Lý thuyết Tin học 10 Bài 1 (Cánh diều): Tuân thủ pháp luật trong môi trường số

A. Lý thuyết Tin học 10 Bài 1: Tuân thủ pháp luật trong môi trường số

1. Bản quyền thông tin và sản phẩm số

- Quyền tác giả là quyền của tác giả đối với những sáng tạo tinh thần và văn hóa ( gọi tắt là tác phẩm) của mình.

- Các tác phẩm số cũng được bảo vệ bởi quyền tác giả.

2. Tác hại của sự bất cẩn khi chia sẻ thông tin qua Internet

a) Thông tin cá nhân lưu trữ trong máy tính có thể bị tiết lộ

- Khi lưu trữ hoặc giao tiếp một cách bất cẩn trong môi trường số rất dễ bị kẻ xấu thu nhập, đánh cắp và dùng các thông tin đó để đe dọa, lừa đảo, tống tiền nạn nhân.

- Sử dụng kĩ thuật số, kẻ xấu thực hiện những thủ đoạn chiếm đoạt thông tin rất tinh vi, vì vậy hãy sử dụng mật khẩu mạnh, phần mềm diệt virus để chống phần mềm độc hại.

Ví dụ: Cổng thông tin điện tử của Chính phủ ngày 22/09/2020 cảnh báo “Người dân cần nâng cao cảnh giác trước những cuộc điện thoại tự xưng là cán bộ cơ quan tư pháp, tiến hành tố tụng”.

Hình 1.1: Cảnh báo trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ

(Nguồn: baochinhphu.vn)

- Khi chia sẻ thông tin trên mạng, bản thân mỗi người cần phải có ý thức bảo vệ thông tin cá nhân của mình, chú ý giữ gìn, không tùy tiện tiết lộ thông tin của người khác.

b) Vi phạm pháp luật khi chia sẻ thông tin số

- Nhiều diễn đàn, trang tin và nguồn thông tin hoạt động theo hướng tự phát, thiếu kiểm duyệt dẫn đến những thông tin sai sự thật, lời lẽ thiếu văn hóa. Hành vi, theo điểm d khoản 1 Điều 8 Luật An ninh mạng số 24/2018/QH14 bị nghiêm cấm.

- Khi bấm nút Like, Share hay Comment với một nội dung vô căn cứ hay sai trái thì đó là hành động tiếp tay cho việc làm truyền thông tin. Hành vi này có thể bị xử phạt theo khoản 1 Điều 101 của Nghị định 15/2020/NĐ-CP.

- Hiện nay, đa số thanh thiếu niên bị ảnh hưởng bởi lối sống thực dụng, vô cảm với xã hội. Tham gia mạng xã hội để cổ vũ lối sống ích kỉ, coi thường pháp luật, đăng tải thông tin sai sự thật, xúc phạm danh dự người khác, vi phạm “Bộ Quy tắc ứng xử trên mạng xã hội” theo Quyết định số 874/QĐ-BTTTT ban hành ngày 17/6/2021.

(Xem thêm các điều luật trong phần Phụ lục sách giáo khoa từ trang 44 – 47)

B. Trắc nghiệm Tin học 10 Bài 1 (Cánh diều 2023): Tuân thủ pháp luật trong môi trường số

Câu 1. Trên một số đồ dùng ta thường gặp kí hiệu sau, kí hiệu đó có ý nghĩa gì?

A. Nhãn hiệu.

B. Đã được đăng kí bảo hộ với cơ quan pháp luật.

C. Bản quyền.

D. Các đáp án trên đều sai.

Câu 2. Trang báo điện tử bằng tiếng Việt nào cung cấp những thông tin đáng tin cậy?

A. Báo điện tử dân trí.

B. Báo điện VN Express.

C. Cả hai đáp án trên đều đúng.

D. Cả hai đáp án trên đều sai.

Câu 3. Bạn An đọc thấy một bài thơ rất hay trong một cuốn sách của tác giả A, bạn An liền copy lại và đăng trên mạng xã hội sau đó nhận là bài của mình sáng tác nhờ các bạn trong lớp chia sẻ. Như vậy bạn An đã vi phạm điều nào trong luật sở hữu trí tuệ:

A. Chiếm đoạt quyền tác giả.

B. Mạo danh tác giả.

C. Công bố phân phối tác phẩm mà không được phép của tác giả.

D. Cả 3 điều trên

Câu 4. Em thấy mẹ em có sử dụng một bài hát của nhạc sĩ Văn Cao để làm đề tài nghiên cứu “các tác phẩm hay cho thiếu nhi”. Theo em, mẹ em có phải trả thù lao hay xin phép tác giả không?

A. Phải xin phép tác giả.

B. Phải trả thù lao cho tác giả.

C. Cả A và B đúng.

D. Cả A và B sai.

Câu 5. Những hành vi nào vi phạm pháp luật trong sử dụng Tin học?

A. Tung những hình ảnh, phim đồi truỵ lên mạng.

B. Xâm phạm thông tin cá nhân hoặc tập thể nào đó.

C. Lây lan virus qua mạng.

D. Cả ba đáp án trên.

Câu 6. Việc làm nào chia sẻ thông tin không an toàn và hợp pháp?

A. Tránh đưa những thông tin chưa được kiểm chứng rõ ràng (tin đồn, tin truyền miệng, tin do một cá nhân đưa lên mạng xã hội, ...).

B. Chia sẻ bất kì thông tin nào mà mình thích.

C. Không đăng những thông tin sai sự thật hoặc những điều làm tổn thương người khác.

D. Không đăng những thông tin vi phạm pháp luật, trái với chủ trương của Nhà nước.

Câu 7. Đâu là những dấu hiệu của các trò lừa đảo trên internet?

A. Những lời quảng cái đánh vào lòng tham vật chất, ...

B. Tin nhắn của người lạ hay đại diện cho một tổ chức nào đó liên quan đến tiền bạc.

C. Những lời giới thiệu gây sự tò mò, hiếu kì, ...

D. Tất cả các biểu hiện trên đều đúng.

Câu 8. Tại sao không nên sao chép một trò chơi trên đĩa CD Rom mà bạn không có giấy đăng ký bản quyền.

A. Bởi vì đó là quá trình phức tạp.

B. Bởi vì đó là vi phạm bản quyền.

C. Bởi vì những tệp tin trên đĩa CD gốc sẽ bị hỏng.

D. Bởi vì máy tính có thể bị hư hại.

Câu 9. Việc nào dưới đây không bị phê phán?

A. Phát tán các hình ảnh đồi trụy lên mạng.

B. Cố ý làm nhiễm virus vào máy tính của trường. 

C. Sao chép phần mềm không có bản quyền. Tự thay đổi mật khẩu cho máy tính cá nhân của mình.

D. Sao chép phần mềm không có bản quyền.

Câu 10. Nếu bạn thân của em muốn mượn tên đăng nhập và mật khẩu tài khoản trên mạng của em để sử dụng trong một thời gian, em sẽ làm gì?

A. Cho mượn ngay không cần điều kiện gì.

B. Cho mượn nhưng yêu cầy bạn phải hứa là không được dùng để làm việc gì không đúng.

C. Cho mượn một ngày thôi rồi lấy lại, chắc không có vấn đề gì.

D. Không cho mượn, bảo bạn tự tạo một tài khoản riêng, nếu cần em có thể hướng dẫn.

Xem thêm tóm tắt lý thuyết Tin học 10 sách Cánh diều hay, chi tiết khác:

Lý thuyết Bài 3: Thực hành một số ứng dụng của mạng máy tính

Lý thuyết Bài 2: Thực hành vận dụng một số điều luật về chia sẻ thông tin trong môi trường số

Lý thuyết Bài 1: Làm quen với ngôn ngữ lập trình bậc cao

Lý thuyết Bài 2: Biến, phép gán và biểu thức số học

Lý thuyết Bài 3: Thực hành làm quen và khám phá Python