Chuyên đề Lịch sử 11 (Kết nối tri thức) Khái quát về danh nhân trong lịch sử dân tộc

Giải Chuyên đề Lịch sử 11 Khái quát về danh nhân trong lịch sử dân tộc

Mở đầu trang 40 Chuyên đề Lịch Sử 11: Bài kí do Thân Nhân Trung soạn khắc trên tấm bia Tiến sĩ đầu tiên dựng năm 1484 tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám có câu: “Hiền tài là nguyên khí quốc gia, nguyên khí thịnh thì đất nước mạnh và càng lớn lao, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà càng xuống thấp...”. Đoạn trích trên gợi cho em suy nghĩ gì về vai trò của những bậc hiền tài trong lịch sử dân tộc? Hãy chia sẻ hiểu biết của em về một số người tài nổi tiếng, có nhiều đóng góp đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Lời giải:

- Vai trò của những bậc hiền tài trong lịch sử dân tộc:

+ Có nhiều đóng góp quan trọng trong sự nghiệp giành và giữ độc lập dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước.

+ Góp phần cho sự phát triển của nền văn hóa, tri thức dân tộc.

- Một số danh nhân nổi tiếng, có nhiều đóng góp đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là: Ngô Quyền; Lê Hoàn; Lý Thường Kiệt; Trần Quốc Tuấn; Chu Văn An; Nguyễn Huệ; Nguyễn Du; Hồ Chí Minh; Võ Nguyên Giáp,…

1. Khái niệm danh nhân

Câu hỏi trang 41 Chuyên đề Lịch Sử 11: Em hãy giải thích khái niệm danh nhân. Kể tên một số danh nhân trong lịch sử Việt Nam mà em biết.

Lời giải:

- Khái niệm: danh nhân là những người kiệt xuất, có nhân cách, tài năng và nổi tiếng trong lịch sử. Họ có những đóng góp quan trọng đối với dân tộc và nhân loại nên được cộng đồng thừa nhận và kính trọng.

- Một số danh nhân trong lịch sử Việt Nam: Hai Bà Trưng, Bà Triệu; Lý Bí; Triệu Quang Phục; Khúc Thừa Dụ; Ngô Quyền; Lê Hoàn; Lý Thường Kiệt; Trần Quốc Tuấn; Chu Văn An; Nguyễn Huệ; Nguyễn Du; Hồ Chí Minh; Võ Nguyên Giáp,…

2. Vai trò của danh nhân trong lịch sử dân tộc

Giải Chuyên đề Lịch sử 11 trang 42

Câu hỏi 1 trang 42 Chuyên đề Lịch Sử 11: Nêu vai trò của danh nhân trong lịch sử dân tộc.

Lời giải:

- Danh nhân có vai trò quan trọng trong sự nghiệp giành và giữ độc lập dân tộc, xây dựng và phát triển đất nước.

+ Danh nhân là người giữ vị trí lãnh đạo, chỉ huy, lập nhiều chiến công hiển hách trong các cuộc đấu tranh chống ngoại xâm. Họ có thể là những nhà chính trị, tướng lĩnh, nhà ngoại giao,.... đóng góp trí tuệ, công sức cho sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Ví dụ như: Hai Bà Trưng, Bà Triệu, Lý Thường Kiệt, Trần Quốc Tuấn, Nguyễn Trãi, Quang Trung,…

+ Danh nhân có những đóng góp đối với sự nghiệp xây dựng đất nước qua các giai đoạn lịch sử. Họ là những vị minh quân, quan lại tài đức thời kì quân chủ, hoặc là những nhà chính trị, quân sự, văn hóa,... thời kì hiện đại. Ví dụ như: Trần Nhân Tông; Lê Thánh Tông; Minh Mạng; Chu Văn An; Hồ Chí Minh; Võ Nguyên Giáp,…

- Danh nhân còn góp phần cho sự phát triển của nền văn hóa, tri thức dân tộc. Họ là tác giả của những tác phẩm văn học, sử học, triết học, nghệ thuật, phương pháp chữa bệnh... có giá trị nhân văn sâu sắc; đồng thời có tác động, ảnh hưởng lớn tới đời sống của nhân dân được ghi nhận trong lịch sử. Ví dụ như: Nguyễn Trãi; Nguyễn Du; Hồ Xuân Hương; Tuệ Tĩnh; Lê Hữu Trác,…

Câu hỏi 2 trang 42 Chuyên đề Lịch Sử 11: Lựa chọn một danh nhân mà em biết và nêu vai trò của họ đối với lịch sử.

Lời giải:

(*) Tham khảo: Vai trò của Nguyễn Trãi đối với lịch sử:

+ Nguyễn Trãi một trong những lãnh đạo chủ chốt trong bộ chỉ huy nghĩa quân Lam Sơn. Trong thời gian diễn ra cuộc khởi nghĩa Lam Sơn, Nguyễn Trãi đã trực tiếp tham mưu cho chủ tướng Lê Lợi nhiều kế sách đánh giặc, đặc biệt là kế “công tâm” để tập hợp lực lượng và phân hóa kẻ thù. Lê Lợi cũng giao cho ông soạn thảo thư từ giao thiệp với quân Minh. Tư tưởng chính trị quân sự và tài năng ngoại giao kiệt xuất của Nguyễn Trãi đã góp phần dẫn đường cho cuộc khởi nghĩa Lam Sơn đi đến thắng lợi.

+ Sau khi vương triều Lê sơ được thiết lập, Nguyễn Trãi được cử nhiều chức vụ quan trọng trong triều đình. Ông đã có nhiều cống hiến trong việc đề xuất các chính sách nhằm tái thiết và phát triển đất nước.

+ Nguyễn Trãi cũng là một nhà văn hóa lớn, có nhiều đóng góp cho sự phát triển của văn hóa dân tộc (trên các phương diện như: văn học, lịch sử, địa lí, tư tưởng,…).

Xem thêm các bài giải Chuyên đề Lịch sử 11 sách Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

IV. Cuộc đấu tranh vì hòa bình của nhân dân thế giới trong và sau chiến tranh lạnh

II. Một số nhà chính trị nổi tiếng của Việt Nam thời cổ - trung đại

III. Một số danh nhân quân sự Việt Nam

IV. Một số danh nhân văn hóa Việt Nam

V. Một số danh nhân trong lĩnh vực khoa học - công nghệ và giáo dục - đào tạo

Xem thêm các chuyên đề Lịch sử 11 Kết nối tri thức khác:

Chuyên đề 1: Lịch sử nghệ thuật truyền thống Việt Nam

Chuyên đề 2: Chiến tranh và hòa bình trong thế kỉ XX