Giải Giáo Dục Công Dân 6 Bài 5 (Cánh diều): Tự lập

Mục lục Giải Giáo Dục Công Dân 6 Bài 5: Tự lập

Khởi động

Khởi động trang 23 GDCD lớp 6:

Những việc làm nào em có thể tự làm ở nhà, ở trường để thể hiện tính tự lập?

Trả lời:

Những việc làm nào em có thể tự làm ở nhà, ở trường để thể hiện tính tự lập là:

- Vệ sinh cá nhân.

- Dọn dẹp nhà cửa phụ bố mẹ.

- Nấu cơm, nhặt rau, quét nhà.

- Tự giác học bài…

Khám phá

Khám phá 1 trang 23 GDCD lớp 6:

Quan sát và trả lời câu hỏi:

a. Những biểu hiện trên thể hiện tính cách gì?

b. Bản thân em đã tự làm được những việc nào trong những việc trên.?

c. Em hiểu thế nào là tự lập?

Trả lời

a. Những biểu hiện trên thể hiện tính cách tự lập:

1. Học bài và làm bài tập.

2. Đi học.

3. Tưới cây.

4. Gấp chăn màn.

b. Bản thân em đã tự làm được tất cả những việc trên.

c. Tự lập là tự làm lấy công việc bằng khả năng, sức lực của mình.

Khám phá 2 trang 24 GDCD lớp 6:

a. Quan sát hình ảnh dưới đây và cho biết biểu hiện của tính tự lập.

b. Liệt kê những biểu hiện của tính tự lập và trái với tự lập theo mẫu.

Trả lời

a.

Qua hình ảnh ta thấy, tự lập biểu hiện ở việc làm sau:

- Tự giác lau dọn nhà.

- Tự nấu cơm cho gia đình.

- Tự giác học bài.

- Tự giặt quần áo.

Vậy biểu hiện của tự lập là:

- Tự tin, tự làm lấy việc của mình.

- Bản lĩnh, tự mình tìm cách vượt qua khó khăn.

- Có ý chí nỗ lực phấn đấu, kiên trì, bền bỉ thực hiện kế hoạch đã đề ra.

b. Kẻ bảng

TT	Lĩnh vực	Biểu hiện của tính tự lập	Biểu hiện trái với tự lập
1	Trong sinh hoạt hằng ngày	Luôn tự làm việc của bản thân mà không cần ai nhắc nhở	Được nhắc nhở mới làm
2	Trong học tập	Luôn tự giác học bài và làm bài tập ở nhà	Không tự giác làm bài tập về nhà
3	Trong lao động	Luôn học hỏi, tiếp thu hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao	Không tự giác làm việc, bảo mới làm

Khám phá 3 trang 25 GDCD lớp 6:

Đọc thông tin và trả lời câu hỏi

Long là học sinh giỏi môn Toán và các môn khác như Văn, Hóa, Sinh, Tiếng Anh. Năm lớp 12, Long đã đoạt giải nhất môn Toán trong kì thi học sinh giỏi cấp tỉnh. Từ năm lớp 10, Long đã chủ động xin ba mẹ cho đi làm thêm ở một quán cà phê. Vì xót con, mẹ Long ngăn cản, sợ cơn đi làm gặp những tình huống không hay. Sau khi đã thuyết phục mẹ đồng ý, Long thấy mình có thời gian rảnh rỗi nên đi làm thêm để trải nghiệm. Nhờ đó, Long có một khoản tiền nho nhỏ mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không phải xin tiền ba mẹ. Theo Long, tỉnh thân tự lập trong mỗi người rất quan trọng. Nó không chỉ giúp bạn trẻ tự chủ, bản lĩnh trong cuộc sống, mà còn là cách để giảm bớt gánh nặng cho ba mẹ.

a. Em có suy nghĩ gì qua thông tin trên?

b. Vì sao anh Long có thể mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không cần phải xin tiền ba mẹ?

c. Có ý kiến cho rằng, người tự lập là người không cần sự giúp đỡ từ người khác. Em có đồng tình với quan điểm trên không? Vì sao ?

Trả lời

a. Qua thông tin trên, em thấy Long là người có tính tự lập cao, trong học tập và trong cuộc sống.

b.Long có thể mua sách vở và những món đồ mình yêu thích mà không cần phải xin tiền ba mẹ vì Long tự lập đi làm thêm và tự kiếm được một khoản tiền.

c. Có ý kiến cho rằng, người tự lập là người không cần sự giúp đỡ từ người khác. Em không đồng ý với quan điểm đó, bởi vì tự lập đôi khi cũng cần những người khác giúp đỡ và góp ý để mình có hướng đi đúng đắn hơn.

Luyện tập

Luyện tập 1 trang 25 GDCD lớp 6:

Em đồng tình hay không đồng tình với các ý kiến dưới đây? Vì sao?

A.Tính tự lập không tự nhiên mà có.

B. Chỉ có con nhà nghèo mới cần sống tự lập.

C. Học cách sống tự lập để trưởng thành.

D. Nên tự lập càng sớm càng tốt.

E. Tự lập sẽ dễ trở thành người ích kỷ, độc đoán.

Trả lời

- Em đồng ý với ý kiến A, C, D, bởi vì tự lập là một lối sống cần phải có sự rèn luyện mới nên, không tự nhiên mà có, sống tự lập sẽ giúp chúng ta mở mang hiểu biết, rèn luyện bản thân tốt hơn, và từ đó cũng ta sẽ trưởng thành hơn qua từng ngày. Tự lập là lối sống cần thiết ở mỗi người, vì vậy tự lập càng sớm càng tốt.

- Em không đồng ý với ý kiến B, E, bởi vì tất cả mọi người đều cần tự lập không phân biệt hoàn cảnh giàu nghèo, tự lập sẽ rèn luyện cho chúng ta những phẩm chất và lối sống tốt đẹp, biết suy nghĩ chín chắn hơn.

Luyện tập 2 trang 26 GDCD lớp 6:

Em hãy kể lại những việc làm của bản thân không thể hiện tính tự lập trong cuộc sống và nêu cách khắc phục?

Trả lời

- Việc làm không tự lập của em là: Mỗi buổi sáng chờ ba mẹ gọi em mới thức dậy và vệ sinh cá nhân, nhiều lúc lề mề khiến em đi học muộn.

- Hướng khắc phục: Lập thời gian biểu và thực hiện một cách nghiêm túc để quản lý thời gian tốt hơn.

Luyện tập 3 trang 26 GDCD lớp 6:

Trong giờ kiểm tra Toán, gặp bài khó, Nam loay hoay mãi vẫn chưa giải được. Thấy sắp hết giờ mà bạn vẫn chưa làm xong bài, Dũng ngồi bên cạnh đưa bài đã giải sẵn cho Nam chép.

a. Em có nhận xét gì về việc làm của Nam và Dũng?

b. Nếu là Nam, em sẽ làm gì? Vì sao?

c. Nếu là Dũng, em sẽ làm gì? Vì sao?

Trả lời

a. Theo em, việc làm của Nam và Dũng là sai vì Dũng khiến cho bạn Nam không tự lập trong lúc làm bài.

b. Nếu là Nam, em sẽ từ chối chép bài của Dũng và tự giác nghĩ cách làm. Hoặc có thể nhờ bạn hướng dẫn cách giải, như thế sẽ khiến cho em nhớ bài lâu hơn, rèn luyện tính tự lập.

c. Nếu là Dũng, em sẽ không cho bạn chép bài mà chỉ bạn cách làm. Vì như thế mới khiến bạn có thể tự lập và tự tiến bộ.

Luyện tập 4 trang 26 GDCD lớp 6:

Hãy kể lại những hoạt động, việc làm thể hiện tính tự lập của các bạn trong lớp, trong trường mà em đã quan sát hoặc tham gia. Em học tập được điều gì khi quan sát và tham gia các hoạt động đó?

Trả lời

- Việc làm mà em quan sát về tính tự lập là: Trong giờ học Toán, có một bài toán khó Nam loay hoay mãi vẫn không giải được, Bình ngồi cạnh có ý cho Nam chép bài nhưng Nam từ chối và quyết tâm tự tìm cách giải. Sau một hồi kiên trì thì Nam đã tự giải được bài toán khó đó.

- Bài học từ việc làm trên em nhận được là: Chủ động, tự lập làm việc của mình sẽ giúp bản thân rèn luyện tính kiên trì, cẩn thận và sẽ giúp bản thân sống tích cực hơn.

Vận dụng

Vận dụng 1 trang 26 GDCD lớp 6:

Hãy lập kế hoạch rèn luyện tính tự lập của bản thân theo bảng hướng dẫn dưới đây và chia sẻ cùng các bạn trong nhóm:

1. Khi ở nhà ?

2. Khi ở trường ?

3. khi đi du lịch, dã ngoại ?

Trả lời

TT	Thời điểm	Biểu hiện tự lập của em
1	Khi ở nhà	Nấu cơm, rửa bát, quét nhà, tự giác vệ sinh cá nhân, tự giác học bài, luyện tập thể dục, thể thao,…
2	Khi ở trường	Tự giác làm bài tập, chú ý nghe thầy cô giảng bài,…
3	Khi đi du lịch, dã ngoại	Chủ động chuẩn bị đồ dùng cá nhân trước khi đi, làm mọi việc trong quá trình đi dã ngoại.

Vận dụng 2 trang 26 GDCD lớp 6:

Em tham gia một trại hè trong 4 ngày, sống xa gia đình. Hãy viết nhật ký, liệt kê những công việc chuẩn bị của em trước chuyến đi, những việc em làm trong thời gian ở trại hè, thể hiện tính tự lập của em khi xa bố mẹ.

Trả lời

- Ngày 20/4/2021: Ngày mai lớp tổ chức chuyến trại hè 4 ngày tại trang trại Ba Vì, tối nay mình đã tự tay chuẩn bị đồ dùng cho chuyến đi: quần áo, giày, dép, mũ, nước uống và một số đồ ăn vặt mà không cần đợi mẹ nhắc nhở. Hôm nay mình sẽ đi ngử sớm từ lúc 10 giờ để mai có thể dậy sớm kịp chuyến xe lúc 6h30p.

- Ngày 21/4/2021:

+ Sáng nay mình đã chủ động dậy sớm từ 5 giờ để có thể kịp chuyến đi dã ngoại cùng với lớp. Sau khi vệ sinh cá nhân xong, mẹ đã chuẩn bị đồ ăn sáng cho mình là một bát mì thơm ngon. Mặc quần áo và kiểm tra đồ dùng chuẩn bị hôm qua thì 6h mình được mẹ chở từ nhà đến trường để kịp chuyến đi. Đến trường vừa lúc 6h15 thì xe chuẩn bị khởi hành và chúng mình khởi hành chuyến dã ngoại từ 6h30p.

+ Chuyến xe lăn bánh và đến trang trại Ba Vì lúc 8h30, mình đã chủ động cùng các bạn nhận phòng, để đồ đạc dưới sự hướng dẫn của cô giáo, sau đó cùng các bạn đi tham quan một vòng trang trại.

- Ngày 22/4/2021: Ngày hôm nay chúng mình được tham gia một chương trình game show có rất nhiều điều thú vị, có các tiết mục văn nghệ, được tổ chức trò chơi và được nghe cô giáo kể chuyện.

- Ngày 23/4/2021: Hôm nay đã là ngày thứ ba mình xa nhà cùng với lớp, mặc dù không có bố mẹ bên cạnh nhưng mình đã chủ động làm mọi việc mà không cần ai nhắc nhở: ngủ đúng giờ, tự vệ sinh cá nhân, ăn uống,.. mà không có sự nhắc nhở của bố mẹ.

- Ngày 24/4/2021: Hôm nay là ngày cuối cùng của chuyến đi, mình được đi tham quan trang trại bò tại Ba Vì, trước khi đi mình không quên mặc quần áo nắng, đội mũ cẩn thận. Chuyến đi thật thú vị đối với mình, hôm nay tận mắt thấy những chú bò và quá trình những người công nhân làm ra những hộp sữa thơm ngon. Buổi chiều trước khi về, mình đã chủ động dọn dẹp phòng và đồ đạc để trở về nhà.

Chuyến đi bốn ngày xa nhà, nhưng thật vui vẻ cùng các bạn, mình nhận ra là những ngày đi cùng lớp mình đã tự lập mọi công việc cá nhân mà không có sự hỗ trợ của bố mẹ, mình vui vì bản thân mình đã làm tốt.

Xem thêm các bài giải bài tập Giáo dục công dân lớp 6 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 6: Tự nhận thức bản thân

Bài 7: Ứng phó với các nguy hiểm từ con người

Bài 8: Ứng phó với các tình huống nguy hiểm từ thiên nhiên

Bài 9: Tiết kiệm

Bài 10: Công dân nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam