Xuất nhập khẩu và quy trình thủ tục hải quan
1. Khái niệm
Xuất khẩu là quá trình bán hàng hóa và dịch vụ từ một quốc gia ra nước ngoài. Điều này giúp tăng thu nhập ngoại tệ, mở rộng thị trường và thúc đẩy sản xuất trong nước.
Nhập khẩu là quá trình mua hàng hóa và dịch vụ từ nước ngoài vào quốc gia mình. Nhập khẩu giúp đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong nước, cung cấp nguyên liệu cho sản xuất và thúc đẩy cạnh tranh.
Ngành xuất nhập khẩu bao gồm nhiều hoạt động như logistics, vận tải quốc tế, quản lý rủi ro và bảo hiểm, và luật thương mại quốc tế¹². Đây là một lĩnh vực hấp dẫn với nhiều cơ hội nghề nghiệp, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay.
2, Nguyên tắc thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa
Theo Điều 16 Luật Hải quan 2014 quy định về các nguyên tắc quan trong để tiến hành thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan như sau:
1. Hàng hóa, phương tiện vận tải phải được làm thủ tục hải quan, chịu sự kiểm tra, giám sát hải quan; vận chuyển đúng tuyến đường, đúng thời gian qua cửa khẩu hoặc các địa điểm khác theo quy định của pháp luật.
2. Kiểm tra, giám sát hải quan được thực hiện trên cơ sở áp dụng quản lý rủi ro nhằm bảo đảm hiệu quả, hiệu lực quản lý nhà nước về hải quan và tạo thuận lợi cho hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh.
3. Hàng hóa được thông quan, phương tiện vận tải được xuất cảnh, nhập cảnh sau khi đã hoàn thành thủ tục hải quan.
4. Thủ tục hải quan phải được thực hiện công khai, nhanh chóng, thuận tiện và theo đúng quy định của pháp luật.
5. Việc bố trí nhân lực, thời gian làm việc phải đáp ứng yêu cầu hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh.
Tóm lại, việc tuân thủ các nguyên tắc tiến hành thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát giúp nhà nước kiểm soát về lượng hàng hóa, đảm bảo cho môi trường buôn bán xuất nhập khẩu thực hiện nhanh chóng, thuận lợi.
3. Thủ tục xuất,nhập khẩu hàng hóa
Thủ tục xuất khẩu hàng hóa có thể khá phức tạp, nhưng sẽ giúp hiểu rõ hơn về quy trình này. Dưới đây là các bước cơ bản trong quy trình thủ tục hải quan xuất khẩu:
Chuẩn bị thủ tục hải quan theo Điều 21 Luật Hải quan 2014
- Khi làm thủ tục hải quan, người khai hải quan có trách nhiệm:
a) Khai và nộp tờ khai hải quan; nộp hoặc xuất trình chứng từ thuộc hồ sơ hải quan theo quy định tại Điều 24 của Luật này;
b) Đưa hàng hóa, phương tiện vận tải đến địa điểm được quy định để kiểm tra thực tế hàng hóa, phương tiện vận tải;
c) Nộp thuế và thực hiện các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật về thuế, phí, lệ phí và quy định khác của pháp luật có liên quan.
- Khi làm thủ tục hải quan, cơ quan hải quan, công chức hải quan có trách nhiệm:
a) Tiếp nhận và đăng ký hồ sơ hải quan;
b) Kiểm tra hồ sơ hải quan và kiểm tra thực tế hàng hóa, phương tiện vận tải;
c) Tổ chức thu thuế và các khoản thu khác theo quy định của pháp luật về thuế, phí, lệ phí và quy định khác của pháp luật có liên quan;
d) Quyết định việc thông quan hàng hóa, giải phóng hàng hóa, xác nhận phương tiện vận tải đã hoàn thành thủ tục hải quan.
Thông quan hàng hóa theo Điều 37 Luật Hải Quan 2014
1. Hàng hóa được thông quan sau khi đã hoàn thành thủ tục hải quan.
2. Trường hợp người khai hải quan đã hoàn thành thủ tục hải quan nhưng chưa nộp, nộp chưa đủ số thuế phải nộp trong thời hạn quy định thì hàng hóa được thông quan khi được tổ chức tín dụng bảo lãnh về số tiền thuế phải nộp hoặc được áp dụng thời hạn nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.
3. Trường hợp chủ hàng hóa bị xử phạt vi phạm hành chính về hải quan bằng hình thức phạt tiền và hàng hóa đó được phép xuất khẩu, nhập khẩu thì hàng hóa có thể được thông quan nếu đã nộp phạt hoặc được tổ chức tín dụng bảo lãnh về số tiền phải nộp để thực hiện quyết định xử phạt của cơ quan hải quan hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
4. Đối với hàng hóa phải kiểm tra, phân tích, giám định để xác định có đủ điều kiện được xuất khẩu, nhập khẩu, cơ quan hải quan chỉ thực hiện thông quan hàng hóa sau khi xác định hàng hóa được xuất khẩu, nhập khẩu trên cơ sở kết luận kiểm tra, phân tích, giám định hoặc thông báo miễn kiểm tra của cơ quan kiểm tra chuyên ngành theo quy định của pháp luật.
5. Hàng hóa phục vụ yêu cầu khẩn cấp; hàng hóa chuyên dùng phục vụ an ninh, quốc phòng; túi ngoại giao, túi lãnh sự, hành lý của cơ quan, tổ chức, cá nhân được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ được thông quan theo quy định tại Điều 50 và Điều 57 của Luật này.
Xem thêm các bài viết liên quan:
Thủ tục miễn thuế đối với hàng hóa xuất nhập khẩu hiện nay
Điều kiện kinh doanh cơ sở xuất nhập khẩu nguyên liệu làm thuốc