Trên 2 đĩa cân ở vị trí thăng bằng có 2 cốc, mỗi cốc đựng một dung dịch

Giải SBT Hóa 9 Bài 3: Tính chất hóa học của axit

Bài 3.6* trang 6 SBT Hóa học lớp 9: a) Trên 2 đĩa cân ở vị trí thăng bằng có 2 cốc, mỗi cốc đựng một dung dịch có hoà tan 0,2 mol HNO₃. Thêm vào cốc thứ nhất 20 gam CaCO₃, thêm vào cốc thứ hai 20 gam MgCO₃. Sau khi phản ứng kết thúc, 2 đĩa cân còn giữ vị trí thăng bằng không ? Giải thích.

b) Nếu dung dịch trong mỗi cốc có hoà tan 0,5 mol HNO₃ và cũng làm thí nghiệm như trên. Phản ứng kết thúc, 2 đĩa cân còn giữ vị trí thăng bằng không ? Giải thích.

Lời giải:

Các phản ứng hoá học xảy ra trên hai đĩa cân :

CaCO₃ + 2HNO₃ → Ca(NO₃)₂ + H₂O + CO₂↑  (1)

MgCO₃ + 2HNO₃ → Mg(NO₃)₂ + H₂O + CO₂↑  (2)

a) Vị trí của hai đĩa cân trong thí nghiệm lần thứ nhất :

Số mol các chất tham gia (1): $n_{CaC{O}_3} =\frac{20}{100}$ = 0,2 mol bằng số mol HNO₃

Số mol các chất tham gia (2) : $n_{MgC{O}_3} =\frac{20}{84}$ ≈ 0,24 mol nhiều hơn số mol HNO₃

Như vậy, toàn lượng HNO₃ đã tham gia các phản ứng (1) và (2). Mỗi phản ứng đều thoát ra một lượng khí CO₂ là 0,1 mol và có khối lượng là 44 x 0,1 = 4,4 gam. Sau khi các phản ứng kết thúc, 2 đĩa cân vẫn ở vị trí thăng bằng.

b) Vị trí của hai đĩa cân trong thí nghiệm lần thứ hai :

Nếu mỗi cốc có 0,5 mol HNO₃ thì lượng axit đã dùng dư, do đó toàn lượng muối CaCO₃ và MgCO₃ đã tham gia phản ứng :

Phản ứng ( 1 ): 0,2 mol CaCO₃ làm thoát ra 0,2 mol CO₂ ; khối lượng các chất trong cốc giảm: 44 x 0,2 = 8,8 gam.

Phản ứng (2): 0,24 mol MgCO₃ làm thoát ra 0,24 mol CO₂ ; khối lượng các chất trong cốc giảm: 44 x 0,24 = 10,56 gam.

Sau khi các phản ứng kết thúc, hai đĩa cân không còn ở vị trí thăng bằng. Đĩa cân thêm MgCO₃ sẽ ở vị trí cao hơn so với đĩa cân thêm CaCO₃.

Xem thêm lời giải sách bài tập Hóa học lớp 9 hay, chi tiết khác:

Bài 3.1 trang 5 SBT Hóa 9: Dung dịch HCl đều tác dụng được với các chất trong dãy nào... 

Bài 3.2 trang 5 SBT Hóa 9: Có các dung dịch KOH, HCl, H₂SO₄ (loãng) ; các chất rắn... 

Bài 3.3 trang 6 SBT Hóa 9: Có những oxit sau : Fe₂O₃, SO₂, CuO, MgO, CO₂... 

Bài 3.4 trang 6 SBT Hóa 9: Có hỗn hợp gồm bột kim loại đồng và sắt. Hãy chọn phương pháp hoá học... 

Bài 3.5 trang 6 SBT Hóa 9: Hãy tìm công thức hoá học của những axit có thành phần khối lượng...

Lý thuyết Tính chất hóa học của axit

Trắc nghiệm Tính chất hóa học của axit có đáp án

•