Soạn bài Trong lòng mẹ - Cánh diều

Soạn bài Trong lòng mẹ (ngắn nhất)

Bài giảng Soạn văn lớp 6 Tập 1 Soạn bài Trong lòng mẹ

1. Chuẩn bị

Câu hỏi (trang 51 SGK Ngữ văn 6 tập 1):

Xem lại phần kiến thức ngữ văn để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này

Khi đọc hồi kí các em cần chú ý:

- Tác giả viết về ai, về sự việc gì? Viết như thế nhằm mục đích gì?

- Những yếu tố nào của văn bản cho biết tính xác thực của điều được kể?

- Cảm xúc thái độ của người kể chuyện đối với sự việc và các nhân vật trong đó như thế nào?

Đọc trước đoạn trích Trong lòng mẹ tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Nguyên Hồng và hồi kí Những ngày thơ ấu

Trả lời:

- Viết về chú bé Hồng, câu chuyện xoay quanh mẹ của Hồng. Tác giả viết nhằm mục đích ca ngợi tình mẫu thiêng liêng cao cả giữa Hồng và mẹ

- Việc lựa chọn ngôi kể thứ nhất chứ không phải thứ ba khiến cho câu chuyện xác thực, góc nhìn khách quan hơn.

- Cảm xúc của các nhân vật trong truyện:

+ Hồng với bà cô: không quan tâm những lời cô nói về mẹ

+ Bà cô với Hồng: cổ hủ, xấu xa, luôn tìm cách để gieo dắt những điều xấu xa về mẹ Hồng với cậu bé

+ Hồng dành cho mẹ: tình yêu thiêng liêng, trân trọng mẹ dù có ai nói gì.

+ Bà cô với mẹ Hồng: ghét, luôn tìm cách bôi nhọ nói xấu.

2. Đọc hiểu

Câu hỏi giữa bài

Câu 1 (trang 52 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Phần 1 cho biết hoàn cảnh của nhân vật "tôi" như thế nào?

Trả lời:

Cha mất sớm, mẹ đi làm ăn xa, ở cùng với người cô. Thường xuyên phải nghe những lời miệt thị, khinh bỉ của người cô với mẹ mình

$\to$Hoàn cảnh của em không hạnh phúc, vui vẻ, không được sống trong gia đình với tình yêu thương.

Câu 2 (trang 52 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Phản ứng của nhân vật: "tôi" trước lời kể của người cô như thế nào?

Trả lời:

Trước lời kể về mẹ mình của người cô Hồng chỉ im lặng, không đáp lời.

Câu 3 (trang 53 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Phần 3 kể về việc gì? Đây có phải là nội dung chính của văn bản không? Có liên quan gì đến nhan đề văn bản?

Trả lời:

- Phần (3) chính là nội dung chính của văn bản, đây là đoạn Hồng gặp lại mẹ sau bao ngày mong ngóng, chờ đợi.

Câu 4 (trang 53 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Tìm các từ ngữ tả hành động và cảm xúc của nhân vật tôi khi gặp lại mẹ?

Trả lời:

Các từ ngữ tả hành động và cảm xúc của nhân vật tôi khi gặp lại mẹ: 

- "Chợt thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo giống giống mẹ", "tôi liền đuổi theo gọi bối rối:" Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi!

- Sợ rằng chỉ là nhầm lẫn: "Và cái lầm đó không những làm tôi thẹn... sa mạc"

- "Tôi đuổi kịp", "thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại"

- "Oà lên khóc rồi cứ thể nức nở"

- "tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp… sung túc"

- "đùi áp đùi mẹ tôi", "đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi", ngửi hương quần áo thơm tho lạ thường.

Câu 5 (trang 53 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Người mẹ hiện lên trong cái nhìn của:" tôi" như thế nào?

Trả lời:

Người mẹ hiện lên trongc cái nhìn của " tôi":

- không còm cõi xơ xác quá như lời cô tôi nhắc lại lời người họ nôi của tôi nói".

- "gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn màng làm nổi bật màu hông của hai gò má".

- quần áo thơm tho, khuôn miệng xinh xắn nhai trầu.

Câu 6 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Tranh minh họa gợi cho em suy nghĩ gì về tình mẫu tử?

Trả lời:

Tranh minh họa gợi ra trong em tình cảm tha thiết giữa chú bé Hồng và mẹ. Tình cảm giữa hai mẹ con có thể vượt qua mọi định kiến xấu xa của xã hội.

Câu 7 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Tình mẫu tử thể hiện như thế nào qua hành động, cảm xúc của " tôi"?

Trả lời:

- "Chợt thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo giống giống mẹ", "tôi liền đuổi theo gọi bối rối:" Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi!

- Sợ rằng chỉ là nhầm lẫn: "Và cái lầm đó không những làm tôi thẹn... sa mạc"

- "Tôi đuổi kịp", "thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại"

- "Oà lên khóc rồi cứ thể nức nở"

- "tại sự sung sướng bỗng được trông nhìn và ôm ấp… sung túc"

- "đùi áp đùi mẹ tôi", "đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi", ngửi hương quần áo thơm tho lạ thường.

Câu 8 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1): Vì sao "câu nói ấy bị chìm ngay đi"?

Trả lời:

"câu nói ấy bị chìm ngay đi": câu nói ấy chính là những câu nói cay nghiệt, độc ác của bà cô lúc này đã bị chìm ngay đi vì Hồng đã được gặp mẹ, được ở trong lòng mẹ, được cảm nhận hơi ấm của mẹ, chính vì thế lúc này đây những câu nói độc ác ấy chìm ngay đi, em chẳng để tâm tới nó nữa.

Câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1):

Trả lời:

Sự kiến chính mà tác giả kể lại trong đoạn trích là đoạn Hồng gặp lại được thể hiện cụ thể trong phần 3 của văn bản.

Câu 2 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1):

Trả lời:

Câu 3 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1):

Trả lời:

- Một số câu văn:

+ "…Tôi liền đuổi theo, bối rối"

+ "Tôi thấy những cảm giác ấm áp bỗng mơn man khắp da thịt"

+ “Phải bé lại… thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng”

- Nhận xét: 

Hình ảnh nhân vật chú bé Hồng khiến người đọc xúc động với hoàn cảnh đáng thương và tấm lòng nhân hậu, tình mẫu tử thiêng liêng, cao quý của em đối với mẹ. Khi “thoáng thấy một bóng người ngồi trên xe kéo”, chú bé đã vội vã chạy đuổi theo từ đây ta thấy được tâm trạng hồi hộp, niềm khát khao mong được gặp mẹ của Hồng. Tâm trạng cô đơn khi thiếu vắng mẹ và mong ước cháy bỏng được gặp lại mẹ của Hồng được bộc lộ rõ qua những suy nghĩ, những giả thiết ngây thơ, trong sáng mà chứa đựng nhiều nỗi đau.

Câu 4 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1):

Trả lời:

Đoạn trích Trong lòng mẹ thuộc thể hồi kí vì nó mang những đặc trưng của thể loại này

- Trong lòng mẹ thuộc hồi kí là một thể của kí dùng để ghi lại những sự kiện đã xảy ra.

- Văn bản mang tính chủ quan được kể theo ngôi thứ nhất của nhân vật chính là chú bé Hồng

- Văn bản là dòng suy nghĩ, tâm trạng của nhân vật bé Hồng kể lại cuộc trò chuyện với bà cô và những suy nghĩ của cậu bé trong giây phút gặp lại mẹ.

Câu 5 (trang 54 SGK Ngữ văn 6 tập 1):

Trả lời:

Trích đoạn ngắn Trong lòng mẹ, với ngôn từ giản dị, hình ảnh so sánh đặc sắc, giọng văn trữ tình tình cảm, là một minh chứng điển hình cho tình mẫu tử bất diệt. Nguyên Hồng đã mở ra trước mắt chúng ta một thế giới tâm hồn phong phú. Thế giới ấy luôn làm chúng ta ngạc nhiên vì ánh sáng nhân đạo lấp lánh của tình người. Trong lòng mẹ chính là lời khẳng định chân thành đầy cảm động về sự bất diệt của tình mẫu tử! Tình cảm thiêng liêng, cao cả ấy lay động đến hàng triệu trái tim và như một lời nhắc nhở đến mỗi người con phải luôn biết yêu thương và kính trọng cha mẹ.

Xem thêm các bài Soạn văn lớp 6 ngắn nhất sách Cánh diều hay, ngắn gọn khác:

Kiến thức ngữ văn trang 50 - 51

Đồng Tháp Mười mùa nước nổi

Thực hành tiếng Việt trang 59 - 60

Thực hành đọc hiểu - Thời thơ ấu của Hon-đa

Viết bài văn kể về một kỉ niệm của bản thân

Kể lại một kỉ niệm của bản thân

Tự đánh giá - Thẳm sâu Hồng Ngài