Thời gian - Tác giả tác phẩm Ngữ văn lớp 12 - Cánh diều

Tóm tắt kiến thức trọng tâm tác phẩm Thời gian Ngữ văn lớp 12 sách Cánh diều đầy đủ bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, nội dung chính, ... giúp học sinh học tốt môn Ngữ văn 12. Mời các bạn đón xem:

1 13 20/11/2024


Tác giả tác phẩm: Thời gian - Ngữ văn 12

I. Tác giả Văn Cao

- Văn Cao (1923 – 1995) quê ở Hải Phòng.

- Văn Cao nổi bật ở nhiều thể loại, đặc biệt là ở lĩnh vực âm nhạc, có năng khiếu ở nhiều lĩnh vực khác như hội họa, viết văn hay ở các lĩnh vực về thẩm mĩ khác.

- Giai đoạn đầu sáng tác, Văn Cao chủ yếu viết về nhạc tiền chiến sau đó mới chuyển sang viết văn, những tác phẩm của ông nổi bật và được văn học Việt Nam đánh giá cao.

Thời gian - Tác giả tác phẩm (mới 2024) | Ngữ văn lớp 12 Cánh diều

II. Tìm hiểu văn bản Thời gian

1. Thể loại

- Tác phẩm Thời gian thuộc thể loại: thơ tự do.

2. Xuất xứ

- In trong Tác phẩm Thơ, NXB Hội Nhà văn, Hà Nội, 2013.

3. Hoàn cảnh sáng tác

Bài thơ Thời gian ra đời vào mùa xuân Đinh Mão năm 1987.

Vào tháng 2/1987 khi tuổi đã xế chiều, lúc này Văn Cao đã để lại phía sau cuộc đời mình với biết bao trải nghiệm vui buồn, vì vậy viết bài thơ “Thời gian” để giãi bày tâm sự về cuộc sống, nghệ thuật và tình yêu sau một chặng đường dài buồn vui đã trải qua.

4. Phương thức biểu đạt

- Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

5. Bố cục Thời gian

- Phần 1 (4 câu thơ đầu): Thời gian bị tàn phá.

- Phần 2 (3 câu cuối): Khẳng định sức sống mãnh liệt và trường tồn của thời gian.

6. Giá trị nội dung

- Bài thơ gợi cho tâm hồn người đọc biết bao suy ngẫm về cuộc đời, về con người trong cuộc sống này, mặc cho thời gian vẫn không ngừng chảy trôi.

7. Giá trị nghệ thuật

- Thể thơ tự do giúp tác giả thể hiện được hết tâm tư vào tác phẩm.

- Ngôn ngữ thơ hay và giản dị nhưng ấn tượng.

- Khắc họa hiện thực chân thật và mang ý nghĩa to lớn.

III. Tìm hiểu chi tiết văn bản Thời gian

1. Khổ 1

- Thời gian qua kẽ tay: Cảm nhận thời gian một cách đặc biệt bằng xúc giác. Thời gian lặng lẽ nhưng trôi qua rất nhanh.

- Làm khô những chiếc lá: Dấu ấn của thời gian thể hiện trên vạn vật và con người.

- Rơi: Câu thơ được ngắt ra đột ngột, chỉ có một tiếng, nhấn mạnh vào sự chuyển động của cảnh vật.

- Như tiếng sỏi: Lối so sánh đặc sắc, gợi tả âm thanh nặng nề và khô khốc.

- Trong lòng giếng cạn: Sự vật đều trơ trọi, bị thời gian tước đi sức sống, trở nên tiêu điều.

Thời gian - Tác giả tác phẩm (mới 2024) | Ngữ văn lớp 12 Cánh diều

2. Khổ 2

- Riêng những: Điệp ngữ thể hiện sự khẳng định, cho thấy cảm xúc của nhân vật trữ tình có sự thay đổi.

- Những câu thơ, những bài hát là biểu tượng cho sáng tạo nghệ thuật, sự rung động của trái tim con người.

- Còn xanh: Sức sống trường tồn của nghệ thuật và tình yêu.

- Và đôi mắt em: Vẻ đẹp của con người, tình yêu.

- Như hai giếng nước: Vẻ lấp lánh, trong lành, dạt dào sức sống.

IV. Đọc văn bản Thời gian

Thời gian

Văn Cao

Thời gian qua kẽ tay

Làm khô những chiếc lá

Kỉ niệm trong tôi

Rơi

như tiếng sỏi

trong lòng giếng cạn

Riêng những câu thơ

Riêng những bài hát

Và đôi mắt em

còn xanh

như hai giếng nước.

Xuân Đinh Mão, 2/1987

(Tuyển tập Văn Cao – Thơ, NXB Văn học, Hà Nội, 1994, tr. 106)

V. Dàn ý phân tích Thời gian

1. Mở bài

Tác phẩm "Thời gian" của Văn Cao không chỉ là một bài thơ, mà còn là một tác phẩm nghệ thuật với sức ảnh hưởng sâu sắc đến tâm hồn người đọc. Bài thơ này không chỉ đơn thuần là sự mô tả về thời gian mà còn chứa đựng những triết lý sâu xa về cuộc sống và con người.

2. Thân bài

a. Tác giả:

  • Văn Cao, người sinh ra ở Nam Định vào năm 1923, nhưng lớn lên và bắt đầu sự nghiệp sáng tác ở Hải Phòng.
  • Ông không chỉ là một nhạc sĩ nổi tiếng mà còn là một nhà thơ và họa sĩ tài năng.
  • Phong cách nghệ thuật của Văn Cao luôn đặc biệt và độc đáo, không giống ai.

b. Tác phẩm:

Bài thơ "Thời gian" được sáng tác vào mùa xuân năm 1987, đánh dấu một giai đoạn mới trong sự nghiệp sáng tác của Văn Cao.

c. Phân tích:

Khổ 1:

  • Cảm nhận về thời gian qua kẽ tay làm cho người đọc hiểu được sự trôi chảy không ngừng của thời gian.
  • Dấu ấn của thời gian trên vạn vật và con người được thể hiện qua hình ảnh "làm khô những chiếc lá".
  • Sự chuyển động của thời gian được nhấn mạnh qua việc ngắt giọng ở câu "Rơi", và sự khô khốc của thời gian được so sánh bằng "tiếng sỏi trong lòng giếng cạn".

Khổ 2:

  • Sự khẳng định và sự trữ tình trong việc thể hiện tình cảm với "Riêng những câu thơ", "những bài hát".
  • Sức sống và vẻ đẹp của nghệ thuật và tình yêu được thể hiện qua "còn xanh".
  • Vẻ đẹp và sức sống của con người được so sánh với "hai giếng nước".

Tổng kết: Bài thơ "Thời gian" không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật độc đáo mà còn là một thông điệp sâu sắc về ý nghĩa của cuộc sống và sức mạnh của tình yêu và nghệ thuật.

3. Kết bài

"Thời gian" của Văn Cao là một tác phẩm nghệ thuật vĩ đại, vẫn mãi trường tồn và truyền cảm hứng cho thế hệ sau. Bài thơ này là một minh chứng cho sức mạnh của từng khoảnh khắc trong cuộc sống và giá trị vĩnh cửu của nghệ thuật.

1 13 20/11/2024


Xem thêm các chương trình khác: