Giải Tin học 8 Bài 1 (Cánh diều): Dữ liệu số trong thời đại thông tin

Giải Tin học 8 Bài 1: Dữ liệu số trong thời đại thông tin

1. Những đặc điểm của thông tin số

Khởi động trang 10 Tin học 8: Em hãy kể một số ví dụ về thông tin số và cho biết nó có ở đâu.

Trả lời:

Thông tin số thể hiện dưới nhiều dạng khác nhau như chữ và số, hình ảnh, âm thanh, video. Thông tin số có từ nhiều nguồn, trong đó Internet là kho dữ liệu số khổng lồ và thường xuyên được cập nhật.

2. Thông tin số và các công cụ xử lí

Hoạt động trang 11 Tin học 8: Hãy kể tên một vài phần mềm làm việc với dữ liệu chữ và số.

Trả lời:

Phần mềm làm việc với dữ liệu văn bản (chữ và số) như: Microsoft Word, OpenOffice, WPS Office, Google Docs, …

Giải Tin học 8 trang 12

Luyện tập 1 trang 12 Tin học 8: Hãy nêu và giải thích một vài đặc điểm của thông tin số.

Trả lời:

Một vài đặc điểm của thông tin số:

- Thông tin số rất đa dạng: được thể hiện dưới nhiều dạng khác nhau như chữ và số, hình ảnh, âm thanh, video.

- Thông tin số có tính bản quyền: Nhiều văn bản, hình ảnh, video trên Internet, trên mạng xã hội được luật bản quyền bảo vệ và người dùng phải xin phép khi sử dụng.

- Thông tin số có độ tin cậy khác nhau: Tìm kiếm thông tin về một người, vật, sự kiện hay một vấn đề mà ta quan tâm sẽ nhận được nhiều tài liệu liên quan. Nhưng trong số đó không phải tài liệu nào cũng có độ tin cậy cao.

- Thông tin số chiếm tỉ lệ rất lớn: Các công cụ công nghệ thông tin và truyền thông giúp thu thập, lưu trữ, xử lí và truyền dữ liệu số rất tiện lợi với tốc độ nhanh.

- Thông tin số được tạo ra với tốc độ ngày càng tăng: Thông tin số có từ nhiều nguồn. Internet là kho dữ liệu số khổng lồ và thường xuyên được cập nhật.

Luyện tập 2 trang 12 Tin học 8: Hãy giới thiệu tên một phần mềm ứng dụng và nêu rõ phần mềm đó làm việc với kiểu dữ liệu gì

Trả lời:

- Phần mềm Microsoft Word làm việc với kiểu dữ liệu chữ.

- Phần mềm Microsoft Excel làm việc với kiểu dữ liệu số.

- Phần mềm Paint, Inkscape, Photoshop làm việc với kiểu dữ liệu hình ảnh.

- Phần mềm Adobe Premiere Pro, Movavi Slideshow Maker làm việc với kiểu dữ liệu video.

Vận dụng trang 12 Tin học 8: Em có nhiều sách và cũng thường trao đổi sách với bạn. Nếu muốn ghi lại những lần trao đổi sách với bạn để dễ theo dõi, em ghi vào sổ tay hay dùng máy tính với phần mềm Word, Excel? Vì sao?

Trả lời:

Em có nhiều sách và cũng thường trao đổi sách với bạn. Nếu muốn ghi lại những lần trao đổi sách với bạn để dễ theo dõi, em sẽ dùng máy tính với phần mềm Excel. Vì khi lưu lại trên Excel, em có thể dễ dàng quan sát các đầu sách mà em có và những sách mà em đã trao đổi với bạn.

Câu hỏi tự kiểm tra (trang 12)

Câu 1 trang 12 Tin học 8: Theo em, đặc điểm nào của thông tin số là nổi bật nhất?

Trả lời:

Theo em, đặc điểm của thông tin số nổi bật nhất là thông tin số được tạo ra với tốc độ ngày càng nhanh và nhiều.

Câu 2 trang 12 Tin học 8: Em hãy nêu ví dụ minh họa về một đặc điểm của thông tin số có thể là lợi thế hoặc thách thức cho người dùng.

Trả lời:

Gợi ý:

Chọn đặc điểm của thông tin số: Thông tin số có độ tin cậy khác nhau

⇒ Đây là thách thức cho người dùng vì việc xác định tài liệu nào cung cấp thông tin đáng tin cậy, phân biệt tin giả với tin thật là bài toán không dễ.

Lý thuyết Dữ liệu số trong thời đại thông tin

1. Những đặc điểm của thông tin số

- Thông tin số chiếm tỉ lệ rất lớn:

+ Các công cụ công nghệ thông tin và truyền thông giúp thu thập, lưu trữ, xử lí và truyền dữ liệu số rất tiện lợi với tốc độ nhanh. Vậy nên hiện nay, với sự phát triển nhanh chóng của các thiết bị số và các chương trình số hoá thông tin của các quốc gia trên thế giới, dữ liệu số nhiều hơn hẳn so với dữ liệu được lưu trữ theo cách truyền thống.

- Thông tin số được tạo ra với tốc độ ngày càng tăng:

+ Thông tin số có từ nhiều nguồn. Intemet là kho dữ liệu số khổng lồ và thường xuyên được cập nhật. Bất cứ ai với một chiếc điện thoại thông minh cũng có thể chụp ảnh, viết bài đăng lên mạng xã hội mọi lúc, mọi nơi.

+ Các thiết bị thu nhận thông tin tự động: camera giám sát an ninh, thiết bị cảm biến môi trường đo nhiệt độ, độ ẩm, bức xạ, mức độ ô nhiễm không khí,...xuất hiện.

+ Thiết bị số thường ghi lại lịch sử làm việc thành các tệp có đuôi tên tệp là “log”.

- Thông tin số rất đa dạng:

+ Thông tin số thể hiện dưới nhiều dạng khác nhau như chữ và số, hình ảnh, âm thanh, video.

* Ví dụ: Dữ liệu dạng chữ và số thưởng lưu trong tệp có đuôi là “txt”, “docx”, “xlsx”, “log”; tệp hình ảnh có các kiểu: “bmp”, “jpg”, “png”, “gif”; tệp âm thanh có các kiểu “wav”, “mp3”; tệp video có các kiểu “avi”, “mpg”, “mp4”,...

- Thông tin số có tính bản quyền:

+ Nhiều văn bản, hình ảnh, video trên Internet, trên mạng xã hội được luật bản quyền bảo vệ và người dùng phải xin phép khi sử dụng; một số dữ liệu khác được nói rõ có thể tự do chia sẻ.

- Thông tin số có độ tin cậy khác nhau:

+ Tìm kiếm thông tin về một người, vật, sự kiện hay một vấn đề mà ta quan tâm sẽ nhận được nhiều tài liệu liên quan. Việc xác định tài liệu nào cung cấp thông tin đáng tin cậy, phân biệt tin giả với tin thật là bài toán không dễ.

2. Thông tin số và các công cụ xử lí

a. Các công cụ trao đổi, lưu trữ và tìm kiếm

- Tin nhắn, thư điện tử, chat, các mạng xã hội, hội nghị trực tuyến,... trở thành phương tiện giao tiếp phổ biến.

- Các thiết bị lưu trữ dữ liệu rất đa dạng và có dung lượng ngày càng lớn.

- Dịch vụ lưu trữ trên đám mây như Google Drive, OneDrive, Dropbox,... ngày càng phát triển.

- Các máy tìm kiếm trên Internet, ví dụ như: Google, Bing,... cho ta nhanh chóng có được nhiều tài liệu giúp giải quyết một vấn đề nào đó.

b. Công cụ xử lí dữ liệu số đa dạng

- Mỗi công cụ được tạo ra để xử lí những kiểu dữ liệu nhất định, cho những mục đích khác nhau.

+ Phần mềm soạn thảo văn bản được dùng để xử lí các loại văn bản, phẩn mềm trình chiếu được dùng để thuyết trình hay giảng bài,...

+ Phần mềm xử lí hình ảnh: Paint, Photoshop, GIMP,...

+ Phần mềm trình diễn âm thanh. Windows Media Player (có sẵn trong máy dùng hệ điều hành Windows), Winamp, AIMP, PowerDVD, Groove Music,... là những phần mềm chuyên dụng cho trình diễn âm thanh. Các tệp âm thanh nén “mp3” rất phổ biến.

Xem thêm lời giải bài tập Tin học lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 2: Khai thác thông tin số trong các hoạt động kinh tế xã hội

Bài 3: Bài tập nhóm thông tin với giải quyết vấn đề

Bài học: Sử dụng công nghệ kĩ thuật số có đạo đức và văn hóa

Bài 1: Lọc dữ liệu

Bài 2: Sắp xếp dữ liệu