Bố cục Prô – mê – tê và loài người hay, chính xác nhất - Chân trời sáng tạo

Bố cục Prô – mê – tê và loài người - Ngữ văn lớp 10 Chân trời sáng tạo

Bài giảng Ngữ văn 10 Prô – mê – tê và loài người - Chân trời sáng tạo

A. Bố cục Prô – mê – tê và loài người

- Phần 1: Từ đầu đến “Làm thế nào bây giờ”: Quá trình tạo ra thế giới muôn loài và con người của Ê -pi -mê- tê

- Phần 2: Tiếp theo đến “trao cho loài người”: Prô – mê – tê hoàn thiện lại con người và trao cho con người lửa.

- Phần 3: Còn lại: Ý nghĩa của hình ảnh ngọn lửa.

B. Nội dung chính Prô – mê – tê và loài người

Vị thần Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê là hai anh em được giao nhiệm vụ tạo ra thêm nhiều cái gì đó để thế gian thêm vui. Ê-pi-mê-tê tranh ngay nhiệm vụ đó và tạo ra muôn loài cho thế gian. Mỗi loài đều có những điểm mạnh riêng. Khi Prô-mê-tê đến kiểm tra thì phát hiện có một loài vật chẳng có điểm mạnh gì. Và đó chính là con người. Thần Prô-mê-tê lo lắng làm sao để con người sống sót được giữa thế gian. Vì vậy đã nhào nặn con người có ngoại hình tinh tế như những vị thần và ban cho con người ngọn lửa – thứ giúp con người vượt qua mọi khó khăn trong cuộc sống.

C. Tóm tắt Prô – mê – tê và loài người

Tóm tắt Prô – mê – tê và loài người (mẫu 1)

Văn bản tóm tắt quá trình tạo ra thêm nhiều nhiều cái gì đó để cuộc sống trở nên đông vui hơn của hai anh em Prô – mê – tê và Ê -pi -mê- tê. Ê -pi -mê- tê đã tạo ra rất nhiều các loài vật với những đặc ân, duy sót lại con người trần trụi không có bất kì đặc ân nào. Prô – mê – tê đã sửa lại sai sót của em làm cho con người trở nên hoàn thiện, văn minh hơn.

D. Tác giả, tác phẩm Prô – mê – tê và loài người

I. Tác giả

- Tác giả dân gian.

- Theo Nguyễn Văn Khỏa trong “Thần Thoại Hy Lạp” (Tập 1).

II. Tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

1. Thể loại: Thần thoại Việt Nam

- Khái niệm: Thần thoại Hy Lạp là tập hợp những huyền thoại và truyền thuyết của người Hy Lạp cổ đại liên quan đến các vị thần, các anh hùng, bản chất của thế giới, và nguồn gốc cũng như ý nghĩa của các tín ngưỡng, các nghi lễ tôn giáo của họ.

2. Xuất xứ: Theo Nguyễn Văn Khỏa, Thần thoại Hy Lạp, tập 1, NXB Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1990

3. Phương thức biểu đạt: Tự sự

4. Tóm tắt tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

Văn bản tóm tắt quá trình tạo ra thêm nhiều nhiều cái gì đó để cuộc sống trở nên đông vui hơn của hai anh em Prô – mê – tê và Ê -pi -mê- tê. Ê -pi -mê- tê đã tạo ra rất nhiều các loài vật với những đặc ân, duy sót lại con người trần trụi không có bất kì đặc ân nào. Prô – mê – tê đã sửa lại sai sót của em làm cho con người trở nên hoàn thiện, văn minh hơn.

5. Bố cục tác phẩm Prô-mê-tê và loài người: 3 phần

- Đoạn 1: Từ đầu đến “Làm thế nào bây giờ”: Quá trình tạo ra thế giới muôn loài và con người của Ê -pi -mê- tê

- Đoạn 2: Tiếp theo đến “trao cho loài người”: Prô – mê – tê hoàn thiện lại con người và trao cho con người lửa.

- Đoạn 3: Còn lại: Ý nghĩa của hình ảnh ngọn lửa.

6. Giá trị nội dung tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

- Lí giải sự xuất hiện của muôn loài và con người.

- Đề cao vai trò, trí tuệ của các vị thần 

7. Giá trị nghệ thuật tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

- Cốt truyện thể loại này đơn giản, ngắn gọn, tập trung vào hành động của các thần nhằm lí giải những hiện tượng thiên nhiên tương ứng. 

- Biện pháp xây dựng hình tượng nhân vật

- Các yếu tố kì ảo được thể hiện linh hoạt, sáng tạo

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

1. Quá trình tạo ra con người và thế giới muôn loài

* Nguyên nhâm:

- Vì thấy thế gian chỉ có mỗi các vị thần thì hết sưc văng vẻ, hai vị thần Ê-pi-mê-tê và Prô-mê-tê đã quyết định sẽ tạo thêm những thứ khác cho nhân gian.

* Công việc cụ thể

- Ê-pi-mê-tê xung phong việc chế tạo còn Prô-mê-tê sé kiểm tra, sửa chữa lại.

- Sau khi tạo ra các con vật với những vũ khí phòng thân vô cùng hữu ích, Ê-pi-mê-tê lại bỏi quên mất con người.

- Khi Prô-mê-tê kiểm tra lại, ông đã quyết định sẽ nhào nặn lại con người dựa theo hình dáng của những vị thần: đi bằng hai chân, để đôi tay làm việc.

- Với đó, vị thần cũng suy nghĩ làm sao để con người có thể mạnh và vượt trội hơn nhưng con vật khác để sinh tồn trong thế giới này.

- Cuối cùng, ông đã quyết định lấy lửa từ cỗ xe của thần mặt trời Hê-Li-Ôx và trao cho con người.

→Nhờ ngọn lửa của Prô-mê-tê, con người đã thoái khỏi sự tối tăm, lạnh giá. Ngọn lửa vừa là bạn vừa là vũ khí giúp họ chống lại nguy hiểm từ những con vật khác

2. Ý nghĩa thông điệp

- Prô-mê-tê và loài người nói về nguồn gốc và quá trình con người được tạo ra, sinh tồn dưới hình ảnh thần Prô-mê-tê tự tay dựng nên, giúp đỡ loài người.

- Thông tin về nguồn gốc của vạn vật và nhân loại.

- Sự tôn kính đến thần Prô-mê-tê

E. Đọc tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

Thuở ấy thế gian chỉ mới có các vị thần.Mặt đất mênh mông dẫu đã có khá nhiều vị thần cai quản song vẫn còn hết sức vắng vẻ. Không muốn tình cảnh buôn tẻ đó kéo dài, bữa kia hai anh em Prô-mê-tê và Ê-pi-mê-tê (Prométhée) xin với U-ra-nôx (Ouranos) và Gai-a (Gaia) tạo ra cho thế gian thêm nhiều nhiều cái gì đó để cho cuộc sống đông vui. U-ra-nôx và Gai-a ưng thuận. Hai vị giao luôn việc đó cho hai anh em Prồ-mê-tê và Ê-pi-mê-tê. Câu em Ẽ-pi-mê-tê mừng, quá, tranh ngày lấy việc đó và giao cho ông anh lo việc xem xét, sửa chữa lại sau. Ê-pi-mê-tê lấy đất và nước nhào nặn ra, trước hết, là các loài vật và ban cho mỗi con vật một đặc ân của thần, một “vũ khí” để có thể phòng thân, hộ mệnh, bảo vệ được cuộc sống của giống loài mình.

Con thì được ban cho ân huệ chạy nhanh như gió. Con thì có đôi mắt sáng xanh nhìn thấu cả đêm đen. Con thì có thân hình khổng lỗ mạnh khoẻ hết chỗ nói. Có con thân hình bé nhỏ nhưng lại có nọc độc gớm ghê. Rồi con có bộ lông dày, con có sải cánh rộng. Con thì xuống nước không chìm, con thì trèo leo thoăn thoắt,… Tóm lại, mỗi con vật, mỗi giống loài đều có “vũ khí“ cần thiết để sống được ở thế gian.

Công việc làm xong xuôi, Ê-pimê-tê gọi Prô-mê-tê đến để xem xét lại. Mọi việc đều tốt, rất tốt nữa là đằng khác. Nhưng xem kĩ ra thì tai hại thai, còn sót lại một con, một con mà chàng Ê-pi-mê-tê đần độn lại quên mất chẳng bận cho một đặc ân, một “vũ khí“ gì. Đó là con người! Một con người, nhưng trần trụi, trần trụi hoàn toàn. Phải, đúng là một con người trần trụi hoàn toàn đứng trước mặt Prô-mê-tê. Làm thế nào bây giờ?

Làm thế nào để con người sống được ở thế gian khi các nguyên liệu “đặc ân” đã sử dụng phân phối hết rồi? Con người sẽ sống thế nào trước các con vật: hổ, báo, voi, sói, vẹt, nhím, gấu, ngựa, sư tử, cá, chim,… là những con vật đã được sáng tạo hoàn hảo. Là những con vật đã được ban cho đặc ân của thần thánh? Và rồi còn phải đương đầu với nắng, mưa, bão tố, núi lửa phun, nước sông dâng, đất liền phút chốc thành biển cả, bãi bể hóa nương dâu,… biết bao biến thiên, tai hoạ khôn lường? Prô-mê-tê đã nghĩ như thế. Và vị thần có bộ óc thông minh, có tài nhìn xa trông rộng này quyết sửa chữa bằng được cái thiếu sót của chú em lơ đễnh, đần độn của mình. Prô-mê-tê dựa theo thân hình trang nhã của các vị thần tái tạo lại con người cho có một thân hình đẹp đẽ thanh tao. Phải làm cho con người đẹp đẽ, thanh tao hơn hẳn con vật. Prô-mê-tê lại làm cho con người đứng thẳng lên, đi bằng hai chân để đôi tay được thảnh thơi làm nhiều việc khác. Nhưng như thế vẫn chưa đủ. Con người vẫn còn bấy yếu! và thua kém nhiều so với các con vật. Phải làm cho con người mạnh hơn hẳn con vật thì nó mới có thể sống được trong thế gian này. Prô-mê-tê liền băng ngày lên bầu trời cao xa tít tắp đến tận cỗ xe của thần Mặt Trời Heliox lấy lửa của thần Mặt Trời châm vào ngọn đuốc của mình đem xuống trao cho loài người.

Và thế là từ đó, thế gian, mặt đất lúc nào cũng rực cháy ngọn lửa của Prô-mê-tê ban cho. Con người thoát khỏi cảnh sống tăm tối, giá lạnh, đói khát. Ngọn lửa trở thành người bạn thân thiết, người bảo vệ chắc chắn nhất, một vũ khí mạnh nhất của loài người. Ngọn lửa của con người hơn hẳn bộ lông dày, hàm răng sắc, đẹp móng nhọn, thân hình đồ sộ, khoẻ mạnh, tài bay cao, nhìn xa, chạy nhanh của bất cứ con vật nào.

Và với ngọn lửa của Prô-mê-tê, con người, thế hệ này qua thế hệ khác, tạo dựng cuộc sống của mình ngày càng văn minh, hạnh phúc hơn.

Và từ đó dẫu mong manh và bấu yếu
Giống loài người đã có ngọn lửa của Prô-mê-tê
Ngọn lửa thiêng dạy cho họ biết bao nghệ.

F. Ý nghĩa nhan đề tác phẩm Prô-mê-tê và loài người

Với nhan đề “Prô-mê-tê và loài người” giúp người đọc nhận ra nhân vật chính của câu chuyện là thần “Prô-mê-tê”. Đồng thời nhan đề này phần nào nói về công lao của thần Prô-mê-tê trong việc sáng tạo ra loài người và ban cho họ những sức mạnh quý giá chính là ngọn lửa.

Xem thêm các bài Bố cục Ngữ văn lớp 10 sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn khác:

Bố cục Đi san mặt đất

Bố cục Cuộc tu bổ lại các giống vật

Bố cục Đăm Săn chiến thắng Mtao – Mxây

Bố cục Gặp Ka -ríp và Xi – la

Bố cục Ngôi nhà truyền thống của người Ê-đê