Phụ cấp ăn trưa, ăn ca có phải đóng BHXH không?

1. Phụ cấp ăn trưa, ăn ca là gì?

Phụ cấp ăn trưa, ăn ca là một khoản trợ cấp mà doanh nghiệp hoặc tổ chức cung cấp cho người lao động nhằm hỗ trợ chi phí ăn uống trong giờ làm việc. Mục đích của khoản phụ cấp này là giúp người lao động đảm bảo sức khỏe và có điều kiện làm việc tốt hơn, nâng cao hiệu quả lao động.

Cụ thể:

Phụ cấp ăn trưa thường áp dụng cho những người lao động làm việc trong giờ hành chính, từ sáng đến chiều, nhằm hỗ trợ chi phí bữa trưa.

Phụ cấp ăn ca thường dành cho những người lao động làm ca kíp, ví dụ như ca đêm hoặc ca kéo dài ngoài giờ hành chính, hỗ trợ bữa ăn trong thời gian làm việc.

Phụ cấp này có thể được chi trả bằng tiền mặt hoặc doanh nghiệp có thể cung cấp suất ăn trực tiếp. Mức phụ cấp sẽ phụ thuộc vào chính sách của từng doanh nghiệp và quy định pháp luật liên quan. Tại Việt Nam, phụ cấp ăn ca cũng có thể được hưởng các chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân trong một số trường hợp theo quy định của pháp luật.

2. Mức phụ cấp ăn trưa, ăn ca là bao nhiêu?

Pháp luật không quy định cụ thể mức chung về tiền ăn ca của người lao động, mà cho phép doanh nghiệp tự quyết định dựa trên khả năng tài chính và điều kiện làm việc của nhân viên.

Tuy nhiên, vì khoản tiền ăn ca có ảnh hưởng đến việc đóng thuế thu nhập cá nhân của người lao động, nên doanh nghiệp thường áp dụng một mức giới hạn nhất định để đảm bảo khoản này không bị tính thuế thu nhập cá nhân.

Theo quy định tại điểm g.5 khoản 1 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thu nhập từ tiền lương và tiền công của người lao động sẽ không bị tính thuế thu nhập cá nhân đối với khoản tiền ăn giữa ca, ăn trưa mà doanh nghiệp chi trả thay cho việc tổ chức bữa ăn.

3. Phụ cấp ăn trưa, ăn ca có phải đóng BHXH không?

Theo khoản 3 Điều 30 Thông tư 59/2015/TT-BLĐTBXH, được sửa đổi bởi khoản 26 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH, quy định về tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc như sau:

Tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc không bao gồm các chế độ và phúc lợi khác như: thưởng theo Điều 104 của Bộ luật Lao động, tiền thưởng sáng kiến, tiền ăn giữa ca, các khoản hỗ trợ như xăng xe, điện thoại, đi lại, tiền nhà ở, tiền giữ trẻ, nuôi con nhỏ, hỗ trợ khi người lao động có người thân qua đời, khi kết hôn, sinh nhật, trợ cấp khó khăn do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và các khoản hỗ trợ khác được ghi thành mục riêng trong hợp đồng lao động theo tiết c2 điểm c khoản 5 Điều 3 của Thông tư số 10/2020/TT-BLĐTBXH.

Như vậy, tiền ăn trưa và tiền ăn ca sẽ không thuộc diện phải đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, và người lao động sẽ được nhận toàn bộ khoản tiền này mà không bị khấu trừ để đóng bảo hiểm xã hội.

4. Phụ cấp ăn trưa, ăn ca có đóng thuế không?

Căn cứ theo điểm g khoản 2 Điều 2 Thông tư 111/2013/TT-BTC, được bổ sung bởi khoản 5 Điều 11 Thông tư 92/2015/TT-BTC, quy định về các khoản thu nhập chịu thuế như sau:

Các khoản thu nhập chịu thuế: Theo Điều 3 của Luật Thuế thu nhập cá nhân và Điều 3 Nghị định số 65/2013/NĐ-CP, các khoản thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân bao gồm:

Thu nhập từ tiền lương, tiền công Thu nhập từ tiền lương, tiền công là các khoản người lao động nhận từ người sử dụng lao động, bao gồm:

g) Không tính vào thu nhập chịu thuế đối với các khoản sau:

g.5) Khoản tiền ăn giữa ca, ăn trưa khi người sử dụng lao động tổ chức bữa ăn cho người lao động dưới các hình thức như nấu ăn trực tiếp, mua suất ăn, hoặc cấp phiếu ăn.

Nếu người sử dụng lao động không tổ chức bữa ăn mà chi tiền cho người lao động, khoản tiền này sẽ không tính vào thu nhập chịu thuế cá nhân nếu mức chi phù hợp với hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Nếu mức chi vượt quá mức hướng dẫn, phần vượt sẽ phải tính vào thu nhập chịu thuế.

Mức chi áp dụng cho doanh nghiệp Nhà nước và các tổ chức thuộc cơ quan hành chính sự nghiệp, Đảng, Đoàn thể, các Hội không được vượt quá mức hướng dẫn của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Đối với các doanh nghiệp ngoài Nhà nước, mức chi do thủ trưởng đơn vị và chủ tịch công đoàn thống nhất.

Như vậy, nếu người lao động nhận được tiền hỗ trợ ăn giữa ca dưới 730.000 đồng/tháng thì sẽ không phải đóng thuế thu nhập cá nhân. Ngược lại, nếu số tiền vượt quá 730.000 đồng/tháng, người lao động sẽ phải đóng thuế cho phần vượt này.

5. Câu hỏi thường gặp

5.1 Có các khoản phụ cấp nào khác không phải đóng BHXH không?

• Ngoài phụ cấp ăn trưa và ăn ca, còn có một số khoản phụ cấp khác không phải đóng BHXH, bao gồm phụ cấp xăng xe, điện thoại, hỗ trợ đi lại và các khoản thưởng phúc lợi khác, miễn là chúng không thuộc loại thu nhập thường xuyên.

5.2 Phụ cấp ăn trưa có bị tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN) không?

• Phụ cấp ăn trưa và ăn ca thường không bị tính thuế TNCN, tuy nhiên nếu tổng thu nhập hàng tháng của bạn vượt qua mức quy định miễn thuế, bạn vẫn có thể phải nộp thuế trên tổng thu nhập bao gồm cả các khoản phụ cấp khác.

5.3 Mức phụ cấp ăn trưa có quy định nào không?

• Hiện tại, không có quy định cụ thể nào về mức phụ cấp ăn trưa trong luật pháp. Mức phụ cấp này thường được quy định bởi nội quy công ty hoặc thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.