Giáo án Nữ Oa | Cánh diều Ngữ văn 10

TỔ CHỨC THỰC HIỆN

SẢN PHẨM

2. 1. HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu hoạt động: Tạo tâm thế thoải mái và gợi dẫn cho học sinh về nội dung bài học.

b. Nội dung thực hiện:

❖ GV chia sẻ video: Thần thoại Nữ oa vá trời

(https://www.youtube.com/watch?v=fTcd5BwvYEs)

❖ HS theo dõi và ghi lại những chi tiết có yếu tố kì ảo trong truyện thần thoại Nữ Oa vá trời

Bước 1. Gv giao nhiệm vụ học tập

GV đặt câu hỏi và chia sẻ video

Bước 2. Hs thực hiện nhiệm vụ

Học sinh suy nghĩ và trả lời

Bước 3. Hs báo cáo, thảo luận

Học sinh chia sẻ

Bước 4. GV nhận xét, đánh giá và dẫn dắt vào bài học

Gợi ý đáp án

Chốn bồng lai tiên cảnh

Đắp đất nặn người

Luyện đá vá trời

...

2.2 HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

a. Mục tiêu hoạt động:

❖ Học sinh nêu được sự kiện chính, thời gian, không gian và bối cảnh của câu chuyện.

❖ Học sinh xác định nội dung chính của tác phẩm.

❖ Học sinh phân tích được đặc điểm của nhân vật thần thoại qua việc phân tích hình tượng nhân vật Nữ Oa.

b. Nội dung thực hiện:

❖ Học sinh thực hiện bài đọc trong phần tự đánh giá

Hoạt động 2.1. Hướng dẫn Hs xác định sự kiện, thời gian, không gian, bối cảnh của truyện

Bước 1. Gv giao nhiệm vụ học tập

Giáo viên tổ chức cuộc thi "Rung chuông vàng" với 5 câu hỏi trắc nghiệm trong SGK. HS trả lời bằng cách giơ tay. Mỗi câu hỏi có thời gian suy nghĩ là 10s. Ai nhanh hơn sẽ được quyền trả lời.

Bước 2. Hs thực hiện nhiệm vụ

Học sinh thực hiện bài đọc trong phần

tự đánh giá

Bước 3. Hs báo cáo, thảo luận

Học sinh chia sẻ câu trả lời

Bước 4. Gv nhận xét và chốt kiến thức

Hoạt động 2.2. Hướng dẫn HS tìm hiểu hình tượng nhân vật Nữ Oa

Bước 1. Gv giao nhiệm vụ học tập

Hs lần lượt thực hiện các yêu cầu sau:

1. Đặc điểm của nhân vật thần thoại thể hiện qua hình tượng nhân vật Nữ Oa như thế nào?

2. Truyện Nữ Oa mang đậm yếu tố kì ảo hoang đường, nhưng cũng gửi gắm thông điệp có ý nghĩa với con người ngày hôm nay. Theo em, thông điệp đó là gì?

3. Về phương diện thể loại, văn bản Nữ Oa giống với văn bản nào trong Bài 1? Hãy chỉ ra điểm giống nhau đó?

4. Hãy viết một đoạn văn (8-10 dòng) phân tích một chi tiết mà em thấy ấn tượng trong truyện Nữ Oa?

Bước 2. Hs thực hiện nhiệm vụ

Học sinh lần lượt thực hiện các yêu cầu của GV

Bước 3. Hs báo cáo, thảo luận

Học sinh chia sẻ bài làm và báo cáo

phần bài làm

Bước 4. Gv nhận xét và chốt những kiến thức

1. Xác định sự kiện, thời gian, không gian, bối cảnh của truyện

Trắc nghiệm

Câu 1. Phương án nêu đủ và đúng các sự kiện chính trong đoạn trích Nữ Oa

A. Nữ Oa tạo ra loài người Nữ Oa luyện đá vá trời

Câu 2. Nữ Oa xuất hiện trong bối cảnh (thời gian, không gian) như thế nào?

D. Trời đất mới sinh thành, có cỏ cây, muông thú và các vị thần Lửa, thần Nước

Câu 3. Đoạn trích Nữ Oa thể hiện nội dung nào?

A. Khát vọng giải thích tự nhiên và biết ơn người có công với cộng đồng

Câu 4. Nhân vật Nữ Oa hội tụ những vẻ đẹp gì?

D. Vẻ đẹp sức mạnh và trí tuệ

Câu 5. Dòng nào sau đây không đúng với truyện Nữ Oa

D. Truyện kể theo lời nhân vật

2. Hình tượng nhân vật Nữ Oa

a. Nữ Oa là người có công tạo ra loài người

- Nữ Oa nghĩ cần phải tạo ra một cái gì đó cho thế giới này thêm phần vui tươi, giàu sức sống.

Sau đó, bà lấy đất màu vàng bên bờ đầm, trộn nhuyễn với nước, mô phỏng theo hình dạng của mình in bóng trên mặt nước mà nặn thành đồ vật xinh xắn đáng yêu được gọi là “người”

- Nữ Oa làm việc liên tục không ngừng nghỉ mà đất vẫn trống trải, bà bèn nghĩ ra một cách, lấy một sợi dây, những vào trong nước bùn, vung lên khắp nơi. Khi bà vung sợi dây bùn thì giọt

bùn màu vàng bắn đi khắp nơi, rơi xuống đất liền biến thành người cười nói, chạy nhảy

b. Nữ Oa là người có công giúp đỡ và phát triển cuộc sống của con người

- Loài người đang sống vui vẻ thì gặp họa lớn do Thần Lửa và Thần nước đánh nhau khiến con người có nguy cơ diệt vong

- Nữ Oa thấy vậy liền tìm cách tu sửa bầu trời, chọn lấy đá ngũ sắc, dùng lửa để luyện thành chất sánh như keo bít vào lỗ thủng trên bầu trời

- Bà còn bắt một con rùa đen to lớn, chặt bốn chân đem chống ở bốn góc trời, tai họa không còn nữa

- Nữ Oa giúp con người diệt một con rồng đen hung ác, đánh đuổi nhiều loài ác điểu, mãnh thú. Dạy người dân dùng cỏ lác đốt cháy thành than, đắp thành gò để tránh nạn lũ lụt.

c. Nhận xét hình tượng nhân vật Nữ Oa

- Người khai sinh ra loài người trong trí tưởng tượng của người dân, có năng lực tạo người từ nặn đất

- Nhân vật thần linh có sức mạnh phi thường, cao cả. Có khả năng giúp đỡ nhân loại, cứu giúp loài người, ngăn chặn sức mạnh phá hủy của thần Lửa, thần Nước. Diệt trừ yêu ma, quỷ quái gây hại cho nhân dân và dạy nhân dân tạo ra lửa, phòng lũ lụt. Hội tụ sức manh, trí tuệ, cảm xúc và ước mơ của con người cổ đại

- Nhân vật thần thoại: Có khả năng phi

thường, có tính sáng tạo cao và có năng lực dẫn dắt, bảo vệ cộng đồng

4. Thông điệp từ các chi tiết hoang đường, kì ảo

+ Các vị thần linh đã có công tạo ra vũ trụ, con người, giúp con người vượt qua mọi thiên tai bằng tất cả tình yêu thương và tâm trí của mình. Chính vì vậy mọi người hãy biết ơn, bảo vệ, giữ gìn nó để xứng đáng với công lao của

các vị thần linh.

+ Bảo vệ môi trường sống, bảo vệ thiên nhiên, cuộc sống gắn liền với sự sinh tồn của con người.

5. Về phương diện thể loại đoạn trích Nữ Oa giống đoạn trích Hê – ra – clet đi tìm táo vàng

Giống nhau đều có những nhân vật, chi tiết hoang đường nhằm làm cho câu chuyện thêm li kì, hấp dẫn; góp phần tô đậm thêm chiến công, công lao của nhân vật. Họ đều là nhân vật có trí tuệ thông minh, năng lực phi thường,

người có ý chí, nghị lực và có trái tim nhân hậu.

6. Phân tích chi tiết em thấy ấn tượng

Nhìn những sinh linh do mình tạo ra đang hoảng loạn vì tai họa, vị nữ thần đầu người mình rắn vô cùng thương xót”. Có thể thấy Nữ Oa là một người có trái tim nhân hậu, trước tai họa do thần Lửa và thần Nước gây ra, bà không chọn cách trừng phạt những kẻ đã gây ra tai họa ấy, mà vội vã tìm đủ mọi cách để tu sửa lại bầu trời giúp dân vượt qua tai họa ấy. Trong khi việc luyện đá trời tốn rất nhiều công sức, công phu nhưng vì những sinh linh ấy bà đã dồn hết tất cả sức mạnh, trí tuệ, tình yêu để khắc phục những hậu quả của cuộc đấu tranh giữa hai vị thần, đem lại cuộc sống bình yên cho con người. Không những thế bà còn giúp con người diệt từ con rồng đen hung ác để tránh để lại hậu họa về sau, bà còn dạy dân cách để tránh được nạn lũ lụt. Những công lao của bà cho đến ngày nay vẫn còn được lưu truyền cho các thế hệ sau.