Không mua bảo hiểm bắt buộc công trình xây dựng có bị phạt không?

1. Bảo hiểm bắt buộc công trình xây dựng là gì?

Bảo hiểm bắt buộc công trình xây dựng là một loại hình bảo hiểm mà chủ đầu tư hoặc nhà thầu phải mua để bảo đảm an toàn cho công trình và những người liên quan trong quá trình thi công. Khi mua loại bảo hiểm này, chủ đầu tư sẽ được một công ty bảo hiểm bảo đảm bồi thường những thiệt hại về vật chất phát sinh do các rủi ro bất ngờ xảy ra trong quá trình xây dựng.

Ví dụ về các rủi ro được bảo hiểm:

• Sập đổ công trình: Do lỗi thiết kế, thi công, hoặc các tác động từ thiên nhiên.
• Hỏa hoạn: Do chập điện, hàn cắt, hoặc các nguyên nhân khác.
• Vụ nổ: Do khí gas, hóa chất, hoặc các chất nổ khác.
• Thiệt hại do thời tiết: Bão lũ, động đất, sét đánh,...
• Tai nạn lao động: Gây thương tích hoặc tử vong cho người lao động.
• Thiệt hại cho bên thứ ba: Gây thiệt hại về người hoặc tài sản cho những người không liên quan trực tiếp đến công trình.

2. Không mua bảo hiểm bắt buộc công trình xây dựng có bị phạt không?

Căn cứ theo Điều 17 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong trường hợp không mua bảo hiểm công trình, có những quy định như sau:

“Vi phạm quy định về thi công xây dựng công trình:

1. Phạt tiền từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

a) Không kiểm tra dẫn đến việc nhà thầu thi công không thực hiện đúng thiết kế biện pháp thi công đã được phê duyệt.

b) Không kiểm tra, khiến nhà thầu không gia hạn bảo lãnh thực hiện hợp đồng khi đến hạn theo quy định.

c) Không kiểm tra, không chấp thuận vật liệu, cấu kiện, sản phẩm xây dựng hoặc thiết bị lắp đặt vào công trình.

d) Để nhà thầu sử dụng vật liệu xây dựng không được công bố hợp quy cho công trình đối với các vật liệu bắt buộc phải công bố hợp quy.

đ) Không mua bảo hiểm công trình theo quy định.

e) Không tổ chức thí nghiệm đối chứng, kiểm định chất lượng các bộ phận, hạng mục của công trình xây dựng theo quy định.

2. Biện pháp khắc phục hậu quả:

n) Buộc phải mua bảo hiểm công trình đối với hành vi không thực hiện quy định tại điểm đ khoản 5 nêu trên trong trường hợp công trình đang thi công.”

Ngoài ra, theo Điều 32 Nghị định 16/2022/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính liên quan đến việc không mua bảo hiểm cho người lao động thi công tại công trường, có quy định như sau:

“Vi phạm quy định về an toàn trong thi công xây dựng:

1. Phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

a) Vi phạm quy định về phương án, giải pháp phá dỡ công trình.

b) Không mua bảo hiểm cho người lao động thi công tại công trường và bảo hiểm trách nhiệm dân sự đối với bên thứ ba theo quy định.

2. Biện pháp khắc phục hậu quả (đối với công trình đang thi công):

h) Buộc phải mua bảo hiểm theo quy định đối với hành vi không mua bảo hiểm cho người lao động nêu tại điểm b khoản 3.”

Từ những quy định trên, nếu chủ đầu tư không mua bảo hiểm cho công trình, sẽ bị phạt từ 40.000.000 đồng đến 60.000.000 đồng và phải thực hiện mua bảo hiểm. Đối với nhà thầu thi công không mua bảo hiểm cho người lao động, mức phạt sẽ từ 50.000.000 đồng đến 70.000.000 đồng và cũng bị buộc phải mua bảo hiểm cho người lao động.

3. Thời hạn bảo hiểm bắt buộc công trình trong thời gian xây dựng

Thời hạn bảo hiểm bắt buộc cho công trình trong quá trình xây dựng được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 5 Nghị định 119/2015/NĐ-CP, cụ thể như sau:

Đối với công trình xây dựng có giá trị dưới 1.000 tỷ đồng, không bao gồm phần công việc lắp đặt, hoặc có bao gồm phần lắp đặt nhưng chi phí thực hiện phần này thấp hơn 50% tổng giá trị hạng mục được bảo hiểm:

Thời hạn bảo hiểm được ghi rõ trong hợp đồng, tính từ ngày bắt đầu cho đến ngày kết thúc thời gian xây dựng, căn cứ theo văn bản quyết định đầu tư của cơ quan có thẩm quyền (bao gồm cả các điều chỉnh, bổ sung nếu có).

Thời hạn bảo hiểm đối với các bộ phận, hạng mục công trình đã được bàn giao hoặc đưa vào sử dụng sẽ chấm dứt từ thời điểm bàn giao hoặc đưa vào sử dụng.

Đối với công trình xây dựng có giá trị dưới 1.000 tỷ đồng, bao gồm công việc lắp đặt và chi phí thực hiện phần lắp đặt chiếm từ 50% tổng giá trị hạng mục được bảo hiểm trở lên:

Thời hạn bảo hiểm được ghi trong hợp đồng, tính từ ngày bắt đầu xây dựng theo văn bản quyết định đầu tư của cơ quan có thẩm quyền (bao gồm các điều chỉnh, bổ sung nếu có) cho đến khi bàn giao công trình hoặc hoàn tất lần chạy thử có tải đầu tiên, tùy theo thời điểm nào đến trước, nhưng không quá 28 ngày kể từ ngày bắt đầu chạy thử.

Thời hạn bảo hiểm đối với các thiết bị đã qua sử dụng lắp đặt vào công trình sẽ chấm dứt từ thời điểm các thiết bị đó bắt đầu được chạy thử.

4. Các câu hỏi thường gặp

4.1. Trường hợp nào không cần mua bảo hiểm công trình xây dựng?

Các công trình nhỏ lẻ, có quy mô không lớn hoặc thuộc các danh mục công trình không bắt buộc theo quy định pháp luật có thể không cần mua bảo hiểm. Tuy nhiên, việc này phải được xác định rõ ràng dựa trên quy định hiện hành.

4.2. Nếu xảy ra sự cố mà công trình không có bảo hiểm thì ai chịu trách nhiệm?

Trong trường hợp công trình xảy ra sự cố nhưng không có bảo hiểm bắt buộc, chủ đầu tư hoặc nhà thầu sẽ phải tự chịu trách nhiệm về các chi phí khắc phục thiệt hại. Ngoài ra, họ còn có thể bị xử phạt hành chính do vi phạm quy định về bảo hiểm bắt buộc.

4.3. Có thể mua bảo hiểm sau khi dự án bắt đầu thi công không?

Có, nhưng chủ đầu tư phải mua bảo hiểm càng sớm càng tốt ngay sau khi công trình bắt đầu thi công. Việc không có bảo hiểm trong giai đoạn thi công sẽ làm tăng rủi ro pháp lý và tài chính cho các bên tham gia.

4.4. Mua bảo hiểm công trình xây dựng ở đâu?

Chủ đầu tư có thể liên hệ với các công ty bảo hiểm uy tín trên thị trường để mua bảo hiểm công trình xây dựng. Các doanh nghiệp bảo hiểm có kinh nghiệm trong lĩnh vực này sẽ tư vấn chi tiết về quyền lợi và phạm vi bảo hiểm phù hợp.