Hệ thống kiến thức Địa lí lớp 8 Giữa học kì 1

Hệ thống kiến thức Địa lí lớp 8 Giữa học kì 1

Bài 1: Vị trí địa lí, địa hình và khoáng sản

1. Vị trí địa lí và kích thước của châu lục

- Châu Á nằm ở bán cầu Bắc, là một bộ phận cua lục địa Á –Âu.

- Diện tích phần đất liền là 41,5 triệu km², nếu tính cả đảo phủ thuộc thì lên tới 44,4 triệu km² → Là châu lục rộng lớn nhất thế giới.

- Tiếp giáp:

   + 2 châu lục: Châu Âu và châu Phi

   + 3 đại dương: Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương, Ấn Độ Dương.

2. Đặc điểm địa hình và khoáng sản

a) Đặc điểm địa hình

- Châu Á có nhiều hệ thống núi, sơn nguyên cao, đồ sộ và nhiều đồng bằng bậc nhất thế giới. Địa hình bị chia cắt phức tạp.

- Các dãy núi chạy theo hai hướng chính: đông – tây hoặc gần đông – tây và bắc – nam hoặc gần bắc – nam.

- Các núi và cao nguyên cao đồ sộ tập trung ở trung tâm châu lục.

- Các đồng bằng rộng: Ấn –Hằng, Tây Xi- bia, Hoa Băc, Hoa Trung, Lưỡng Hà,…

b) Khoáng sản

- Châu Á có nguồn khoáng sản rất phong phú và có trữ lượng lớn.

- Các khoáng sản tiêu biểu: dầu mỏ, khí đốt, than, sắt, kim loại màu,…

Bài 2: Khí hậu châu Á

1. Khí hậu châu Á phân hóa đa dạng

a) Khí hậu châu Á phân hóa thành nhiều đới khác nhau

Khí hậu châu Á gồm các đới:

- Đới khí hậu cực và cận cực

- Đới khí hậu ôn đới

- Đới khí hậu cận nhiệt

- Đới khí hậu nhiệt đới

- Đới khi hậu Xích đạo

b) Các đới khí hậu châu Á phân thành nhiêu kiểu khí hậu khác nhau

- Đới khí hậu ôn đới:

   + Kiểu ôn đới lục địa

   + Kiểu ôn đới gió mùa

   + Kiểu ôn đới hải dương

- Đới khí hậu cận nhiệt:

   + Kiểu cận nhiệt địa trung hải

   + Kiểu cận nhiệt gió mùa

   + Kiểu cận nhiệt lục địa

   + Kiểu núi cao

- Đới khí hậu nhiệt đới

   + Kiểu nhiệt đới khô

   + Kiểu nhiệt đới gió mùa

Như vậy, châu Á có nhiều đới khí hậu khác nhau, trong mỗi đới lại có sự phân thành các kiểu khí hậu

- Nguyên nhân:

   + Do lãnh thổ trải dải từ vùng cực bắc đến vùng Xích đạo, lãnh thổ rất rộng.

   + Do ảnh hưởng của các dãy núi.

2. Khí hậu châu Á phổ biến là các kiểu khí hậu gió mùa và các kiểu khí hậu lục địa

a) Các kiểu khí hậu gió mùa

- Khí hậu gió mùa của châu Á gồm:

   + Kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa phân bố ở Nam Á và Đông Nam Á.

   + Kiểu khí hậu cận nhiệt và ôn đới gió mùa phân bố ở Đông Á.

- Kiểu khí hậu gió mùa: một năm có hai mùa gió, mùa đông có gió từ nội địa thổi ra lạnh, khô và mưa không đáng kể; còn mùa hạ có gió từ đại dương thổi vào có tính chất nóng ẩm và mua nhiều.

b) Các kiểu khí hậu lục địa

- Các kiểu khí hậu lục địa ở châu Á: ôn đới lục địa, cận nhiệt lục địa, nhiệt đới khô.

- Phân bố: các vùng nội địa và khu vực Tây Nam Á.

- Đặc điểm: mùa đông lạnh và khô, mùa hạ nóng khô; lượng mưa trung bình năm 200-500mm; độ bốc hơi lớn, độ ẩm thấp; hoang mạc và bán hoang mạc phát triển.