Giải Lịch sử 9 Bài 2 (Chân trời sáng tạo): Châu Âu và nước Mỹ từ năm 1918 đến năm 1945

Giải Lịch sử 9 Bài 2: Châu Âu và nước Mỹ từ năm 1918 đến năm 1945

Mở đầu trang 12 Bài 2 Lịch Sử 9: Đứng trước cổng nhà máy đã bị khoá, người thợ tuyệt vọng nhìn vào và tự hỏi: “Khi nào cuộc khủng hoảng sẽ kết thúc?". Hình ảnh này phản ánh tâm trạng chung của người dân Âu Mỹ trước một loạt các biến động của lịch sử diễn ra dồn đập trong thập niên 1930. Vào quãng thời gian giữa hai cuộc chiến lớn của thế kỉ XX, tình hình chính trị, kinh tế của châu Âu và nước Mỹ đã phát triển ra sao? Sự phát triển đó gắn với những biến cố lớn nào của lịch sử?

Trả lời:

- Vào quãng thời gian giữa hai cuộc chiến lớn của thế kỉ XX, tình hình chính trị, kinh tế của châu Âu và nước Mỹ đã có nhiều bước phát triển thăng trầm, gắn với những biến cố lớn của lịch sử, như:

+ Cao trào cách mạng 1918 – 1923

+ Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933

+ Sự xuất hiện và lên cầm quyền của chủ nghĩa phát xít ở một số quốc gia.

1. Phong trào cách mạng(1918-1923) và sự thành lập Quốc tế Cộng sản

Câu hỏi trang 12 Lịch Sử 9: Hãy nêu nguyên nhân dẫn đến phong trào cách mạng ở các nước châu Âu sau Chiến tranh thế giới thứ nhất. Phong trào cách mạng trong thời kì này đã mang đến hệ quả gì?

Trả lời:

- Nguyên nhân dẫn đến phong trào cách mạng ở các nước châu Âu sau Chiến tranh thế giới thứ nhất là:

+ Ảnh hưởng của Cách mạng thang Mười Nga.

+ Hậu quả của Chiến tranh thế giới thứ nhất khiến tình hình châu Âu có nhiều thay đổi, như: các nước Anh, Pháp, Đức, ... phải đối mặt với nền kinh tế bị tàn phá, tî lệ thất nghiệp cao, lạm phát tăng vọt, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn, mâu thuẫn xã hội căng thẳng

- Hệ quả: sự phát triển của phong trào cách mạng 1918 – 1923 đã đặt ra yêu cầu cần phải thành lập một tổ chức quốc tế để lãnh đạo cách mạng thế giới.

Câu hỏi trang 12 Lịch Sử 9: Hãy trình bày ý nghĩa của việc thành lập Quốc tế Cộng sản (1919) đối với phong trào cách mạng trên thế giới

Trả lời:

Tháng 3-1919, Đại hội thành lập Quốc tế thứ 3 (Quốc tế Cộng sản) được tổ chức tại Mát-xcơ-va. => Ý nghĩa: Sự thành lập của Quốc tế Cộng sản đã đáp ứng yêu cầu của phong trào công nhân lúc bấy giờ, góp phần thúc đẩy sự phát triển của phong trào cộng sản và công nhân ở các nước châu Âu.

2. Cuộc đại suy thoái kinh tế (1929-1933)

Câu hỏi trang 13 Lịch Sử 9: Hãy nêu các biểu hiện của cuộc khủng hoảng kinh tế những năm 30 của thế kỉ XX. Tại sao có thể xem cuộc khủng hoảng này có phạm vi ảnh hưởng toàn thế giới.

Trả lời:

- Biểu hiện của cuộc khủng hoảng kinh tế những năm 30 của thế kỉ XX:

+ Tháng 10/1929, cuộc đại suy thoái kinh tế bùng nổ ở Mỹ, sau đó lan rộng ra khắp các châu lục. Cuộc khủng hoảng diễn ra trên tất cả các lĩnh vực: tài chính, công nghiệp, nông nghiệp, thương nghiệp…

+ Khủng hoảng kéo dài đến những năm 1933 – 1934, trong đó trầm trọng nhất là năm 1932.

+ Trong thời kì đại suy thoái này, hàng chục triệu người thất nghiệp, nhiều nhà máy, nông trại bị phá sản,... Ở Pháp và Đức, nhiều người hoài nghi sự tồn tại của chế độ cộng hoà.

- Có thể xem cuộc khủng hoảng này có phạm vi ảnh hưởng toàn thế giới, vì: cuộc khủng hoảng bùng nổ đầu tiên ở Mĩ sau đó nhanh chóng lan rộng sang châu Âu và các châu lục khác.

Câu hỏi trang 13 Lịch Sử 9: Các tư liệu 2 3, 2.4 thể hiện những khía cạnh nào của cuộc khủng hoảng?

Trả lời:

Tư liệu 2.3 và 2.4 thể hiện hậu quả của cuộc đại suy thoái. Cụ thể: Cuộc đại suy thoái đã khiến kinh tế của các nước bị suy giảm nghiêm trọng; hàng triệu người thất nghiệp; đời sống của nhân dân gặp nhiều khó khăn; đời sống chính trị của các nước cũng có nhiều bất ổn…

3. Sự hình thành chủ nghĩa phát xít ở châu Âu

Câu hỏi trang 14 Lịch Sử 9: Chủ nghĩa phát xít ở châu Âu đã hình thành như thế nào?

Trả lời:

- Cuộc đại suy thoái kinh tế những năm 1929-1933 đã tàn phá nặng nề nền kinh tế các nước tư bản ở châu Âu. Một số nước như Anh, Pháp… đã tìm cách thoát ra khỏi khủng hoảng bằng các cải cách kinh tế-xã hội. Trong khi đó, Đức và Italia lại đầy mạnh nỗ lực phát xít hoá bộ máy nhà nước và tăng cường chính sách tái vũ trang phục vụ ý đồ gây chiến tranh, đề “phân chia lại thế giới.

+ Tại Italia, chủ nghĩa phát xít hình thành từ sớm. Năm 1919, B. Mút-xô-li-ni thành lập Đảng Quốc gia phát xít. Năm 1922, hàng chục nghìn đội viên phát xít tiến quân chiếm Rô-ma, gây áp lực buộc nhà vua phải dưa Mút-xô-li-ni lên làm Thủ tướng. Năm 1925, chế độ độc tài phát xít được thiết lập, quyền lực tập trung vào B. Mút-xô-li-ni.

+ Tại Đức, tháng 1-1933, A. Hit-le, lãnh tụ của Đảng Quốc xã, được bổ nhiệm làm Thủ tướng. Tháng 8-1934, A. Hit-le trở thành Quốc trưởng, xoá bỏ nền cộng hoà, thiết lập chế độ độc tài, tái vũ trang đất nước, chuẩn bị chiến tranh.

+ Năm 1936, liên minh phát xít Đức – Italia ra đời.

4. Nước Mỹ giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1918-1939)

Câu hỏi trang 15 Lịch Sử 9: Hãy trình bày những nét chính về tình hình nước Mỹ trong giai đoạn 1918-1939.

Trả lời:

Tình hình nước Mĩ giai đoạn 1918 – 1939

- 1918 – 1924, kinh tế Mỹ phát triển nhanh chóng nhưng xen kẽ với khủng hoảng, suy thoái nhẹ. Trong xã hội, tình trạng bất công xã hội, thất nghiệp, thu nhập thấp và phân biệt chủng tộc đối với người da đen vẫn thường xuyên xảy ra.

- 1924 – 1929, kinh tế Mỹ thực sự bước vào giai đoạn phồn vinh, đưa nước Mỹ trở thành trung tâm công nghiệp, thương mại, tài chính quốc tế; tình hình chính trị - xã hội tương đối ổn định.

- 1929 - 1933, Mỹ lâm vào đại suy thoái khiến sản lượng công nghiệp suy giảm nghiêm trọng, hàng nghìn ngân hàng, công ty công nghiệp và thương mại bị phá sản; hàng triệu người bị thất nghiệp, đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.

- Từ 1932, sau khi lên cầm quyền, Tổng thống P. Ru-dơ-ven đã thực hiện “Chính sách mới” (được gọi là Thoả thuận mới) nhằm giải quyết hậu quả của đại suy thoái.

Câu hỏi trang 15 Lịch Sử 9: Tình hình chính trị-xã hội của nước Mỹ được thể hiện như thế nào qua tư liệu 2.8

Trả lời:

Tư liệu 2.8 (Bức hình Cậu bé di cư tìm việc làm cùng với gia đình ở Ốc-la-hô-ma) đã cho thấy đời sống chính trị-xã hội ở Mỹ không ổn định, khi: tác động của đại suy thoái khiến cho hàng triệu người thất nghiệp; đời sống nhân dân gặp nhiều khó khăn.

Luyện tập - Vận dụng

Luyện tập 1 trang 16 Lịch Sử 9: Hãy vẽ trục thời gian thể hiện các giai đoạn phát triển kinh tế của các nước châu Âu và nước Mỹ trong những năm 1918-1939. Nêu đặc điểm của từng giai đoạn.

Trả lời:

(*) Tham khảo:

Luyện tập 2 trang 16 Lịch Sử 9: Tại sao từ năm 1936, nền hoà bình châu Âu bị đe doạ?

Trả lời:

- Từ năm 1936, nền hoà bình châu Âu bị đe doạ do sự xuất hiện của chủ nghĩa phát xít:

+ Lực lượng phát xít đã lên cầm quyền ở nhiều quốc gia như: Đức, Italia,…

+ Các nước phát xít đã tăng cường chạy đua vũ trang phục vụ cho ý đồ gây chiến tranh để “phân chia” lại thế giới.

Vận dụng trang 16 Lịch Sử 9: Hãy nêu tên một chính sách trong “Thoả thuận mới” của Chính phủ Ru-dơ-ven mà theo em vẫn còn được áp dụng phổ biến ở Mỹ cho đến ngày nay.

Trả lời:

- Ngày 14/8/1935, Tổng thống Ru-dơ-ve đã kí Đạo luật An sinh xã hội. Đạo luật này là một phần trong chương trình “Kinh tế Mới” (New Deal) của ông. Đạo luật An sinh xã hội có hiệu lực từ năm 1936, là nền tảng cho hệ thống an sinh xã hội của Mỹ hiện nay.

Xem thêm Lời giải bài tập Lịch sử 9 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài 3: Châu Á từ năm 1918 đến năm 1945

Bài 4: Chiến tranh thế giới thứ hai (1939 – 1945)

Bài 5: Phong trào dân tộc dân chủ những năm 1918 – 1930

Bài 6: Việt Nam từ năm 1918 đến năm 1945

Bài 7: Phong trào cách mạng Việt Nam thời kì 1930 – 1939