}{20}^{0}T\\ {10}^{0}B\end{array}\right.$ (20⁰T, 10⁰B)

III. Lưới kinh, vĩ tuyến của bản đồ thế giới

- Bản đồ thế giới theo lưới chiếu hình nón: Kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng quy ở cực, vĩ tuyến là những cung tròn đồng tâm ở cực.

- Bản đồ thế giới theo lưới chiếu hình trụ đứng đồng góc: Hệ thống kinh, vĩ tuyến đều là những đường thẳng song song và vuông góc với nhau.

Trắc nghiệm Địa Lí 6 Bài 1: Hệ thống kinh, vĩ tuyến. Tọa độ địa lí

Câu 1. Nếu cách 1⁰ ở tâm thì trên bề mặt của quả Địa Cầu sẽ có bao nhiêu kinh tuyến?

A. 361.

B. 180.

C. 360.

D. 181.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Mỗi kinh tuyến cách nhau 1⁰ thì trên quả Địa Cầu có 360 kinh tuyến.

Câu 2. Các đường nối liền hai điểm cực Bắc và cực Nam trên bề mặt quả Địa Cầu là những đường

A. kinh tuyến.

B. kinh tuyến gốc.

C. vĩ tuyến.

D. vĩ tuyến gốc.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích: Kinh tuyến là những đường nối liền hai điểm Cực Bắc và Cực Nam có độ dài bằng nhau.

Câu 3. Trên quả Địa Cầu có mấy điểm cực?

A. 1.

B. 2.

C. 3.

D. 4.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích: Ở nơi cắt nhau giữa trục và bề mặt của quả Địa Cầu, chúng ta xác định được điểm cực của Trái Đất, gồm một điểm cực Bắc và một điểm cực Nam.

Câu 4. Những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Bắc là những vĩ tuyến

A. trên.

B. dưới.

C. Bắc.

D. Nam.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Những vĩ tuyến nằm từ Xích đạo đến cực Bắc là những vĩ tuyến Bắc.

Câu 5. Kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc có điểm chung là cùng mang số độ bằng

A. 60⁰.

B. 0⁰.

C. 30⁰.

D. 90⁰.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: B

Giải thích: Để đánh số các kinh tuyến và vĩ tuyến trên Trái Đất, người ta phải chọn một kinh tuyến gốc và một vĩ tuyến gốc và ghi 0⁰.

Câu 6. Kinh tuyến Tây là

A. kinh tuyến nằm bên trái của kinh tuyến gốc.

B. kinh tuyến nằm bên phải của kinh tuyến gốc.

C. nằm phía dưới xích đạo.

D. nằm phía trên xích đạo.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích: Kinh tuyến là những đường nối liền hai điểm Cực Bắc và Cực Nam có độ dài bằng nhau. Kinh tuyến Tây nằm bên trái đường kinh tuyến gốc.

Câu 7. Đường kinh tuyến gốc 0⁰ đi qua đài thiên văn Grin-uýt thuộc quốc gia nào sau đây?

A. Đức.

B. Ý.

C. Anh.

D. Nga.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Theo quy ước quốc tế thì đường kinh tuyến gốc đi qua đài thiên văn Grin-uýt ở ngoại ô thành phố Luân Đôn nước Anh.

Câu 8. Chúng ta có thể xác định được vị trí của mọi điểm trên bản đồ là nhờ

A. vai trò của hệ thống kinh, vĩ tuyến trên quả Địa Cầu.

B. đặc điểm phương hướng các đối tượng địa lí trên bản đồ.

C. số lượng các đối tượng địa lí được sắp xếp trên bản đồ.

D. mối liên hệ giữa các đối tượng địa lí trên bản đồ.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: A

Giải thích: Các hệ thống kinh, vĩ tuyến gồm kinh tuyến đông, kinh tuyến tây và vĩ tuyến Bắc, vĩ tuyến Nam. Nhờ có hệ thống kinh, vĩ tuyến người ta có thể xác định được vị trí của mọi địa điểm trên quả Địa Cầu.

Câu 9. Đường Xích đạo chia quả Địa cầu thành

A. nửa cầu Đông và nửa cầu Tây.

B. nửa cầu Đông và bán cầu Bắc.

C. bán cầu Bắc và bán cầu Nam.

D. bán cầu Bắc và nửa cầu Tây.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Đường Xích đạo chia quả Địa cầu thành nửa cầu Bắc và nửa cầu Nam (hay còn gọi là bán cầu Bắc và bán cầu Nam).

Câu 10. Cho điểm Y (30⁰B, 15⁰T), điểm này nằm ở 

A. bán cầu Bắc và nửa cầu Đông.

B. bán cầu Nam và nửa cầu Đông.

C. bán cầu Bắc và nửa cầu Tây.

D. bán cầu Bắc và nửa cầu Đông.

Hiển thị đáp án  

Đáp án: C

Giải thích: Cho điểm Y (30⁰B, 15⁰T), điểm này nằm ở bán cầu Bắc (cụ thể là nằm ở vĩ tuyến 30⁰B) và nửa cầu Tây (cụ thể là kinh độ 15⁰T) -> Địa điểm Y nằm ở phía Tây Bắc của khu vực Bắc Phi.

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Địa Lí 6 sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 2: Kí hiệu và chú giải trên một số bản đồ thông dụng

Lý thuyết Bài 3: Tìm đường đi trên bản đồ

Lý thuyết Bài 4: Lược đồ trí nhớ

Lý thuyết Bài 5: Vị trí Trái Đất trong hệ Mặt Trời. Hình dạng, kích thước của Trái Đất

Lý thuyết Bài 6: Chuyển động tự quay quanh trục của Trái Đất và hệ quả