Sét đánh gây thiệt hại có được bồi thường không? Thiệt hại cháy nổ do sét gây ra công ty bảo hiểm có chịu trách nhiệm không?

1. Sét đánh gây thiệt hại có được bồi thường hay không?

Điều 13 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

“Bồi thường thiệt hại

Cá nhân, pháp nhân có quyền dân sự bị xâm phạm được bồi thường toàn bộ thiệt hại, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

Đồng thời căn cứ tại Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

“Căn cứ phát sinh trách nhiệm bồi thường thiệt hại

1. Người nào có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

2. Người gây thiệt hại không phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại trong trường hợp thiệt hại phát sinh là do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.

3. Trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh theo quy định tại khoản 2 Điều này”.

Như vậy theo những quy định trên, nếu cá nhân bị xâm phạm tính mạng, sức khoẻ, danh dự, nhân phẩm, tài sản… mà có thiệt hại xảy ra thì người có hành vi xâm phạm sẽ phải bồi thường toàn bộ trừ trường hợp các bên có thoả thuận khác và luật có quy định khác. Tuy nhiên, đây chỉ đặt ra với trường hợp có cá nhân cụ thể gây ra thiệt hại cho cá nhân, tổ chức khác mà không có đối tượng gây thiệt hại là thiên nhiên.

Đồng thời, theo hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao tại Nghị quyết 02/2022/NQ-HĐTP, trách nhiệm bồi thường thiệt hại chỉ đặt ra khi có các yếu tố:

- Phải có thiệt hại xảy ra là thiệt hại về vật chất, thiệt hại về tinh thần.

- Phải có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm, uy tín, tài sản, quyền, lợi ích hợp pháp khác của người khác.

- Phải có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại và hành vi xâm phạm.

- Phải có lỗi dù là vô ý hay cố ý của người gây ra thiệt hại.

Do đó, có thể thấy, nếu có thiệt hại xảy ra do thiên nhiên gây ra (sét đánh, sấm chớp…) thì không có đối tượng gây ra thiệt hại nên nạn nhân sẽ không được bồi thường thiệt hại.

2. Thiệt hại cháy nổ do sét gây ra công ty bảo hiểm có chịu trách nhiệm không?

Căn cứ tại khoản 2 Điều 6 Nghị định 23/2018/NĐ-CP quy định như sau:

“Phạm vi bảo hiểm và loại trừ trách nhiệm bảo hiểm

1. Phạm vi bảo hiểm

Doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện trách nhiệm bồi thường bảo hiểm cho các thiệt hại xảy ra đối với đối tượng bảo hiểm quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị định này phát sinh từ rủi ro cháy, nổ, trừ các trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này.

2. Các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm

a) Đối với cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ nêu tại khoản 1 Điều 2 Nghị định này (trừ cơ sở hạt nhân), doanh nghiệp bảo hiểm không có trách nhiệm bồi thường bảo hiểm trong các trường hợp sau:

- Động đất, núi lửa phun hoặc những biến động khác của thiên nhiên.

- Thiệt hại do những biến cố về chính trị, an ninh và trật tự an toàn xã hội gây ra.

- Tài sản bị đốt cháy, làm nổ theo quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

- Tài sản tự lên men hoặc tự tỏa nhiệt; tài sản chịu tác động của một quá trình xử lý có dùng nhiệt.

- Sét đánh trực tiếp vào tài sản được bảo hiểm nhưng không gây cháy, nổ.

- Nguyên liệu vũ khí hạt nhân gây cháy, nổ.

- Máy móc, thiết bị điện hay các bộ phận của thiết bị điện bị thiệt hại do chịu tác động trực tiếp của việc chạy quá tải, quá áp lực, đoản mạch, tự đốt nóng, hồ quang điện, rò điện do bất kỳ nguyên nhân nào, kể cả do sét đánh.

- Thiệt hại do hành động cố ý gây cháy, nổ của người được bảo hiểm; do cố ý vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy và là nguyên nhân trực tiếp gây ra cháy, nổ.

- Thiệt hại đối với dữ liệu, phần mềm và các chương trình máy tính.

- Thiệt hại do đốt rừng, bụi cây, đồng cỏ, hoặc đốt cháy với mục đích làm sạch đồng ruộng, đất đai.

b) Đối với cơ sở hạt nhân: Doanh nghiệp bảo hiểm và bên mua bảo hiểm thỏa thuận về các trường hợp loại trừ trách nhiệm bảo hiểm trên cơ sở được doanh nghiệp nhận tái bảo hiểm chấp thuận”.

Như vậy theo quy định trên nếu sét đánh trực tiếp vào tài sản được bảo hiểm và gây cháy nổ thì công ty bảo hiểm sẽ có trách nhiệm bồi thường bảo hiểm. Ngược lại, nếu không gây ra cháy nổ thì doanh nghiệp này không phải bồi thường.

3. Mức thu từ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy là bao nhiêu?

Căn cứ tại khoản 2 Điều 9 Nghị định 23/2018/NĐ-CP quy định như sau:

“Mức thu, nộp từ bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy

1. Mức thu từ doanh nghiệp bảo hiểm triển khai bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc trong năm tài chính là 1% tổng số phí bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc thực tế thu được của các hợp đồng bảo hiểm gốc trong năm tài chính trước liền kề.

2. Doanh nghiệp bảo hiểm triển khai bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc thực hiện nộp số tiền quy định tại khoản 1 Điều này vào Tài khoản của Cục Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ do Bộ Công an mở tại Kho bạc Nhà nước Trung ương theo thời hạn sau:

a) Trước ngày 30 tháng 6 hàng năm: Nộp 50% tổng số tiền quy định tại khoản 1 Điều này.

b) Trước ngày 31 tháng 12 hàng năm: Nộp số tiền còn lại quy định tại khoản 1 Điều này”.

Như vậy theo quy định trên mức thu từ doanh nghiệp bảo hiểm triển khai bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc trong năm tài chính là 1% tổng số phí bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc thực tế thu được của các hợp đồng bảo hiểm gốc trong năm tài chính trước liền kề.

4. Thực hiện bồi thường bảo hiểm cháy nổ theo nguyên tắc gì?

Theo Khoản 1 Điều 8 Nghị định 23/2018/NĐ-CP sửa đổi bởi Khoản 1 Điều 2 Nghị định 97/2021/NĐ-CP quy định nguyên tắc bồi thường bảo hiểm như sau:

Doanh nghiệp bảo hiểm thực hiện xem xét, giải quyết bồi thường bảo hiểm theo quy định pháp luật về kinh doanh bảo hiểm và theo nguyên tắc sau:

- Số tiền bồi thường bảo hiểm đối với tài sản bị thiệt hại không vượt quá số tiền bảo hiểm của tài sản đó (đã được thỏa thuận và ghi trong hợp đồng bảo hiểm, Giấy chứng nhận bảo hiểm), trừ đi mức khấu trừ bảo hiểm quy định tại khoản 2 Điều 7 Nghị định này.

- Giảm trừ tối đa 10% số tiền bồi thường bảo hiểm trong trường hợp cơ sở có nguy hiểm về cháy, nổ không thực hiện đầy đủ, đúng thời hạn các kiến nghị tại Biên bản kiểm tra an toàn về phòng cháy, chữa cháy của cơ quan Công an có thẩm quyền, dẫn đến tăng thiệt hại khi xảy ra cháy, nổ.

- Không có trách nhiệm bồi thường bảo hiểm đối với những khoản tiền phát sinh, tăng thêm do hành vi gian lận bảo hiểm theo quy định tại Bộ luật hình sự.

Xem thêm các bài viết liên quan:

Bồi thường thiệt hại do xâm phạm thi thể

Bồi thường thiệt hại do súc vật gây ra

Cây cối nhà hàng xóm gãy, đổ gây ra thiệt hại có được bồi thường hay không?

Trách nhiệm bồi thường thiệt hại do xâm phạm mồ mả