Giải Tin học 8 Bài 2 (Cánh diều): Khai thác thông tin số trong các hoạt động kinh tế xã hội

Giải Tin học 8 Bài 2: Khai thác thông tin số trong các hoạt động kinh tế xã hội

Giải Tin học 8 trang 13

Khởi động trang 13 Tin học 8: Ở nước ta hiện nay có bao nhiêu trường trung học cơ sở? Mỗi em hãy thực hiện riêng việc tìm trên internet và cho biết:

1) Các kết quả có giống nhau không?

2) Con số nào là đáng tin nhất? Vì sao?

Trả lời:

- Theo kết quả tìm kiếm trên internet, số liệu về trường trung học cơ sở ở nước ta hiện nay có nhiều kết quả khác nhau như 10 878, 10 770, …

- Việc xác định con số nào là đáng tin cậy nhất khá khó khăn. Dựa vào mức độ uy tín của trang web và năm học được cập nhật mới nhất, hiện nay nước ta có khoảng 10 770 trường trung học cơ sở. Thông tin được đưa ra bởi trang web của Bộ giáo dục và đào tạo năm 2019.

1. Độ tin cậy của thông tin

Hoạt động trang 13 Tin học 8: Theo em, trong hoạt động thường xuyên hàng ngày, các tổ chức (cơ quan, doanh nghiệp) sử dụng thông tin từ nguồn nào sau đây?

1) Từ kết quả tìm kiếm Internet.

2) Từ dữ liệu được thu thập và quản trị bởi các tổ chức đó

Em hãy giải thích cho sự lựa chọn của mình.

Trả lời:

Trong hoạt động thường xuyên hàng ngày, các tổ chức (cơ quan, doanh nghiệp) sử dụng thông tin từ dữ liệu được thu thập và quản trị bởi các tổ chức đó.

Vì các cơ quan, doanh nghiệp sử dụng giấy tờ có giá trị pháp lí cao, được công bố từ cơ quan chính phủ, các cấp có thẩm quyền, … như căn cước công dân, đăng kí xe, quyền sử dụng đất, …

Kết quả tìm kiếm trên Internet thường không thống nhất, và có thể bị sai lệch.

2. Khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy

Hoạt động trang 14 Tin học 8: Thông tin tìm kiếm được trên Internet có đáng tin cậy hoàn toàn không? Vì sao?

Trả lời:

Thông tin tìm kiếm trên Internet không đáng tin cậy hoàn toàn. Internet là một nơi có rất nhiều thông tin và nguồn tin, trong đó có cả thông tin sai lệch, thông tin sai, hoặc thông tin bị lừa đảo. Do đó, cần phải kiểm tra và đánh giá nguồn thông tin, và tìm hiểu thêm từ các nguồn đáng tin cậy khác trước khi sử dụng hoặc chia sẻ thông tin đó.

Giải Tin học 8 trang 15

Luyện tập 1 trang 15 Tin học 8: Em hãy nêu một ví dụ để thấy được tầm quan trọng của việc biết khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy.

Trả lời:

Một ví dụ về tầm quan trọng của việc biết khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy là trong lĩnh vực y tế. Khi tìm kiếm thông tin về bệnh tật hoặc thuốc điều trị, thông tin không đáng tin cậy có thể dẫn đến những kết quả không chính xác hoặc nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. Ngược lại, khi có thể sử dụng và ứng dụng thông tin đáng tin cậy, điều này có thể giúp cho các chuyên gia y tế đưa ra quyết định điều trị tốt hơn, từ đó cải thiện chất lượng chăm sóc sức khỏe và cứu sống nhiều người.

Luyện tập 2 trang 15 Tin học 8: Để có thông tin đáng tin cậy phục vụ quản lí việc dạy và học, theo em nhà trường cần làm gì?

Trả lời:

Để có thông tin đáng tin cậy phục vụ quản lí việc dạy và học, nhà trường có thể làm những việc sau đây:

- Xây dựng hệ thống lưu trữ thông tin rõ ràng, đáp ứng các tiêu chuẩn quản lý thông tin.

- Tạo một môi trường thuận lợi để giáo viên và học sinh có thể chia sẻ thông tin, đánh giá kết quả học tập, trao đổi kiến thức.

- Hướng dẫn và đào tạo cho giáo viên cách sử dụng các nguồn thông tin đáng tin cậy để đưa ra các quyết định học tập, giảng dạy đúng và hiệu quả.

- Sử dụng phần mềm quản lý học tập, đánh giá kết quả học tập và giảng dạy để quản lý các thông tin liên quan đến học sinh, giáo viên và quá trình học tập.

- Thiết lập một cơ chế đánh giá và xác minh độ tin cậy của thông tin được sử dụng và truyền tải trong quá trình giảng dạy và học tập.

Những điều trên sẽ giúp nhà trường thu thập, quản lý và sử dụng thông tin đáng tin cậy trong quá trình quản lý giảng dạy và học tập.

Vận dụng trang 15 Tin học 8: Học sinh ở cuối năm học lớp 9 thường cần tìm hiểu thông tin tuyển sinh vào lớp 10. Giữa thông tin tìm được từ hai nguồn sau đây, thông tin nào đáng tin cậy hơn:

1) Internet.

2) Thông báo chính thức của Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương

Hãy giải thích ý kiến của em.

Trả lời:

Nguồn thông tin từ thông báo chính thức của Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương đáng tin cậy hơn vì:

- Thông tin tuyển sinh vào lớp 10 là thông tin quan trọng đối với học sinh, yêu cầu độ chính xác cao.

- Thông báo chính thức của Sở Giáo dục và Đào tạo địa phương là nguồn thông tin chính thống, cập nhật thường xuyên và có sự kiểm định của Sở Giáo dục và Đào tạo.

- Thông tin trên Internet có thể đúng hoặc sai, chưa có sự đánh giá, kiểm định rõ ràng.

Câu hỏi tự kiểm tra (trang 15)

Câu 1 trang 15 Tin học 8: Em hãy cho ví dụ về việc khai thác các nguồn thông tin không đáng tin cậy có thể dẫn đến những kết quả không mong muốn.

Trả lời:

Một ví dụ về việc khai thác các nguồn thông tin không đáng tin cậy là khi một số người tin vào các thông tin sai lệch trên mạng xã hội về chất lượng và hiệu quả của các loại thuốc hoặc phương pháp điều trị bệnh. Điều này có thể dẫn đến việc bệnh nhân tự điều trị hoặc không chấp nhận những phương pháp điều trị đã được chứng minh hiệu quả, gây ra hậu quả không mong muốn cho sức khỏe của họ.

Câu 2 trang 15 Tin học 8: Hãy nêu ví dụ cụ thể cho thấy có những thông tin đáng tin cậy mang giá trị to lớn trong hoạt động kinh tế xã hội.

Trả lời:

Một ví dụ cụ thể cho thấy giá trị của thông tin đáng tin cậy trong hoạt động kinh tế xã hội là các chỉ số kinh tế quan trọng như GDP, tỷ lệ thất nghiệp, sản lượng công nghiệp, tỷ giá tiền tệ, giá dầu, và các chỉ số khác. Những thông tin này cung cấp thông tin chính xác và quan trọng cho các quyết định đầu tư và kinh doanh, giúp các doanh nghiệp, chính phủ và nhà đầu tư hiểu rõ hơn về tình hình kinh tế và thị trường, từ đó đưa ra các quyết định kinh doanh, chính sách và đầu tư hiệu quả.

Lý thuyết Khai thác thông tin số trong các hoạt động kinh tế xã hội

1. Chất lượng dữ liệu và độ tin cậy của thông tin

- Có được thông tin đáng tin cậy là một thách thức

+ Khi tìm kiếm thông tin trên Internet, ta có thể nhận được những tài liệu cung cấp những thông tin không hoàn toàn giống nhau. Thông tin nào là đáng tin nhất? Việc xác định tài liệu cung cấp thông tin đáng tin cậy, chính xác đang là một thách thức cho người tìm kiếm. Xử lí dữ liệu bằng máy tính để rút ra thông tin tin cậy là một bài toán khó.

- Thông tin phục vụ hoạt động hằng ngày của các cơ quan, doanh nghiệp

+ Nguồn thông tin đáng tin cậy thường là nguồn thông tin được công bố từ các cơ quan chính phủ, từ các cấp có thẩm quyền của nhà nước hoặc thông tin đã được kiểm chứng. Căn cước công dân, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chứng nhận đăng kí xe mô tô,... là các giấy tờ có giá trị pháp lí, được sử dụng trong hoạt động của các cơ quan quản lí nhà nước. Đây là dữ liệu chứa những thông tin có độ tin cậy rất cao.

+ Trong tin học, cụm từ “cơ sở dữ liệu” nói về tập hợp toàn bộ dữ liệu được tổ chức và lưu trữ để có thể dùng máy tính khai thác nhằm phục vụ hoạt động hằng ngày của một tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp.

+ Cơ sở dữ liệu phải đảm bảo để từ đó xuất ra thông tin tin cậy đáp ứng yêu cầu sử dụng của tổ chức, cơ quan, doanh nghiệp.

2. Khai thác nguồn thông tin đáng tin cậy

- Câu chuyện “Tã giấy và Bia”

+ Phân tích thông tin chính xác từ lượng lớn phiếu thanh toán mua hàng, ban Nghiên cứu Thị trường của Walmart (chuỗi siêu thị nổi tiếng ở Mỹ) đã phát hiện ra rằng các ông bố khi đến cửa hàng để mua tã giấy trẻ em thường mua thêm bia. Walmart đã bố trí chuyển các loại bia đến vị trí bày tã giấy, việc này đã khiến doanh số bán bia và tã giấy đều tăng lên đáng kể.

- Google dự đoán dịch cúm

+ Vào năm 2009, Google đã nghiên cứu 50 triệu từ được tìm kiếm thường xuyên nhất, so sánh nó với dữ liệu đáng tin cậy của Trung tâm kiểm soát dịch bệnh trong các mùa cúm từ năm 2003 đến năm 2008 để xây dựng mô hình thống kê. Mô hình này đã dự báo thành công sự lây lan của bệnh cúm mùa.

* Ví dụ về một số nguồn thông tin đáng tin cậy

- Thông tin thời sự

- Toploigiai.vn - Trang Web giáo dục chia sẻ tài liệu, đề thi, giáo án, bài giải miễn phí dành cho người Việt

- Các trang báo pháp luật của chính phủ

Xem thêm lời giải bài tập Tin học lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 3: Bài tập nhóm thông tin với giải quyết vấn đề

Bài học: Sử dụng công nghệ kĩ thuật số có đạo đức và văn hóa

Bài 1: Lọc dữ liệu

Bài 2: Sắp xếp dữ liệu

Bài 3: Biểu đồ trong phần mềm bảng tính