Giải Tiếng Việt lớp 2 trang 125, 226, 127, 128, 129 Bài 4: Hừng đông mặt biển – Chân trời sáng tạo

Bài 4: Hừng đông mặt biển – Tiếng Việt lớp 2

Khởi động

Tiếng Việt lớp 2 trang 125 Câu hỏi: Chia sẻ với bạn tên và vẻ đẹp của một bãi biển mà em biết.

Trả lời:                                                                                        

 - Chia sẻ với bạn tên và vẻ đẹp của một bãi biển mà em biết.

+ Đó là bãi biển Vàn Chảy, thuộc đảo Cô Tô tình Quảng Ninh.

+ Bãi biển hoang sơ, chưa được khai thác nhiều, nên vẫn giữ được nét đẹp bình dị nhất.

Khám phá và luyện tập

1. Bài đọc: Hừng đông mặt biển

Cùng tìm hiểu:

Tiếng Việt lớp 2 trang 126 Câu 1:

Tìm trong câu văn đầu tiên những từ ngữ tả cảnh hừng đông mặt biển.

Trả lời:

- Trong câu văn đầu tiên những từ ngữ tả cảnh hừng đông mặt biển là:

+ nguy nga, rực rỡ.

Tiếng Việt lớp 2 trang 126 Câu 2:

Mảnh buồm nhỏ tí phía sau được so sánh với hình ảnh nào?

Trả lời:

- Mảnh buồm nhỏ tí phía sau được so sánh với hình ảnh con chim đang đỗ sau lái.

Tiếng Việt lớp 2 trang 126 Câu 3:

Đọc đoạn 3 và cho biết những thử thách mà chiếc thuyền đã vượt qua.

Trả lời:

- Đọc đoạn 3 và những thử thách mà chiếc thuyền đã vượt qua:

+ sóng đập vào mũi thuyền, chiếc thuyền tựa hồ như một võ sĩ.

Tiếng Việt lớp 2 trang 126 Câu 4:

Câu văn nào nêu đúng nội dung bài?

- Tất cả đều mời mọc lên đường.

- Cảnh hừng đông mặt biển nguy nga, rực rỡ.

- Biển khi nổi song, trông càng lai lắng mênh mông.

Trả lời:

- Câu văn nêu đúng nội dung bài:

+ Cảnh hừng đông mặt biển nguy nga, rực rỡ.

2. Viết

a. Nghe - viết: Hừng đông mặt biển (từ Gió càng lúc càng mạnh đến hết).

b. Giải các câu đố sau, biết rằng lời giải đố chứa tiếng có vần ui hoặc vần uy:

Thân tôi bằng sắt

   Nổi được trên sông

 Chở chú hải quân

 Tuần tra trên biển.

         (Là cái gì?)

Sừng sững mà đứng giữa trời

Ai lay chẳng chuyển, ai dời chẳng đi.

                (Là cái gì?)

c. Chọn tiếng trong ngoặc đơn phù hợp với mỗi chỗ trống:

     Những cây (rầu, dầu, giầu) ... con mới lớn, phiến lá đã to gần bằng lá già (rụng, dụng)... xuống. Lá như cái quạt nan che lấp cả thân cây. Đang (rữa, giữa)... trưa nắng, gặp rừng (rầu, dầu, giầu) ... non, mắt bỗng dịu lại như đang lạc vào một vùng rau xanh mát.

        Mùa hè, thời (tiếc, tiết) ... vùng này thật đặc biệt. Trời trong xanh. Gió rào rạt thổi trong những vòm lá (biếc, biết) ... Không khí dịu mát như màu thu. Núi rừng yên tĩnh, nghe được cả những tiếng chim gù tha (thiếc, thiết) ... từ đâu đó vọng lại.

Trả lời:

Giải các câu đố sau, biết rằng lời giải đố chứa tiếng có vần ui hoặc vần uy:

Thân tôi bằng sắt

   Nổi được trên sông

 Chở chú hải quân

 Tuần tra trên biển.

         (Là tàu thủy)

Sừng sững mà đứng giữa trời

Ai lay chẳng chuyển, ai dời chẳng đi.

                (Là quả núi)

c. Chọn tiếng trong ngoặc đơn phù hợp với mỗi chỗ trống:

     Những cây dầu con mới lớn, phiến lá đã to gần bằng lá già rụng xuống. Lá như cái quạt nan che lấp cả thân cây. Đang giữa trưa nắng, gặp rừng dầu non, mắt bỗng dịu lại như đang lạc vào một vùng rau xanh mát.

        Mùa hè, thời tiết vùng này thật đặc biệt. Trời trong xanh. Gió rào rạt thổi trong những vòm lá biếc. Không khí dịu mát như màu thu. Núi rừng yên tĩnh, nghe được cả những tiếng chim gù tha  thiết từ đâu đó vọng lại.

3. Chọn lời giải nghĩa phù hợp với mỗi từ ngữ:

Trả lời:

- Bảo tồn: gìn giữ,  không để các loài vật bị biết mất.

- Tuyệt chủng: hiện tượng các loài vật bị biến mất hoàn taofn trên Trái Đất.

- Bảo vệ môi trường: giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp.

4. Thực hiện các yêu cầu dưới đây:

a. Đặt 2 - 3 câu có sử dụng từ ngữ ở bài tập 3.

b. Chọn từ ngữ trong khung phù hợp với mỗi chỗ trống:

      Sau tiếng chuông của ngôi chùa cổ một lúc lâu, trắng đã ... lên khỏi ngọc tre. Trời bây giờ ..., thăm thẳm và cao. Mặt trăng nhỏ lại, sáng ... ở trên không và du du như sáo diều. Ánh trăng trong ... khắp nhành cây kẽ lá, ... con đường trắng xóa.

Trả lời:

a.

- Chúng ta phải biết bảo vệ môi trường.

- Khủng long đã bị tuyệt chủng trên Trái Đất.

b.

Sau tiếng chuông của ngôi chùa cổ một lúc lâu, trắng đã nhô lên khỏi ngọc tre. Trời bây giờ trong vắt, thăm thẳm và cao. Mặt trăng nhỏ lại, sáng vằng vặc ở trên không và du du như sáo diều. Ánh trăng trong tràn ngập khắp nhành cây kẽ lá, trần ngập con đường trắng xóa.

5. Kể chuyện

a. Nghe kể chuyện

b. Kể lại từng đoạn của câu chuyện theo tranh và từ ngữ gợi ý.

c. Kể lại toàn bộ câu chuyện.

Trả lời:

- Kể chuyện

 Chuyện của cây sồi

         Chuyện kể rằng, cách đây từ rất lâu rồi, khi Sahara còn là một khu rừng nhiệt đới rậm rạp, xanh tươi chứ không phải là sa mạc như bây giờ, các loài động vật chung sống với nhau cực kỳ hạnh phúc, còn cây cối thì um tùm đến mức, nếu từ trên cao bạn sẽ phải cực kỳ cố gắng mới có thể len lỏi xuống dưới mặt đất để lắng nghe một cuộc trò chuyện giữa một đám cây con.

“Thật tuyệt vời. Cứ như là đang ở thiên đường vậy. Thiên nhiên đã quá ưu đãi chúng ta!”, một cây nhỏ lên tiếng.

“Phải rồi. Mỗi sớm thức dậy, tớ luôn làm một hớp sương đọng trên lá từ đêm qua, sau đó chầm chậm chờ đợi ánh nắng ấm áp của Mặt trời tới sưởi ấm cho. Thật sảng khoái!“, một cây nọ thích thú.

“Còn có chim ca trên đầu, nước mát dưới chân, ngoài ra cứ chiều chiều là còn được chị gió tới massage nữa chứ. Đơn giản chỉ là hút và tận hưởng”, một cây béo ục ịch cất giọng thỏa mãn.

“Ừ đúng rồi, tớ cũng cảm thấy vậy… cả tớ nữa… nhiều nước thế này dùng cả đời không hết.“ – Nhiều cây khác hùa theo.

Giữa đám cây đang cười nói vui vẻ, xôn xao, thì một cây sồi còi cọc, yếu ớt nhất im lặng nãy giờ giữa đám bạn, mới chầm chậm lên tiếng: “Tớ thì không nghĩ vậy, ông tớ bảo rồi – không có gì trong vũ trụ trường cửu vĩnh viễn, cho nên một ngày nào đó nguồn nước có thể sẽ cạn kiệt. Chúng ta cần chuẩn bị cho tất cả mọi thứ từ bây giờ”.

“Tớ có nghe lầm không đấy. Ha ha ha…” – cây béo ú cúi đầu nhìn xuống người bạn bé xíu của mình cười vang, “Cậu có biết là mạch nước ngầm vĩ đại dưới chân chúng ta đã tồn tại từ hàng ngàn năm trước đến nay không? Làm sao mà có thể cạn được. Cậu đang mơ à?”

“Đúng rồi, đúng rồi!” Cả đám cây tán đồng và cười nhạo cây sồi nhỏ bé.

“Nhưng…” sồi con không còn biết nói gì nữa. Nó lủi thủi ngẫm nghĩ một mình, mặc kệ lũ bạn đang cười đùa bàn tán ầm ĩ. Nó phát hiện ra rễ mình vẫn còn yếu và ngắn quá! Thế là từ hôm đó, trong khi bạn bè tập trung phát triển thân cành lá thật to, thật khỏe, thật xanh để vươn cao đón ánh mặt trời, để khoe sức mạnh, khoe hình thể thì sồi con dùng phần lớn chất dinh dưỡng để chăm sóc phát triển bộ rễ để vươn xa và sâu hơn.

Đông đến, hè sang, mưa phùn giăng khắp lối. Cây sồi cần mẫn đâm sâu rễ xuống mặt đất, nhích từng chút từng chút một và khám phá ra rất nhiều thứ hay ho, được trải nghiệm rất nhiều thứ. Cũng không ít lần, sồi phải khó khăn lắm mới vượt qua được vùng đất cứng nào đó thì lại không có nước. Sồi con không hề nản chí, nó biết rằng chỉ có sự kiên trì mới đem lại những thay đổi, nó ước mơ đưa được rễ đến những vùng xa nhất, sâu nhất mà chưa ai đến được…

Nhưng rồi một ngày nọ, trời mưa bão, cây sồi đã bị sét đánh trúng. Nhưng rồi câu chuyện vẫn chưa kết thúc ở đó. Từ cây sồi đã có vô số hạt sồi rơi xuống, tiếp tục lớn và bắt đầu một chu trình tái sinh mới. Các con của cây sồi nhỏ bé ngày nào giữ vững truyền thống và đức tin của gia đình. Chúng không ngừng phát triển để vươn cao nhưng cũng không quên dành một phần nguồn nước cho bộ rễ của mình, âm thầm cắm rễ sâu xuống mặt đất, khám phá những vùng đất mới mẻ, tìm những mạch nước mới. Đôi khi chúng cũng gặp phải những tảng đá và rồi chúng phải đi ngoằn nghèo, nhưng điều đó không làm chúng nản lòng, vì cha đã dạy chúng rằng, những viên đá sẽ giúp chúng ta bám chắc vào đất hơn để có thể đối mặt được với giông bão.

Và rồi những ngày tháng yên bình ở Sahara cuối cùng cũng kết thúc. Sau hàng ngàn năm xanh tốt, một chấn động ngầm trong lòng đất khiến cho nhiều mạch nước ngầm bị chặn lại. Khu rừng bao ngàn năm nay dưới sự chăm sóc ân cần của người mẹ thiên nhiên, nay phải tự sống với những thử thách cuộc đời. Nguồn nước cạn kiệt, nhiều loài cây lần lượt ngã xuống, các loài thú cũng kéo nhau đi tìm kiếm những vùng đất hứa mới để sinh tồn.

Đám cây xưa kia ngày nào còn nói chuyện rôm rả dưới tán lá rộng, giờ chỉ còn lại lèo tèo dưới ánh mặt trời thiêu đốt.

“Trời ơi, làm sao bây giờ? Mặt đất nứt nẻ hết cả rồi! Chúng ta sẽ chết mất, chết mất” – cái cây béo ú dạo nọ kêu lên yếu ớt rồi từ từ đổ xuống cái “rầm”. Bộ rễ yếu ớt, mỏng manh không thể giữ được cái thân to khỏe.

Cách đó không xa, gia đình nhà sồi vẫn đứng vững, và giờ chính là lúc họ cần phải quyết tâm hơn bao giờ hết để chinh phục những độ sâu mới, tìm nguồn nước mới. Có lẽ thiên nhiên cũng khó có thể đánh gục được một loài cây với niềm tin sống mãnh liệt đến vậy!

6. Luyện tập nói, viết về tình cảm với một sự việc.

a. Nói về tình cảm của em khi được tham gia một ngày hội ở trường dựa vào gợi ý.

b. Viết  4 - 5 câu về nộ dung em vừa nói.

Trả lời:

a. Tình cảm của em khi được tham gia một ngày hội ở trường dựa vào gợi ý.

- Tham gia vào ngày hội mùa xuân em cảm thấy rất vui và hạnh phúc.

- Vì có rất nhiều hoạt động được tổ chức, các bạn và em vô cùng mong đợi.

b. Viết  4 - 5 câu về nội dung em vừa nói.

 Đó là ngày hội mùa xuân. Có rất nhiều hoạt động vui chơi hay văn nghệ khác nhau. Những âm thanh náo nhiệt, hàng dài người nối đuôi nhau. Mọi người đều rất vui vè, hòa mình vào không khí ngày hội. 

Vận dụng

1. Đọc một bài thơ về thiên nhiên:

a. Chia sẻ về bài thơ đã đọc.

b. Viết và phiếu đọc sách những điều em đã chia sẻ.

Giai điệu quê hương

Mênh mang giữa đất với trời

Khúc ca lúa chín lả lơi óng vàng

Dệt lên tình khúc bậc thang

Âm vang, hùng vĩ bản làng quê hương.

Giai điệu cuộc sống vô thường

Giải lụa lượn sóng ruộng nương trổ cờ

Bao la rừng núi dệt thơ

Nét đẹp kỳ vĩ sững sờ nhân gian

Đan xen đồi núi xếp làn

Nhấp nhô gọi gió núi ngàn khoe duyên

Khác chi cảnh vật thần tiên

Kỳ quan thắng cảnh vùng miền cước sơn.

2. Chơi trò chơi Họa sĩ nhí:

a. Vẽ cảnh biển

b. Đặt tên và giới thiệu bức vẽ với bạn hoặc người thân của em.

Xem thêm các bài giải bài tập Tiếng Việt lớp 2 sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Tiếng Việt lớp 2 trang 130, 131, 132 Bài 5: Bạn biết phân loại rác không?

Tiếng Việt lớp 2 trang 133, 134, 135, 136, 137 Bài 6: Cuộc giải cứu bên bờ biển

Tiếng Việt lớp 2 trang 138, 139, 140 Ôn tập 1

Tiếng Việt lớp 2 trang 140, 141, 142 Ôn tập 2

Tiếng Việt lớp 2 trang 143, 144, 145, 146 Đánh giá cuối học kì 2