Chuyên đề Lịch sử 10 (Cánh diều) Một số lĩnh vực của lịch sử Việt Nam

Giải bài tập Chuyên đề Lịch sử 10 Phần 2: Một số lĩnh vực của lịch sử Việt Nam

1. Lịch sử văn hóa Việt Nam

Câu hỏi trang 10 Chuyên đề Lịch sử 10: Đọc thông tin và quan sát các hình từ 1.9 đến 1.12, hãy:

- Nêu đối tượng và phạm vi của lịch sử văn hóa Việt Nam

- Tóm tắt những nét chính của lịch sử văn hóa Việt Nam trên trục thời gian.

Trả lời:

Yêu cầu số 1: Đối tượng và phạm vi của lịch sử văn hóa Việt Nam

- Đối tượng: là những giá trị vật chất và tinh thần của cộng đồng các dân tộc Việt Nam trong quá trình lịch sử. Do tính đa dạng đó, đối tượng thường tập trung vào những giá trị văn hoá cốt lõi, tiêu biểu.

- Phạm vi: là những giá trị vật chất và tinh thần trên lãnh thổ Việt Nam (về không gian) từ khi con người xuất hiện đến nay (về thời gian).

Yêu cầu số 2: sơ đồ trục thời gian (tham khảo)

2. Lịch sử tư tưởng Việt Nam

Câu hỏi trang 11 Chuyên đề Lịch sử 10: Đọc thông tin và quan sát các hình từ 1.13 đến 1.16, hãy:

- Nêu đối tượng và phạm vi của lịch sử tư tưởng Việt Nam

- Tóm tắt những nét chính của lịch sử tư tưởng Việt Nam trên trục thời gian

Trả lời:

Yêu cầu số 1: Đối tượng và phạm vi của lịch sử tư tưởng Việt Nam

- Đối tượng: là hệ thống những quan điểm, nhận thức của người Việt Nam về tự nhiên, xã hội và con người trong quá khứ.

- Phạm vi: tập trung vào hai lĩnh vực chính là tư tưởng chính trị và tư tưởng tôn giáo.

Yêu cầu số 2: sơ đồ trục thời gian (tham khảo)

3. Lịch sử xã hội Việt Nam

Câu hỏi trang 13 Chuyên đề Lịch sử 10: Đọc thông tin và quan sát hình 1.17, hãy:

- Nêu đối tượng và phạm vi của lịch sử xã hội Việt Nam

- Tóm tắt những nét chính của lịch sử xã hội Việt Nam trên trục thời gian

Trả lời:

Yêu cầu số 1: Đối tượng và phạm vi của lịch sử xã hội Việt Nam

- Đối tượng của lịch sử xã hội Việt Nam là những vấn đề xã hội diễn ra trong quá khứ.

- Phạm vi của lịch sử xã hội Việt Nam là những lĩnh vực như cơ cấu giai cấp, quan hệ xã hội, phân tầng xã hội,...

Yêu cầu số 2: Sơ đồ trục thời gian (tham khảo)

4. Lịch sử kinh tế Việt Nam

Câu hỏi trang 16 Chuyên đề Lịch sử 10: Đọc thông tin và quan sát hình 1.18 đến 1.21, hãy:

- Giải thích đối tượng của lịch sử kinh tế Việt Nam. Lấy ví dụ về một công trình lịch sử kinh tế Việt Nam

- Tóm tắt những nét chính của lịch sử kinh tế Việt Nam trên trục thời gian

Trả lời:

Yêu cầu số 1:

- Đối tượng của lịch sử kinh tế Việt Nam là các nền kinh tế, các hiện tượng và lĩnh vực kinh tế trên lãnh thổ Việt Nam trong quá khứ.

- Ví dụ: một số công trình lịch sử kinh tế Việt Nam:

+ Sách Tư duy kinh tế Việt Nam 1975 – 1989 của tác giả Đặng Phong

+ Sách Lịch sử kinh tế Việt Nam của tác giả Võ Văn Sen

+ Sách Lịch sử kinh tế Việt Nam 1945 – 2000 do tác giả Đặng Phong (chủ biên).

Yêu cầu số 2: Sơ đồ trục thời gian (tham khảo)

Câu 1 trang 16 Chuyên đề Lịch sử 10: Lịch sử dân tộc và lịch sử thế giới khác nhau như thế nào?

Trả lời:

Câu 2 trang 16 Chuyên đề Lịch sử 10: Đọc đoạn trích dưới đây trong Khâm định Việt sử thông giám cương mục (do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn) và cho biết cuốn sách này được trình bày theo cách nào?

“Ất Mão, năm thứ 4 (1075). (Tống, năm Hi Ninh thứ 8). Bắt đầu khảo thi học trò bằng ba kì thi.

Tuyển lấy những người minh kinh bác học và thi nho học bằng ba kì thi. Lê Văn Thịnh đỗ đầu, được lựa vào hầu vua học tập. Khoa cử nước ta bắt đầu từ đấy.

…

Mùng 1, tháng 8, mùa thu. Nhật thực. Sai Lý Thường Kiệt đi đánh Chiêm Thành, không được, kéo quân về.

…

Tháng 11, mùa đông. Sai bọn Lý Thường Kiệt đem đại binh sang đánh nhà Tông, phá được Khâm Châu và Liêm Châu”.

Trả lời:

- Sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục (do Quốc sử quán triều Nguyễn biên soạn) là công trình ghi chép lịch sử được biên soạn theo lối biên niên (tức là: ghi chép lịch sử theo trình tự thời gian).

Câu 3 trang 16 Chuyên đề Lịch sử 10: Lập bảng khái quát đặc điểm nổi bật của tư tưởng Việt Nam qua các thời kì lịch sử theo gợi ý sau:

Trả lời:

Câu 4 trang 16 Chuyên đề Lịch sử 10: Sưu tầm, lựa chọn 10 sự kiện lịch sử kinh tế Việt Nam thời kì Đổi mới và trình bày theo cách biên niên.

Trả lời:

- Năm 1986, tại Đại hội toàn quốc lần thứ VI, Đảng Cộng sản Việt Nam đề ra chủ trương đổi mới đất nước một cách toàn diện và triệt để, trong đó, trọng tâm là đổi mới về kinh tế.

- Năm 1989, Nhà nước phân quyền sử dụng và chuyển giao quyền sử dụng đất cho từng hộ gia đình theo Nghị quyết 10 (Khoán 10), xóa bỏ độc quyền nhà nước trong hoạt động ngoại thương; bãi bỏ chế độ tem phiếu và kiểm soát giá cả.

- Năm 1990, nhiều chính sách mới trở thành đòn bẩy đưa đất nước bước vào một giai đoạn mới, ổn định hơn, ví dụ như: Luật Công ty, Luật Doanh nghiệp tư nhân, Luật Thuế doanh thu…

- Năm 1992, Việt Nam kí kết với các nước EU Hiệp định buôn bán hàng dệt may

- Năm 1993, Việt Nam tham gia vào Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN; Việt Nam bình thường hóa quan hệ với 3 định chế tài chính quốc tế lớn là Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng phát triển châu Á (ADB).

- Năm 1997, Việt Nam tham gia Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC).

- Hiệp định Thương mại song phương Việt Nam - Hoa Kỳ (ký tháng 7/2000, có hiệu lực từ tháng 12/2001) là bước tiến tiếp theo trong tiến trình hội nhập.

- Tháng 12/2004, Hiệp định về tiếp cận thị trường song phương Việt Nam – EU được kí tắt. Tiếp theo Hiệp định này, EU đồng ý ngừng áp dụng các hạn chế bằng hạn ngạch đối với hàng dệt-may nhập khẩu từ Việt Nam qua Hiệp định "thu hoạch sớm". Ðổi lại, Việt Nam đồng ý chính thức hóa cam kết không phân biệt đối xử với các công ty EU và một số biện pháp mở cửa thị trường trong các lĩnh vực mà doanh nghiệp EU quan tâm.

- Năm 2007, Việt Nam ra nhập WTO và trở thành thành viên tứ 150 của tổ chức này

- Năm 2008, Việt Nam  đã ra khỏi nhóm nước và vùng lãnh thổ thu nhập thấp để gia nhập nhóm nước và vùng lãnh thổ thu nhập trung bình thấp, đất nước thoát khỏi tình trạng kém phát triển.

Lưu ý: Học sinh trình bày quan điểm cá nhân. Bài làm trên mang tính tham khảo

Xem thêm lời giải bài tập Chuyên đề Lịch sử lớp 10 Cánh diều với cuộc sống hay, chi tiết khác: 

I. Thông sử và lịch sử theo lĩnh vực

I. Di sản văn hóa

II. Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa

III. Một số di sản văn hóa tiêu biểu ở Việt Nam

I. Nhà nước và pháp luật trong lịch sử Việt Nam (trước năm 1858)