Giải Địa lí 10 Giải Địa lí lớp 10 Bài 33 (Chân trời sáng tạo): Cơ cấu, vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển, phân bố dịch vụ

Giải Địa lí lớp 10 Bài 33: Cơ cấu, vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển, phân bố dịch vụ

Mở đầu trang 121 Địa Lí 10: Ngành dịch vụ có cơ cấu ngành như thế nào? Các nhân tố nào ảnh hưởng đến tình hình phát triển và phân bố của ngành?

Trả lời:

* Cơ cấu ngành dịch vụ: dịch vụ kinh doanh, dịch vụ tiêu dùng, dịch vụ công

* Các nhân tố ảnh hưởng đến tình hình phát triển và phân bố của ngành dịch vụ:

- Vị trí địa lí

- Điều kiện kinh tế - xã hội

- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên

I. Cơ cấu, vai trò và đặc điểm ngành dịch vụ

Câu hỏi trang 121 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài, hình 33 và hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày cơ cấu ngành dịch vụ.

Trả lời:

* Cơ cấu ngành dịch vụ:

- Dịch vụ kinh doanh: giao thông vận tải, bưu chính viễn thông, tài chính ngân hàng, bảo hiểm, bất động sản, khác(…)

- Dịch vụ tiêu dùng: bán buôn - bán lẻ, du lịch, các dịch vụ cá nhân (y tế, giáo dục, thể dục thể thao,…)

- Dịch vụ công: hành chính công, các hoạt động đoàn thể, khác (vệ sinh môi trường,…)

Câu hỏi trang 122 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày vai trò của ngành dịch vụ trong hoạt động kinh tế và đời sống xã hội.

Trả lời:

- Vai trò của ngành dịch vụ trong hoạt động kinh tế và đời sống xã hội:

+ Thúc đẩy sự phát triển và phân bố của các ngành kinh tế khác.

+ Đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế.

+ Khai thác hiệu quả các nguồn lực tự nhiên và kinh tế - xã hội để phát triển đất nước.

+ Thúc đẩy liên kết các ngành kinh tế, các vùng lãnh thổ và hội nhập kinh tế quốc tế.

+ Tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động.

+ Nâng cao đời sống văn hoá, văn minh cho người dân.

Câu hỏi trang 122 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy trình bày đặc điểm của ngành dịch vụ.

Trả lời:

- Đặc điểm của ngành dịch vụ:

+ Sản phẩm thường không phải là vật chất cụ thể.

+ Có sự liên kết chặt chẽ với các ngành kinh tế khác, là mắt xích quan trọng trong chuỗi sản xuất.

+ Có cơ cấu ngành đa dạng; thay đổi nhanh về quy mô, loại hình đáp ứng nhu cầu mới của thị trường.

+ Ứng dụng mạnh mẽ thành tựu khoa học - công nghệ, nâng cao chất lượng phục vụ và năng suất lao động.

II. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ

Câu hỏi trang 122 Địa Lí 10: Dựa vào thông tin trong bài và hiểu biết của bản thân, em hãy phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ. Cho ví dụ.

Trả lời:

* Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ:

- Vị trí địa lí ảnh hưởng đến sự lựa chọn địa điểm phân bố, sự liên kết phát triển, sự hội nhập quốc tế,… của ngành dịch vụ. Ví dụ: Để phát triển dịch vụ giao thông vận tải cần lựa chọn vị trí thuận lợi để xây dựng đường, nơi tập trung của các khu công nghiệp, trung tâm công nghiệp hoặc nơi đông dân cư.

- Điều kiện kinh tế - xã hội:

+ Trình độ phát triển kinh tế mang tính quyết định tình hình phát triển và phân bố.

+ Dân số đông ảnh hưởng đến quy mô phát triển ngành dịch vụ. Ví dụ: Dân số càng đông, nguồn lao động dồi dào tạo điều kiện mở rộng quy mô phát triển ngành dịch vụ.

+ Cơ cấu dân số và lịch sử - văn hoá tạo nên sự đa dạng về sản phẩm dịch vụ.

+ Phân bố dân cư, sự phát triển cơ sở hạ tầng ảnh hưởng đến mạng lưới phân bố.

+ Xu hướng tiêu dùng, tiến bộ khoa học - công nghệ, chính sách phát triển và hội nhập ảnh hưởng đến xu hướng phát triển ngành.

- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên là tiền đề vật chất cho sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ. Ví dụ: các điều kiện về địa hình, khí hậu, nguồn nước, sinh vật,… ảnh hưởng đến sự lựa chọn khai thác một số loại hình dịch vụ như giao thông vận tải, du lịch,…

Luyện tập (trang 123)

Luyện tập 1 trang 123 Địa Lí 10: Lấy ví dụ minh hoạ về một trong những vai trò của ngành dịch vụ.

Trả lời:

- Ví dụ minh họa cho vai trò nâng cao đời sống văn hóa, văn minh cho người dân: Giáo dục là một ngành thứ cấp trong ngành dịch vụ tiêu dùng. Giáo dục chính là một trong những tiền đề quan trọng để nâng cao dân trí, hiểu biết và văn minh cho người dân, từ đó xây dựng đời sống văn hóa, văn minh. Biểu hiện chính là quá trình giáo dục từ cấp học mầm non cho đến trung học cơ sở, trung học phổ thông, đại học và sau đại học.

Luyện tập 2 trang 123 Địa Lí 10: Lập sơ đồ thể hiện các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ.

Trả lời:

Vận dụng (trang 123)

Vận dụng trang 123 Địa Lí 10: Em hãy lựa chọn và tìm hiểu tư liệu về sự phát triển của một ngành thuộc một trong ba nhóm ngành dịch vụ chính (dịch vụ kinh doanh, dịch vụ tiêu dùng, dịch vụ công) ở địa phương em.

Trả lời:

(*) Sự phát triển của ngành Du lịch tỉnh Ninh Bình:

- Những năm qua, du lịch Ninh Bình đã có bước phát triển khá nhanh và toàn diện, giai đoạn năm 2010-2019, tốc độ tăng trưởng về khách du lịch đạt 11%/năm, về doanh thu du lịch đạt 23,6%/năm. Riêng năm 2019, Ninh Bình đón được 7,65 triệu lượt, tăng 4,79% so với năm 2018. Trong đó khách nội địa đạt 6,68 triệu lượt khách, tăng 3,9% so với năm trước; khách quốc tế đạt 970 nghìn lượt, tăng gần 11% so với năm trước; doanh thu đạt trên 3.600 tỷ đồng, tăng 12,5% so với năm trước. giải quyết việc làm cho 14.500 lao động địa phương. Hết năm 2020, toàn tỉnh có 689 cơ sở lưu trú với trên 8.500 phòng nghỉ, 15 khách sạn tiêu chuẩn từ 3 - 4 sao.

- UBND tỉnh đã phê duyệt quy hoạch tổng thể và quy hoạch chi tiết phát triển du lịch định hướng đến năm 2030, tạo cơ sở pháp lý và định hướng quan trọng xây dựng Ninh Bình trở thành trọng điểm du lịch của cả nước. Từ năm 2010 đến năm 2020, ngân sách Nhà nước đã cấp 1.194,948 tỷ đồng từng bước đầu tư, nâng cấp, hoàn thiện cơ sở hạ tầng, nhất là các khu du lịch trọng điểm.

- Bên cạnh đó, đã cấp giấy chứng nhận cho 58 dự án. Nhiều dự án được triển khai tích cực, đúng tiến độ, đưa vào khai thác phục vụ khách du lịch đạt tiêu chuẩn quốc tế.

Toàn tỉnh hiện có 264 cơ sở kinh doanh homestay, tạo việc làm có thu nhập ổn định cho hàng trăm lao động địa phương.

Lý thuyết Địa lí 10 Bài 33: Cơ cấu, vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đên sự phát triển, phân bố dịch vụ

I. Cơ cấu, vai trò và đặc điểm ngành dịch vụ

1. Cơ cấu

- Cơ cấu ngành dịch vụ được thể hiện ở tỉ trọng giá trị sản xuất của từng ngành (nhóm ngành) trong toàn bộ hệ thống các ngành dịch vụ.

- Phân loại: Dịch vụ kinh doanh; dịch vụ tiêu dùng; dịch vụ công.

Hình 33. Sơ đồ cơ cấu ngành dịch vụ

2. Vai trò

Sự phát triển ngành dịch vụ có vai trò quan trọng trong hoạt động sản xuất và đời sống xã hội:

- Thúc đẩy sự phát triển và phân bố của các ngành kinh tế khác.

- Đẩy nhanh chuyển dịch cơ cấu ngành kinh tế.

- Khai thác có hiệu quả các nguồn lực tự nhiên và kinh tế - xã hội để phát triển đất nước.

- Thúc đẩy liên kết giữa các ngành kinh tế, vùng lãnh thổ và hội nhập kinh tế quốc tế.

- Tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người lao động.

- Nâng cao đời sống văn hóa, văn minh cho người dân.

3. Đặc điểm

- Sản phẩm của ngành dịch vụ thường không phải là vật chất cụ thể.

- Có sự liên kết chặt chẽ với các ngành kinh tế khác và là mắt xích quan trọng trong chuỗi sản xuất.

- Có cơ cấu ngành đa dạng, có sự thay đổi nhanh về quy mô, loại hình dịch vụ.

- Thành tựu khoa học - công nghệ đang được ứng dụng mạnh mẽ trong ngành dịch vụ.

II. Các nhân tố ảnh hướng đến sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ

- Vị trí địa lí ảnh hưởng đến sự lựa chọn địa điểm phân bố, sự liên kết phát triển, sự hội nhập quốc tế,... của ngành dịch vụ.

- Điều kiện kinh tế - xã hội

+ Trình độ phát triển kinh tế mang tính quyết định tình hình phát triển và phân bố.

+ Dân số đông ảnh hưởng đến quy mô phát triển ngành dịch vụ.

+ Cơ cấu dân số và lịch sử - văn hóa tạo nên sự đa dạng về sản phẩm dịch vụ.

+ Phân bố dân cư, sự phát triển cơ sở hạ tầng ảnh hưởng đến mạng lưới phân bố.

+ Xu hướng tiêu dùng, tiến bộ khoa học - công nghệ, chính sách phát triển và hội nhập ảnh hưởng đến xu hướng phát triển ngành.

- Điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên là tiền đề vật chất cho sự phát triển và phân bố ngành dịch vụ.

Xem thêm lời giải bài tập Địa lí lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 36: Địa lí ngành thương mại

Bài 37: Địa lí ngành du lịch và tài chính - ngân hàng

Bài 38: Thực hành: tìm hiểu vấn đề phát triển ngành du lịch

Bài 39: Môi trường và tài nguyên thiên nhiên

Bài 40: Phát triển bền vững, tăng trưởng xanh

Xem thêm tài liệu Địa lí lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Trắc nghiệm Địa Lí 10 Bài 33: Cơ cấu, vai trò, đặc điểm và các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển, phân bố dịch vụ