Giáo án Ngữ văn 7 Bài 6 (Cánh diều 2024): Truyện ngụ ngôn và tục ngữ

I. Tìm hiểu chung

Mục tiêu: Nắm được những kiến thức cơ bản về thể loại truyện ngụ ngôn.

Nội dung: HS trả lời, hoạt động cá nhân.

- GV sử dụng kĩ thuật chia sẻ nhóm đôi.

- HS dựa vào phần Kiến thức ngữ văn để hoàn thành nhiệm vụ nhóm.

Sản phẩm:

- Câu trả lời cá nhân trình bày được một số nét cơ bản về truyện ngụ ngôn.

Tổ chức thực hiện

Sản phẩm

* Bước 1: Giao nhiệm vụ:

- GV giao nhiệm vụ: Têu cầu HS đọc phần Kiến thức ngữ văn trong SGK trang 03 để nêu những hiểu biết về thể loại truyện ngụ ngôn.

* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS đọc phần Kiến thức ngữ văn trong SGK trang 03 và tái hiện kiến thức trong phần đó.

* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

- HS trình bày cá nhân.

- Các HS khác nhận xét.

- GV nhận xét và chuẩn kiến thức.

- GV chiếu cho HS xem một số hình ảnh về thế giới truyện ngụ ngôn.

HS: Những cặp đôi không báo cáo sẽ làm nhiệm vụ nhận xét, bổ sung cho cặp đôi báo cáo (nếu cần).

* Bước 4: Kết luận, nhận định

GV:

- Nhận xét thái độ làm việc và sản phẩm của các cặp đôi.

- Chốt kiến thức trên các slide và chuyển dẫn sang mục sau.

Ngụ: Hàm chứa ý kín đáo

Ngôn: Lời nói.

=> Ngụ ngôn: Nguyên nghĩa là lời nói có ngụ ý, tức lời nói có ý kín đáo để người đọc, người nghe tự suy ra mà hiểu

1. Truyện ngụ ngôn:

- Truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần.

- Có ngụ ý.

- Mục đích: mượn chuyện loài vật để kín đáo nói chuyện con người -> khuyên nhủ, răn dạy những bài học cho con người trong cuộc sống.

I. TÌM HIỂU CHUNG (…’)

Mục tiêu: - Nhận biết được một số yếu tố hình thức (chi tiết, cốt truyện, nhân vật, vần, nhịp, hình ảnh, ...); nội dung (đề tài, chủ đề, ý nghĩa, bài học, ... của truyện ngụ ngôn.

Nội dung:

GV sử dụng KT sơ đồ tư duy để khai thác phần tìm hiểu chung

HS dựa vào sơ đồ tư duy đã chuẩn bị ở nhà để hoàn thành nhiệm vụ nhóm

Tổ chức thực hiện

Sản phẩm

HOẠT ĐỘNG CHUNG CẢ LỚP

(1) GV hướng dẫn cách đọc: Đọc rõ ràng, rành mạch, thể hiện được sự ngông nghênh, kiêu ngạo của ếch, xen chút hài hước; chú ý chỉ dẫn đọc màu vàng bên phải mỗi phần.

- 2 HS đọc

- Nhận xét cách đọc của HS; trả lời hộp chỉ dẫn màu vàng bên phải.

- Tìm hiểu chú thích SGK.

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

* Bước 1: Giao nhiệm vụ:

- GV giao nhiệm vụ:

+ Nêu những sự kiện chính của truyện.

+ Hãy kể tóm tắt truyện từ 5-7 câu?

* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

- HS thảo luận.

- GV quan sát, khích lệ HS.

* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ Tổ chức trao đổi, trình bày nội dung đã thảo luận.

+ HS nhận xét lẫn nhau.

* Bước 4: Kết luận, nhận định

- GV tổng hợp ý kiến, chốt kiến thức:

- Ếch sống lâu ngày trong giếng

- Tiếng kêu của nó làm các con vật nhỏ bé hoảng sợ.

- Nó tưởng trời chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.

- Trời mưa làm nước dềnh lên đưa ếch ra ngoài

- Nó nghênh ngang coi thường xung quanh

- Cuối cùng bị con trâu dẫm bẹp.

(2) Nêu bố cục của văn bản? Có thể chia theo cách khác?

- HS phát biểu ý kiến.

- Tổ chức cho HS trao đổi ý kiến, nhận xét, bổ sung?

- GV tổng hợp ý kiến, kết luận.

THẢO LUẬN CẶP ĐÔI

* Bước 1: Giao nhiệm vụ.

- GV giao nhiệm vụ:

+ Xác định thể loại của truyện?

+ Truyện kể về nhân vật nào?

+ Xác định ngôi kể và thứ tự kể của truyện?

* Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

+ Tổ chức cho HS thảo luận.

+ GV quan sát, khích lệ HS.

* Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

+ Tổ chức trao đổi, trình bày nội dung đã thảo luận.

+ HS nhận xét lẫn nhau.

* Bước 4: Kết luận, nhận định:

- GV tổng hợp ý kiến, chốt kiến thức.

2. Tác phẩm

a) Đọc và tóm tắt

- Đọc

- Tóm tắt

b) Bố cục văn bản:

- Chia 2 phần.

- Phần 1: Từ đầu ... chúa tể -> Cuộc sống của ếch khi ở trong giếng.

- Phần 2: Còn lại -> Cuộc sống của ếch khi ra khỏi giếng

c) Thể loại, nhân vật , ngôi kể, thứ tự kể

- Thể loại: truyện ngụ ngôn.

- Nhân vật chính: con ếch

- Ngôi kể thứ ba.

- Thứ tự: kể xuôi.