Sử dụng vũ khí nào để phòng thân mà không vi phạm pháp luật không?
1. Vũ khí là gì?
Vũ khí được quy định ở Khoản 1 Điều 3 Luật quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và dụng cụ hỗ trợ năm 2017.
Vũ khí chính là phương tiện, trang thiết bị được chế tạo; sản xuất ra có khả năng mang lại nguy hiểm gây sát thương cho tính mạng; sức khỏe con người hay phá vỡ cơ sở vật chất hạ tầng nghiêm trọng.
2. Phân loại vũ khí
Vũ khí được chia làm 5 loại:
Vũ khí quân dụng: được sản xuất trang bị cho lực lượng vũ trang nhân dân; và các lực lượng khác theo quy định của Luật này để thi hành công vụ; bảo vệ đất nước gồm súng cầm tay (súng ngắn, súng trường, súng tiểu liên…); vũ khí hạng nặng (máy bay chiến đấu, xe tăng, tàu ngầm, tên lửa…); bom, mìn, lựu đạn, ngư lôi, đạn sử dụng cho các loại vũ khí khác.
Súng săn: là súng dùng để săn bắn gồm súng kíp, súng hơi, đạn sử dụng cho nó.
Vũ khí thô sơ: đây là loại vũ khí có cấu tạo đơn giản, dễ sử dụng được sản xuất với khả năng sát thương so với vũ khí quân dụng là thấp hơn; sự ảnh hưởng nghiêm trọng đối với hạ tầng cơ sở hầu như không có mà chỉ ảnh hưởng tới tính mạng con người nếu sử dụng sai mục đích. Vũ khí thô sơ như dao găm, kiếm, giáo, mác, thương; lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu.
Vũ khí thể thao: đây là loại vũ khí dùng trong hoạt động thi đấu; luyện tập thể thao như súng trường hơi, súng thể thao, súng bắn đĩa bay, súng ngắn hơi….
Vũ khí có tính năng, tác dụng tương tự: loại vũ khí sản xuất không theo tiêu chuẩn kĩ thuật hợp pháp nào; nó có khả năng gây ảnh hưởng tới con người, cơ sở vật chất tương tự như các loại vũ khí khác.
3. Phòng thân tự vệ hợp pháp là gì?
Tự vệ phòng thân mà được pháp luật quy định ở mức độ nào là không phạm tội thì theo Điều 22 Bộ luật hình sự năm 2015 sửa đổi bổ sung năm 2017 đã quy định về phòng vệ chính đáng.
Phòng vệ chính đáng là có hành vi chống trả ở mức cần thiết đối với hành vi gây hại tới tính mạng; sức khỏe của mình và những người khác; quyền lợi ích hợp pháp của nhà nước tổ chức. Việc chống trả bảo vệ quyền lợi khi đang có hành vi xâm phạm mà mức độ không bị coi là tội phạm; khi được xác định hành vi chống trả đó cần thiết; cho dù thiệt hại gây ra nhiều khi lớn hơn thiệt hại mà người có hành vi xâm phạm gây ra.
4. Mang vũ khí nào để tự vệ mà không vi phạm pháp luật?
Điều 5 Luật quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017 quy định về hành vi bị nghiêm cấm đó là cá nhân sở hữu vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; trừ vũ khí thô sơ là hiện vật để trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
Pháp luật Việt Nam hiện hành quy định nghiêm cấm cá nhân sở hữu vũ khí trừ vũ khí thô sơ bao gồm: dao găm, kiếm, giáo, mác; thương, lưỡi lê, đao, mã tấu, côn, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ, phi tiêu. Tuy nhiên không phải mọi trường hợp cá nhân đều có quyền sở hữu vũ khí thô sơ; vì thế cần hiểu rõ luật để sử dụng. Khoản 1 Điều 5 Luật quản lý sử dụng vũ khí vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ năm 2017 chỉ cho phép cá nhân sử dụng vũ khí thô sơ với mục đích là trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
Ngoài ra các cá nhân có thể mang một số đồ để tự vệ như: móc khóa chích điện tự vệ, móc khóa báo động tự vệ cá nhân; móc khóa dao mini có lưỡi dao 6cm, đèn pin, còi báo động,...
5. Hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng vũ khí
Các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ và công cụ hỗ trợ:
- Cá nhân sở hữu vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ, trừ vũ khí thô sơ là hiện vật để trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
- Nghiên cứu, chế tạo, sản xuất, mua bán, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sửa chữa, sử dụng trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ.
- Mang trái phép vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ vào, ra khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam hoặc vào nơi cấm, khu vực cấm, khu vực bảo vệ và mục tiêu bảo vệ.
- Lợi dụng, lạm dụng việc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính mạng, sức khỏe, tài sản, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
- Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ được giao.
- Giao vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ cho cơ quan, tổ chức, cá nhân không đủ điều kiện theo quy định.
- Trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ hoặc chi tiết, cụm chi tiết để lắp ráp vũ khí, công cụ hỗ trợ; trừ trường hợp trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê vũ khí thô sơ để làm hiện vật trưng bày, triển lãm, đồ gia bảo.
- Vận chuyển, bảo quản, tiêu hủy vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ không bảo đảm an toàn hoặc làm ảnh hưởng đến môi trường.
- Chiếm đoạt, mua bán, trao đổi, tặng, cho, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố, làm giả, sửa chữa, tẩy xóa các loại giấy phép, giấy xác nhận, giấy chứng nhận, chứng chỉ về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
- Chiếm đoạt, mua bán, trao đổi, tặng, cho, gửi, mượn, cho mượn, thuê, cho thuê, cầm cố phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
- Hướng dẫn, huấn luyện, tổ chức huấn luyện trái phép cách thức chế tạo, sản xuất, sửa chữa hoặc sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ dưới mọi hình thức.
- Che giấu, không tố giác, giúp người khác chế tạo, sản xuất, mang, mua bán, sửa chữa, xuất khẩu, nhập khẩu, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng trái phép hoặc hủy hoại vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
- Đào bới, tìm kiếm, thu gom trái phép vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; phế liệu, phế phẩm vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ.
- Cố ý cung cấp thông tin sai lệch về quản lý vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ; không báo cáo, báo cáo không kịp thời, che giấu hoặc làm sai lệch thông tin báo cáo về việc mất, thất thoát, tai nạn, sự cố về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ.
6. Các câu hỏi thường gặp
6.1. Mang gậy ba khúc cất trong cốp xe để phòng thân pháp luật quy định như thế nào?
Khoản 4, Điều 3, Pháp lệnh 16/2011/UBTVQH12 về quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ; có quy định về vũ khí thô sơ như sau: “Vũ khí thô sơ gồm các loại dao găm, kiếm, giáo, mác, lưỡi lê, đao, mã tấu, quả đấm, quả chùy, cung, nỏ”. Vũ khí thô sơ sẽ bao gồm những loại trên nên gậy baton không được coi là vũ khí thô sơ theo pháp lệnh này.
Đối với hành vi dùng gậy ba khúc để tự vệ thì có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm d Khoản 3 Điều 10 Nghị định 167/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình:
Phạt tiền từ 2.000.000 đồng đến 4.000.000 đồng đối với một trong những hành vi sử dụng các loại vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ trái quy định nhưng chưa gây hậu quả;
Đồng thời, còn bị áp dụng hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính.
6.2. Phòng vệ chính đáng có được coi là tội phạm không?
Căn cứ theo khoản 1 Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 quy định như sau: “Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của ngươi khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm đến quyền lợi ích nói trên”.
Như vậy, phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm
6.3. Có được mang theo côn để tự vệ không?
Theo quy định pháp luật hiện hành; thì “côn” đã được liệt kê vào nhóm vũ khí thô sơ tại Khoản 4 Điều 3 Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ 2017. Theo quy định tại Điều 28 Luật này thì chỉ những đối tượng sau được trang bị vũ khí thô sơ: “Quân đội nhân dân Dân quân tự vệ; Cảnh sát biển; Công an nhân dân; Cơ yếu; Kiểm lâm, Kiểm ngư; An ninh hàng không; Hải quan cửa khẩu, lực lượng chuyên trách chống buôn lậu của Hải quan; Câu lạc bộ, cơ sở đào tạo, huấn luyện thể thao có giấy phép hoạt động; Trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh”.
Xem thêm các bài viết liên quan:
Khiếu nại là gì? Đơn khiếu nại cần có những nội dung gì?
Làm cách nào để lấy lại được tiền khi chuyển khoản nhầm?
Đăng hình người khác lên mạng xã hội mà không xin phép bị xử lý như thế nào?