Ngành giao thông vận tải có những đặc điểm gì? Các ngành giao thông vận tải trên thế giới hiện nay đang phát triển

Giải Địa lí 10 Chân trời sáng tạo Bài 34: Địa lí ngành giao thông vận tải

Mở đầu trang 124 Địa Lí 10: Ngành giao thông vận tải có những đặc điểm gì? Các ngành giao thông vận tải trên thế giới hiện nay đang phát triển và phân bố như thế nào?

Trả lời:

* Đặc điểm ngành giao thông vận tải:

- Sản phẩm là sự chuyên chở người và hàng hoá. Quá trình dịch chuyển từ nơi này đến nơi khác làm hàng hoá tăng thêm giá trị.

- Tiêu chí đánh giá dịch vụ vận tải: khối lượng vận chuyển, khối lượng luân chuyển và cự li vận chuyển trung bình; sự tiện nghi, an toàn cho hành khách và hàng hoá; ảnh hưởng đến môi trường,…

- Là khâu quan trọng trong dịch vụ logistic.

- Có sự phân bố đặc thù theo mạng lưới với các tuyến và đầu mối giao thông.

* Sự phát triển và phân bố của các ngành giao thông vận tải:

a. Đường ô tô:

- Tình hình phát triển:

+ Ra đời sớm, phát triển mạnh và phổ biến nhất.

+ Các thành tựu khoa học - công nghệ được liên tục cập nhật và ứng dụng

+ Số lượng ô tô trên thế giới không ngừng tăng lên, nhất là phương tiện ô tô thân thiện với môi trường và có độ an toàn cao.

+ Mạng lưới đường sá phát triển, tổng chiều dài đường ô tô không ngừng tăng lên, nhất là hệ thống đường cao tốc.

- Phân bố: mật độ đường ô tô tập trung nhiều nhất ở Hoa Kỳ, Trung Quốc, Ấn Độ, các nước EU. Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản và các nước Tây Âu là các quốc gia có tỉ lệ sở hữu và sử dụng ô tô cao nhất trên thế giới.

b. Đường sắt:

- Tình hình phát triển:

+ Ra đời sớm, gắn liền với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 1

+ Đổi mới về sức kéo, đường ray, tải trọng, tốc độ di chuyển, công nghệ vận hành,...

+ Trên thế giới có hơn 1,37 triệu km đường sắt (năm 2020) với nhiều loại hình: đường sắt trên mặt đất, đường sắt trên cao, đường sắt dưới lòng đất, tàu điện…

- Phân bố: mạng lưới đường sắt trên thế giới tập trung nhiều nhất ở khu vực Tây Âu, Bắc Mỹ, Đông Á. Hoa Kỳ, Trung Quốc, Liên bang Nga, Ấn Độ,… là những quốc gia có chiều dài đường sắt lớn trên thế giới.

c. Đường sông, hồ:

- Tình hình phát triển:

+ Phát triển từ rất sớm vận tải người và hàng hoá trên các hệ thống sông, hồ tự nhiên.

+ Cải tiến phương tiện vận tải, cải tạo hệ thống sông, hồ nâng cao năng lực vận tải. Hiện nay, để tăng cường khả năng giao thông vận tải người ta đã tiến hành cải tạo sông ngòi, đào các kênh nối liền các lưu vực vận tải đường thuỷ và kết nối với cảng biển.

- Phân bố: một số hệ thống sông, hồ có khả năng giao thông lớn như sông Đa-nuýp, sông Rai-nơ ở châu Âu; Trường Giang, sông Mê Công, sông Hằng ở châu Á; sông Mi-xi-xi-pi, sông A-ma-dôn, Ngũ Hồ ở châu Mỹ; sông Nin, sông Công-gô ở châu Phi. Hoa Kỳ, Liên bang Nga và Ca-na-đa là những quốc gia phát triển mạnh hệ thống giao thông sông, hồ.

d. Đường biển:

- Tình hình phát triển:

+ Phát triển từ rất sớm và chủ yếu là vận tải ven bờ, khối lượng vận chuyển nhỏ, cự ly vận chuyển ngắn.

+ Mở rộng và kết nối các châu lục, quốc gia trên thế giới. Xây dựng các kênh đào rút ngắn khoảng cách vận tải biển: Xuy-ê, Pa-na-ma, Ki-en

+ Tàu biển có kích thước và tải trọng ngày càng lớn, công nghệ vận hành được cải tiến. Thế giới có hơn 2 triệu tàu biển và số lượng không ngừng tăng lên.

- Phân bố: các nước Nhật Bản, Trung Quốc, Xin-ga-po, Hàn Quốc,… đang sở hữu đội tàu nhiều nhất thế giới. Các tuyến đường biển nhộn nhịp trên thế giới hiện nay là tuyến kết nối châu Âu qua Ấn Độ Dương với châu Á - Thái Bình Dương; tuyến kết nối hai bên bờ Đại Tây Dương. Một số cảng biển có năng lực vận tải lớn trên thế giới như Thượng Hải (Trung Quốc), Xin-ga-po (Singapore), Hồng Kông (Trung Quốc), Rốt-tec-đam (Rotterdam - Hà Lan),…

e. Đường hàng không:

- Tình hình phát triển:

+ Ra đời muộn, còn non trẻ nhưng có bước phát triển thần tốc nhờ tiến bộ của khoa học - công nghệ và tính ưu việt về tốc độ di chuyển.

+ Số lượng các máy bay dân dụng trên thế giới không ngừng tăng lên với khoảng 35000 chiếc đang hoạt động. Máy bay ngày càng hiện đại, vận chuyển được khối lượng lớn, bay quãng đường xa với tốc độ nhanh và an toàn.

- Phân bố: hiện nay, thế giới có hơn 15 000 sân bay dân dụng đang hoạt động, tập trung chủ yếu ở Bắc Mỹ, Tây Âu và Đông Á.

Xem thêm các bài giải sách giáo khoa Địa lí 10 bộ sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Mở đầu trang 124 Địa Lí 10: Ngành giao thông vận tải có những đặc điểm gì? Các ngành giao thông vận tải trên thế giới hiện nay đang phát triển và phân bố như thế nào...

Câu hỏi trang 124 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày và cho ví dụ về vai trò của ngành giao thông vận tải...

Câu hỏi trang 124 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày đặc điểm của ngành giao thông vận tải và cho ví dụ...

Câu hỏi trang 125 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và những hiểu biết của bản thân, em hãy...

Câu hỏi trang 126 Địa Lí 10: Dựa vào hình 34.1, thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy...

Câu hỏi trang 127 Địa Lí 10: Dựa vào hình 34.1, thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy...

Câu hỏi trang 127 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy...

Câu hỏi trang 128 Địa Lí 10: Dựa vào hình 34.2, thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy...

Câu hỏi trang 129 Địa Lí 10: Dựa vào hình 34.2, thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy...

Luyện tập 1 trang 129 Địa Lí 10: Vẽ sơ đồ thể hiện vai trò của ngành giao thông vận tải...

Luyện tập 2 trang 129 Địa Lí 10: Dựa vào bảng số liệu dưới đây, em hãy tính cự li vận chuyển hàng hoá trung bình của các phương tiện vận tải nước ta, năm 2020 và nhận xét...

Vận dụng trang 129 Địa Lí 10: Em hãy sưu tầm tư liệu về vai trò của kênh đào đối với sự phát triển của giao thông đường biển trên thế giới...

Xem thêm lời giải bài tập Địa lí lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 36: Địa lí ngành thương mại

Bài 37: Địa lí ngành du lịch và tài chính - ngân hàng

Bài 38: Thực hành: tìm hiểu vấn đề phát triển ngành du lịch

Bài 39: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Bài 40: Phát triển bền vững, tăng trưởng xanh