Trên cơ sở sưu tầm tư liệu về Quốc triều hình luật và Hoàng Việt luật lệ

Giải Chuyên đề Lịch sử 10 Cánh diều Phần 4: Một số bản hiến pháp của Việt Nam từ năm 1946 đến nay

Câu 3 trang 52 Chuyên đề Lịch sử 10: Trên cơ sở sưu tầm tư liệu về Quốc triều hình luật và Hoàng Việt luật lệ, hãy chỉ ra một số điều khoản theo em vẫn có giá trị trong đời sống xã hội hiện đại.

Trả lời:

Một số điều khoản trong Quốc triều hình luật và Hoàng Việt luật lệ vẫn còn giá trị trong đời sống xã hội hiện đại:

- Một số điều khoản trong Quốc triều hình luật:

+ Điều 338: “những nhà quyền thế mà ức hiếp để cưới con gái lương dân thì xử phạt, biếm hay đồ”

+ Điều 388: Con gái được quyền chia tài sản như con trai

=> Ý nghĩa: bảo vệ quyền lợi của người phụ nữ

+ Điều 79: “sứ thần đi ra nước ngoài hay sứ thần nước ngoài vào trong nước mà trò chuyện riêng hoặc lấy của hối lộ mà tiết lộ công việc của nhà nước đều bị chém. Các vị chánh, phó sứ và các nhân viên cùng đi, biết mà cố ý dung túng thì cũng cùng một tội. Nếu không biết thì được giảm tội” => Ý nghĩa: bảo vệ độc lập, chủ quyền của quốc gia, dân tộc.

+ Điều 707: “Ngục giám vô cớ hành hạ tù nhân đến bị thương thì xử theo luật đánh người bị thương. Nếu xén bớt áo quần, cơm, đồ ăn của tù nhân thì căn cứ vào việc bớt xén đó kết tội ăn trộm; hoặc bởi đánh đập, bớt cơm mà tù nhân chết thì bị xử đồ hay lưu. Ngục quan và giám ngục quan biết sự việc không tố giác thì cũng bị tội trên, nhưng được giảm một bậc” => Ý nghĩa: thể hiện tính nhân đạo đối với những người phạm tội.

+ Điều 294: “Ở những phường hẻm hay trong kinh thành hoặc ở hương thôn, xã có người bệnh tật không ai nuôi nấng, nằm ở dọc đường sá, cầu, điếm, chùa, quán thì cho phép quan bản phường xã đó dựng lều cho họ ở, chăm sóc che chở, cấp cơm cháo, thuốc men cứu sống họ, không được bỏ mặc họ rên rỉ, khốn khổ. Không may kẻ ấy chết thì trình quan trên, liệu bề chôn cất, không được để hài cốt phơi bày ra đó. Nếu trái lệnh này thì quan phường xã bị biếm hay bị bãi chức…” => Ý nghĩa: thể hiện sự quan tâm,tính nhân đạo của nhà nước đối với những người có hoàn cảnh khó khăn, không có nơi nương tựa

- Một số điều khoản trong Hoàng Việt luật lệ

+ Điều 369: “Lão, ấu bất khảo tấn” => Ý nghĩa: không được tra tấn người già và trẻ nhỏ

+ Điều 312: quan lại nhận tiền thì tuỳ theo tang vật mà định tội từ thu hồi sắc vua ban đến cách chức => Ý nghĩa: phòng chống tham nhũng

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên chỉ mang tính tham khảo