Mẫu thẻ căn cước từ 01/7/2024? Quy cách và thông tin trên thẻ căn cước mới? Công dân phải cấp đổi thẻ căn cước trong các trường hợp nào?

1. Mẫu thẻ căn cước từ 01/7/2024? Quy cách và thông tin trên thẻ căn cước mới?

Bộ Công an vừa hoàn thiện dự thảo Thông tư quy định về mẫu thẻ căn cước công dân và công bố để lấy ý kiến đóng góp từ các cơ quan, tổ chức, và cá nhân. Dự thảo nêu rõ quy cách mẫu thẻ căn cước như sau:

1.1. Quy cách chung của thẻ căn cước:

• Hai mặt của thẻ được thiết kế với hoa văn chuyển từ màu xanh ở giữa sang vàng và xanh.

  • Mặt trước: Nền có bản đồ hành chính Việt Nam, trống đồng và các họa tiết truyền thống.
  • Mặt sau: Nền là hoa văn kết hợp hình ảnh hoa sen và các đường cong đan xen.

• Quốc huy và ảnh công dân được in màu trực tiếp lên thẻ.

• Màu sắc các thông tin trên thẻ:

  • Các dòng chữ chính như "CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM", "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", cùng thông tin cá nhân (số định danh, họ tên, ngày tháng năm sinh, quốc tịch, nơi cư trú...) được in màu xanh.
  • Dòng chữ "CĂN CƯỚC" và dấu Quốc huy in màu đỏ.
  • Số căn cước, mã QR và dòng MRZ in màu đen.

• Mã QR: Kích thước 11mm x 11mm, chứa các thông tin như họ tên, số định danh cá nhân, thông tin của cha, mẹ, vợ/chồng, con, số chứng minh nhân dân cũ (nếu có), và số định danh đã hủy (nếu có).

1.2. Nội dung trên thẻ căn cước theo từng nhóm tuổi:

Công dân từ 0 - 6 tuổi:

• Mặt trước: Không có ảnh cá nhân, chỉ hiển thị các thông tin sau:

  • Hình Quốc huy (đường kính 12mm).

  • Các dòng chữ "CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM", "Độc lập - Tự do - Hạnh phúc", và tương đương bằng tiếng Anh.

  • Số định danh cá nhân, họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, quốc tịch, và ngày hết hạn của thẻ.

Công dân từ 6 tuổi trở lên:

• Mặt trước:

  • Bên trái: Quốc huy (đường kính 12mm), ảnh cá nhân (kích thước 20x30mm), và thông tin về ngày hết hạn.

  • Bên phải: Các dòng chữ chính, số định danh cá nhân, họ tên, ngày tháng năm sinh, giới tính, và quốc tịch.

Mặt sau thẻ (áp dụng cho cả hai nhóm tuổi):

• Hiển thị các thông tin: Nơi cư trú/Residence; Nơi đăng ký khai sinh/Place of birth registration; Chíp; Ngày, tháng, năm cấp/Date, month, year; Mã QR; BỘ CÔNG AN/MINISTRY OF PUBLIC SECURYTY; Bộ phận lưu trữ thông tin được mã hóa 03 Dòng MRZ

2. Công dân phải cấp đổi thẻ căn cước trong các trường hợp nào?

Từ ngày 01/07/2024, công dân bắt buộc phải đổi sang thẻ căn cước trong trường hợp thẻ CCCD hết hạn. Theo quy định tại Điều 24 Luật Căn cước 2023, việc đổi từ CCCD sang thẻ căn cước là bắt buộc từ ngày 01/07/2024 trong các trường hợp sau:

• Thẻ CCCD bị hư hỏng, không sử dụng được.
• Thay đổi thông tin cá nhân như họ, chữ đệm, tên, đặc điểm nhận dạng.
• Xác định lại giới tính hoặc quê quán.
• Phát hiện sai sót về thông tin trên thẻ.
• Thẻ CCCD bị mất.
• Công dân được trở lại quốc tịch Việt Nam theo Luật Quốc tịch Việt Nam.

Theo Điều 46 Luật Căn cước 2023, quy định chuyển tiếp về thẻ căn cước được nêu như sau:

• Thẻ căn cước công dân đã cấp trước khi Luật có hiệu lực: Các thẻ này vẫn có giá trị sử dụng cho đến khi hết hạn được ghi trên thẻ, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 3 Điều 46. Nếu công dân có nhu cầu, có thể yêu cầu cấp đổi sang thẻ căn cước mới.

• Thẻ CCCD hoặc chứng minh nhân dân hết hạn từ 15/01/2024 đến 30/06/2024: Những thẻ này tiếp tục được sử dụng hợp lệ đến hết ngày 30/06/2024.

• Quy định về việc sử dụng CCCD và chứng minh nhân dân trong các văn bản cũ: Các văn bản pháp luật ban hành trước khi Luật này có hiệu lực vẫn áp dụng các quy định liên quan đến CCCD và chứng minh nhân dân như đối với thẻ căn cước mới, cho đến khi các văn bản đó được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế.

3. Thẻ Căn cước khác gì thẻ Căn cước công dân?

Từ ngày 01/7/2024, thẻ Căn cước sẽ thay thế thẻ Căn cước công dân với một số thay đổi quan trọng như sau:

Về tên gọi

• Thẻ Căn cước công dân (CCCD) sẽ được thống nhất đổi thành thẻ Căn cước.

• Sự thay đổi này nhằm mở rộng ý nghĩa, không chỉ gắn với cá nhân mà còn thể hiện nhiều thông tin khác liên quan đến công dân.

Về nội dung in trên thẻ

• Thông tin vân tay và đặc điểm nhận dạng từng in trên thẻ CCCD sẽ được bỏ khỏi thẻ Căn cước.

• Các thông tin này được mã hóa và lưu trữ trong mã QR của thẻ, giúp quản lý hiệu quả và bảo mật cao hơn.

Thay đổi thông tin hiển thị

• Quê quán được thay thế bằng nơi đăng ký khai sinh, tăng tính chính xác trong xác định thông tin cá nhân.

• Nơi thường trú đổi thành nơi cư trú, bao gồm cả trường hợp công dân có nơi tạm trú hoặc nơi ở hiện tại, không giới hạn ở nơi thường trú cố định.

Bổ sung thông tin mới

Thẻ Căn cước cập nhật thêm các dữ liệu sinh trắc học như:

• Mống mắt, ADN và giọng nói, giúp tăng khả năng nhận diện và xác minh danh tính.
• Mống mắt được coi là đặc điểm sinh trắc học độc nhất, hỗ trợ nhận diện cá nhân trong trường hợp không thể lấy vân tay.

Những thay đổi này nhằm hiện đại hóa và nâng cao hiệu quả quản lý thông tin công dân, đồng thời phù hợp với xu hướng sử dụng dữ liệu số trong quản lý hành chính.

4. Thẻ căn cước gắn chip tích hợp những gì?

Tích hợp thông tin vào thẻ căn cước và sử dụng, khai thác thông tin được tích hợp được quy định tại Điều 22 Luật Căn cước 2023 như sau:

Tích hợp thông tin vào thẻ Căn cước là việc bổ sung và mã hóa thông tin ngoài căn cước vào bộ phận lưu trữ của thẻ. Việc tích hợp được thực hiện theo đề nghị của công dân và phải xác thực qua Cơ sở dữ liệu quốc gia hoặc cơ sở dữ liệu chuyên ngành.

Các loại thông tin được tích hợp:

• Thẻ bảo hiểm y tế.
• Sổ bảo hiểm xã hội.
• Giấy phép lái xe.
• Giấy khai sinh.
• Giấy chứng nhận kết hôn.
• Các giấy tờ khác theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ (trừ giấy tờ do Bộ Quốc phòng cấp).

Lưu ý:
Các thông tin được tích hợp trên thẻ dưới dạng ký tự đã được xác thực và đồng bộ với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, sau đó chuyển đến hệ thống cấp và quản lý thẻ Căn cước để tích hợp.

5. 05 điều cần biết về thẻ căn cước mới nhất

5.1. Cấp Căn cước điện tử cho công dân

Theo Điều 31 Luật Căn cước 2023:

• Mỗi công dân Việt Nam được cấp một căn cước điện tử để sử dụng trong các thủ tục hành chính, dịch vụ công và các giao dịch khác.
• Thông tin trong căn cước điện tử gồm:
  • Các thông tin được quy định từ khoản 6 đến khoản 18, khoản 25 Điều 9 và khoản 2, khoản 4 Điều 15 của Luật Căn cước 2023.
  • Các thông tin tại khoản 2 Điều 22 của Luật Căn cước 2023, được tích hợp theo đề nghị của công dân và xác thực thông qua cơ sở dữ liệu quốc gia hoặc chuyên ngành.
• Cơ quan cấp căn cước điện tử: Thủ trưởng cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an.
• Chính phủ quy định trình tự, thủ tục cấp căn cước điện tử.

5.2. Kết nối, chia sẻ và khai thác thông tin trong hệ thống định danh điện tử

Theo Điều 32 Luật Căn cước 2023:

• Hệ thống thông tin của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức cung cấp dịch vụ công kết nối với hệ thống định danh điện tử để khai thác thông tin phục vụ giải quyết thủ tục hành chính và các hoạt động quản lý khác.
• Việc khai thác thông tin được thực hiện thông qua:
  • Ứng dụng định danh quốc gia.
  • Trang thông tin định danh điện tử.
  • Thiết bị hoặc phần mềm đáp ứng yêu cầu kỹ thuật do Bộ Công an quy định.
• Chủ thể danh tính điện tử có quyền chia sẻ và khai thác thông tin tích hợp qua ứng dụng định danh quốc gia hoặc hình thức khác theo pháp luật.

5.3. Giá trị sử dụng của căn cước điện tử

Theo Điều 33 Luật Căn cước 2023:

• Căn cước điện tử có giá trị tương đương thẻ căn cước, dùng để chứng minh thông tin cá nhân và thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch, dịch vụ công.
• Nếu có sự khác biệt giữa thông tin trên thẻ căn cước vật lý và căn cước điện tử, thông tin trong căn cước điện tử sẽ được ưu tiên sử dụng.

5.4. Khóa và mở khóa căn cước điện tử

Theo Điều 34 Luật Căn cước 2023:

• Căn cước điện tử bị khóa trong các trường hợp:
  • Theo yêu cầu của công dân.
  • Vi phạm thỏa thuận sử dụng ứng dụng định danh quốc gia.
  • Bị thu hồi hoặc giữ thẻ căn cước.
  • Công dân qua đời.
  • Có yêu cầu từ cơ quan tiến hành tố tụng hoặc cơ quan có thẩm quyền.
• Căn cước điện tử được mở khóa khi:
  • Công dân yêu cầu.
  • Vi phạm thỏa thuận sử dụng đã được khắc phục.
  • Thẻ căn cước được trả lại.
  • Có yêu cầu từ cơ quan tiến hành tố tụng hoặc cơ quan có thẩm quyền.
• Thủ trưởng cơ quan quản lý căn cước của Bộ Công an có thẩm quyền khóa hoặc mở khóa căn cước điện tử. Chính phủ quy định cụ thể trình tự, thủ tục liên quan.

5.5. Nghiêm cấm làm giả căn cước điện tử

Theo khoản 7 Điều 7 Luật Căn cước 2023:

• Cấm làm giả, sửa chữa, cố ý làm sai lệch nội dung của căn cước điện tử, giấy chứng nhận căn cước hoặc thẻ căn cước.
• Cấm chiếm đoạt, sử dụng trái phép căn cước điện tử, thuê, cho thuê, cầm cố, nhận cầm cố, hủy hoại, hoặc sử dụng căn cước giả, giấy chứng nhận căn cước giả.

6. Câu hỏi thường gặp

6.1 Trẻ em có bắt buộc cấp thẻ Căn cước không?

Điều 19 Luật Căn cước 2023 quy định về người được cấp thẻ căn cước bao gồm:

• Người được cấp thẻ căn cước là công dân Việt Nam.
• Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi trở lên phải thực hiện thủ tục cấp thẻ căn cước.
• Công dân Việt Nam dưới 14 tuổi được cấp thẻ căn cước theo nhu cầu.

Như vậy, trẻ em dưới 14 tuổi không bắt buộc làm thẻ căn cước, chỉ làm khi có nhu cầu.

6.2 CMND/CCCD còn hạn có phải đổi thẻ Căn cước không?

Luật Căn cước quy định rõ, thẻ CCCD đã được cấp trước 01/7/2024 sẽ có giá trị sử dụng đến hết thời hạn được in trên thẻ. Như vậy, người dân có thể yên tâm rằng, nếu đã có thẻ CCCD gắn chip (và vẫn còn hạn sử dụng) thì không cần phải đổi sang thẻ căn cước.

6.3 Thẻ Căn cước có định vị không?

Theo Công văn số 671/UBND-NCPC ngày 09/3/2021 của Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, chip gắn trên thẻ Căn cước công dân không có chức năng định vị hoặc theo dõi vị trí của công dân. Thay vào đó, chip này mang lại nhiều ưu điểm vượt trội như:

• Tính bảo mật cao: Dung lượng lưu trữ lớn, cho phép tích hợp nhiều ứng dụng và hỗ trợ kết nối rộng rãi cho các dịch vụ công cộng lẫn tư nhân.
• Phòng chống giả mạo: Có khả năng lưu trữ nhiều loại giấy tờ, giúp ngăn chặn việc làm giả giấy tờ.
• Tiện lợi trong giao dịch: Khi tích hợp đầy đủ thông tin, người dân chỉ cần sử dụng thẻ có gắn chip để thực hiện các giao dịch và thủ tục, không cần mang theo nhiều loại giấy tờ khác.
• Hỗ trợ cải cách hành chính: Đảm bảo quyền con người, quyền công dân, đồng thời thực hiện chủ trương đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Như vậy, con chip trên thẻ Căn cước công dân chỉ phục vụ mục đích lưu trữ thông tin và hoàn toàn không có chức năng định vị hay theo dõi.

Trong thời gian tới, khi chuyển đổi sang thẻ Căn cước công dân mẫu mới, chip trên thẻ vẫn giữ nguyên các chức năng như trên. Người dân có thể yên tâm sử dụng mà không cần lo ngại về việc bị theo dõi hoặc định vị.

6.4 Giấy tờ gì thay thế thẻ căn cước khi đi máy bay?

Từ năm 2025, khi đi máy bay trong nội địa hoặc quốc tế, thẻ căn cước công dân có thể không phải là giấy tờ duy nhất để thay thế. Ngoài thẻ căn cước, một số giấy tờ có thể thay thế bao gồm:

• Hộ chiếu – là giấy tờ hợp lệ khi đi máy bay quốc tế.
• Giấy phép lái xe (đối với một số trường hợp nội địa) – có thể được chấp nhận trong một số tình huống, tuy nhiên cần kiểm tra yêu cầu của từng hãng hàng không.
• Thẻ căn cước công dân (cho các trường hợp cũ) – đối với người sử dụng giấy tờ này thay vì thẻ căn cước.

6.5 Thẻ căn cước công dân có thay thế hộ chiếu để đi nước ngoài?

Theo quy định tại khoản 2 điều 20 Luật Căn cước 2023 thì thẻ căn cước được sử dụng thay cho việc sử dụng giấy tờ xuất nhập cảnh trong trường hợp Việt Nam và nước ngoài ký kết điều ước hoặc thỏa thuận quốc tế cho phép người dân được sử dụng thẻ căn cước thay cho việc sử dụng giấy tờ xuất nhập cảnh trên lãnh thổ của nhau.